پوشاک سنتی لرستان

پست شده به وسیله : اشکان علینقیان/ 684 0

پوشاک همیشه یکی از نکات مهم در فرهنگ و اجتماع تمام جوامع است. در قوم لر نیز بحث پوشاک اهمیت بسیاری داشته و البته لباس مردان و زنان این قوم در عین زیبایی بسیار ساده هستند. با ما در اصفهان تور همراه باشید تا شما را بیشتر با پوشاک مردم لرستان آشنا کنیم.

پوشاک مردم لرستان در نهایت زیبایی و سادگی نمادی از پوشش اصیل اسلامی است که امروز جز در برخی مناطق روستایی و عشایری شاید دیگر نتوان نشانی از آن یافت. نوع دوخت لباس‌های سنتی در لرستان و رنگ‌های به کار رفته در این پوشش‌ها منحصر به فرد و بی‌نظیر است.

استان لرستان به سبب شرایط آب‌وهوایی و کوهستانی بودن خود، محل ییلاق و قشلاق ایل‌ها و عشایر استان‌های اطراف است. عشایر و طایفه‌های لرستان در یک تقسیم‌بندی به دو بخش لر و لک تقسیم می‌شوند که از نظر لهجه، سنن، آداب و رسوم و برخی مسائل مذهبی با یک دیگر تفاوت دارند. تماشای شیوه زندگی عشایر کوچ‌نشین یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری اجتماعی استان لرستان را تشکیل می‌دهد.

پوشاک مردان

لباس مردان لر؛ مردان لرستانی نیز دارای پوشش ساده‌ای هستند که جنبه‌های تزئین آن کمتر است و در عرف معمول این دیار به «شال و ستره» معروف است.

شال: پارچه بلند و سفیدی است به عرض ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر و به طول ۶ تا ۹ متر و از جنس چلوار، که آن را چند دور به کمر می‌پیچند و علاوه بر آن در مواقع ضروری از آن به‌عنوان کفن یا پیچاندن جای زخم یا طناب نیز استفاده می‌شود.

ستره: قبای مخصوصی است که اندازه آن تا زیر زانو بوده، بیشتر در مواقع رسمی از آن استفاده می‌شود و از قدیمی‌ترین نوع پوشاک ایران است.

کلاه نمدی: کلاه گرد بدون لبه‌ای است که از نمد ساخته شده است.

کپنک (فرجی): یک نوع قبای پشمی محکم و معمولا مورد استفاده چوپانان است. در مواقع جنگ از آن به‌عنوان لباس رزم استفاده می‌شود، زیرا ترکیب بسیار فشرده‌ای در ساخت آن به کار رفته است.

گیوه : نوعی کفش دست‌ساز محلی است که کف آن چرم یا پلاستیک ضخیم و محکمی است که رویه آن با نخ تابیده بافته می‌شود.

چوغا: نوعی بالا پوش مردانه است که بیشتر در منطقه بختیاری لرستان و چهارمحال بختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. جنس چوغا از پشم گوسفند است و معمولا زنان بختیاری آن را می‌بافند.

 

پوشاک زنان

پوشش زنان لر نمادی از هویت و فرهنگ این دیار است. این پوشاک بنا به موقعیت اجتماعی، اقتصادی و از طرفی شرایط سنی از ویژگی‌های مشخصی برخوردار است.

پوشاک زنان جوان لر با پارچه‌های الوان در رنگ‌ها و طرح‌های شاد با سربندهای زیبا و رنگی می‌باشد. زنان مسن‌تر پارچه‌هایی به رنگ تیره و طرحی ساده و سربندی سیاه و سفید را ترجیح می‌دهند.

پیراهن‌های رنگارنگ و دارای پوشش زنان لر: پیراهن زنان لر دارای برشی ساده، بلند و گشاد با طرح‌های گلدار و رنگ‌های متنوع است. لباس زنان لر دارای قسمت‌های مختلفی چون کلنجه، سرداری یا کمرچین و جلیقه است

جومه: نوعی پیراهن زنان لرستان که آزاد، بلند و بدون یقه است.

کلنجه: بالاپوش یراق‌دوزی شده‌ای است که در بسیاری از موارد رویه جلوی آن را سکه‌دوزی و تزیین می‌کنند.

تره و گل ونی: تره پارچه ابریشمی مخصوصی است که زنان لر به سر می‌بندند و به لری آن را ساوه می‌گویند. تره را در حالت عادی می‌بندند و برای شرکت در مراسم و جشن و سرور، نوعی از آن را به نام گل ونی که رنگین است، روی تره می‌بندند.

در طرح این روسری‌ها که به طور معمول از جنس ابریشم هستند نقش‌ها و رنگ‌های مختلف به کار رفته که با گره خاصی به دور سر پیچیده شده و گوشه‌های آن هم به صورت آویزان بر پشت سر قرار می‌گیرد.

«سرداری» که پوششی است بلند تا به پشت پا، جلوی آن بدون دکمه است با آستینی تا آرنج که اغلب از مخمل با رنگ‌های مشکی، سبز و قرمز تهیه می‌شود. دوره‌های آستین و دامن آن به پهنای دو تا سه انگشت یراقدوزی و نواردوزی شده است.

«کت» که نیم‌تنه را می‌پوشاند، نواردوزی ندارد و با دکمه در جلو بسته می‌شود. «جلیقه» که همیشه باز است و دکمه ندارد و در قسمت جلوی آن یراقدوزی و سکه‌دوزی شده است.

شلوار یا به زبان محلی لرستان «شاوال» عبارت است از زیر جامه‌ای لیفه‌دار یا کمریدار به مدل شلوارهای کردی از پارچه‌های الوان رنگی که زیر پیراهن می‌پوشند. شلوار زنان لر از لحاظ ترکیب و جنس پارچه دو قسمتی و دو رنگی است به طوری که از دمپا تا حدود بالای زانو، پارچه ساده با نقشبندی و نواردوزی شده است و قسمت بالاتر به رنگ دیگر و گلدار است.

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور