کویر بسیار زیبای مصر

پست شده به وسیله : اشکان علینقیان/ 981 0

کویر مصر در ایران! تعجب نکنید کویر مصر کویری در دل ایران است. یکی از زیبایی های ایران کویرهای منحصر به فرد آن است و یکی از زیباترین کویرها همین کویر مصر می باشد. در این مطلب در اصفهان تور به معرفی کامل کویر مصر خواهیم پرداخت. با ما در اصفهان تور همراه باشید.

روستای مصر یا کویر مصر در قلب کویر های ایران در ۴۵ کیلومتری شرق شهرستان جندق و در ۳۰ کیلومتری شمال شهرستان خور از توابع استان اصفهان قرار دارد. موقعیت جغرافیایی روستا ۰۴/۳۴ شمالی و ۵۴/۴۷ شرقی می باشد.

روستای مصر با حدود ۱۲۰ نفر جمعیت در میان شن‌های روان کویر مرکزی ایران قرار دارد. این روستا این روزها از مهمترین و جذابترین مناطق گردشگری ایران به حساب می‌آید و نام دریای شنی کویر مصر برای بسیاری از طبیعت‌گردان آشناست .مصر به همراه دو روستای بسیارکوچک دیگر به نامهای امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی– جنوبی به طول حدود ۶ کیلومتر واقع شده‌اند.

کویر مصر ایران، توسط رشته کوه هایی از جانب غرب، جنوب غرب و جنوب شرق محاصره شده است که بخشی از سلسله جبال کوه های فلات مرکزی ایران به حساب می آید. این کویر در گودال هایی طبیعی در کوهپایه های این کوه، تپه های ماسه ای زیبایی را تشکیل داده است که هدف گردشگری و کویر نوردی می باشد. روستای مصر به دلیل قرار گرفتن در جنوب کویر بزرگ دارای آب و هوای گرم و خشک است. مردم مصر در سال های اخیر و به خصوص در ایام گردشگری بیشتر به مشاغل مربوط به اسکان و خدمات به مسافران مصر می پردازند. شهرت کویر مصر زندگی آنان را نیز تغییر داده است. اما پیش از این بیشتر به کشاورزی و دامداری مشغول بودند و در کنار کاشت زعفران و گندم به پرورش شترنیز اشتغال داشتند.

دکتر آلفونس گابریل جغرافیدان و جهانگرد اتریشی (متولد ۱۹۸۲) می‌گوید: «کویر کسی را که یک‌بار اسیر افسونش شده باشد هرگز رها نخواهد کرد.» این جمله‌ای است که پس از سفر به کویر مصر ایران به آن ایمان پیدا خواهید کرد. افسون آسمان کویر مصر تا پایان عمرتان بارها و بارها شما را به آنجا خواهد کشید.

 

وجه تسمیه کویر مصر

چندین سال پیش بنیانگذار روستای مصر فرد سرمایه‌داری به نام یوسف بود که به شبانی و چراندن گوسفندان می‌پرداخت. عمر این روستا شاید بیشتر از ۱۰۰ سال نباشد، اما همه آن را به نام مزرعه یوسف می‌شناختند تا آنکه قناتهای روستا خشک و کم آب شد و یوسف را مجبور به حفر چاه با موتورهای دیزلی انگلیسی کرد. چند سال بعد از بهره‌برداری از این چاه، دوباره سفره‌های زیرزمینی آب پائین‌تر رفت تا اینکه یوسف چاه عمیق‌تری را در کویر مصر حفر کرد به همین دلیل اهالی روستاهای همجوار، این روستا را «چاه دراز» نامیدند.

اما از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشت از اهالی خواست چون نام وی یوسف و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاده بود از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند. اهالی روستا نیز از آنجا که برای یوسف احترام زیادی قائل بودند، این روستا را “مصر” نامیدند.

 

دیدنی های کویر مصر

وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی و کشت درخت گز و … جهت جلوگیری از جابجایی شن‌های روان، بلوار به عرض حدود ۵۰ متر داخل روستا ، وجود خانه‌های کویری و بازسازی آنها جهت اسکان توریست ، موتور سواری، شترسواری در کویر مصر و از همه مهمتر وجود نیزارهایی وسیع و سرسبز در فاصله ۵ کیلومتری روستای مصر و وجود تپه‌های شنی در اطراف آن از جمله عواملی هستند که باعث جذب تورهای کویر گشته است.

آسمان کویر چنان به شما نزدیک است که حس می‌کنید اگر دستتان را دراز کنید می‌توانید ستاره‌ای از آن بچینید. این آسمان خیره کننده تنها مورد علاقه چشمان غیر مسلح نیست چرا که ستاره شناسان هم می‌توانند در تمام فصول سال بدون هیچ مانعی در روستای مصر به تماشای ستارگان بنشینند.

از دیگر نقاط دیدنی این منطقه می توان به دریاچه نمک خور و کویر طبقه واقع در ۵۰ کیلومتری جاده خور ـ طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد کوره گز، روستای عروسان، روستای فرحزاد، جاده کاروان گذر عروسان ـ بیدستان، جاده آف رود ابراهیم زهرا، ریگ کله و کویر مرکزی اشاره کرد.

اما از دیدنی های اطراف روستای مصر می توان به چال سلکنون، نیزار مصر، دریاچه نمک سلکنون، تخت عباسی، تخت عروس و رمل های ماسه ای اطراف روستا اشاره کرد.
رمل‌ها اصلی‌ترین جاذبه کویر مصر هستند. پشته‌های شنی از ماسه روان که تا پشت دیوار خانه‌های روستایی سرک کشیده‌اند. تجربه تماشای وسعت زرد رنگ رمل‌ها در کویر مصر تجربه‌ای از به یادماندنی‌ترین چیزهایی خواهد بود که چشم هر انسانی با سفر به کویر مصر ایران می‌تواند ببیند.

دریاچه نمک سلکنون و چال سلکنون کویر مصر

چال سلکنون در موقعیت N340715 و E544666 در استان اصفهان، در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است. چال ها به مناطقی اطلاق می گردد که نسبت به مناطق اطراف دارای ارتفاع کمتری هستند و حالت فرورفتگی در زمین دارند.

چال سلکنون فرورفتگی زیبایی است که توسط تپه های شنی محصور گردیده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. در قسمت درونی چال سلکنون باتلاق کوچکی وجود دارد، زمین های دیواره چال پوشیده از سنگریزه و دارای شیبی مایل در حدود ۳۰ درجه است. در کف فرورفتگی جنس خاک تیپیک مناطق کویری و از جنس خاک های قلیایی است. کف گودال فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و تپه های ماسه ای پراکنده ای در آن به چشم می خورد.
علت نامگذاری این منطقه به سلکنون، سیل ویرانگر سال ۱۳۵۵ روستای مصر بوده که در این منطقه دریاچه عظیمی ایجاد کرده است. لغت سلکنون ساده شده لغت سیل کنون است که به این منطقه اطلاق می گردد.

 

نیزار روستای مصر

نیزار مصر در ۶ کیلومتری شمال شرقی روستای مصر و ۲ کیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده است. موقعیت جغرافیایی نیزار E5448 و N3405 است. محصور شدن نیزار توسط شن های روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش کویر منطقه است، ارتفاع نی ها در پاره ای از موارد به ۴ متر هم می رسد. این نیزار مکان مناسبی برای عکاسی از حیات وحش کویر مصر است.

علت پیدایش این نیزار و چشمه آن، سیل ویرانگر روستای مصر بوده که باعث ایجاد دریاچه بزرگی در مکان نیزار فعلی شده است. دریاچه مذکور به مرور زمان خشک شده است ولی مسیر آب ایجاد شده در زیر ماسه ها و زمین های این منطقه موجب شده است که پساب کشاورزی روستای امیر آباد پس از نفوذ به لایه های زمین، در منطقه نیزار مجددا به سطح زمین بیاید و باعث ایجاد این نیزار گردد.

آب نیزار پس از آمدن به سطح و طی مسافتی در حدود ۲ کیلومتر مجددا در زیر لایه های ماسه فرو می رود و بار دگر در منطقه دریاچه نمک سلکنون به سطح می آید. با این تفاوت که به علت شور بودن زمین های دریاچه، آب بسیار شور می شود به نحوی که در پایین دست دریاچه مسیر نهر ایجاد شده کاملا پوشیده از نمک است.

 

کویر طبقه یا دریاچه نمک خور

کویر طبقه یا دریاچه نمک خور بزرگترین دریاچه نمک فصلی ایران است. زمین نمکی این منطقه باعث شده است که از هرگونه پوشش گیاهی و زندگی جانوری خالی باشد. اما شکل شگفت انگیز کویر طبقه آن را به جاذبه ای شگفت انگیز بدل کرده است. زمین کویر طبقه پوشیده از اشکال پنج ضلعی نمک است که در زمستان و با مخلوط شدن با خاک رس به رنگ سیاه و در تابستان به رنگ سراسر سفید در می آید. نمک این دریاچه قدیمی ترین نمک سراسر ایران است.

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

 

آشنایی با چند منطقه کویری در ایران

پست شده به وسیله : اشکان علینقیان/ 914 0

ایران یکی از کشورهای اصلی خاورمیانه و جهان از حیث داشتن کویرهای زیبا و بکر می باشد. در این مطلب در اصفهان تور به بررسی و معرفی مناطق کویری ناب ایران پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

 

کلوت های شهداد

کلوت ها معروف ترین نماد کویر لوت هستند. عموما بزرگ‌ترین کلوتهای ایران و در واقع معروف‌ترین آنها در دشت شهداد-منطقه لوت براساس ابعاد و عامل فرسایش به دو رخساره تقسیم می‌گردند. این عارضه های طبیعی شگفت انگیز و کم رقیب، کلوخ هایی سخت و توپُر و مرتفع هستند که طی سال های طولانی و بر اثر مقاومت در برابر فرسایش باد، شکل گرفته اند. کلوتهای شهداد کرمان از زیباترین مناظر طبیعی دنیا هستند که همه ساله گردشگران خارجی فراوانی را به سوی خود می کشانند. بویِه که در سالهای اخیر امکانات رفاهی و دسترسی این منطقه بهبود پیدا کرده است. این منطقه که به شهر خیالی لوت هم شهرت دارد از سوی مجله نشنال ِژئوگرافیک چند سال پیش به عنوان چهارمین جاذبه طبیعی دنیا انتخاب شده است. وسعت این منطقه به حدی است که لقب «ابرشهر کلوخی» به آن اطلاق می شود.

 

مرنجاب

کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری ایران محسوب می‌شود. تپه‌های شنی بلند و جنگلهای تاق جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده‌است .کویر مرنجاب آران و بیدگل در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان قرار دارد. این کویر از شمال به دریاچه نمک آران و بیدگل، از غرب به کویر مسیله و دریاچه‌های نمک حوض سلطان و حوض مره، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به شهرستان آران و بیدگل محدود می‌شود.در کنار تپه‌های شنی که اصلی‌ترین جاذبه کویرند، وجود قلعه کرشاهی و جزیره سرگردان در کویر مرنجاب، درباره دلیل ساخت این قلعه و کاروانسرا در کنار دریاچه نمک، نقل است که شاه عباس با وجود ایجاد کاروانسرا و قلعه‌های متعدد در سراسر کشور، در این منطقه تأسیسات دفاعی تعبیه نکرده بود، چون تا آن زمان دشمنان به خاطر دریاچه نمک و گستره کویر، از این سوی به پایتخت هجوم نبرده بودند. حمله ازبکها و افغانها از طریق دریاچه نمک به کاشان که تا اصفهان پیش رفتند،

شاه عباس را به صرافت انداخت تا در سال ۱۰۱۲ قمری سریعاً یک پایگاه نظامی در این منطقه ایجاد کند و جلوی تهدید را بگیرد. بالای کاروانسرا به شکل سنگرهای دیدبانی است و ذکر شده‌است که همیشه ۵۰۰ پاسدار مسلح در قلعه حضور داشتند و امنیت عبور کالا از چین به اروپا و بالعکس را در این منطقه تأمین می‌کردند.قنات کنار کاروانسرا که برکه بزرگی به وجود آورده‌است، آب شیرین دارد و این در کویر نمک و شوره زار یک پدیده بسیار منحصر به فرد است. ارتفاع متوسط کویر مرنجاب از سطح آبهای آزاد در حدود ۸۵۰ متر می‌باشد و بلندترین نقطه این جزیره در حدود ۸۸۰ متر بالاتر از سطح دریای آزاد می‌باشد و لازم است ذکر شود امنیت، اعتدال نسبی، تنوع جاذبه‌های گردشگری، تنوع گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی مناطق کویری فضای مناسبی را جهت گردشگری و سرمایه‌گذاری در این منطقه فراهم نموده است و گردشگران بسیاری را به این منطقه می‌کشاند.

قسمت عمده این کویر پوشیده از تپه‌های شنی و ریگزار است. کویر مرنجاب از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. عمده پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درختهای گز و تاق و بوته‌های قیچ است.لازم است ذکر شود جزیره سرگردانی در دریای بیکران کویر، به جز یک یا دو ماه از سال که به دلیل بارندگی در منطقه، قابل مشاهده می‌شود، در سایر ایام سال به نمکزار تبدیل می‌گردد. چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر، محل آبشخور شترهای کاروانها بوده‌است. قلعه مرنجاب، کاروانسرایی است در کویر که در مسیر راه ابریشم قرار دارد و کاروانها برای سفر به خراسان، اصفهان، ری و بالعکس از این مسیر می‌گذشتند. همچنین منطقه بیابانی ریگ شق (در گویش محلی رق شق) منطقه‌ای بیابانی شمال شهرستان بادرود اصفهان، ادامه ریگزار بزرگ بند ریگ است، ارتفاع بلندترین تپه‌های ماسه‌ای ریگ شرق حدوداً ۷۰ مترمی باشد.این کویر که در نزدیکی کاشان و در حاشیه دریاچه نمک واقع شد،اکثر نمادهای کویری یعنی رمل و درختچه های بیابانی و چاه های دست کن و آب انبار و دریاچه نمک و کاروانسرا را دارد و به جز جاده اش که خاکی است،از لحاظ نزدیکی به پایتخت و امکانات بین راهی، گزینه ای مطلوب به شمار می رود.

 

عجیب ترین کویر دنیا در مصر

مصر این روزها اگرچه به دلیل تب و تاب های سیاسی از فهرست تورهای گردشگری دنیا خارج شده است، اما هنوز هم یکی از دیدنی ترین نقاط دنیاست که جاذبه های تاریخی و طبیعی اش به یک اندازه برای گردشگران خارجی جذابیت دارد. کشوری که شاید تمام دنیا از عظمت اهرام ثلاثه اش با خبر باشند، اما قطعا از عظمت کویر ناشناخته آن خبر ندارند! کویر سفید رنگ بی نظیری که تنها در مصر وجود دارد و البته همان هم هنوز به طور کامل کشف نشده است.صحرای بیضاء یا کویر سفید (Sahara el Beyda) منطقه وسیعی از مصر است که در نزدیکی روستای الفرافره قرار دارد. صحرایی که خاک آن نشانی از زردی و سرخی کویر ندارد و خاک سفید آن در سال های اخیر گردشگران زیادی را برای تماشای آن به مصر کشانده است.به خصوص که این صحرا در نزدیکی صحرای سیاه و کوه های کریستالی مصر قرار گرفته و همین جذابیت این منطقه را چند برابر می کند.اگر در شب گذارتان به صحرای بیضاء بیفتد، به احتمال زیاد خاک این صحرا را با برف های پودری زمستانی اشتباه خواهید گرفت! اما این صحرا نه تنها رنگ برف را تا به حال به خود ندیده، بلکه آنقدر داغ و درخشان است که تورهای گردشگری، ترجیح می دهند شب ها مسافران خود را به این کویر ببرند.

در صحرای بیضاء می توان عجیب ترین نمونه از سنگ های گچی را دید که با ملایم ترین بادها دچار فرسایش شده اند و به شکل های عجیبی درآمده اند. یکی از معروف ترین این نوع صخره ها که در صحرای بیضاء به وفور پیدا می شود، سنگ های قارچی شکلی است که به شکل غیرقابل باوری شبیه قارچ های غول پیکر خوراکی به نظر می رسند.البته در سال های اخیر صخره های سست و گچی این صحرا با بی توجهی گردشگرانی که از سست بودن خاک منطقه خبر ندارند، آسیب های زیادی دیده اند.صحرای بیضاء محل امنی است که گردشگران می توانند چند شب را در آن سر کنند بدون آنکه خطر حمله جانوران آنها را تهدید کند. در این صحرا خبری از خزندگان و حشرات خطرناک نیست و تنها حیوانی که اگر توریست ها خوش شانس باشند می توانند ببینند، روباه است که سرو کله آن در نیمه های شب برای خوردن باقیمانده غذای توریست ها پیدا می شود.

 

کویر خارا

(خارا) به معنی بیابان است و البته نام یکی از کویرهای استان اصفهان هم هست. استان اصفهان که دربرگیرنده اقلیم های کوهستانی و کویری متضاد است، یکی از معروف ترین رودخانه های ایران یعنی زاینده رود را در خود جای داده و این رود بعداز عبور از مناطق مرتفع غرب استان، به کویر خارا و تالاب گاوخونی در شرق استان می رسد. کویر خارا در نزدیکی «ورزنه» است که این شهر هم خودش مناطق کویری و تپه های ماسه ای بلند و معروفی در اطرافش دارد.کویر خارا (کویر ورزنه) در موقعیت جغرافیایی N3223 تا N3200 و E5240 تا E5247 در استان اصفهان واقع است. کویر خارا (واژه صحیح بیابان خارا است) در ۱۰۰ کلیومتری شرق اصفهان و ۱۵۰ کیلومتری غرب یزد در استان اصفهان قرار دارد.این کویر از شرق به تالاب گاوخونی، از شمال به شهرستان ورزنه و زاینده رود، از جنوب به حسن آباد و از غرب به محور ارتباطی حسن آباد به ورزنه محدود میگردد. این منطقه پوشیده از ریگزار (تپه های ماسه ای یا رمل) است که گستره ای شمالی جنوبی دارد. طول آن از حاشیه زاینده رود و نقطه آغاز ریگزار تا انتهای آن واقع در جنوب غربی تالاب گاوخونی در حدود ۴۵ کیلومتر و عرض آن در نواحی شمالی در حدود ۳۵ کیلومتر است که این عرض در جهت جنوبی کاهش می یابد. در نواحی جنوبی این عرض به ۵۰۰ متر میرسد.

در قسمت شمالی بیابان شکلی شبیه به بیضی دارد که محیط این بیضی توسط تپه های ماسه ای بلند احاطه شده و در داخل بیضی ارتفاع تپه ها بشدت کاهش می یابد. بلندترین ارتفاع تپه های ماسه ای در حدود ۱۰۰ متر است که در قسمت شمال شرقی این بیضی قرار دارد. ارتفاع متوسط ریگزار از سطح آبهای آزاد در حدود ۱۴۵۰ متر است. کویر در قسمت جنوبی به ۲ دیواره ماسه ای جنوبی شمالی تبدیل میشود و مابین این ۲ دیواره خاک های آهکی قلیایی قرار دارند. این دو دیواره در نزدیکی جنوب غربی تالاب گاوخونی به هم میپیوندند و تشکیل دیواره واحدی با جهتی شمالی جنوبی را میدهند. این تک دیواره ماشه ای در حدود ۹ کیلومتر تا نزدیکی جنوب تالاب گاوخونی ادامه پیدا میکند پایان می یابد.در این منطقه با توجه به وزش بادهای متفاوت، اشکال مختلف تپه های ماسه ای از جمله تپه های ماسه ای طولی، تپه های ماسه ای هلالی و هرم های ماسه ای قابل مشاهده هستند که در نوع خود در کشور کم نظیر است.

وسعت ریگزار در حدود ۱۷۰۰۰ هکتار است.در قسمت ریگزار پوشش گیاهی عمدتا درختچه های تاغ و اسکمبیل است. همچنین بوته های نسی، تق تقو و سایر گیاهان ماسه پسند در نواحی ریگزار به وفور قابل مشاهده است. در نواحی کویری بوته های شور بیابانی و بندرت اشنان قابل مشاهده است. پوشش گیاهی منطقه بدلیل رطوبت یالای تالاب گاوخونی بسیار غنی است. در دیواره ماسه ای محیطی این ریگزار، پوشش گیاهی خاصی قابل مشاهده نیست.پوشش جانوری این منطقه در سالهای گذشته بسیار غنی و قابل توجه بوده است. ولی در سالهای اخیر بدلیل خشک شدن تالاب گاوخونی، شکار بی رویه و تخریب زیستگاه غنای خود را از دست داده است. در حال حاضر جانورانی همچون شغال، روباه شنی، جرد، پا مسواکی، شاهین، سارگپه بیابانی، گربه شنی، افعی شاخدار، مار جعفری، مار شتری، تیر مار، انواع عقرب، خرگوش و خار پشت بیابانی در منطقه قابل مشاهده است.

تپه های شنی ریگان

مهمترین جاذبه گردشگری ریگان تپه های شنی این شهرستان است که به عنوان بزرگترین تپه های شنی جهان شهرت دارند و مکان مناسبی برای توریست درمانی است.رواج شن درمانی در ریگان- تپه های ریگان ۷۵ متر ارتفاع دارند.یکی از مناظر بدیع و چشم اندازهای طبیعی شهرستان ریگان تپه های شنی در مجاورت است که در روستای علی آباد پشت ریگ با ارتفاع ۷۵ متر وعرض پنج کیلومتر بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب می کند.نکته قابل توجه در خصوص این تپه ها خاصیت درمانی تپه های شنی ریگان است بطوریکه بسیاری از گردشگران از استانهای مجاور کرمان برای درمان بیماریهای خود به این تپه ها پناه می آورند و گرمای این تپه های را نسبت به آب گرمهای مختلف ارجح می دانند.گردشگران با حضور در این تپه ها و با کندن چاله و خوابیدن در میان شنها به تدریج گرمای شنهای کویر را جذب بدن خود می کنند

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور