آشنایی با تاریخ بلژیک
برای آشنایی با تاریخ و باستان کشور کهن بلژیک با اصفهان تور همراه باشید.
“بلژیک” در شمال با هلند، در شرق با آلمان، در جنوب شرقی با لوکزامبورگ، در جنوب با فرانسه و از شمال غربی با دریای شمال مجاور است. خط جدایی فرهنگی ژرمنها و رومیزبانان از میانههای کشور بلژیک میگذرد.
در ۶۰٪ از مناطق بلژیک، زبان هلندی (گویش فلاندری) صحبت میشود و فرانسوی در ۴۰٪ مناطق جنوبی مثل والونی صحبت میشود و در منطقه پایتخت (بروکسل) هر دو زبان در نهادهای دولتی رایج است. کمتر از ۱٪ مردم بلژیک آلمانیزباناند و در شرق کشور زندگی میکنند. این گوناگونی زبانی تاکنون باعث تنشهای سیاسی بسیاری در کشور بلژیک بوده و در دورههایی همچنان یکپارچگی این کشور را تهدید میکند.
نام بلژیک از نام لاتین که برای اکثر بخشهای شمالی منطقه گُلنشین استفاده میشد یعنی “گاولیا بلژیکا” گرفته شدهاست. این نام لاتین خود برگرفته از گروهی از قبایل سلت است که قبیله بلژها نام داشتند. به لحاظ تاریخی، بلژیک قسمتی از کشورهای فروبوم بوده که شامل هلند و لوکزامبورگ نیز میشدهاست و پیشترها نواحی گستردهتری را نسبت به گروه کشورهای بنلوکس امروزی دربر میگرفتهاست.
بلژیک از اواخر سدههای میانه تا سدهٔ هفدهم، کانون بازرگانی و فرهنگی پر رونقی به شمار میرفته است. از سدهٔ شانزدهم تا انقلاب بلژیک در سال ۱۸۳۰ و جدایی این کشور از هلند، بلژیک محل جنگهای بسیاری بین قدرتهای اروپایی بود و به همین دلیل با عنوان «میدان جنگ اروپا» لقب گذاری شده بود. اخیراً بلژیک عضو برجستهای از اتحادیه اروپا به شمار میرود و میزبان تعدادی از نهادهای اتحادیه اروپا و سازمانهای بینالمللی از جمله ناتو است.
دولت و سیاست
بلژیک کشوری پادشاهیست. پادشاهی ای دارای وجهه ملی و دموکراسی مجلسی که پس از جنگ جهانی دوم از یک ایالات متحده به یک اتحادیه تبدیل شد. سیستم دو پارلمانی از سنا و مجلس شورا تشکیل شدهاست. در حالی که سنا مجموعهای از سیاستمداران بالارتبه منتخب و نمایندگان انجمنها و مناطق است، مجلس شورا نشانگر تمام بلژیکیهای بالاتر از هجده سال در یک نظام رأیگیری همزمان میباشد. بلژیک از معدود کشورهاییست که رای دادن در آن اجباریست و به همین علت در جهان یکی از بالاترین آمار رأیگیری را داراست.
اقتصاد
بلژیک، با جمعیت متراکم، در قلب یکی از مهمترین مناطق صنعتی جهان قرار گرفتهاست. به طور جاری، اقتصاد بلژیک، عمدتآ بر پایه خدمت است و طبیعتی با بخشهای دوگانه فلاندری جلوه پویایی از خود بروز داده و بروکسل به عنوان مرکز چند نژادی و چند زبانه آن، و یکی از بلندمرتبهترین اعضای اتحادیه اروپا ست و اقتصادی والونی که از لحاظ تولید ناخالص ملی یک چهارم عقب ماندهاست. بلژیک اولین کشور اروپایی اقلیمی بود که در اوایل دهه ۱۸۰۰ دستخوش انقلاب صنعتی شد. شهرهای لیژ و شارلوآ به سرعت در صنایع معدن و فولادسازی توسعه یافتند و در اوایل قرن بیستم کاملآ شکوفا شدند. با این حال، در دهه ۱۸۴۰ صنعت پارچه بافی فلاندرز به بحران شدیدی دچار شد و فلاندر از این جهت دچار قحطی شد. بعد از جنگ جهانی دوم، شهرهای خنت و آنتورپ توسعه سریع صنایع شیمی و پتروشیمی را تجربه نمودند. بحرانهای نفت ۱۹۷۳ و بحران نفت ۱۹۷۹ اقتصاد را به سمت ترقی طولانی مدت پیش برد. صنعت فولادسازی بلژیک تا کنون رکودهای اقتصادی زیادی را تجربه نمودهاست. این مسئله مانع از توسعه اقتصادی والونی شدهاست.
جمعیتشناسی
تراکم جمعیت بلژیک (۳۴۲ نفر در هر کیلومتر یا ۸۸۶ نفر در هر مایل مربع) یکی از بالاترین تراکمات جمعیت بعد از هلند و بعضی ابرایالات مانند موناکو در اروپاست. پرتراکمترین مناطق از نظر جمعیت در اطراف بروکسل قرار دارند، شهرهای پرتراکمی مانند آنتورپ، خنت و موون که به نام الماس فلاندری معروف اند و مراکز شهری مهم دیگری مانند لیژ، شارلوآ، مونز، کورتریک، بروژ، هسلت و شهر نامور. شهر آردنس کمترین تراکم جمعیت را داراست
هم هلندی زبانان و هم فرانسه زبانان بلژیکی تفاوتهای جزئی در لغت و معنا با لهجههای زیادی که در هلند و فرانسه صحبت میشوند دارند. بسیاری از مردم هنوزه میتوانند به لهجههای زبان هلندی صحبت کنند. اما در مورد زبان والونیایی میتوان گفت که اغلب بیشتر توسط افراد مسن صحبت و فهمیده میشود. این لهجهها همراه با لهجههای دیگری مثل زبان پیکاردیایی یا لیمبورخی در زندگی روزمره به کار برده نمیشود.
در حدود ۸۶٪ از جمعیت بلژیکی دارای ملیت بلژیکی هستند.۹٪ (بر اساس تعداد) ایتالیایی، مراکشی، فرانسوی، ترکی یا هلندی هستند و ۵٪ یکی از ملیتهای دیگر را دارا میباشند.
فرهنگ بلژیک
زندگی فرهنگی بلژیک به تمرکز بین هر اقلیت گرایش دارد. عنصر تقسیم شده از اهمیت کمتری برخوردار است چرا که هیچ دانشگاه دو زبانهای به جز آکادمی ارتشی سلطنتی وجود ندارد، هیچ رسانه مشترکی نیست و هیچ موسسه علمی فرهنگی بزرگ مشترکی یعنی جایی که هر دو روابط اصلی حضور داشته باشند وجود ندارد.
معماری و نقاشی
بلژیک به خاطر معماری و هنرهای زیبایش مشهور است. منطقهای که امروزه به نام بلژیک میشناسیم شاهد شکوفایی جریانات هنری مهمی بودهاست که بر هنر اروپا تاثیراتی عظیم داشتهاند. هنر Mosan، نقاشی قدیم هلندی، نقاشی باروک و رنسانس فلاندری و نمونههای مهمی از معماری رمانسک، معماری گوتیک، معماری رنسانس و معماری باروک و موسیقی آوایی رنسانس مدرسه فلاندری فرانکو که در بخش جنوبی کشورهای اسکاندیناوی توسعه یافت در تاریخ هنر بسیار برجسته میباشند. نامهای مشهوری در این سنت کلاسیک به چشم میخورند مانند ژان ون اک، پیتر بروخل اول، پیتر پل روبنز و آنتونی وندیک.
ادبیات
در ادبیات، بلژیک دارای نویسندگان مشهور متعددی است، همانند شاعران معروفی نظیر امیل ورهرن، و هنریک کنسکینس و جرج سیمنون رمان نویس، شاعر و نمایشنامه نویس مشهور موریس مترلینگ که برنده جایزه نوبل در ادبیات در سال ۱۹۱۱ شد. مشهورترین کمیکهای فرانکو بلژیکی داستانهای تین تین هستند که توسط هرژه (herge) تالیف شدند. اما اکثر نویسندگان کمیک بلژیکی بودند، مانند ادگار ژاکوب و ویلی وندرستین و آندره فرانکین.