اطلاعاتی درمورد اندیمشک
دراین مطلب میخواهیم درمورد شهرستان اندیمشک یکی از ۱۶ شهرستان استان خوزستان صحبت کنیم شهری با حدود۱۳۵۰۰۰نفر جمعیت که به گویش لری صحبت میکنند ودرجاده ترانزیت قرار دارد نام اولیه اندیمشک هندی مشک بوده که بعدها به این نام تغییر یافته است . شغل مردم اندیمشک کشاورزی میباشد بامادرمرکز مشاوره سفر طلوع سفریاد همراه باشید تابیشتر بایان شهر آشنا شویم.
اندیمشك در كنار خرابههای شهر قدیم (لور) و (اریترین) احداث گردیده است. لور شهری آباد بود كه جغرافیدانان چون اصطخری و مقدسی از آن نام بردهاند.
گویا شهر لور تا قرون وسطی از آبادی بهرهمند بود و پس از آن رو به ویرانی نهاده است. اندیمشك در دوره قاجاریه و در حكومت حاج صالحخان مكری با ساختن قلعهای اهمیت پیدا كرد و صالحآباد نامیده شد، سپس به اندیمشك تغییر نام یافت. مردم این شهر در گذشته در كپرها، چادرهای ساده و بعدها در خانههای گلی زندگی میكردند. ولی امروزه رشد و توسعه قابل توجهی یافته است.
اندیمشک یکی از ۱۶ شهرستان استان خوزستان است که در شمال آن واقع شدهاست . شهرستان اندیمشک از شرق با دزفول، از جنوب با شوش، از غرب با آبدانان (استان ایلام) و از شمال با پل دختر و خرمآباد (استان لرستان) همسایهاست شامل دو بخش مرکزی و الوار گرمسیری است .از شمال به استان لرستان ،شمال غرب به استان ایلام ،از جنوب شرق به دزفول و از جنوب غرب به شهرستان شوش دانیال منتهی میگردد . راه آهن سراسری جنوب به شمال ازاندیمشک گذشته و مردم شهرهای شمال خوزستان برای سفرهای خود از راه آهن این شهر بهره میبرند .
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
انديمشك که واژگون شده «هندی مشك» است .اما از قرون و سطی به بعد از آبادی آن کاسته شده و پس از آن رو به ويرانی نهاده است. در روزگار فتحعليشاه قاجار شخصی به نام حاج صالح خان مكری(حكمران شوشتر و دزفول) در كنار ويرانه های باستانی شهر لور دژی ساخت و آنرا قلعه «صالح آباد» ناميد، تا اين كه در اواخر دوره قاجاريه روستای صالح آباد در ۲ كيلومتری اين دژ بوسيله ايل «سگوند» ساخته شد كه شامل سياه چادرها و كپرهای اين ايل و برخی از مهاجران لر بختياری بود. اما ديری نگذشت كه راه آهن سراسری جنوب افتتاح شد و سياه چادرها و كپرها از ميان رفته و صالح آباد، انديمشك ناميده شد. از اين روزگاران انديمشك راه گسترش و پيشرفت را پيمود. شهر انديمشك شهری توريستی و از نظر موقعيت راه های شوسه، اصلی و مركزی مهم می باشد، زيرا تنها شهری است كه استان خوزستان، لرستان و كرمانشاهان را به هم ارتباط می دهد. در سمت شمال خاوری شهر، دشتی باير است كه از قديم مردم به آن لور گفته اند و همان سرزمينی است كه به نام ايلام از آن ياد می شود.
مشخصات جغرافيايي
شهرستان انديمشك از شهرستان های استان خوزستان است كه ازنظرجغرافيايی در ۴۸ درجه و ۲۱ دقيقه ی درازای خاوری و ۳۲ درجه و ۲۷ دقيقه ی پهنای شمالی و در ارتفاع ۱۵۰ متری از سطح دريا واقع شده واز شمال به استان لرستان، از جنوب به دزفول و شوش و از باختر به استان ايلام محدود می شود. اين شهرستان در جلگه واقع شده و آب وهوای آن گرم و خشك است. آب آشاميدنی شهر انديمشك در نمونه آب شناسی در ايران كم نظير و بیمانند شناخته شده و بهترين نوع آب طبيعی و زلال در اين سامان وجود دارد.
تقسیمات
شهرستان اندیمشک بر خرابههای شهری باستانی با نام لور بنا گشتهاست . تاریخ نگارانی همچون اصطخری و … در نوشتههای خود به این شهر اشاره کرده و آن را شهری آباد خواندهاند .شهرستان و شهر مرکز آن واقع در استان خوزستان. نام اندیمشک به پیشنهاد فرهنگستان ایران برای روستای صالحآباد برگزیده شدهاست . همچنین دژی استوار در این نواحی با نام اندمشن (گیلگرد) برپا بوده که به انوشبرد شهرت داشتهاست . برخی مآخذ کهن، نام آن دژ را اَنوش یا انهش، به معنای فراموش شده آوردهاند. این نامگذاری بدان سبب بوده که بر زبان آوردن نام زندانیان آن و حتی نام دژ ممنوع بودهاست (کریستن سن، در این دژ، شخصی موسوم به صالح خان مکری بناهایی چند از جمله دژی برای سکونت خویش ساخت که به قلعه صالح یا قلعه لور معروف گشت و اکنون نیز به همین نام یا کوی لور خوانده میشود . در دوره حکومت رضاشاه پهلوی و مقارن با احداث راه آهن در ایران ، در مجاورت قلعه لور ، ایستگاه راه آهن اندیمشک بنا نهاده شد که به تدریج با آغاز ساختمان سازی در اطراف آن ، اندیمشک رو به گسترش نهاد . با شدت گرفتن چنگ جهانی دوم و اشغال ایران ، اندیمشک و راه آهن آن نیز به اشغال نظامی متفقین درآمده و به پایگاهی مهم برای نیروهای نظامی آمریکا بدل گردید که ابتداآذوقه و مهمات از بندر خرمشهر وارد و از طریق راه آهن اندیمشک به شمال ایران و از آنجا نیز به نیرویهای محاصره شده روسی رسانده میشد . شرکت جنرال موتورز آمریکا نیز در همین زمان شعبهای از کارخانه اتومبیل سازی نظامی خود را در این شهر تأسیس نمود . در دوره پهلوی دوم با ورود شرکتهای متعدد داخلی و خارجی ، اندیمشک به شهری صنعتی بدل گشت و بدین ترتیب میزبان هزاران نفر از پزشکان ، مهندسان ، کارمندان و کارگران داخلی و خارجی گردید .
کشاورزی و دام داری
شغل اصلی مردم انديمشك كشاورزی می باشد. محصول عمده اين بخش غلات ديمی بوده و گندم، جو، انار، انجير، سيب، گردو و انگور هم از ديگر محصولات اين شهرستان است.
اندیمشک در جنگ ایران و عراق
در۴/۹/۱۳۶۵توسط رژیم بعث بمباران هوایی شد که طولانی ترین بمباران بعد از جنگ جهانی دوم بوده دوکوهٔ اندیمشک درسالهای دفاع مقدس میزبان رزمندگان وفرماندهانی چون شهیدباکری، چمران و… بودهاست این منطقه هم اکنون هم میزبان کاروانهای راهیان نور است در دوران دفاع مقدس اندیمشک نقش زیادی درجابه جایی نیرو وادوات جنگی برعهده داشتهاست این شهرستان بارها به وسیلهٔ موشکهای رژیم عراق هدف قرار گرفتهاست.
وجود دوسد کرخه و دز درشهر اندیمشک باعث جذب گردشگر زیادی در این استان شده است و نزدیکی این دوسد به اندیمشک باعث شده که گردشگران به راحتی به آنجا بروند واز طبیعت وزیبایی های آن لذت برده و بازدید از این دوسد احساس غرور هر ایرانی را برمی انگیزد.
واحد تولید محتوای اصفهان تور
غذاهای خوشمزه اندیمشکی
غذاهای خوشمزه اندیمشکی
غذاهای مردم اندیمشک بیشتر با گوشت گوسفندی درست میشوندوغذاهای خاصی دارند که چشیدن آنها خالی ازلطف نیست وجالب اینکه این غذاها اسم های جالبی نیزدارند مثل زیر برنجی ،چزنک وکماغنبه که اسم این غذاها جذابیت برای مردمی که خارج ازاین شهر میباشند وبه این شهر سفر میکنند ایجاد میکند. با ما درمرکز مشاوره سفر طلوع سفریاد همراه باشید تا با این غذاهای خوشمزه بیشتر آشنا شویم.
زیر برنجی:
بهترین غذای محلی اندیمشک زیر برنجی می باشد در مراسمات عروسی و یا ختم گوشت گوسفند را آبپزمی کنند و چند تکه از آن گوشت را درون مجمه (سینی ) قرار می دهند و روی آن برنج می ریزند که حتما همراهش هم دوغ می باشد.
قورمه یا غذای چوپان( دو پیازه ) :
زمانی که مهمانی سر زده بیاید و بخواهند برایش گوسفندی را سر ببرند گوشتش را ریز می کنند و با پیاز درون دیگ با حرارت سرخ می کنند.
چزنک:
یک خمیر خیلی شل درست می کنند و آنقدر آن خمیر شل می باشد که با یک کاسه روی تابه می ریزند و روی تابه پهنش می کنند وقتی پخته شد ند توی یک تشت یا یک مجمه (سینی ) قرار داده روغن وشکر روی آن می ریزند.
خورشت ترشی یا خورشت میر عالی خونی :
که با گوشت گوسفند و ترشی انار درست می شود.
برنج شله :
برنج را وقتی که آبپز شد و حالت شل گرفت فقط یک مقدار روغن حیوانی بخاطر اینکه مزه داشته باشد روی آن می ریزند
شکمبه :
برنج را با پیاز و کشمش و زرشک را درون شکمبه گوسفند ریخته و با نخ و سوزن می دوزند و در کنار کله پاچه گوسفند قرار می دهند تا بپزد و آماده خوردن شود.
کماغینه :
برای زنی که زایمان کرده با آرد و روغن درست می شود .و یا جوش جوش که برای زنی که زایمان کرده گندم سرخ شده که آرد شده را با روغن و زیره و شکر درست می کنند.
واحد تولید محتوای اصفهان تور
سوغات اندیمشک
سوغات اندیمشک
شهر اندیمشک از شهرستان های استان خوزستان می باشد که مردم ان به صنایع دستی علاقه بسیار دارند واز هنرهای دستی این شهر میتوان به فرش بافی، گبه بافی ، گلیم بافی ، کپو بافی ، چوغابافی ، معرق کاری وخراطی نام برد که درادامه میخواهیم با دوتا ازاین صنایع دستی بیشترآشنا شویم بامادرمرکز مشاوره سفر طلوع سفریاد همراه باشید.
كپوبافی
از صنایع دستی مرسوم در جنوب ایران است که در استان خوزستان به ویژه شهرستان دزفول، رواج دارد. کپوبافی در واقع نوعی حصیربافی است که در آن از کاموای رنگی برای تزیین بافتههای حصیری استفاده میکنند. البته شیوهی بافت نیز در کپوبافی با حصیربافی رایج متفاوت است. در این روش بافت که به بافت فتیلهای شهرت دارد و استحکام بیشتر و قابلیت شکلدهی بهتر از ویژگیهای آن است، الیاف تهیه شده از برگ خرما را به دور نوعی نی مردابی به نام «کرتک» میپیچند. تزیین با کاموا در کپوبافی به دو صورت انجام میشود؛ زمینهی حصیری با نقوش هندسی روی آن و تزیین تمام سطح به نحوی که حصیر دیده نمیشود. عمدهی محصولات کپوبافی شده، ظروف دربدار کروی به عنوان سبد و ظروف مسطح تزیینی است. سبدهای کپوبافی شده که برای زیبایی و سهولت در باز کردن درب آنها، منگولهای کاموایی به دربشان متصل میکنند، کاربردهای مختلفی دارند؛ جای نان، جای لوازم خیاطی و…
در سالهای اخیر، با توجه به استقبال فراوان مسافران و گردشگران، کپوبافان استان، که اغلب زنان روستایی هستند و از این طریق به اقتصاد خانواده کمک میکنند، بر تنوع محصولات خود افزودهاند.
گليمبافی
هنر دست عشایر عرب و بختیاری استان است که معمولا روی دارهای افقی و در برخی مناطق روی دارهای عمودی بافته میشود. این نوع گلیم پودهای پشمی زبر و تارهای پنبهای دارد و از نظر تنوع رنگ، رنگهای محدودی در آن به کار میرود که بیشتر آنها تیره هستند. گلیم افشار خوزستان، معمولا به روش بافت چاکدار بافته میشود اما برخی از هنرمندان استان آن را به روش بافت متصل جفتقلاب میبافند. کنارهپیچی یا شیرازهدوزی این گلیم به روش شیرازه لول انجام میشود و بافت ریشههایش از نوع گیسبافت ضخیم است. در این گلیم که حاشیهای باریک دارد، طرحهای هندسی (عمدتا لوزی) در قالب نقشهای ساده، روی زمینهای یکدست قرار گرفتهاند.
درکل مردم عرب وبختیاری مردمی هنرمند میباشند همانطور که خواندیم کپو ازجمله صنایع دستی خاص جنوب ایران است که با بقیه کپوبافی های کشور متفاوت میباشد.
واحد تولید محتوای اصفهان تور
آداب ورسوم مردم اندیمشک
درهرجای کشور ما مردم اداب ورسوم خاصی برای مراسم مختلف مذهبی و جشن های خود داردند که طریقه برگذاری آن با بقیه شهرهای کشور متفاوت است درشهر اندیمشک نیز این چنین است و عادات خاصی برای عزاداری دارند و مردم اندیمشک مردمی تعارفی میباشند باما همراه باشید درمرکز مشاوره سفرطلوع سفریاد تا بیشتر با این عادات مردم اندیمشک با جزئیات اشنا شویم.
مویه
در اندیمشک تیره های مختلفی از قوم لر زندگی می کنند که آداب و رسوم ، لهجه و گویش آنان شباهت زیادی به مردم لرستان دارد. یکی از سروده های معروفی که در این منطقه وجود دارد عبارت است از مویه…اشعار مویه در هنگام عزاداری و سوگواری و در مرگ افراد خوانده می شود.در زمانهای بسیار دور شاعران بزرگ لرستان دلتنگی ها و صفات خوب شخص متوفی مانند شال و تفنگ و…به صورت شعرمویه بیان می کردند.یکی از مویه های آنان به این شکل می باشد:آسمان ابری تیره تار گرفت ، هرکجا که نگاه می کنم سیاه زمین می باشد،نمی دانم بخت من سیاه است یا همین طور است،جوانی به شدت از کنارم گذشت ، ولی پیری با قفل و زنجیر به من چسبیده است، سرت را بلند کن که سرت روی زمین است، بالش زیر سرت خشت گلی می باشد سرت را بلند کن.
تعارف
تعارف در بین قومیت لر اندیمشک به این شکل می باشد که در نهایت تعارفشان به واقعیت و انجام آن عمل مورد تعارف ختم می شود مثلا اگر تعارفشان برای مهمانی دادن باشد مشخص است کسی که برای تعارف جدی می باشد با زبانهای مختلف تعارف خود را نشان می دهد، بعضی ها برای تحکیم تعارف گاهی اوقات از قسم استفاده می کنند. مثلا اگر تعارفشان برای مهمانی باشد قسم می خورند “ار نیایی وه حونت نیام” یعنی اگر خونمون نیایی دیگه خونتنون نمیام و به زبان لری می گوید ” چی سیت کردمه سر گویی سیت بریدمه ” یعنی کار خاصی برای شما انجام ندادم و این مهمانی را یک کار کوچک می داند و یا می گوید : ” گری هایم ته یک ” یعنی یک لحظاتی را کنار هم هستیم یعنی بیشتر تاکید بر آن مهمانی دور هم نشستن و احوالپرسی و تبادل یک سری اطلاعات و اخبار و مرور یک سری خاطرات گذشته که با یکدیگر داشتند می باشد. اگر برای مهمانی دادن گوسفندی را سر می برند می گویند: ” مال این خدا اما وسیله ایم ” یعنی مالک واقعی این گوسفند خداوند می باشد و این دارایی امانتی است که نزد ما می باشد و اگر مهمان اصرار کند که نمی خواهد مهمانی برود صاحبخانه می گوید ” و مو نبینی ” یعنی در آن حد و اندازه ما را نمی بینی که مهمان ما بشوی. در واقع مردم لر به طرق مختلف تعارف عملی را نشان می دهند و مشخص است چه کسی فقط تعارف می کند و چه کسی تعارفش را واقعا می خواهد عملی کند یا قسم می خورد یا خیلی محکم صحبت می کند و یا دست کسی را که به او تعارف می کند می فشارد و گاهی اوقات او را به دنبال خودش می کشد و می گوید اگر کاری داری بعدا انجام بده در نهایت با اصرار طرف را راضی به مهمانی می کند.
همانطور که خواندیم مردم اندیمشک مردمی تعارفی هستند و شاید افرادی که اهل تعارف نباشند بااین خلق خوی مردم اندیمشک با مشکل برخورد کنند و شاید باعث شودکه حتی میهمان غریبه درخانه انها بیشتر احساس خجالت بکند.
واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبه های گردشگری وتوریستی اندیشمک
شهرستان اندیمشک از شهرهای شمالی استان خوزستان میباشد اندیمشک ازنظر جاذبه های گردشگری وتوریستی دارای ۳سد زیبا و مناطق حفاظت شده و مناظر طبیعی بکری میباشد وازلحاظ مذهبی نیز این شهر دارای مقبره های بزرگان زیادی میباشد و یکی ازجاذبه های این شهر میتوان به قدمگاه امام رضا (ع) نام برد که سالانه مسافران زیادی از اطراف به این مکان برای زیارت می آیند.درادامه با ما در مرکز مشاوره سفر طلوع سفریاد همراه باشید تا بیشتر باجاذبه های اندیمشک آشنا شویم .
بقعه امیرسیف اندیمشک
بقعه امیر سیف مربوط به دوره عیلامیان است و در شهرستان اندیمشک، بخش الوار گرمسیری، دهستان قیلاب، حوالی روستای سرقلا واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۳۹۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سد دز اندیمشک
پلاژ سد دز در ۳۵ کیلومتری شهرستان اندیمشک در کنار دریاچه سد دز واقع شده است. این منطقه دارای تاسیسات، رستوران، طبیعت و جاذبه های حیاط وحش میباشد. همچنین این منطقه موقعیت مناسب برای ایجاد رستوران شناور را دارد.
امامزاده احمد بن موسی (ع) اندیمشک (معروف به شاهزاده احمد)
امامزاده ها از گذشته تاکنون جایگاه بالایی نزد مردم داشته و دارد و از طرفی وجود امام زاده های زیادی در شمال خوزستان در کنار کوه ها، دشتها و..باعث شده زمینه لازم برای توریسم مذهبی در این شهرستان فراهم شود و این خود راهی بسیار مناسب برای توسعه گردشگری در شمال استان خوزستان است.
قدمگاه امام رضا (ع) اندیمشک
در کنار محلی که مدفن سیدخلیل از سلاله پنجم امام زین العابدین(ع) و معروف به قدمگاه امام رضا(ع) است باغی قدیمی وجود دارد.سیدخلیل در سال ۲۰۰ هجری قمری هنگام سفر به خراسان رحلت می نماید و به امر علی ابن موسی الرضا(ع) در همین محل باغ به خاک سپرده می شود و به واسطه وجود اطهر این امام زاده باغ و بوستانی در اطراف ایجاد می شود و مردم منطقه هم به احترام این امام زاده افراد متوفای خود را در همین محل به خاک می سپارند.
قلعه حسینی اندیمشک
قلعه حسینی مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان اندیمشک، بخش الوار گرمسیری، روستای قلعه رزه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۰۰۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مقبره محمودعلی اندیمشک
این بقعه در دهکده ای به همین نام در جنوب غربی مازو ، واقع شده است . گنبد آن مخروطی شکل ( و مربوط به قرن ۱۱ هجری است ) . اندازه داخل مقبره ۴۰/۴×۴۰/۴ متر است . قبر در وسط قرار دارد و ابعاد آن ۷۰/۱×۶۰/۱×۵۰/۱ متر می باشد . بلندی گنبد از سطح بام مقبره نزدیک به ۸ متر است که از دو طبقه درست شده و دو جداره است . یعنی بین طاق مقبره و گنبد ، فضا است و بوسیله دریچه ای می توان به آن داخل شد . در جنوب آن اطاقی برای زائران ساخته شده است . گنبد محمود علی که در گویش محلی محمید علی خوانده می شود . در کتب تاریخی سلطان محمود فرزند علی ذکر شده که به مرور زمان به محمود علی معروف شده است . این مقبره سنگ قبر نداشت و مشخصات بیشتری از صاحب او بدست نیامد حریم گنبد با دیواری سنگ چین شده بطول ۲۰و عرض۱۶ متر محصور گردیده است و اطراف حصار ، قبرستانی کهنه و قدیمی هست که بعضی قبرهای آن با خط کوفی نوشته است .
منگره
منگره از چند دره تشکیل گردیده و در شمال بخش الوار گرمسیری واقع شده است . و یکی از مناطق کوهستانی می باشد و محدود است از شمال و غرب به کوه « چوونی» و دورق (Duragh شهری از ناحیه خوزستان بوده است و به نام دورق فرس مشهور بوده است که بنظر می رسد این همان دورق باشد . رودخانه ای که از دهکده گرداب سرچشمه می گیرد ، پس از عبور از تنگه کول گاو به رودخانه انارکی می پیوندد و جاده سراسری را در محلی موسوم به بالارود قطع می کند.
باغهای انار منگره بسیار خوب پرورش داده می شوند و یکی از منابع درآمدی اهالی محسوب می شود . منگره بوسیله راههای کوهستانی و صعب العبور ، به دهستانهای اطراف خود مربوط میشود . جاذبه های موجود در روستای گرداب، روستای هدف گردشگری و پتانسیل عظیم منابع طبیعی و محیط زیست شامل درختان میوه، بلوط، بادام و… وحیاط وحش، کوهنوردی است.
پل باستانی صیحه اندیمشک (آباره عباس خان)
این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۳۷۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آباره در ۸ کیلومتری جاده اندیمشک به شوش و در حاشیه شرقی جاده واقع شده است . این آباره در سال ۱۳۷۹ شناسایی گردید و کار خاکبرداری و مرمت آن از سال ۱۳۸۰ آغاز گردید . این بنا دارای ۱۲ دهانه می باشد و در گذشته کاربری انتقال آب را داشته است و آب را بوسیله کانال به این منطقه آورده و پس از عبور آب از روی پل زمینهای کشاورزی آن طرف پل را آبیاری می نمودند . پلهای آبرو تنها جهت آبیاری زمینهای کشاورزی به کار می آیند و اصطلاحاً آباره گفته می شود . این پل مربوط به دوره صفوی می باشد .
مصالح بکار رفته در ساخت این بنا سنگ ، آجر بهمراه ملاط گل ، آهک و ساروج می باشد پی پایه های این پل از سنگ ، ستونها از آجر و دیواره های فوقانی از سنگ می باشد . دریچه های پل در جهت خلاف جریان آب و هم در جهت موافق آن پیش آمدگی های دارد که اصطلاحاً موج شکن یا آب ( پشت پل ) به صورت نیم دایره می باشد . افزایش مقطع طولی پل و سنگین تر نمودن پایه ها جهت خنثی سازی رانش حاصل از طاقهای بزرگ ، نقش استحکامی پل در مقابل فشارهای سرسام آور آب در هنگام طغیان رودخانه ها و هدایت مناسب آب که از لحاظ مکانیکی و مهندسی در دوام پل تاثیر بسیاری داشته است .
در ساخت پل صیحه به نمای پل توجه نشده است و فقط به جنبه کاربری و استحکامی آن توجه نموده اند . قوس دهانه ها یک اندازه نمی باشد این دهانه ها از ارتفاع « تیزی » تا پا کار بین ۶/۳ و ۷۰/۳ متفاوت می باشد . پایه ها تقریباً ۱ متر می باشد . دهانه ۶ بزرگترین دهانه می باشد
با توجه به اینکه در گذشته به دلیل شرایط زندگی مردم و نیاز به آب ، اکثر سکونتگاهها در کنار رودخانه و چشمه ها و مناطق آب خیز صورت می گرفت ، احتمال وجود سکونت گاه هایی همزمان با این آباره در منطقه نیز وجود دارد . در نزدیکی این آباره در منطقه سبز آب ، آباره دیگری وجود دارد که کاربری آن نیز مانند پل صیحه می باشد . در طی خاکبرداری از دو آباره در اعماق مختلف به تکه های مختلف سفال شکسته برخورد نمودیم که متعلق به دوره اسلامی می باشد .
قلعه رزه اندیمشک
قلعه رزه، از جمله قلعههای تاریخی است که در عصر صفویه منزلگاه کاروانیان راه خرمآباد به اندیمشک بوده است و اکنون نیز جاده سراسری از کنار آن میگذرد. بنای این قلعه در اصل یک کاروانسرا بوده، روی تپهای سنگی نهاده شده و دارای پلان چهارگوش و مستطیلشکل در جهت شرقی و غربی بوده و از نوع چهار ایوانی است. این بنا در زمان شاه تهماسب صفوی، در سال ۱۰۰۸ هجری قمری به دستور حسین خان والی پشتکوه ساخته شده است. نمای کلی دیوارها و اتاقهای کاروانسرا (قلعه) نشان میدهد که در دورههای بعدی در ترکیب معماری آن تغییراتی داده شده است. تمامی قلعه با گچ و قلوهسنگ ساخته شده است.
سد کرخه اندیمشک
سد کرخه در فاصله ۲۱ کیلومتری جنوب غربی شهرستان اندیمشک و بر روی رودخانه کرخه ساخته شده است . مطالعات اولیه در حوزه آبریز کرخه در سال ۱۳۳۵ توسط مشاورین خارجی آغاز گردید و در سال ۱۳۵۸ پیشنهاد احداث سد مخزنی در محلی به نام کرخه صفر ارائه گردید . این سد جهت جلوگیری از وقوع سیلاب و خطرات ناشی از آن و همچنین تامین آب ۳۴۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی و تولید انرژی برق آبی به میزان ۹۳۴ گیگا وات ساعت در سال است.
ایجاد جاذبه های گردشگری در حاشیه دریاچه ۶۰ کیلومتری همانند ورزشهای آبی، امکانات رفاهی و اجتماعی(دهکده گردشگری) آن از جمله پتانسیل های دیگر آن می باشد . نوع سد کرخه با هسته رسی می باشد.
تفرجگاه قلعه مختار اندیمشک
منطقه قلعه مختار در ۱۱ کیلومتری شرق شهرستان اندیمشک و در کنار رودخانه دز است.وجود پتانسیل، زمین حاصلخیز و منابع آبی باعث شده که از گذشته دور تاکنون منطقه قلعه مختار به محلی جالب و جذاب جهت سکونت مطرح باشد.که در همین راستا پروژه های ایجاد امکانات فرهنگی ، تفریحی توسط میراث فرهنگی جهت توسعه منطقه ایجاد شده و دارای ساحل زیبا برای قایق سواری، ماهیگیری و ورزش آبی شنا است.
منطقه چهل پا
یکی از زیستگاههای مهم بز کوهی در استان خوزستان به شمار می آید. که بدلیل صعب العبور بودن و عدم دسترسی شکارچیان، آنها توانسته اند نسل خود را حفظ کنند و با جمعیت مناسب که دارند به راحتی در منطقه مشاهده می شوند. منطقه چهل پا به طور كلي كوهستاني با ديواره هاي صخره اي بسيار بلند و دره هاي صخره اي و صعب العبور بسيار عميق و گاهاً غير قابل دسترسي است كه در دامنه هاي جنوبي به تپه ماهورهاي كم ارتفاع منتهي مي گردد. ۱۶۷۰۰ هكتار وسعت دارد.داراي آب و هواي گرم و خشك كه در زمستانها معتدل و بهار نسبتاً معتدلي دارد منابع آبي آن عمدتاً درياچه سد دز، در ضلع شمالي، رودخانه دز در ضلع شرقي و تعدادي چشمه از جمله چشمه سلام و خردم در ارتفاعات مي باشد .عمده محل تمركز حيات وحش (كل و بزها) در دامنه هاي صخره اي و غير قابل دسترسي مشرف به درياچه سد و رودخانه دز و دره هاي بسيار عميق ضلع شرقي و شمالي منطقه مي باشد اين منطقه در حدود ۵۰ كيلومتري شمال منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش دز قرار دارد .عمده پوشش گياهي منطقه به صورت مرتعي است ولي تك درختان و درختچه ها به صورت پراكنده در منطقه ديده مي شود که از جمله آنها بادام كوهي، كنار، رمليك، جاز (بنگله) ، انجير،گز و پده، اين پوشش در دامنه شمالي عمدتاً از نوع بادام است که در دامنه هاي جنوبي بيشتر از نوع كنار و رمليك مي باشد.گونه شاخص منطقه بز كوهي (كل و بز) است كه از جمعيت بسيار خوبي برخوردار است ساير گونه هايي كه در منطقه زيست مي كنند که شامل پلنگ، گرگ، كفتار، روباه ،شغال، گربه وحشي، خرگوش، تشي، خدنگ، شنگ(سگ آبي)، خارپشت ، انواع خفاش مي باشند. شاخص پرندگان منطقه كه بيشترين جمعيت در منطقه دارد كبك و تيهو است. پس از آن مي توان به كبوتر چاهي، كمركولي، بلدرچين ، سهره طلايي اشاره كرد در درياچه سد دز مي توان پرندگان آبزي و كنارآبزي را مشاهده كرد. در خصوص خزندگان، دوزيستان و بي مهرگان منطقه تا كنون مطالعه اي صورت نگرفته ولي مي توان انواع مارها ، مارمولكها، لاك پشت خزر ي، انواع كپور ماهيان، وزغ ها و قورباغه ها را مشاهده نمود.
منطقه حفاظت شده کرخه
منطقه حفاظت شده كرخه در استان خوزستان بين۴۰/۳۱ عرض شمالي و ۲۵/۴۸ طول شرقي واقع شده است. مساحت آن در ۱۳۹۹۵ هكتار مي باشد.پوشش گياهي آن گز, پده ,جاز و سريم می باشد. پستانداران گوزن زرد ايراني ,گرگ , روباه , گربه جنگلي , خدنگ ,شغال , كفتار , تشي ,شنگ ,گراز و انواع پرندگان و جوندگان است.گوزن زرد ایرانی یکی از کمیابترین گونههای گوزن در سرتاسر جهان است. به جرات میتوان گفت که این گونه را میتوان تنها در حاشیه دز استان خوزستان یافت.
دو نوار باریک حاشیه دز و کرخه باقیمانده جنگلهای ۴۰۰ هزار ساله بین النهرین هستند. جنگلهای نمونه حمیدیه در اطراف دزفول از جمله این جنگلها هستند که گونه گوزن زرد ایرانی را در خود جای دادند.
این منطقه از قدیم الایام زیستگاه گوزن زرد بوده که زیر نظر اداره محیط زیست دزفول و شوش قرار دارد. در منطقه حفاظت شده کرخه گونههایی از گوزنهای زرد وجود دارند که به دلیل تکثیر در دهه ۴۰ به آلمان فرستاده شدند و با گونه اروپایی اختلاط پیدا کردند و هم اکنون این گونهها با اختلاطی جزیی در زیرگونه در منطقه کرخه محافظت میشوند ولی گوزن زرد ایرانی نوع منحصر به فردی است که در منطقه حفاظت شده دز قرار دارد.
داوود خادم
در شمال غربي دهكدة گرداب به فاصله شش كيلومتر ، دهكده اي است موسوم به « شيخ» در گورستان دهكدة ، مقبره اي است كه با سنگ و ملاط ساخته شده است . گنبد آن مخروطي شكل و اندازه اي داخل مقبره ۴۰/۳×۳۰/۳ متر بوده و شباهت زيادي به گنبد اميرسيف دارد . تنها تفاوتي كه اين دو مقبره با هم دارند ، دو گلدسته مي باشد كه بي شك سالهاي بعد ساخته شده اند . در ورودي مقبره شرقي است سنگ قبري در اين مقبره مشاهده نشد . سنگ قبرهاي بزرگي با خط كوفي در گورستان اطراف مقبره ديده شد كه تاريخ بعضي از آنها مربوط به قرن هفتم هجري مي باشد بر بالاي سر قبرها نيز سنگهايي بطول ۸۰ تا ۹۰ سانتي متر بطور عمودي كار گذاشته شده ورودي بعضي از آنها به خط كوفي آياتي بطور برجسته شده است . صاحب مقبره شايد داود ابن محمد ، معروف به خادم الفقرا باشد كه مستوفي در تاريخ گزيدة از آن ياد مي كند .
پارك فرهنگي تفريحي والفجر
اين مجموعه در حاشيه جاده انديمشك – بندر امام در نزديكي روستاي چم گلك و در كنار رودخانه دز جهت رفاه حال مردم محوطه سازي شده است . پارك فرهنگي تفريحي والفجر قدمگاه و يادمان هزاران رزمنده و محل آموزش آبي خاكي دلاور مردان دفاع مقدس است . مساحت كل مجموعه ۷۰هزار متر مربع است كه ۸۵۰۰ متر مربع پياده رو سازي ، ۲۱۰۰ متر مربع ساخت آب نما ، ۴۰ هزار متر مربع چمن كاري ، ۴۳۰۰ متر طول جوي آب ، ۱۱ هزار متر طول لوله كشي آب و تاسيسات برق و روشنايي و سرويس بهداشتي و نصب قايق والفجر در مركز آن در اين پارك انجام شده است. در مجموع تاكنون ۵ ميليارد ريال اعتبار جهت فاز اول اين پروژه هزينه شده است
اندیمشک بدلیل وقعیت جغرافیایی آن دارای مناظری بکر و زیبا می باشد که میتوانیم درفصل بهار به این شهر سفرکرده و اززیباییهای این شهر لذت ببریم ازجمله این مناطق زیبای اندیمشک منطقه چهل پا و منگره را میتوان نام برد که بی شک جذابیت خاصی برای گردشگران دارد.