آداب و رسوم مردم مازندران
آداب و رسوم مردم مازندران
مازندران از آداب،فرهنگ و تمدن بسیار کهن و اصیل آریایی برخوردار است و به دلیل داشتن این تمدن باستانی و دیرینه و به دلیل علاقه به دین و مذهب آن زمان (زرتشتی) مراسم مذهبی و باستانی بس با شکوهی در این دیار کهن برگزار می گردید، پس از گرویدن مردم آن به اسلام، برخی از مراسم باستانی زرتشتی بسته به فرهنگ مردمان مختلف مازندران با آداب اسلامی در آمیخته و بنا بر این شیوه اجرای آن در هر روستا با روستای دیگر متفاوت است.
نوروز خوانی
(زبان مازندرانی: نِئرو بَخونی ئی)
نوروز خوانان معمولا” پانزده روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز به داخل روستاها میآیند و با خواندن اشعار در مدح امامان ترانههای محلی، طلیعه سال نو را به آنان مژده میدهند. نوروز خوانان چند نفر هستند که یک نفر اشعار را میخواند، یک نفر ساز میزند، نفر دیگر که به آن کوله کش (بارکش) میگویند به در خانههای مردم میرود و میخواند:
باد بِهارون بِیَمو / نِئروز سِلطون بِیَمو
مژده هادین دوستان رِ / گل بیَمو گلستون رِ
بهار آمد بهار آمد خِش آمد / علی با ذولفقار آمد، خِش آمد
نِئروزتان نِئروز دیگر / شِه ما رِ سال نِئ بووئه مِوارِک
صاحب خانه نیز با دادن پول، شیرینی، گردو، تخم مرغ ،نخود و کشمش از آنان پذیرایی میکند.
چهارشنبه سوری
(زبان مازندرانی: پدرام سروش)
از مراسم به جامانده در سرزمین های آریایی (ایران و مازندران)، چهارشنبه سوری است که در پایان چهارشنبه هر سال برگزار میشود. صبح روز چهارشنبه آش هفت ترشی، درست میکنند. آشی که هفت نوع ترشی مانند آب نارنج، آب لیمو، آب انار، سرکه، گوجه سبز، و آب ازگیل در آن میریزند و بعد از آماده شدن بین همسایهها پخش میکنند غروب روز میخوانند با آرزوی شادی و خوشی برای خود و خانواده خود از روی آتش میپرند. آنها میخوانند : چهارشنبه سوری کِمّی پارسال دَسوری کِمّی، امسال دَسوری کِمّی
عید نوروز
(زبان مازندرانی: نِئرو زِ عِید)
هنگام تحویل سال افراد خانواده دور سفره هفت سین که با ظرافت و سلیقه خانم خانه چیده شده مینشینند و در حالیکه پدر خانواده دعای تحویل میخواند منتظر سال نو میشوند. در گذشته که امکانات ارتباطی مانند رادیو و تلویزیون نبود با تیراندازی یا گفتن اذان سال جدید را به همه اعلام میداشتند. بعد از این که سال نو شد کسی که به عنوان مادِرمه انتخاب شده با مجمعی که در آن قرآن، آیینه، آب، سبزه و شاخههای سبز جوان قرار دارد وارد خانه میشود چهارگوشه اتاقها را آب میپاشد قرآن را کنار سفره هفت سین میگذارد و شاخههای سبز (درخت آلوچه) را به این نیت که سال سرسبز و خوش و خرمی برای خانواده باشد، جلوی در اتاق آویزان یا روی طاقچه اتاق میگذارد. دراین روز مادر خانه، غذای عید، سبزی پلو با ماهی،مرغ یا گوشت درست میکند. علاوه بر آن غذایی به عنوان خیرات برای اموات میپزند و بین مردم پخش میکنند. در غروب شب اول سال به این اعتقاد که چراغ خانه آنها همیشه روشن و نورانی باشد، به سر در خانهها شمع یا شعله آتش آویزان میکنند.
جشن نوروز ماه
(زبان مازندرانی: نِئرو ما شو)
مردم مازندران در اواخر تیر ماه خورشیدی (۲۶ نورُز ماه گاهشمار مازندرانی- تقویم طبری) جشنی به نام نوروز ماه دارند وقتی که اولین محصول برنج زودرس رسید بعد از جمع آوری و درو با همان برنج غذا درست میکنند و درخارج از روستا جشن پایان کار میگیرند. این مراسم درست مانند سیزده به در است و اعتقاد دارند که این روز را حتما” باید بیرون از روستا به سر برد در واقع این جشن یک نوع سپاسگزاری به درگاه خداوند است.
مراسم سیزدهم تیرماه
(زبان مازندرانی: تِرما سِزدِ شو)
از دیگر مراسم سنتی و رسمی مازندران تیرماه سیزده است که در اواسط آبان هر سال برگزار میشود. البته روایات مختلف در مورد تیرماه سیزده وجود دارد. میگویند پیروزی کاوه بر ضحاک و آرش کمانگیر و جشن مهرگان است. در این شب همه خانواده کنار هم جمع میشوند و تا پاسی از شب به خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانههای بزرگترها سپری میکنند جوانان هم با در دست داشتن ترکهای بلند که کیسهای به انتهای آن بسته شده است. همراه کودکان به در خانهها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به درخانهها و لال بازی از صاحب خانه تقاضای هدیه میکنند به آنها پول، میوه، شیرینی داده میشود.هنگامی که لال به همراه گروه خود در کوچهها شروع به حرکت میکند این اشعار را میخواند: لال بیمو، لال بیمو، پارسال و پیرار بیمو، چل بزن دیگه بزن، لال انه لالک انه، پیسه گنده خوانه، سالو ما ارزون نوه، لال مار رسوا نو، لال انه لالک انه، پاربورده امسال انه، لال آمده، لال آمده، پارسال و امسال امده، چرخ نخ ریسی را حرکت بده، به دیگ بزرم، لال آید، لال کوچک میآید، کسی که شیرینی پیس کنده میخواهد میآید، سال و ماه ارزان نمیشود، لال بزرگ رسوا نمیشود، لال میآید، لال کوچک میآید، پارسال رفته امسال میآید.
آرش کمانگیر
در برخی دیگر از نقاط مازندران نیز آن را منسوب به پرتاب تیر آرش از آمل به سوی ملک توران که موجب پایان بخشیدن به جنگ های چند ساله ایران و توران گردید می دانند و آن را در ۱۲ تا ۱۵ ماه تیر ( بسته به اعتقادات محلی ) و همین طور بنابر تقویم مازندرانی یا تقویم خورشیدی جشن می گیرند، شایان ذکر است که تیرما سیزده شو بسیار پابرجاست و از اهمیت ویژه ای برخوردار است و هرگز فراموش شدنی نیست هرچند در مورد آن اختلافات زیادی وجود دارد.
آیین سنتی ۲۶ عید ماه
آیین ویژه سنتی ۲۶ عید ماه طبری هر سال در تاریخ ۲۸ تیرماه شمسی در بیشتر روستاهای استان برگزار میشود. در روستای امامزاده حسن سوادکوه این مراسم با آداب خاصی انجام میشود این رسم به جشن مردگان نیز معروف است. بر اساس سنت رایج و باورهای مردم در زمانهای قدیم فریدون پادشاه پیشدادی به خونخواهی پدرش جمشید شاه ضحاک پادشاه را در سرزمین مازندران و در دماوند کوه به بند می کشد، مردم خبر این پیروزی را در شب با آتش زدن بوتهها به یکدیگر اطلاع میدهند. و فردای آن روز با برپایی جشن و مسابقه کشتی این پیروزی را گرامی میدارند. امروزه نیز اهالی روستاهای اطراف همگی به امامزاده حسن میآیند و علاوه بر خیرات کردن برای اموات خود و روشن کردن شمع روی مزارها، تماشاگر مسابقه کشتی سنتی لوچو میشوند. در این روز کشتی گیران سوادکوه در این محوطه گرد میآیند و به مصاف هم میروند.در مناطق جلگهای جشن مردگان در آرامگاهها برگزار میشود.
مراسم چاه ورف
(زبان مازندرانی: وَرف رِ چال)
یکی از مراسم قابل توجه در ارتباط با آب در روستای اسک واقع در جاده هزار مراسم ورف چال است. این مراسم در یکی از روزهای جمعه در فاصله اول تا پانزده اردیبهشت ماه که آخرین برفهای زمستانی در حال ذوب شدن است. انجام میشود. تاریخ اجرای این مراسم قبلا” از طرف بزرگان محل به اطلاع عموم رسانده میشود. در این روز کلیه مردان محل جهت انجام مراسم ورف چال واقع در دامنه کوه دماوند پس از صرف صبحانه با همراه داشتن غذای ظهرو بساط میوه و چای از روستا را ندارد و امور روستا در این روز در دست زنهای محل است که با اجتماع درمساجد و نقاط دیگر به اجرای برنامههایی مانند عروس و داماد شاه وزیر بازی و … سرگرم هستند از ورود هر مردی به داخل روستا جلوگیری میشود و زنان در روستا با آزادی کامل و سر و وضعی آراسته،در محوطه ای گرد می آیند و به شادمانی و انجام بازیهای مختلف می پردازندبر سر دروازه روستا دو زن پاسداری می کنند و از ورود مردان جلوگیری می نمایند و اگر مردی وارد شود او را به شکل زنان در می آورند و پیرامون محل می گردانند و آن روز حکومت در دست زنان است و یکی از زنان شایسته را بعنوان حاکم معرفی می نمایند.مردان روستا پس از رسیدن به محل ورف چال که از دوران گذشته چاهی درآنجا برای جمع آوری برف به وسیله شخصی به نام سید حسن ولی حفر شده و مقبره او نیز در روستای نیاک محل زیارت اهالی منطقه است اقدام به جدا کردن قطعات برف از کوه میکنند و هر کس به توانایی خود مقداری از قطعات آخرین برف زمستانی را به داخل چاه میریزد. پس از پرشدن چاه از برف و پوشانیدن در چاه مردان به صرف ناهار و چای و میوه در اطراف چاه میپردازند و نماز به جامی آورند. سپس همگی به روستا باز میگردند. این مراسم ریشه در مبارزه با کم آبی برای مسافران و دامها در فصل تابستان دارد با توجه به این که منطقه مورد بحث در گذشته یکی از مناطق دامداری محسوب میشد، دامدارها برای تأمین آب مورد نیاز دامها در فصل تابستان که برفهای روی کوه آب میشد اقدام به ذخیره برف در این چاه میکردند تا درموقع کم آبی، آب مورد نیاز دامها را فراهم کنند. امروزه منطقه مورد بحث اهمیت گذشته خود را از نظر پرورش دام از دست داده ولی این سنت قدیمی همچنان در بین اهالی محل ادامه دارد. انجام مراسم برف چال در اسک ضمن آن که نشانه ای از تعاون و همیاری روستاییان ناحیه است،به کینه ها و کدورت هایی هم که در طول سال بین مردم ایجاد شده پایان می بخشد. مراسم ورف چال به عنوان میراث معنوی جهانیان در سازمان یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.
شب یلدا
(زبان مازندرانی: گِت چِله، در برخی گویش ها: چِله شو)
شب اول زمستان بنا به سنت دیرین همه افراد خانواده دور هم جمع میشوند و با خوردن هندوانه، ماست و میوه و آجیل سرمای فصل زمستان را از خود دور میکنند اعتقاد بر این است که با خوردن ماست یا هندوانه در شب یلدا، هرگز در زمستان سردشان نخواهد شد. در این شب دختران دم بخت با پوشاندن صورت خود از هفت خانه چیزی میگیرند اگر کسی آنها را ندید و نشناخت حتما” به آنچه نیت کردهاند خواهند رسید.
نوروز بل
بل در زبان محلی به معنی آتش است. به معنی جشن آتش نوروزی که در ۱۰ تیرماه برگزار میشود. این جشن همانندی زیادی با جشن آگرنوروژی در کردستان دارد.
نورگون
نورگون به معنی گون های شعله ور جشنی است که در منطقه کوهستانی مازندران در روز ۲۱ تیرماه برگزار میشود. مرکز این جشن در روستای نوا از توابع آمل است.
مراسم تمنای باران
از آنجا که اساس معیشت و کشاورزی بر پایه آب است، بنابر این کم و یا زیاد بودن باران و آب مشکلاتی را ایجاد میکند. اگر باران کم ببارد و دچار کمبود آب بشوند مراسم خاصی را به جای میآورندتا خداوند دعای آنها را مستجاب کرده وباران بفرستد. مراسمی که برای تمنای باران دارند به این شرح است: اهالی روستا همگی به امامزاده مسجد یا میدان بزرگ روستا و یا خارج از روستا میروند دعا میکنند و سید گوشهای از جلد قرآن را خیس میکند یا منبر را به این نیت که باران بیاید، با گلاب میشوید. علاوه بر این مرسوم است که همه مردم شیر و برنج جمع میکنند و با آن شیر برنج درست کرده میخورند و مقداری از آن را با این باور که باران ببارد روی پشت بام میریزند.
مراسم باران خواهی
(زبان مازندرانی: شِیلوون، در برخی از گویش ها: شِیلان)
یکی از مراسم رایج به هنگام خشک سالی مراسم باران خواهی است. به این منظور ابتدا از اهالی محل مواد اولیه برای پخت شیر و برنج و یا آش مورد نظر آنها جمع آوری میشود در روز معین اهالی در مکان مقدسی مانند مسجد، تکیه، امامزاده و یا در اطراف درخت مقدس جمع میشوند و پس از پخت آش به وسیله زنهای محل، مراسم دعا وروضه خوانی انجام میشود و از خداوند طلب باران میکنند. پس از صرف آش مراسم به پایان میرسد.از دیگر عقاید مردم منطقه در این زمینه، گذاشتن پایه منبر در آب و یا ریختن آب به روی فردی سید است.
آفتاب خواهی
اگر بارندگی زیاد باشد برای این باران بند بیاید نام هفت یا چهل کچل را بر کاغذ مینویسند و آن به بندی آویزان میکنند تا باد بخورد و باران قطع شود یا با خواندن دعا و نذورات مختلف از خداوند طلب آفتاب و در آمدن خورشید میکنند.
در روستای کرات کیاسر از توابع ساری، اگر باران ببارد و مانع فعالیت کشاورزی شود، زنهای روستا به طور جمعی شعر زیر را میخوانند: باران کو، باران بی پایان کو، گندم که زیر خاکه، از تشنگی هلاکه، یا سلیمان، روز آفتاب و شب باران.
در روستا ولویه کیاسر ساری هنگامی که باران به مدت چند روز ادامه داشته باشد برای بند آمدن آن بچههای روستا قوطیهای حلبی را به نخی میبندند و دو سر نخ را میگیرند و در کوچههای محل راه میروند و دسته جمعی شعر زیر را میخوانند: قوطی قوطی آفتاب کن، یک مشت برنج تو ابا کن، ما بچههای گرگیم، از سرمایی بَمِردیم، یا قرا، یا کتاب فردا بشه آفتاب.
در روستای کلیج کلا دودانگه در هنگام بارش زیاد باران، بچههای محل لباس کهنه میپوشند و با جارو و گل و لای کوچهها را به هم میزنند و میخ وانند بابروم بابروم، امروز آفتاب فردا آفتاب پیرا (پس فردا) آفتاب آنگاه افراد هر خانواده به بچهها مواد غذایی و یا شیرینی میدهند.در روستای علی آباد منطقه سواد کوه، وقت بارش زیاد باران اهالی محل پارچهای را از امامزاده شاهزاده حسین میربایند پس از آفتابی شدن هوا آن پارچه را به اضافه پارچه دیگر به امامزاده پس می دهند.
گرفتن ماه و خورشید
(زبان مازندرانی: سِیو)
گرفتگی ماه و خورشید را ظل (تاریکی) مینامند و معتقدند که اژدهایی جلوی آن را گرفته است در این حالت برای رهایی و برطرف شدن تاریکی از ماه به پشت بامها میروند بر ظرف مسی میکوبند و با تفنگی تیراندازی میکنند. علاوه بر اینها نماز آیات میخوانند و دعا میکنند.
گهواره بندی
(زبان مازندرانی: گِوارِ دَبِستِنه ئی)
در بیشتر نقاط شهری و روستایی مازندران رسم بر این است که در دهمین روز تولد نوزاد عدهای از بستگان و آشنایان برای صرف ناهار دعوت شوند پس از صرف ناهار و چای و شیرینی مادر بزرگ و یا قابله کودک را در گهواره میبندند در بعضی مناطق اگر نوزاد فرزند اول باشداین وظیفه را مادر بزرگ طرف مادری به عهده میگیرد سپس مدعوین پولی به عنوان هدیه در گهواره طفل میگذارند. در بعضی از روستاهای شهرستان نور پس از خوابانیدن نوزاد در گهواره، بستگان طرف مادری نوزاد، روی گهواره گردو یا نبات میشکنند و یا گهواره را چند بار به شدت تکان میدهند این کار به این دلیل انجام میشود که اگر در طول زندگی بین پدر و مادر نزاعی رخ داد گوش طفل به سر و صدا عادت کرده باشد.
آفتاب خواهی
یکی از مراسم دوران کودکی مراسم دندان سری است که همزمان با ظاهر شدن اولین دندانهای طفل برگزار میشود. در این مراسم مادر کودک شیر برنج یا آشی که انواع حبوبات در آن وجود داشته باشد میپزند و کاسهای از آش را به خانه فامیلها و دوستان میدهد معمولا” رسم است که افراد هنگام پس دادن کاسه، هدیهای مانند جوراب، روسری یا پول در آن میگذارند.
مراسم ازدواج
مراسم عروسی در شهرها و روستاهای مازندران با مشابهت هایی برگزار می شود.در این جا به نمونه ای از این مراسم اشاره می شود:
بدین ترتیب که جشن پلوخوران مفصلی همراه با ترانه ها،رقص ها و آوازهای محلی ترتیب می دهند و سازهای محلی می نوازند. جشن عروسی در خانه پدر عروس ترتیب می یابد.پس از انجام تشریفات عروسی،عروس را سوار بر اسب به خانه داماد می برند.داماد هم از فاصله دور سوار بر اسب به پیشواز عروس می آید و برای اطرافیان مقداری سکه و نقل پخش می کند. در قدیم به جای سکه و نقل، نارنج پرت می کردند. از مراسم جالب توجه عروسی های مهم ساکنین اطراف چالوس، کشتی گیری و گاوبازی است. در صورتی که عروس و داماد هر دو، یا یکی از آنها از خانواده ثروتمند یا سرشناس باشند، مراسم کشتی گیری و گاوبازی خاصی ترتیب می دهند که در زبان طبری به آن “ورزا جنگی” می گویند.
مردم استان مازندران ماه مبارك رمضان را در حالي آغاز كردند كه روزه اوليها مثل هميشه بر سر سفره افطار متبرك شمرده ميشوند.
ماه مبارك رمضان ماه توبه، ماه محو گناهان، ماه سلام و اسلام است كه مردم استان مازندران با اميد به دست آوردن بازگشت به خويشتن از راه پيروزي بر طاغوت نفس، روزهشان را آغاز كردند.
ماه رمضان در فرهنگ عامه ايرانيان جايگاه ويژهاي دارد و در تمامي شهرهاي كشور ماهي مقدس به شمار ميرود.
از جمله آداب و رسوم و اعتقادات مردم در اين ماه نذورات مختلفي است كه مردم به آن توجه خاصي دارند. مردم استان مازندران براي برآورده شدن آرزوها و ارتباط معنوي با خدا سه روز مانده به ماه مبارك رمضان را روزه ميگيرند.
در مازندران افرادي كه حاجتي داشته باشند براي برآورده شدن آن نذر ختم انعام ميكنند و براي اين كار از كساني كه در قرائت قرآن تبحر دارند دعوت ميكنند و به هنگام خواندن قرآن مقداري نمك، چند قرص نان و چند ظرف آب در سيني بزرگي ميگذارند و در مجلس قرار ميدهند.
پس از خواندن سوره انعام افراد روزه خود را با غذاهايي كه در سيني قرار دارد باز ميكنند و نانهاي باقيمانده را به عنوان تبرك در سفره نان قرار ميدهند تا بركت پيدا كند و در ادامه صاحب مجلس سفره افطار را پهن ميكند.
قديم در مازندران رسم بود افرادي كه فرزند پسر ميخواستند نذر ميكردند كه در طول ماه مبارك رمضان مردم را براي خوردن سحري بيدار كنند، به اين صورت كه يك پيت حلبي خالي به گردن خود ميآويختند و با چوب به آن ضربه ميزدند تا مردم براي سحري بيدار شوند كه البته اين رسمها هماكنون از بين رفته است.
نذر حلوا از ديگر نذورات مردم اين منطقه است كه در شب ۱۵ ماه مبارك رمضان همزمان با ميلاد امام حسن مجتبي (ع) زنان به عنوان نذر قند، چاي، خرما و زغال به مسجد ميبرند كه اين كار تا پايان ماه مبارك رمضان ادامه دارد.
همچنين در كنار اين مواد حلوا، آش، زولبيا و باميه سنتي، فرني، آبگوشت و باقلاي پخته با پلو به ميان روزهداران ميبرند.
قديم در ساري در زمان افطاري هر كسي كه نذر داشت مجمعهاي از كل نذورات خود را به عنوان افطاري درست ميكرد و به زندان شهر ميبرد.
در خصوص عزاداري مردم مازندران از شب نوزدهم تا آخر ماه رمضان ميتوان گفت که مردم استان در اين شبها در مدح امام علي (ع) شعر ميگويند و مردم نذورات خود را به صورت پول داخل كشكول ميگذارند، در آن شب خرما، شربت زعفراني و فرني به عنوان نذورات به روزهداران داده ميشود.
روزهسري
كساني كه در مازندران براي نخستين بار به سن تكليف ميرسند و روزه ميگيرند تا زماني كه از جانب بزرگترها به عنوان روزهسري هديهاي نگيرند، افطار نميكنند.
معمولاً اين هدايا شامل چادر نماز و طلاجات براي دختران، پول و انواع نقرهجات قديمي براي پسران است.
سحر و افطار
مازندرانيها بر اين اعتقادند كه سحر را نميخوابند، زيرا نماز نافله شب ميخوانند و به ويژه مناجات حضرت امير در مسجد امير را به نام مولا يا مولا زمزمه ميكنند.
مردم استان مازندران يا با صداي خروس و يا با سحرخواني آوازخوانان خود را براي سحر آماده ميكنند.
سحرخوانان با صداي بلند ميخواندند: سحر شد بپا خيز هنگام نماز است و همسايهها نيز با اين آواز ديگران را براي سحري در صورت خواب بودن بيدار ميكردند.
قرائت مناجات ابوحمزه ثمالي و خواندن يك جزء از قرآن توسط باسوادان از ديگر سنتهاي مردم مازندران بوده است.
ساك با كوكو، تخم مرغ و برنج و در قديم نيز قرقناق از غذاهاي محلي مازندران بود كه اعتقاد داشتند خوردن اين غذاها در طول روز مانع گرسنگي و ضعف ميشود.
دعوت از اقوام و فاميل به افطاري يكي از مهمترين مراسمي است كه مردم مناطق مازندران به آن پايبند هستند.
وداع با ماه مبارك رمضان
اين مراسم در مازندران از شب ۲۷ ماه مبارك رمضان برگزار ميشود.
در اين شبها مداحان و مبلغان ديني نداي خوش الوداع با رمضان، الوداع شهر نور و القرآن را سروده و با اشعار زيبايي از سرودههاي محلي با ماه رمضان وداع ميكنند و براي ورود به ماه شوال و بزرگترين عيد اسلامي آماده ميشوند.
در اين ماه فوت كردن به قند و بستن گره به نخ هنگام خواندن دعاي جوشن كبير و دادن آن به مريض براي شفا نيز رسم است.
مردم مازندران در شب ضربت خوردن حضرت علي (ع) خوردن شيريني را حرام ميدانند.
دشت نمارستاق و آبشار دریوک کجاست؟
ایران و خصوصا شمال کشور پر است از بهشت های بکری که شاید حتی اسمش را هم نشنیده باشید. در این مطلب در اصفهان تور به معرفی یکی از این بهشت های گمشده در آمل مازندران پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
دشت نمارستاق از جمله ییلاقهای بسیار پر طرفدار در فصل تابستان است. این منطقه به نوعی بهشت گمشده مازندران محسوب میشود.
نمارستاق نام منطقهای کوهستانی در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران ایران است. نمارستاق دارای آب و هوای بسیار خنک در فصل تابستان است و دارای موقعیت بسیار مناسب نسبت به بقیه روستاهای همجوار در کوهپایه دماوند است.
دشت و آبشار شیبدار کوهره دریوک در منطقه نمارستاق در ۴۰ کیلومتری آمل از ییلاقهای زیبای منطقه البرز میباشد که دارای مناظر بسیار دیدنی میباشد به عبارتی با پشت سر گذاشتن دو سوم جادۀ هزار در قلب منطقۀ البرز مرکزی، به محلی موسوم به دو راهی پنجاب می رسید. بعد ار حدود یک ساعت پیادهروی از روستای نمارستاق به دشت دریوک که دشتی کوچک ولی بسیار دیدنی است، و کمی پس از آن به آبشار دریوک میرسیم. یک دشت وسیع و با آبشاری بلند و کشیده با سنگلاخهایی سخت که بلندترین آبشار زمینی ایران است طبیعتی زیبا برای گردشگران و کوهنوردان است. چشمههای آب معدنی و چهل چشمه و چشمه لهرا و دشت سفید از دیگر جاذبههای این منطقه میباشد. از دیگر منابع طبیعی این منطقه دشت بالایی و پایه کوهای آن است.
آبشار زیبای این منطقه در جنوب روستای نمار و در میان دره شرقی دریوک قرار دارد و حدود ۱۰۰ متر ارتفاع دارد. مسیر فرعی نمار، مابین روستاهای هردورود و کهرود از قسمت غربی جاده هراز از محل سه راهی پنج آب جدا شده و از میان درهای دیدنی و سرسبز به طول حدود ۲۵ کیلومتر میگذرد.
زمان سفر برای بازدید از دشت نمارستاق چه فصلی از سال است؟
زمان مناسب برای برای دیدن این ییلاق از ابتدای خرداد ماه تا ابتدای مهرماه است. هایپرشیا در این ماهها تورهای مختلفی برای بازدید از این ییلاق دارد.
از چه مسیری به دیدن این ییلاق برویم؟
مسیر دسترسی به این ییلاق از جاده هراز، ۴۰ کیلومتری جنوب آمل به سمت شرق و سپس طی کردن آسفالته با طول ۱۸ کیلومتر تا روستای نمار است.
دشت و آبشار شیب دار کوهره دریوک در منطقه نمارستاق در ۴۰ کیلومتری آمل از ییلاق های زیبای منطقه البرز می باشد که دارای مناظر بسیار دیدنی می باشد به عبارتی با پشت سر گذاشتن دو سوم جادۀ هزار در قلب منطقۀ البرز مرکزی، به محلی موسوم به دو راهی پنجاب می رسید. این دو راهی و جاده ای خاکی که مسیر مواصلاتی نمارستاق نام گرفته، از آبادی های چندی چون پنجاب، سوا، شیخ محله، کلری، دیوران عبور کرده و سرانجام به آبادی بزرگ نمارستاق در کنار رودخانۀ خروشان آن که سرچشمه از کوه های ناظر و شکر لقاس دارد می رسید. بعد ار حدود یک ساعت پیاده روی از روستای نمارستاق به دشت دریوک که دشتی کوچک ولی بسیار دیدنی است، و کمی پس از آن به آبشار دریوک می رسیم. یک دشت وسیع و با آبشاری بلند و کشیده با سنگلاخ هایی سخت که بلندترین آبشار زمینی ایران است طبیعتی زیبا برای گردشگران و کوه نوردان است. چشمههای آب معدنی و چهل چشمه و چشمه لهرا و دشت سفید از دیگر جاذبه های این منطقه میباشد. از دیگر منابع طبیعی این منطقه دشت بالایی و پایه کوهای آن است.
بعد از دشت در مسیر قله چشمه جوشانی قرار دارد به اسم اشتلک یا اشلک که می گویند خواص درمانی دارد. دشت لهرا یا لرا ٬برای کسانی که از راه های دور قصد صعود به قله را دارند جهت اقامت شبانه جای مناسبی است.
دریاچه دو خواهران : پس از دشت دریوک اگر به سمت جنوب مایل شوید، وارد دره کوچکی در پای قلل لهرا می شوید. مسیر با پیچ و خم های متعدد ارتفاع می گیرد و سرانجام پس از سه ساعت کوهپیمایی آرام و گام به گام بر گردنه لهرا به ارتفاع ۳۷۰۰ متر قرار می گیرید. در پیش رویتان و در سمت جنوب منظرۀ با شگوهی از خط الرأس دیواره های صخره ای دو خواهرون و چپکرو دیده می شود که برف نسبتا زیادی شیارها و دهلیزهای آن را پوشانده است. هوا صاف و آفتابی است و ما اکنون درست در روبروی قلۀ برج مانند مخروط سر قرار دارید. از گردنه سرازیر شده به سوی کف دره بیایید و پس از نیم ساعتی به سرچشمۀ بسیار زیبای رودخانه سه سنگ می رسید و در کنار رودخانه چادر خود را برپا کنید. دره سه سنگ که در شمال خط الرأس قرار دارد، منطقه ای برفچالی در این موقع از سال به حساب می آید. هوای فرحبخشی جریان دارد و دیدار و شناسایی مجموعه قلل دوخواهرون و سه سنگ خالی از لطف نیست. با آماده کردن وسایل، یک شب بسیار سرد را در کنار رودخانه سه سنگ به سر ببرید. و صبح نه چندان زود آماده حرکت برای یافتن دریاچه دوخواهرون شوید. از اینجا حدود یک ساعتی به سوی غرب حرکت کرده، زمانی که درست در مقابل دو قله نزدیک به هم دوخواهرون قرار می گیرید، به سمت جنوب و رو به سوی قله از تپه ماهورهایی که برف قسمت سایه دار آن را پوشش داده عبور کرده بتدریج ارتفاع می گیرید و در بالای یکی از این تپه ها در زیر دیوارۀ شمالی دوخواهرون به دریاچۀ آن با آبی به رنگ به رنگ فیروزه می رسید. دریاچۀ آن با آبی به رنگ فیروزه می رسید. دریاچه در ارتفاع ۳۸۸۰ متری و در نقطه ای ساکت و آرام به دور از تابش خورشید قرار دارد. آب آن ماحصل ذوب برف های سنگین و بهمن هایی است که از خط الرأس به پایین سرازیر می شود. زمانی را به دیدار، استراحت و عکاسی بپردازید.
آب دریاچه بسیار سرد است و از عمق چندانی نیز برخوردار نیست. برکۀ کوچکتر دیگری نیز در سمت چپ آن خودنمایی می کند که به اندازۀ این دریاچه نیست. دو ساعت توقف کنید و سپس از مسیر تپه ماهورها خود را به محل اردو در کنار رودخانه سه سنگ برسانید.
ـ راه دیگر دستیابی به دریاچه دو خواهران آمل :
– جاده هراز، پلور، جاده آسفالته تا سد لار و سپس جاده خاکی پناهگاه سیمرغ در غرب دماوند تا بالای مرتع ورارو و سپس راه چاک اسکندر به گردنۀ سرداغ، رودخانه دلیچای و مرتع سه سنگ
بهترین زمان اواخر خرداد ماه است. این منطقه جاذبه های طبیعی زیادی دارد پیشنهاد می شود از راهنماهای محلی برای بازدید بهتر منطقه استفاده کنید و دوربین عکاسی را فراموش نکنید.
آدرس: آمل، منطقه نمارستاق
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
دریاکنار کجاست؟
دنیای دریا خود عالمی جدای از عالم خاک و خاکیان است. دست پروردگار عالمین آب و خاک را هر کدام به نوعی بینطیر نقاشی کرده است. گاهی برای سلب آرامشی وصف ناپذیر، به پهنههای آبی عظیم رو میآوریم و خود را غرق در این همه شکوه میکنیم.
آوای دریا وزین ترین آواها، خروش دریا بلند آوازترین فریادها و سکون و سکوت دریا، آرامشدهندهترین مکان ممکن بر روی کرهی خاکی است. اغلب ما دریا و سواحل را مقصد مناسبی برای اوقات فراغت و تفریح میدانیم و معمولا سواحلی را انتخاب میکنیم که علاوه بر زیبایی در مدت اقامتمان خدمات و امکانات مناسبی را به ما ارائه دهد.
دریاکنار
شهرهای شمالی کشور ما در نزدیکی عید نوروز به یکی از مقاصد شلوغ تبدیل میشود. شهرهای ساحلی شمال ایران هر ساله میزبان سیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی است. دریاکنار یکی از شهرکهای پر طرفدار شمال ایران است.
شركت آتی ساز ادر سال ۱۳۵۸ شهرک دریاکنار را احداث کرد. پس از فروش قسمت عمده ويلاهای احداثی به افراد حقیقی و حقوقی، مالكيت کلی شهرك از شركت آتی ساز، تحويل نمايندگان قانونی و مالكين وقت شهرك درياكنار شده است. بدين ترتيب از سال ۱۳۵۸ اداره امور شهرك به هيات مالكين سپرده شد. اين شهرك از ابتدا بدون كمكهای مالی دولت و شهرداری، توسط خود مالكين اداره میشود.
شهرک دریاکنار یک شهرک ساحلی مسکونی – تفریحی است که در امتداد «دریای خزر» قرار دارد. احداث این شهرک ساحلی با حمایت محمد رضا پهلوی و در اوایل دههی ۴۰ خورشیدی آغاز و در اواخر آن به پایان رسید که در زمان خود از جمله اولین و بزرگترین شهرکهای ایران در سطح خاورمیانه به شمار میرفت.
دریا کنار که یکی از قدیمیترین و بزرگترین شهرکهای مسکونی شمال ایران است و اکنون دارای بیش از ۱۷۰۰ واحد ویلا است. شهرک مسافتی بیش از ۲٫۷ کیلومتر درازای ساحل دریای خزر را به خود اختصاص داده و مساحت کل آن حدود ۳٫۱ کیلومتر مربع یا بیش از ۳۰۰ هکتار میباشد. دریا کنار از ۱۹ خیابان تشکیل شده و طول خیابان ورودی شهرک یا خیابان یکم معادل ۱٫۲ کیلومتر و فاصله خیابان یکم تا خیابان هفدهم برابر با ۱٫۸ کیلومتر میباشد.
طراحی دریا کنار
طراحی فضای باز و ویلاهای آن برگرفته از معماری غربی است. آقای «حسین امانت» طراح مشهور میدان و برج آزادی نیز در طراحی این شهرک سهم عمدهای داشته است.
خیابانهای زوج شهرک به دریا میرسد که با سنگ هایی بزرگ پوشیده شده است. در آخر خیابان یکم این شهرک، رستوران، مغازهها و سرگرمی های گوناگون به همراه صندلیهای ساحلی برای مردم در نظر گرفته شده است. خیابانهای ششم و هفدهم دریا کنار به ساحل شنا مرتبط هستند که دارای نجات غریق است. معمولاً در فصلهای گرما ساحل خیابان ششم برای آقایان، و ساحل خیابان هفدهم برای بانوان فراهم میشود و هنگامی که یکی از دو ساحل مناسب شنا نباشد، ساحل دیگر از صبح تا ساعت ۳ مخصوص خانمها و از ساعت ۳ به بعد در اختیار آقایان قرار میگیرد.
این شهرک بدلیل واقع شدن در مجاورت دریای خزر و داشتن فضاهای سبز انبوه و محیط خانوادگی دلچسب، معروف شده است. جادههای هراز، فیروزکوه، و کناره نیز امکان مسافرتهای بین شهری را برای ساکنان شهرهایی چون تهران، ساری، بابل، و غیره فراهم نموده و اکثر مالکان و مستاًجران آن، ایام تعطیل به خصوص عید نوروز و فصل تابستان را در آنجا سپری میکنند.
آدرس۵ كيلومتری جاده كناره از بابلسر به فريدون كنار
برای رفتن به این شهرک سفر به فریدون کنار یا بابلسر را در اولویت قرار دهید.
فرویدون کنار یکی از شهرهای ساحلی استان مازندارن و بابلسر از سمت شرق با این شهر همسایه است. بنابراین جادهی بابلسر به سمت فریدون کنار هدف شما خواهد بود.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
کلاردشت را بیشتر بشناسید
کلاردشت یکی از شهرهای زیبای استان مازندران است که به دلیل آب و هوای خنک در فصل تابستان و همچنین مناظر بی بدیل طبیعی مقصد بسیاری از گردشگران می باشد، در ادامه مروری خواهیم داشت بر شهر کلاردشت و زیبایی هایش.
کِلاردَشت ناحیهای در استان مازندران و ۴۸ کیلومتری شهر چالوس است. ۱۷۰ کیلومتر با تهران فاصله دارد. مرکز کلاردشت حسنکیف است. کلاردشت دشتی بر فراز کوهها است. وسعت این منطقه در حدود ۱۵۰۹ کیلومتر مربع است.
این ناحیه از جنوب به قلهٔ تخت سلیمان تا حدود گردنهٔ کندوان و از شمال به دریای خزر و شهر عباسآباد، از شرق به چالوس، نوشهر و کجور و از غرب به قزوین و الموت محدود است. ومردم آن به گویش گلکی (گیلکی) سخن میگویند هرچند این اطلاق به زبان بومی در سراسر مازندران میباشد که اهالی مازندارن بعضا زبان خود را گلکی میدانند. باید دانست که این زبان با ساختار موجود در آن بسیار با زبان مردم گیلک که در گیلان زیست میکنند متفاوت میباشد و گویشوران این دو زبان به سختی درک مطلب مینمایند و مردم غیرمهاجرکلاردشت در واقع به گویشی از مجموعه زبانهای مردم مازندران سخن میگویند[۱] وعدهای خواجوندی اند که کردی سخن میگویند.
کلاردشت دو جاده ارتباطی مهم دارد. جاده نخست در جاده چالوس از مرزن آباد در ۲۵ کیلومتری جنوب چالوس منشعب شده و با مسیری ۲۰ کیلومتری که از میان تپههایی که بر دامنهشان گندم و جو کاشت میشود به کلاردشت میرسد. جاده دوم از عباسآباد واقع در جاده کناره خزر، در بین راه چالوس و تنکابن منشعب شده و با طول ۲۵ کیلومتر پس از گذشتن از جنگلهای متراکم و بسیار زیبا در ناحیه مکارود به غرب کلاردشت میرسد.
در منطقه کلاردشت ۴۵ قله با ارتفاع بیش از ۴۰۰۰ متر قرار دارد که نمونه کمنظیری را بوجود آورده است. علمکوه با ارتفاع ۴۸۴۵ متر بلندترین آنهاست.[۲]
کلاردشت دشتی است در میان درهای باز و گسترده که ییلاقات و آبادیهای فراوانی را دربر گرفتهاست. مرکز کلاردشت «حسن کیف» بوده و در ده زیبای رودبارک در زیر قله علم کوه با رودخانهای پرآب و زیبا و ویلاهای متعدد از محلهای مهم و جاذبههای گردشگری ویژه منطقه به شمار میرود. کلاردشت در ایران به بهشت گمشده معروف شده و هرساله به دلیل زیبایی طبیعی و بینظیر و آب و هوای بسیار مطبوع و به ویژه درفصل تابستان پذیرای هزاران گردشگر داخلی و خارجی است.
آثار تاریخی
گنجینه کلاردشت
در سال ۱۳۱۸ هـ. ش به هنگام پیکنی به منظور احداث قصر اجابیت در گنج تپه روستای اجابیت کلاردشت تعدادی ظروف زرین و مفرغین و سفالین کشف و به گنجینه کلاردشت معروف گردید. اشیاء مکشوفه سفالی شامل قمقمه، کوزه، بشقاب و ظروف لوله دار و ریتون بود و ظروف زرین مجموعه فوق شامل جام و خنجر و … و در مجموعه به وزن ۵۷۴٫۷۹ گرم در ابتدا به عنوان پشتوانه اسکناس با خزانه بانک ملی تسلیم و در سال ۱۳۲۲ به موزه ایران باستان (موزه ملی) تحویل گردید. در بین اشیاء مکشوفه جام زرین استوانهای شکل با نقش سه شیر با سر برجسته از لحاظ تکنیک ساخت قابل مقایسه با جام مارلیک است. روی هم رفته گنجینه کلاردشت بیانگر فرهنگ و هنر پیشرفته منطقه در هزارههای دوم و اول ق. م و ارتباط گسترده آن با مناطق گیلان و حسنلو آذربایجان و سیلک کاشان ونیز لرستان است.
مجموعه سیمین کلاردشت
علاوه بر مجموعه فوق در طی کاوشهای باستانشناسی و با عملیات ساختمانی مجموعه ظروف سیمین بعضاً با نقوش طلاکوب متعلق به دوره ساسانی کشف گردیدهاست ازجمله این ظروف جامهای متعدد با نقوش انسانی و حیوانی است بعنوان نمونه روی دو جام سیمین قباد اول اولین پادشاه ساسانی سوار بر اسب در صحنه شکار گورخر به تصویر کشیده شدهاست نیز تنگی نقرهای با پس زمینه طلایی، نقوش و تصاویر رامشگران را به صورت برجسته در صحنه نوازندگان و در میان انواع حیوانات مانند روباه، کبک، بلدرچین و ببر نشان میدهد.
تاریخچه
از آثاری که در ناحیهٔ کلاردشت و تپههای اطراف آن کشف شده معلوم میشود که قسمتی از این منطقه در ادوار باستانی، آباد و دارای ساکنینی بودهاست. از شاعران، ابوذر فقیه ملک مرزبان که اشعاری در توصیف کلاردشت سرودهاست میتوان نام برد.
آب و هوا
وجود رشته کوههای البرز در کنارههای دریای خزر موجب متوقف شدن رطوبت در دامنههای آن گردیده و سبب بارش باران فراوان در این ناحیه از شمال کشور میشود. بخشی از این بارندگیها در ارتفاعات کلاردشت منجر به بارش برف میشود و به همین دلیل است که هوای کلاردشت در مقایسه با دیگر مناطق استان مازندران بسیار خنکتر و مطبوعتر است. هوا در کلاردشت مه نسبتاً دایمی دارد و دمای آن در برخی از روزهای سرد زمستان به حدود ۳۰ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسد. در شبهای تابستان نیز گاه مردم به استفاده از لباس گرم نیاز دارند.[۲]
جنگلهای انبوه و سرسبز، رودخانهٔ سردآبرود، کوههای علم کوه و تخت سلیمان در بخش غربی، جنگلهای عباسآباد در بخش شمالی، جنگلهای بخش جنوبی، کوههای کم ارتفاع و روستاهای دامنهٔ این کوهها در بخش شرقی، از دیگر مشخصههای این منطقهاست.
زبان
مردم کلاردشت به گلکی (به زعم خود همچون دیگر مازندرانی ها ولی گویشی از مجموع زبان مازندارنی) سخن میگویند.[۳]درضمن عده ای نیز خواجوندی اند که به زبان خودشان که کردی کرمانشاهی است سخن می گویند.
روستاها
کلاردشت مشتمل بر ۳۹ آبادی است.[۲] برخی از آبادیهای مهم کلاردشت که بیش از ۱۰۰ خانوار جمعیت دارند عبارتاند از:
* حسن کیف
- کُردیچال (اولین بانک کلاردشت قبل از انقلاب در این روستا احداث شده و همچنین دومین مدرسه کلاردشت پس از لاهو در سال۱۳۰۶در این روستا تأسیس شد. کردیچال بعد از شکر کوه قدیمیترین محل محسوب میگردد و هم اکنون به همراه چند محل دیگر شهر کلاردشت شمالی را میسازد) از برزگترین طایفه این منطقه خاندان فقیه نصیری را میتوان نام برد و پس از آن طایفه های انگورج تقوی و قرایاق زندی بیش ترین تعداد را دارند به طوری که محله ای به همین نام(انگریج محله) و (قرایاق محله) درکردیچال وجود دارد.
- وَلْوال
- گَرَکِپَس
- پیمبور
- مُکا
- لاهو (اولین مدرسه به سبک جدید در سال۱۳۰۱در این روستا تأسیس شد)
- رودبارک(خاندان بزرگ اصفهانی در رودبارک سکونت می کردند)
- مِجل
- اُجابِیت
- طُویدره
- شکرکوه
- مُکارود
- واحه
- طائبکلا
- پیشَمبور
- بازارسر
- پیمبور
- لش سر
- کُلِمه
- کوه پر
- کَلِنو
- سماء
- کردیچال
- دیمو
- لورچال
- سنار علیا
- سنار سفلی
- گَویتَرعلیا
- گَویتَرسفلی
- طُویر
- طبرسو
- پی قلا (پی قلعه)
- بنفشه ده
- شهری (حسن کیف)
- اویجدان
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
غذاهای محلی استان مازندران
اصفهان تور در این مطلب قصد دارد شما را با غذاهای محلی مازندران از جمله مالابیج،ناز خاتون،کدوبره مازندران و … بیشتر آشنا کند ، پس با ما همراه شوید.
گاهی به دلیل عادت ذائقهای برایمان سخت است که غذاهای محلی ملیتها و اقوام دیگر را مزه کنیم، اما بد نیست که لیست متفاوتی از غذاها داشته باشیم
گاهی به دلیل عادت ذائقهای برایمان سخت است که غذاهای محلی ملیتها و اقوام دیگر را مزه کنیم، اما بد نیست که لیست متفاوتی از غذاها داشته باشیم تا گاهی تنوعی در رژیم غذاییمان ایجاد کنیم. اگر مایلید در لیست غذاهای خود تغییری ایجاد کنید با ما همراه شوید.
طعم اشتهاآور و بینظیر غذاهای استانهای شمالی کشور بر هیچ ایرانی پوشیده نیست. غذاهایی فوقالعاده و بسیار لذیذ که در کنار انواع چاشنیهای بومی، بسیار وسوسهانگیز است. استان مازندارن با غذاهای محلی و سنتی همچون خورشت سیر انار، بشته واش، مالابیج، بیج بیج، ترش سماق، ناز خاتون، باقلا وابیج، کدو بره، آغوز مسما، ترش ترشو، دوپتی، اسپناساک، اسفناج مرجی، خورشت آلو، کئی پلا و آش کدو جز استانهایی است که تجربهی لذت خوردن را در حال و هوایش نباید از دست داد.
مالابیج
مالابیج یا مالاتا از غذاهای محلی گیلان و مازندران است. محلیها این غذا را که از ترکیب ماهی سفید، سبزیهای معطر، مغزگردو، رب انار، نمک و فلفل و گلپر مهیا میشود با حرارت آتش و زغال آماده میکنند. امروزه با وجود فر و ماکرویوها پخت این غذا راحتر و سریعتر شده است. محلیها اغلب این غذا را با ماهی سفید نر درست میکنند، زیرا بر این باورند که ماهی سفید نر از نوع مادهی آن خوشمزهتر، لذیذتر و گوشت آن سفتتر است. بعد از پاک کردن ماهی شکم ماهی را با محتویات حاوی رب انار و گردو و ادویهها پر میکنند و با نخ و سوزن میدوزند، سپس آن را با حرارت آتش یا فر میپزند. علاقهمندان به غذاهای دریایی طبخ این خوراک خوشمزه را از دست ندهید.
ناز خاتون
رب انار پایهی ثابت بسیاری از غذاهای شمالی و مازندرانی است. غذای دیگر مازندرانی که مشتاقان بسیاری بین طرفداران بادمجان دارد، ناز خاتون است. مواد اولیهی مورد نیاز برای این غذا گوجه فرنگی، پیاز رنده شده، آبغوره، نعنای خشک، گلپر و رب انار یا آب انار و البته بادمجان است. این غذا به دلیل داشتن بادمجان کبابی کالری کمی دارد؛ بنابراین اگر میخواهید وزن کم کنید ناز خاتون را در فهرست غذایی خود جای دهید. شاید بتوان گفت جز کبابی کردن بادمجانها برای آماده کردن این غذا دردسری نخواهید داشت.
کدوبره مازندران
یک غذای مناسب برای گیاهخواران و افرادی است که در رژیم کاهش وزن هستند. کدوبره از ترکیب سیب زمینی، کدوی سبز، گوجه فرنگی، پیاز، سیر و تخم مرغ و ادویه (نمک، فلفل و زردچوبه) آماده میشود. تمام مواد اولیهی این خوراک پخت سریعی دارند، اگر گرسنه هستید و وقتتان کم است کدوبره را فراموش نکنید.
باقلا وابیج
یک ناهار کامل! باقالای مازندرانی یا همان باقلای پلویی را در اکثر غذاهای مازندارنی میبینیم. این غذای خوشمزه که از ترکیب باقلا، شوید خشک، تخممرغ، سیر، کره و روغن، ادویه (نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین) تهیه میشود. اغلب با برنج شمالی و زیتون پرورده، ماهی شور و ماست سرو میشود.
آغوز مسما
حتی اگر رسیدن به وزن ایدهآل مهمترین اولویت شما باشد از این غذا نخواهید گذشت. آغوز مسما به دلیل داشتن گوشت اردک و گردو در ترکیب خود پروتئین، مواد معدنی و ویتامینهای قابل توجهی را به بدن شما خواهد رساند. این خوراک خوشمزه که در ترکیب خود گوشت اردک، گردو، پیاز سرخ شده، رب انار، آب، شکر، دانهی ساییده شدهی انار و ادویه (نمک، زرچوبه و فلفل) دارد با برنج یا نان و انواع ترشیهای محلی سرو میشود. در آماده شدن آغوز مسما باید کمی صبور باشید، زیرا برای جا افتادن این خورشت به ۲ ساعت زمان نیاز دارید.
خورشت آلو
طرفداران غذای ملس خوراک مورد علاقهی شما اینجاست! خورشت آلو یا همان مرغ و آلوی مازندارنی را حرفهایهای آشپزی محلی مازندارنی با طعم ملس مقبول میدانند. مواد اولیه برای تهیهی این خورشت مرغ تکه شده، دانهی انار ملس، آب نارنج، زعفران، پیاز، آلو و مغز گردوی خرد شده است. اگر دانههای انار شما ترش باشد برای متعادلسازی طعم خورشتتان میتوانید از کمی شکر کمک بگیرید. خوراک مرغ و آلو اسم بهتری است، زیرا در نهایت غذایی غلیظ و بدون آب خواهید داشت!
اسپناساک
مواد اولیهی این خوراک مازندرانی از گوشت گوسفند یا گاو، اسفناج تازه، سبزیجات معطر، برگ سیر ونعناع، پیاز، هویج، آب و ادویهجات تشکیل شده است. خورشت اسفناج مازندرانیها با بو و طعم مطبوع روی دیگر اسفناج را به شما نشان خواهد داد!
بیج بیج
بیج بیج را معمولا با کته سرو میکنند، اما اگر غذا را برای شامتان تدارک دیدهاید برای اینکه سبکتر به رختخواب بروید، نان را جایگزین کته کنید. بیج بیج را از ترکیب گوشت چرخکرده، گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز داغ، زردچوبه، نمک و فلفل تهیه میکنند. اگر به گوجه فرنگی حساسیت دارید آن را حذف کنید.
خورشت سیر انار
باز هم انار! مواد اولیه برای تهیهی خورشت پرطرفدار و لذیذ مازندرانی پودر موسیر، پودر سیر، نمک، انار، سیر، رب انار، مرغ، پیاز، روغن کنجد و زعفران است. برای جا افتادن این خورشت ۵۰ دقیقه وقت لازم است. اگر طعم مرغ را دوست ندارید میتوانید گوشت بلدرچین را جایگزین کنید.
اسفناج مرجی
طعم ترش انار در کنار مزهی خاص اسفناج شاید به نظرتان جالب نباشد، اما ارزش یک بار امتحان را دارد. اسفناج پخته، عدسی، سیر و انار ترش ترکیب اصلی اسفناج مرجی است. بهتر است افراد مبتلا به فقر آهن اسفناج مرجی را در فهرست غذاهای هفتگی خود جای دهند، زیرا عدس و اسفناج هر دو حاوی مقادیر قابل توجهی آهن هستند.
بشته واش
دوستداران آش توجه کنند! افرادی که به فقر آهن، یبوست و هموروئید مبتلا هستند، حتما این آش را امتحان کنند. اسفناج، عدس، سیر، پیاز، زیرهی سبز و ادویه (نمک، فلفل، زردچوبه) مواد اولیهی بشته واش است. تقریبا ۲ ساعت زمان نیاز دارید تا بتوانید این آش خوشمزه را سرو کنید. اغلب بشته واش را با نارنج و زیرهی فراوان میل میکنند.
کئی پلا
کئی پلا یا کدوپلو یک غذای دیگر مازندرانی است که اندکی در ترکیباتش میتوانید خلاقیت به خرج دهید. مواد اولیه برای آماده کردن آن کدوی رنده شده، پیاز، زیره، زردچوبه، گوشت چرخ کرده، برنج و کرهی محلی است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
صنایع دستی مازندران
صنایع مهم استان مازندران از نظر تامین مواد اولیه وابسته به کشاورزی و جنگل است.صنایع مازندران را باید به دو دسته صنایع دستی و صنایع ماشینی تقسیم کرد:
– صنایع دستی:
ای صنعت در مازندران قدمت زیادی دارد.از مهمترین صنایع دستی قالیبافی،گلیم بافی،حصیربافی،چادر شب و جوراب پشمی،نخ ریسی،پارچه بافی،نمد،زیلو،جاجیم،ظروف گلی،و وسایل چوبی است که مواد خام این محصولات از محل تهیه می گردد .
– صنایع ماشینی:
در ستان مازندران،صنایعی در رشته های مختلف فعالیت دارند که مهمترین آنها عبارتند از:
صنایع غذایی:مهمترین صنایع غذایی مازندران عبارتند از:محصولات گوشتی و لبنی و کنسروی کاله آمل که با نامهای سولیکو در تهران،دمس در شیراز،و اختران در کرمانشاه نیز فعالیت دارند
همچنین محصولات غنچه که دارای محصولاتی از قبیل:
روغن مایع و جامد(گیاهی و حیوانی)،کره،صابون و…است و این دو محصول نه تنها در ایران شناخته شده و معتبر هستند بلکه در جهان نیز فروش و اعتبار دارند محصولات این کارخانه ها به کشور های اروپای شرقی، روسیه،قزاقستان،قرقیزستان،کشورهای حاشیه خلیج فارس،سوریه،لبنان،فلسطین،عربستان،کشورهای همسایه ایران و کشورهای شمال افریقا صادر می شود.همچنین کارخانه های شیر پاستوریزه ساری و کنسرو سازی قائم شهر نیز از دیگر کارخانه های غذایی در مازندران می باشند.
صنايع چوبي:
صاحبان پيشه و فن همواره با عشق به زيبايي و سايل مادي زندگي را خلق كرده اند . دستان توانمند هنرمند ذهن مستقل و پويا وانديشه جستجو گرش مجموعه اي ديدني و سزاوار تحسين را به يادگار گذاشته است . مهم ترين آنها عبارتند از :
در ضريح ، صندوق مزار، ارسي :
از قرن پنجم تا هفتم ه.ق. هنرمند منبت كار با استفاده از شيوه قاب و گره ، طرح هاي نو آفريده از قرن هشتم هجري نمونه هاي فراواني از رسم و عناصر هندسي و اشكال نباتي و گل و بته روي منبرهاي چوبي، صندوق مزارها، در و پنجره و رحل قرآن باقي مانده است.ازاوايل قرن نهم هجري اين هنر رونق ويژه اي يافت و صنعتگران موفق شدند در آثار خود با به كارگيري انواع خطوط نمونه هاي ارزشمندي را بيافرينند كه اكنون زينت افزاي مرقد امامزادگان و بزرگان ديني است.پنجره هاي زيبا و خوش نقش و نگار چوبي كه نشانه نور و روشنايي است با استفاده از هنر گره سازي و نقش هاي هندسي سه گوشه و چهار گوشه، ستاره هاي چهار پر و هشت پر و و درنهايت شيشه هاي رنگين پيشاني و رواق بناها راآذين مي بخشد اين پنجره ها به اورسي معروفند.
لاك تراشي :
لاك تراشي در مناطق روستايي و جنگلي مورد توجه پيشه وران هنرمندان بوده و انواع سازه هاي آن براساس نياز زندگي روزمره رشد يافته است. روستاييان ساكن مناطق جنگلي درگذشته بيشترين نيازهاي خود را از چوب تهيه مي كردند و در ساخت لوازم چوبي از مهارت خوبي برخوردار بودند.استادكاران بااستفاده از ريشه و تنه درختان بدون بهره گيري از ابزار كار امروزي ظروف چوبي مانند جوله، كلز، لاك دانه پاش، قند چوله، تنباكو چوله، قاشق ، ملاقه، كترا، توليد مي كردند.هنر لاك تراشي يك كار ابتكاري است و جنگل نشينان با شناختي كه از انواع درختان جنگلي دارند براي ساخت مصنوعات چوبي از ريشه و چوب درختان خاصي با استفاده از ابزار كار بسيار ابتدايي استفاده مي كنند.درختاني كه از چوب آنها براي اين كار بهره مي گيرند افرا، راش، ملج، توسكا، ممرز، شمشاد ، نم دار و انجيلي است. ظروفي كه از ريشه درختان تهيه مي شود سبك تر و در مقابل سرما و گرما مقاوم تر است ترك بر نمي دارد و در اثر ضربه به سادگي نمي شكند لاك تراشان معتقدند ظروفي كه از ريشه درختان تهيه مي شود، اگر خوب نگه داري شود عمر مفيد آنها حداقل بالاي صد سال خواهد بود . در صورتي كه لوازم تهيه شده از ساقه و تنها درختان همين خاطر در گذشته لاك تراشان لوازم مورد نياز در منزل را از ريشه تحتاني ريشه هايي كه از ساقه با شيب ملايمي در خاك نفوذ كرده اند استفاده كنند زيرا به نظر آنان قسمت تحتاني اين نوع ريشه ها كمتر در معرض برف و باران قرار داشت.برخي از ظروف چوبي كه در مازندارن كاربرد دارد عبارتند از :
دانه پاش :
به جاي سيني براي پاك كردن برنج و حبوبات به كار مي رود.
جوله :
اين وسيله شبيه پارچ آب، باگردن باريك و دهانه اي گشاد و در اندازه هاي متفاوت ساخته مي شود. در قديم براي دوشيدن شير و نگه داري انواع مواد لبني از آن بهره مي گرفتند از نقش هاي متدوال روي بدنه جوله مي توان از جوله نقش مارپيچ ، نقش زنجيره اي و نقش حلوايي نام برد.بزرگ ترين نوع جوله مندر ناميده مي شود كه حدود ۱۸ كيلوگرم ظرفيت دارد . نوع ديگري از جوله كه جوله كون نام دارد از ريشه درخت افرا تراشيده مي شود.
كلز :
از اين وسيله چوبي به جاي ملاقه براي هم زدن و سرد كردن شير استفاده مي كردند در مناطق مختلف مازندران اين وسيله به نام هاي گوناگون خوانده مي شود. به طور مثال در منطقه رامسر گيال در بخش مركزي كلز يا كيلز و در منطقه گرگان كمچه لز نوع ديگر پيمانه شير به نام منقار درمناطق جنگلي ساخته مي شود و حدود ۲۰۰ كليوگرم ظرفيت دارد.قاشق و ملاقه وكفگير: اين وسايل كه در زبان محلي « كَچه » « پل گير » و « كترا » ناميده مي شود.
از ساقه و شاخه درخت شمشاد تهيه شده و در كنار انواع وسايل امروزي همچنان گذشته كاربرد دارند.
كيله لاك :
به عنوان پيمانه استفاده مي شود. هر پيمانه حدود ۶ كيلوگرم « شالي » و يا « جو » و حدود۵/۷ كيلوگرم
« گندم » ظرفيت دارد.
عصا :
از چوب درخت آزاد كه به زبان محلي « ازدار» نام دارد تهيه مي شود.
قند چوله :
براي خرد كردن قند به كار مي رود.
تنباكو چوله :
به عنوان ظرف تنباكو مورد استفاده دارد.
سير كوب :
در اندازه هاي متفاوت ساخته مي شود. در قديم از اين ظرف به جاي هاون براي كوبيدن و خرد كردن نيز استفاده مي شد.
حصير بافي :
حصير بافي در برخي از روستاهاي استان مازندران به ويژه در غرب استان رايج است. در مازندران از نوعي حصير به نام « كوب » براي زير انداز استفاده مي شود. براي بافت « كوب» از گياهان خود رو چون « گاله » و « واش » كه در باتلاق ها و اب بندان ها مي رويد بهره مي جويند. براي تهيه زنبيل و سبد نيز از همين گياهان استفاده مي شود. گاه تهيه اين مصنوعات با به كارگيري چوب و ني ياد و نوع علف به نام هاي « وران » و « سازير » انجام مي شود.
گليم بافي :
گليم بافي نيز يكي از ديگر صنايع دستي و سنتي استان محسوب مي شود. در حال حاضر در بيشتر روستاها و شهرهاي استان به اين هنر اشتغال دارند. نقوش گليم اغلب به شكل هندسي است و بافنده با الهام گرفتن از اطراف طبيعت خود، نقش مي زند. رنگ گليم نيز بر گرفته از طبيعت پيرامون و غالب رنگ هاي تند و شاد مانند قرمز ، نارنجي ، كرم، سبز، سرمه اي است.
جاجيم بافي :
در ميان دست بافت هاي روستايي ، جاجيم از اهميت بيشتري برخوردار است و كاربردهايي نظير زيرانداز، پشتي، سجاده رختخواب پيچ، مفرش، پتو، وريه كرسي و… داردو اين هنر در بسياري از مناطق روستايي از جمله « متكازين » از توابع بهشهر بخش دودانگه شهرستان ساري، آلاشت سواد كوه ، كجور، نوشهر و كلاردشت چالوس اقبال و توجه است. در روستاي كوهستاني و ييلاقي متكازين در بخش هزار جريب بهشهر ، اصولا” بافت جاجيم توسط زنان صورت مي گيرد و مردان جز در مرحله تهيه پشم، نقش چنداني ندارند. در بافت جاجيم اين منطقه پس از بافتن حاشيه، نقش اندازي كه در اصطلاح « گل » خوانده مي شود صورت مي گيرد . اين نقش ها اسامي مختلفي دارند چهار گل، خشتي ، پنجه اي، گل آفتاب گردان، آفتاب تيره، حاشيه هاي اطراف نيز با طرح مثلث دندانه دار پر مي شود.براي بافت جاجيم در اندازه هاي بزرگ تر دو يا چند عدد جاجيم بافته شده به اندازه عرض دار موجود را به يكديگر متصل مي نمايند و يك جاجيم در اندازه دل خواه شكل مي گيرد.
جوراب بافي :
جوراب بافي يكي از صنايع دستي رايج و بومي منطقه است. اين صنعت بومي را مي توان بر مبناي توليد و مصرف آن به جوراب چكمه اي يا گردن بلند و گردن كوتاه تقسيم كرد. در روستاهاي منطقه در حال حاضر توليد جوراب به شكل ساده انجام مي شود و پشم گرفته شده از گوسفند بدون رنگ آميزي واستفاده از نقوش مختلف عرضه شده و جنبه هنري ندارد.
موج بافي :
ماده اوليه موج بافي كه به نام هاي « رختخواب پيچ » و « ايزار » نيز معروف است، پشم است. به همين دليل ارزان و قابل شستشو داراي استحكام، نرم و سبك است. موج بافي به دليل صفت هايي كه بر شمرديم، به عنوان هنر فراگيري در گذشته مطرح بود و اكنون نيز كم وبيش در اين منطقه رواج دارد.امروزه اين هنر بيشتر در روستاهاي منطقه كجور به جا مانده است. گونه اي از اين دست بافت ها با همين كاربرد « چادر شب » ناميده مي شود. معروف ترين آن « چادر شب دارايي» است كه داراي رنگ هاي متنوع به وبژه طيف هاي گوناگون رنگ قرمز كه جاذبه بيشتري نسبت به رنگ هاي ديگر دارد است. در اين منطقه در كنار بافت اين نوع پارچه، سفره هاي ظريف و پرارزش نيز بافته مي شود.
پارچه بافي :
در گذشته بافت انواع پارچه هاي پشمي، ابريشمي و نخي معمول بود. نوعي پارچه ابريشمي كه اليجه نام داشت براي دوخت كت زنانه به كار مي رفت. از پارچه هاي پشمي « چوخا» و « باشلق» براي پالتو استفاده مي شود. و از شمد كه نوعي پارچه خنك و لطيف است در تابستان به جاي پتو استفاده مي شود.
چنته لفور :چنته نوعي كيف دسته دار است كه در منطقه « لپور» از توابع سواد كوه توليد مي شود براي بافت آن از دستگاه « كرك چال » استفاده مي شود و مراحل توليد آن مانند جاجيم است با اين تفاوت كه پس از پايان كار، دوردوزي و گاه با مهره هاي تزييني و خرمهره تزيين مي شود.
نمد مالي :
نمد مالي در بيشتر مناطق استان مازندران به خصوص درمنطقه كجور و روستاهاي اطراف رامسر و هزارجريب رواج دارد. ماده اصلي نمد پشم و گوسفند و به رنگ هاي طبيعي مانند سفيد و سياه و قهوه اي و براي نقش اندازي آن از پشم هاي رنگ شده شيميايي بهره مي جويند معمولا” ساخت يك قطعه نمد يك روز به طول مي انجاميد و اغلب چند نفر روي آن كار مي كنند.
سفال گري :
يكي از مراكز ساخت سفال و سفال گري، كلاگر محله جويبار و آقاي غلامعلي چيني ساز از استادان به نام اين منطقه است. ابزار سفال گري شامل چرخ، كاردك براي بريدن و سوراخ كردن كار، غربال ، سطل، تشت ، كوره ، ول كارد ، نخ ، قالب گل زدن است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبههای گردشگری رامسر
جهت مشاهده اطلاعات تور رامسر از اصفهان اینجا کلیک کنید
رامسَر از شهرهای استان مازندران در شمال ایران است این شهر که پیش از این سخت سر نام داشت، آخرین شهر غرب مازندران است که مردمان بومی آن به زبان هندواروپایی و به زبان گیلکی صحبت میکنند. رامسر از سمت شرق به شیرود از غرب به شهر چابکسر دهستان اوشیان گیلان، از جنوب به کوههای البرز و از سمت شمال به دریای خزر محدود است. آبوهوای رامسر در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان معتدل است. نزدیکی جنگل و دریا در این شهر زیبایی ویژهای به این شهر دادهاست و این امر موجب جذب گردشگران در فصل تابستان و روزهای تعطیل میشود. رامسر دارای فرودگاه است. مناطق ییلاقی رامسر مانند جواهرده (که به نظر برخی کارشناسان تغییر یافته «جوهر ده» یا «جور ده» به معنای دهِ بالا) بسیار زیبا و خوش آبوهوا است.
شهرستان رامسر با زیبایی وصف ناپذیر در انتهای غربی استان مازندران در دامنهٔ جنگلی و زیبای البرز و سواحل رؤیایی دریای خزر آرمیده و با برخورداری از جاذبههای گردشگری و امکانات اقامتی، پذیرایی و تفریحی و کوتاهترین فاصله بین کوه و دریا با لقب عروس شهرهای ایران به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح است.
وجود قلههای مخروطی شکل با پوشش انبوه گیاهان متنوع، باغهای مرکبات، چای، مزرعههای برنج، برخورداری
از ساحل زیبا، منطقههای ییلاقی خوش آب و هوا، منابع فراوان آبهای گرم معدنی، وجود فرودگاه و هتلهای قدیم و جدید این شهر را به یکی از شهرهای منحصربهفرد تبدیل کردهاست.
وجود آبهای گرم معدنی در نزدیکی ساحل دریا و چند وان و استخر آب گرم معدنی در شهرهای کتالم و سادات شهر، بوستان جنگلی صفارود در میان دره، روستای جواهرده در ارتفاع ۱۸۰۰ متری سطح دریا، قله مخروطی شکل مارکو و جداشده از سلسله کوههای البرز در شرق رامسر، چشمه دمکش در دهستان اوشیان و شرق رامسر جنگل دالخانی در مسیر رامسر به تنکابن، کاخ موزه تماشاگه خزر نزدیک هتل بزرگ رامسر و سرولات در شرق رامسر و دهها اثر تاریخی و دیدنی سبب شدهاست که سالانه هزاران مسافر و گردشگر داخلی و خارجی از رامسر عروس شهرهای ایران دیدن کنند همچنین رامسر یکی از نزدیکترین فواصل میان کوه و دریا را داراست که این ویژگی بر جذابیت رامسر افزوده است
نگاهی به جاذبههای طبیعی و تاریخی رامسر
رامسر در غرب مازندران با برخورداری از جاذبههای منحصربهفرد طبیعی و تاریخی یکی از مناطق برتر کشور به لحاظ طبیعت گردی محسوب میشوند که سالانه پذیرای بیش از ۱۰میلیون مسافر و گردشگر از داخل و خارج کشور است. وجود آبشارها، آبهای سرد و گرم معدنی، بوستانهای جنگلی، غارها، چشمهها، دریاچه، یادمانهای تاریخی، صدها مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و به ویژه نزدیکی کوه، دریا و جنگل این منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح کردهاست. آب و هوای این منطقهٔ جلگهای معتدل، مرطوب و کوهستانی سرد و نیمه مرطوب است و اقتصاد آن برپایه کشاورزی، دامداری و صنعت گردشگری استوار میباشد. وجود فرودگاه در شهر رامسر، و جنگل در شهرستان رامسر در غرب مازندران از دیگر ویژگیهای این منطقه محسوب میشود.
هتل قدیم رامسر
هتل قدیم رامسر با معماری بسیار زیبا در مرکز شهر در دامنه کوههای جنگلی و فضای سبز با محوطهسازی چشمنواز جای گرفته و در سال ۱۳۱۷ خورشیدی در دوره رضاشاه پهلوی مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاست. زیربنای این هتل حدود پنج هزار متر مربع در سه طبقه به لحاظ نوع معماری، زیبایی، موقعیت مکانی و تجهیزات یکی از مشهورترین هتلهای خاورمیانه به شمار میرود.[نیازمند منبع]
آبهای گرم معدنی
بخشهای گستردهای از مرکز شهر رامسر از آبهای گرم معدنی با خاصیتهای طبی و درمانی برخوردار بوده که گردشگران زیادی از این آبها بهرهمند میشوند. چشمههای آب گرم چندین رشته را تشکیل میدهند و به چشمههای گوگردی گازدار معروف هستند و در نقاطی مانند جواهرده، کتالم، سادات محله و خود شهر رامسر واقع شدهاند که چشمهها توسط اهالی محلی و توریستها مورد استفاده قرار میگیرند و علاوه بر خاصیت درمانی این چشمهها، طبیعت زیبا و محیطی دیدنی را برای گردشگران فراهم کردهاند و مجموعهٔ هتلهای رامسر، شهرداریهای محلی و بخش خصوصی از طریق ایجاد استخر شنا، دوش و وانهای متعدد، محلهای مناسبی را برای استفاده و استحمام مسافران و مردم محلی ایجاد کردهاند.[۲] وجود این آب گرمها در نزدیکی ساحل دریا ویژگی منحصربهفردی را به رامسر بخشیدهاست. البته در فاصله پنج کیلومتری جنوب شرقی رامسر در شهرهای کتالم و سادات شهر نیز چند وان و استخر آب گرم معدنی وجوددارد که برای درمان بیماریهای پوستی، رماتیسم و دردهای عصبی و عضلانی سودمند است. مانند ابگرم رضا شاه و آبگرم جدید رضا شاه. میزان دمای بزرگترین آبگرم معدنی رامسر که به شماره یک معروف است ۴۲درجه سانتیگراد است که بهترین حد تحمل بدن میباشد.[۳]
بوستان جنگلی صفارود
مسیر دسترسی به این بوستان از ابتدای جاده جواهرده در میدان غربی شهر رامسر آغاز و پس از طی ۹کیلومتر و عبور از مسیری زیبا به این پارک در کنار رود صفارود میرسد. این بوستان در میان دره و در پایین جاده قرارگرفته که پلههایی نیز برای ورود بهآن از جاده ساخته شدهاست و وجود جنگل، رودخانه، آب معدنی، آب و هوای مطبوع به این مکان جلوه خاصی بخشیدهاست. این مکان به نام آبمعدن معروف است و خانوادههای محلی در این محل هر ساله در روز ۱۳ فروردین به دور هم جمع میشوند.
دهستان جواهرده
جواهرده در ۲۷کیلومتری رامسر و در ارتفاع ۱۸۰۰متری از سطح دریا قرار گرفته و مسیر دسترسی به جواهرده از منتهیالیه غربی شهر رامسر بوده که با عبور از میان کوههای مشجر و در امتداد رودخانه صفارود این منطقه ییلاقی خودنمایی میکند. روستای جواهرده درفصل تابستان به لحاظ برخورداری از آب وهوای خنک مورد استقبال گردشگران داخلی و خارجی واقع شده و امکانات اقامتی در این منطقه برای گردشگران فراهم است. روستای جواهرده علاوه بر زیباییهای فراوان طبیعی و دارا بودن چشمهسارها از قدمت تاریخی نیز برخوردار بوده که وجود گورستانهای گبری در آن گویای قدمت تاریخی این مکان است.
قلعه مارکوه
قلعه مارکوه مخروطی شکل، مشجر و جدا شده از سلسه کوههای البرز بوده که در فاصله شش کیلومتری شرق رامسر و سه کیلومتری ساحل دریا و محور ارتباطی تنکابن به رامسر واقع است. این کوه صخرهای با وسعت ۶۰۰هزار مترمربع با انواع درختچهها، درختان انجیلی، بلوط، شمشاد و ازگیل پوشیده شده و ارتفاع قله از سطح دریا حدود ۲۶۰ متر بوده که احداث ۳۶۶ پله در ضلع جنوبی کار صعود را آسان میکند. وجود شهر کتالم، چشماندازهای زیبای آن به دریا، مزارع برنج و باغات چای و مرکبات در شمال قله، تسلط به تپهها و ارتفاعات سرسبز البرز و روستاهای اطراف و رودخانه نسارود در شرق به این مکان موقعیتی ویژه بخشیدهاست. در بلندترین نقطه مارکوه بقایای یک قلعه برجای مانده که احتمالاً محیط دیدهبانی حاکمان قدیم منطقه بودهاست.
در میان این قلعه تونلی زیر زمینی وجود دارد که به یک باغ در نزدیکی ساحل دریا (باغ شمشیری) منتهی میشود که گفته میشود مسیر گریز افراد در مواقع اضطراری بوده است. بسیاری از افرادی که در سالهای اخیر قصد وارد شدن به این تونل را داشتهاند ناکام مانده و از عوامل محافظ چون خزندگان و همچنین طلسمها سخن به میان آوردهاند. در حال حاضر مسیر ورودی این تونل در قلع مسدود شده است.
مسیر دسترسی به دالخانی از خروجی شرق شهر رامسر آغاز و پس از طی هفت کیلومتر در مسیر آسفالته رامسر به تنکابن به سهراهی جنت رودبار میرسد که مسیر دست راستی به سمت روستای لیماکده و بعداز ان گرسماسر میرسد و مسیر مستقیم ان به روستاهایی مانند جنت رودبار -ایزکی – دراز زمین و… میرسد. جنگل دالخانی پس از طی ۲۳کیلومتر درمسیر ارتباطی و آسفالته جنت رودبار در کنار جاده قرار داشته که برای احداث پارک جنگلی در نظر گرفته شده و اکنون نیز به عنوان یک تفرجگاه مهم شهر رامسر مورد استفاده گردشگران، کاوشگران و باستان شناسان قرار میگیرد. کمیابترین گونهها ازان این جنگل است. در آخر این جنگل روستاهای زیادی است از جمله، ایزکی، لیماکده و…
موزه تماشاگه خزر
این موزه در محل کاخ سلطنتی رامسر و در مجاورت غرب هتل بزرگ قرار داشته که علاوه بر اشیایی که به نمایش گذاشته ساختمان کاخ نیز دیدنی است. این بنا در اواخر دوران پهلوی اول در میان باغی بزرگ باشیوه معماری اروپایی ساخته شدهاست، سنگهای مرمر سفیدرنگ در تزیینات خارج بنا و ستونها و مجسمه حیوانات بکار رفته به این کاخ جلوهای ویژه بخشیدهاست. هماکنون آثاری از هنرمندان مشهور ایران و جهان شامل مجسمههای برنزی و سنگی، تابلوهای نقاشی و فرش در این کاخ در معرض دید عموم مردم قرار دارد. بیشتر مردم به این کاخ میروند. این کاخ آثار باستانی رامسر را نیز نشان میدهد.
تله کابین رامسر
این تله کابین در فاصله ۱۰ دقیقه از رامسر و سیصد متری شهر چابکسر از مبدأ ساحل تا بر فراز کوه ایلمیلی امتداد یافته است؛ و دارای محیطی جذاب میباشد که با توجه به وجود پیست کارتینگ و مراکز خرید و کافی شاپ و مراکز تفریحی محیطی شاد و کامل را رقم زده است. تله کابین رامسر به عنوان بزرگترین تله کابین کشور[نیازمند منبع] از کنار ساحل خزر تا ارتفاعات جنگلی با ۴۰ کابین به طول ۲ کیلومتر امتداد دارد و توسط بخش خصوصی ایجاد شده است. این تله کابین که به واحدهای پذیرایی و اماکن تفریحی- گردشگری مجهز است با ظرفیت ۵۰ کابین ظرفیت حمل ۴۵۰ نفر در ساعت را دارد.
موزه مردمشناسی رامسر
موزه مردم شناسی رامسر با مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در اسفند ۸۹ با حضور مسئولین محترم استانی و شهرستانی افتتاح گردید. امکانات و تجهیزات موجود در آن غیردولتی بوده و متعلق به عیسی خاتمی شخصیت فرهنگی و استاد دانشگاه در رشته جامعهشناسی است و اموال فرهنگی آن در طی یک دوره زمانی بالغ بر ۳۰ سال از (۱۳۶۰ تا ۱۳۹۵) به تدریج گردآوری و خریداری شده و انگیزه اصلی از این کار عشق و علاقه وافر به فرهنگ نیاکان و تلاش برای حفظ آثار جهت ارائه به نسل حاضر و نسلهای آینده و همچنین معرفی تاریخ، فرهنگ و تمدن رامسر به سایر ایرانیان عزیز است. موزه مردمشناسی، محلی برای آشنایی با زندگی اقوام دیگر، مکانی برای اندیشه و تفکر و فرصتی برای آموزش و یادگیری است. در این موزه غرفههایی برای بیش از ۷۰۰ قطعه انواع ابزار، ادوات، اشیاء و اموال فرهنگی و وسایل مردم شناسی که مورد استفاده مردم منطقه و استانهای شمالی کشور بوده، اختصاص یافته است. علاوه بر غرفههای مذکور، فضای داخلی یک خانه سنتی با چیدمان کاملاً قدیمی، همچنین کوره آهنگری با دم چرمی قدیمی و دستگاه چادرشب بافی (پاچال) در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. به جهت شباهتهای فرهنگی که بین سه استان شمالی کشور (مازندران، گیلان و گلستان) وجود دارد، وسایل و ابزار مربوط به زندگی مردم بسیار مشابه بوده و میتوان گفت اگرچه موزه مردمشناسی رامسر در نگاه اول یک موزه محلی به نظر میآید اما آنچه که در آن به نمایش درآمده در حد یک موزه منطقهای میباشد و به نظر میرسد در حال حاضر در بین شهرهای غرب مازندران و شرق گیلان، موزه مردمشناسی رامسر تنها مکانی است که میتواند قسمتی از فرهنگ و تمدن گذشته مردم این منطقه را بازگو کند.[۴]
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبه های چَمِستان مازندران
یکی از شهرهای استان مازندران است. این شهر مرکز بخش چمستان از شهرستان نور میباشد. جادهای به شکل نیمدایره (نعل) چمستان را به نور و آمل وصل میکند. این شهر دارای شهرداری، بخشداری، دادگستری، سایر ادارات و دوایر دولتی، امکانات گازکشی، کتابخانه، عمومی، سینما، و کانون فرهنگیتربیتی است.
نام چمستان را برخی دگرگونشدهٔ چمنستان و برخی دگرگونشدهٔ چمازستان دانستهاند. چماز نام نوعی سرخس است.
ارتفاع چمستان با سطح دریا نسبت به آبادیهای دیگر تحت پوشش آن بیشتر است.[۲]
روستای ییلاقی لاویج دارای آب گرم طبیعی در ۲۵ کیلومتری جنوب چمستان، پارک جنگلی کشپل، بخش قدیمی آبادی هلاپون و شهر فراموش شدهٔ واتاشان از نقاط دیدنی پیرامون شهر چمستان هستند.[۳]
چمستان یکی از بخشهای شهرستان نور باچشم انداز بسیار زیبا درحاشیه جنگلهای انبوه همچنان سرو قامت برافراشته از طبیعت سرسبز شمال که در فاصله ۱۵کیلومتری نور با جاده آسفالته و به ایزدشهر با جاده ۱۰ کیلومتری شوسه و۲۵ کیلومتری آمل با جاده آسفالته و ۹۰ کیلومتری ساری مرکز استان و حدود ۱۸۰کیلومتربا تهران واقع گردیده است که حدودمشخصات واربعه آن از شمال وغرب به شهرستان نور واز جنوب به بخش بلده وکوهپایههای البرز مرکزی و شرق به شهرستان آمل محدود میشود ومساحت آن حدود ۱۵۴۷ کیلومتر مربع دارای ۹۶ پارچه آبادی ودر جلگههای هموار که از جنوب به رشته کوه البرز میانی منتهی میگردد.
کوههای مهم:واز- لاویج- طارم- رودبارک -گزناسرا و….
طوایف مهم:بلدهای – لونج- کپج- لاویجی- دشتی- لورائی-سالده ای
محصولات مهم بخش کشاورزی: برنج- گندم- جو-سیب زمینی
محصولات دامپروری و پرورش دام وطیور: عسل و تخم مرغ و …
پارکهای جنگلی کشپل:این پارک جنگلی در ابتدای ورودی چمستان در قسمت غرب و در محور جاده لاویج قرار دارد، پارکی در حاشیهٔ زیبای لاویج رود، با چشمههای پر آب و زلال، امکانات نسبی اقامتی و محل بازی کودکان که این پارک را به تفریگاه مردم منطقه و مسافران غیر بومی تبدیل نموده است.
آبگرم معدنی لاویج :روستای ییلاقی لاویج در ۱۸ کیلومتری جنوب چمستان در میان درههای جنگلی و زیبای البرز قرار دارد. در ابتدای ورودی چمستان از غرب یک مسیر زیبای آسفالته به طرف جنوب که از جاده اصلی منشعب میشود و با عبور از پارک جنگلی کشپل به لاویج ختم میشود. روستای ییلاقی ” لاویج “، یکی دیگر از نقاط ذیذنی و جذاب این منطقه است که از پرطرفدارترین جاذبههای گردشگری این منطقه است که هر سال مسافران زیادی را به این منطقه میکشاند.
آبهای گرم لاویج به دلیل خواص بالای درمانی برای دردهای استخوان و مفاصل و بیماریهای پوستی همواره گردشگران فراوانی را در تمام فصول سال به خوذ اختصاص داده است، امکاناتی مناسب نیز در آن منطقه برای اقامت و استفاده از آب معدنی ایجاد شده است. با توجه به اینکه جاده چمستان به لاویج از کشپل میگذرد و از میان جنگل عبور میکند، به همین دلیل فضای دلپذیری را برای گردشگران فراهم میسازد.
فیل سنگی :در مرکز روستای لاویج قطعه سنگ بزرگی وجود دارد که بر اثر عوامل و فرسایش طبیعی به شکل فیل نشسته بر زمین خودنمایی میکند که مسافران از این روستای خوش آب و هوا با این منظره طبیعی و منحصر بفرد دیدن میکنند.(فیل سنگی در کنار آبگرم فیل سنگی قرار داد یعنی در مجموعه آبگرم فیل سنگی)
بقعه آقا شاه بالوزاهد:این بقعه در۳کیلومتری شرق چمستان واقع شده است. بقعه مذکور در ضلع شمالی و مجاور با جاده قرار دارد. آقا شاه بالو از عرفای اواخر قرن ۷ هجری قمری و مرشد شیخ حسن جوری چهره اصلی نهضت سربداران خراسان در عهد حکومت مغولان بوده است.
بنای آجری با گنبدی مخروطی و تزئینات کاشیکاری بر روی مرقد آقا شاه بالو زاهد ساخته شذه که از آثار مهم تاریخی مازندزان به شمار میرود.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبه های گردشگری بابل
شهر بابل از توابع استان مازندران که از مناطق شمالی کشورمان میباشد که مملو از جاذبه های گردشگری طبیعی میباشد از جمله آنها می توان به دریاچه و جنگل، آبشارو چشمه و ییلاق و…اشاره کرد و همچنین این شهرستان دارای اماکن مذهبی و تاریخی بسیاری هم هست که در ادامه این جاذبه های گردشگری را باهم مرور خواهیم کرد پس با ما همراه باشید.
دریاچهها
سواحل دریای مازندران در بابلسر
دریاچه سد شیاده
دریای مازندران (دریای کاسپین):
سواحل ماسهای دریای مازندران در ۱۵ کیلومتری شمال این شهر قرار دارند.
دریاچه سد البرز:
این سد در جنوب شرقی بابل و در منطقه لفور واقع است و یکی از زیباترین سدهای خاورمیانه و بزرگ ترین سد خاکی کشور به شمار میآید.
دریاچه سد شیاده:
این سد در جنوب غربی بابل و در بخش بندپی غربی و روستای شیاده واقع است.
دریاچه سد سنبل رود:
این سد در جنوب شرقی شهرستان، در اطراف بخش بابلکنار قرار دارد.
دریاچه کامی کلا:
این دریاچه در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل و در اطراف کوههای البرز قرار دارد. دریاچه کامیکلا دارای چشم انداز کوه و جنگل میباشد. تالاب رمنت: این تالاب در روستای رمنت از توابع بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد که با مرکز شهر ۵ کیلومتر فاصله دارد.
جنگلها
جنگلهای بزچفتِ بابلکنار
جنگل بزچفت (بابلکنار):
این پارک جنگلی حفاظت شده در بخش بابل کنار شهرستان بابل و در روستای درونکلا شرقی و بزچفت قرار دارد. «معرفی بیشتر» جنگل شیاده: این جنگل زیبا در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد که به دلیل مرتفع بودن سد شیاده را میتوان از بالای آن مشاهده کرد. جنگل نارنجلو: این جنگل که حفاظت شدهاست در بخش بندپی غربی قرار دارد. جنگل ویوج: این جنگل در جادهٔ شیاده واقع در بخش بندپی شهرستان بابل قرار دارد. این جنگل حدود بیست هکتار میباشد. جنگل لفور: این جنگل در جنوب شرقی شهرستان بابل قرار دارد.
آبشارها
آبشار شیخ موسی
آبشارِ شی الیم
آبشار حاجی شیخ موسی:
این آبشار در روستای شیخ موسی و بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.
آبشار تیرکن (هفت آبشار): این آبشار که دارای هفت آبشار کوچک متوالی میباشد در روستای درازکلا٬بخش بابل کنار شهرستان بابل قرار دارد. برای رسیدن به آبشار هفتم باید مسافت بسیار زیادی را طی کرد.
آبشار کیمون: این آبشار در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد. «معرفی بیشتر» آبشار شی الیم: این آبشار در درهٔ شی الیم در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.
آبشار کلیره (بتلیم): این آبشار در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد که با مرکز شهر ۴۵ کیلومتر فاصله دارد. «معرفی بیشتر» آبشار درازکش: این آبشار زیبای دوقلو در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد
آبشار گزو: این آبشار در اطراف بخش بابلکنار شهرستان بابل قرار دارد.
چشمهها
چشمهای در ارتفاعات بندپی
چشمه آب گرم اَزرو:
این چشمهٔ آب گرم در روستای آری از توابع بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد. که دارای جاذبههای توریستی فراوانی میباشد.
ییلاقها
شهرستان بابل دارای ییلاقات بسیار زیادی است از جمله شِیج موسی، لِهه(لِحه)، شاه لینگ چال(شالینگِچال)، نیراسم(نِراسم) و همچنین سِلبِن، اَنیژدون(اَنیجدان)، تِته، گلیران، کلاپی، دَمیلِرز، اُطاقسی، دوزاخ بِن و …
فیلبند:
این ییلاق مرتفع ترین ییلاق استان مازندران است که در بخش بندپی غربی شهرستان بابل قرار دارد. در این ییلاق یک تپهٔ بلند قرار دارد که از بالای آن میتوان شهرهای بابل، آمل، قائمشهر، ساری و شهرهای اطراف به همراه دریای مازندران را دید.
شیخ موسی:
این ییلاق در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد و دارای دو زیارتگاه به نامهای حاج شیخ موسی و امامزاده عبداله میباشد.
ورزنه:
این ییلاق در منتهیالیه مرز جغرافیایی بابل واقع شده که برای رسیدن به این روستای کوهستانی زیبا و بکر باید از مسیر سخت و دشوار با پیچهای خطرناک عبور کرد. این روستا توسط کوههای اطراف آن احاطه شده و دارای آب بسیار گوارا و سرد میباشد که مورد توجه بسیار بازدید کنندگان قرار گرفتهاست. روستای ورزنه از سمت غرب به روستاهای اندوار و نشل آمل، از سمت شمال بعد از طی مسافت بسیار دشوار به شیخ موسی میرسد.
لهه:
دور نمای بسیار زیبائی داشته و به ییلاق شیخ موسی مشرف میباشد.
انیژدون:
دارای میوههای درختی خیلی کوچک و خوشمزهای است و همچنین پر از گل و سبزه
شالدرکا (طایفه طالش):
این ییلاق در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد. شالدرکا ۱۰ کیلومتر با شیخ موسی فاصله دارد. واز مناطق خوش آب و هوا محسوب میشود و از جاذبههای گردشگری خوبی برخوردار است که اولین دوره بازیهای بومی محلی یاد واره پهلوان محمد محمدزاده طالش و برادران در ۱۳۹۱ در آن برگزار گردید.
شالینگچال:
این ییلاق که از سردترین ییلاقهای مازندران است در بخش بندپی شرقی قرار دارد. بالاتر از شیخ موسی و آره قرار دارد در فصل بهار منطقه بسیار سرسبز و دارای چشم انداز زیبای میباشد.
اماکن مذهبی
- بقعه امامزاده قاسم:
- این آرامگاه که معروف به آستانه میباشد، در مرکز شهر بابل واقع شدهاست.
- مسجد محدثین:
- این مسجد به فرمان امام دوازدهم شیعیان در دوران دودمان افشاریه (در زمان پادشاهی نادرشاه افشار) به دست محمدنصیر بارفروشی مشهور به «ملانصیرا» ساختهشد. قدمت این مسجد به حدود ۲۹۰ سال میرسد. عدهای این مسجد را جمکران دوم نامیدند.[۷۷]
- تکیه پیرعلم
- تکیه حصیرفروشان
- مسجد جامع
اماکن تاریخی
فهرست جاهای تاریخی بابل
- کاروانسراها:
- بابل بعنوان یک مرکز تجاری که دارای کاروانسراها و دکانهای معتبر بودهاست، توجه ناصرالدین شاه رادر ۱۲۹۲ ه. ق هنگامی که وی در حال انجام دومین سفر خودبه مازندران بود، جلب کرده وی در سفرنامه خود نوشتهاست، شهر بارفروش از بلاد معظمه مازندران و پرجمعیت و مرکز تجارت شدهاست، و کاروانسرا دکاکین معتبره دارد.
- کاخ شاپور:
- در دوره صفویه عمارت زیبایی در محل این کاخ، بنا شد. اطراف این عمارت را آب پوشانده بود و این عمارت مجلل در جزیره قرار داشت. این عمارت مجلل تفرجگاه شاهان صفوی و قاجار بود. در دوره رضاشاه این کاخ توسعه یافت. پس از از پیروزی انقلاب اسلامی این کاخ به ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و سپس به دانشگاه علوم پزشکی بابل تغییر کاربری داد. «معرفی بیشتر»
- برج دیدبانی کاخ بابل:
- این برج در دورهٔ پهلوی در کاخ شاپور (بابل) ساخته شد. این برج دیده بانی به عنوان یکی از نمادهای این شهر استفاده میشود. این برج در میدان قرار دارد.
- پل محمدحسن خان:
- پلی قدیمی مربوط به سده ۱۲ خورشیدی بر روی رودخانه بابل شهرستان بابل استان مازندران میباشد. این پل از آثار دوره قاجاریه است که به جای پل قدیمیتری ساخته شدهاست. یکی از موارد شاخص این پل معماری صفوی بنا و استفاده از سفیده تخممرغ (البته به گفته برخی زرده تخممرغ و ساروج) در ساخت آن است.[۷۸]
- موزه بابل (گنجینه بابل):
- موزه بابل موسوم به گنجینه بابل[۸۰] به عنوان تنها موزه مردمشناسی مازندران در ساختمان شهرداری سابق شهر بابل واقع شده است.[۸۱] ساختمان این موزه در سال ۱۳۰۷ به عنوان بلدیه یا شهرداری بنا شده بود. این ساختمان در سال ۱۳۷۴با کاربری فرهنگی در اختیار میراث فرهنگی مازندران قرار گرفت و پس از احیا، مرمت و بازپیرایی در بهمن سال ۱۳۷۵به عنوان موزه بابل افتتاح شد.[۸۲] «معرفی بیشتر»
- ساختمان شهربانی:
- این ساختمان در بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد که یک بنای بسیار قدیمی است و به ساختمان شهرداری تبدیل شدهاست. این ساختمان در باغ ملی بابل محدود شده است.
- سردر دانشگاه علوم پزشکی:
- این بنا در دورهٔ پهلوی ساخته شد.
- بازار ماهی فروشها
- آرامگاه زین العابدین:
- این آرامگاه از بناهای دورهٔ قاجار میباشد.
- آرامگاه درویش علم بازی:
- این مقبره پشت آرامگاه معتمدی بابل قرار دارد.
- حمام قدیم میرزا یوسف:
- این حمام در دوره صفوی ساخته شدهاست. این بنا در صبح جمعه دوم دی ماه ۱۳۹۰ خورشیدی توسط نیروهای شهرداری بابل تخریب گردید که با دخالت دیرهنگام سازمان میراث فرهنگی و پلیس، تخریب آن متوقف گردید اما بخش اعظم بنا به جز گنبد آن تخریب شده بود.
- آرامگاه سید کبیر:
- این آرامگاه از بناهای دورهٔ قاجار میباشد و جزء آثار ملی ایران است.
- مسجد چهارسوق:
- این مسجد تاریخی از آثار دورهٔ قاجار میباشد.
- پل محمد حسن خان
- برج دیده بانی
- آرامگاه ملا محمد شهرآشوب
- سقانفار شیاده
سوغات :
مسافران در کنار بازدید از آثار تاریخی، فرهنگی و نقاط دیدنی و جنگلها و مناظر زیبای طبیعی و سبزه زارهای این شهرستان، برای گذران اوقات فراغت، ره آوری را نیز از این شهرستان با خود به ارمغان ببرند:
- کشاورزی :
- انواع برنج (طارم و…)، مرکبات، انار جنگلی، ازگیل، صیفی جات، سبزیجات، کاهو و…[۸۳]
- غذاهای محلی و سنتی :
- شامی بابلی، آغوز نون، پشتِ زیک، پیسن گُندلهِ، رشته به رشته، شکر قرمز و…[۸۴]
- نانها و شیرینی جات :
- شیرینی محلی، کلوچهها، گز و مربا بهار نارنج و…
- نوشیدنیها :
- شربت، عرق و چای بهار نارنج، عرق شلتوک و…
- ترشیجات :
- نازخاتون، بادمجان ترشی، سیر ترشی، هَفتِ بیجار، ترشی یارسی و…
- صنایع دستی :
- جارو، نمد، حصیربافی، گلیم، جاجیم، سبد، جوراب پشمی، پارچه (چوغا، باشلق، وازشمد) و…[۸۵]
- شالی (خوشه برنج)
- مرکبات
- ترشیجات
- جارو دستی
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور