پوشاک هر منطقه و نوع پوشش مردمان آن گویای فرهنگ و آداب و سنن آن خطه است مردمان جنوب شرقی ایران نیز دارای فرهنگ خاص وبومی هستند که نوع پوشش خاصی را برای آنها رقم زده است البته آب و هوا هم تاثیر مستقیمی بر انتخاب پوشش آن ناحیه گذاشته است اصفهان تور قصد دارد شما را با این نوع پوشش آشنا کند.

پوشاک و لباس بلوچی نیز می تواند برای بررسی قدمت تاریخی این قوم و مطالعات فرهنگی و تبار شناسی مورد توجه قرار گیرد. لباس بلوچی، لباسی است که در یک منطقه بزرگ جغرافیایی از قدیم مورد استفاده مردم بوده است. مناطقی چون ناحیه سیستان و بلوچستان ایران، بخش‌هایی از خراسان (به خصوص جنوب آن)، بخش‌هایی از استان کرمان و هرمزگان، کشورهایی چون پاکستان، هندوستان، افغانستان و … از جمله نواحی هستند که مردمان ملبس به این لباس را در آن‌ها مشاهده می کنیم. شباهت لباس برخی دیگر از اقوام ایرانی با لباس بلوچ به دلیل ریشه‌های مشترک مردمی، قومی، تبارشناسی، فرهنگی و تاریخی مردم ایران است.

لباس بلوچ ها هم اگرچه طی زمان تغییراتی داشته اما پوشاک ویژه مردم این منطقه هنوز معرف یک قوم اصیل ایرانی است. لباس بلوچ ها هم مردانه و زنانه دارد. لباس مردان بلوچ شامل مواردی است که در زیر به آنها اشاره می شود.

▪ پاک : عمامه ای گرد که بر سر می بندند.

▪ مسر : دستمال سر، شبیه عمامه می بندند.

▪ کلاه سوپی : عرقچین است و در مسجد و عبادت برسر می گذارند

▪ چکن دوز : کلاه دست دوزی شده اعیانی

▪ جامگ : پیراهن مردانه ای است گشاد و جادار

▪ لنگ : پارچه ای است که به دور گردن می آویزند

▪ گنج پراک : زیر پیراهن

▪ پاجامک : شلوار گشاد و چین دار بلوچی است

▪ سرین بند : کمربندی است پارچه ای برای شلوار

▪ شال : کت پشمی که زمستان می پوشند

▪ سواس و پوزا : کفشی است که با برگ خرمای وحشی می بافند

▪ دوبنده : پاافزاری است که با پوست گاو می سازند

▪ کوش : کفش چرمی

▪ کرو : جوراب پشمی برای زمستان

زنان بلوچ اما لباس هایی با تنوع رنگی بالا می پوشندکه این همه سلیقه در انتخاب رنگهای شاد و زیبا حکایت از حس هنر دوستی و زیبایی شناسی این قوم دارد. آنها هم همراه با «جامگ» و «پاحامگ» مردانه که برای پوشش ظرافت و سلیقه زنان تغییراتی داشته اند ، «تکو» (چارقد) و سریگ (روسری) که بزرگتر از چارقد هست به سر می کند. کفش و جوراب زنان نیز همان نام ها را دارد. زنان اهل زیور آلات نیز هستند (گوشواره)، پولک، پولوه، کیگ، پور (سینه ریز)، کید، سربند و مِزبری ؛ زیور آلاتی است که میتوانید به همراه زنان بلوچ مشاهده کنید.

شاید از دید یک فرد غیر بلوچ و یا افرادی که آشنایی با این لباس ندارند، همه این لباس‌ها یک شکل و یکسان دیده شوند و تفاوتی با هم نداشته باشند. اما در واقعیت اینگونه نیست و فرم و ساختار لباس و شلوار نشان دهنده خیلی از چیزها است. به عنوان نمونه نوع پوشش و نوع دوخت اهالی شهرهای مختلف بلوچستان به گونه‌ای است که با دیدن لباس و شلوار، می‌توان پی برد که آن فرد متعلق به کدام شهر، منطقه یا طایفه بلوچ است.

لباس بلوچ یکی از هنرها و لباس محلی است که از گذشته تا کنون ارزشمند باقی مانده است و این به مردمان بلوچ برمی گردد چون به زیبایی و درستی از این لباس و سنت محافظت کرده اند. لباس بلوچ گوشه  ای از تمدن و فرهنگ ایرانیان می باشد.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

یکی از راه های شناخت و نزدیکی به مردمان یک سرزمین آشنایی با فرهنگ غذایی و چشیدن غذاهای محلی آن سرزمین است. اصفهان تور در مقاله ی ذیل قصد دارد شما را با چند غذای محلی و معروف بین مردمان سیستان و بلوچستان آشنا کند.

کشک زرد

کشک زرد، یکی از غذاهای سنتی استان است که مردم زابل علاقه‌ی وافری به آن دارند. این غذا را معمولاً هنگام صبحانه‌ و در روزهای سرد پاییز و زمستان مصرف می‌کنند و از آنجایی‌که کشک زرد غذایی سنگین محسوب می‌شود، می‌توان به‌عنوان یک وعده‌غذای کامل روی آن حساب باز کرد. کشک زرد زابلی، در واقع نوعی فرآورده‌ی ماستی غلاتِ است که به‌طور سنتی در منطقه‌ی سیستان، طی سال‌های طولانی دستور تهیه‌ی آن ایجاد شده و به‌عنوان تغلیظ کننده به‌صورت سوپ غلیظ که قابلیت هضم بالایی هم دارد، طرفداران زیادی پیداکرده است. این نوع کشک ایرانی برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشارخون، جلوگیری از پوکی استخوان و افزایش زیبایی پوست مناسب است. مواد اصلی این غذای خوشمزه و اصیل را کشک زرد، پیاز، آب یا آب گوشت تشکیل می‌دهند.

اوجیزک

«اوجیزک» را می‌توان در واقع همان آبگوشت محلی سیستان دانست که البته گوشت ندارد. این غذا تا حدودی شبیه اشکنه هم است. ادویه‌ی اصلی این غذا را آچار (نوعی ادویه محلی) تشکیل می‌دهد. آچار خود ترکیبی از پیاز، آرد گندم و زردچوبه است که آن را به شکل خمیر دایره‌ای کوچک در می‌آورند و به نخ می‌کشند تا خشک شود. این ادویه در انواع آبگوشت و خورش‌ها طعم خوبی ایجاد می‌کند. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن (ترجیحا روغن محلی)، پیاز، آب، سیب‌زمینی و آچار نیاز داریم. نوع دیگری از اوجیزک هم داریم که تخم‌مرغ به آن اضافه می‌کنند.

آبگوشت (زابلی)

آبگوشت را می‌توان جزو غذاهای مشهور و سنتی ایران دانست که طرفداران بی‌شماری هم دارد. در واقع این غذا را به‌نوعی می‌توان سنتی‌ترین غذای ایرانی برشمرد که همیشه بهانه‌ی خوبی برای دورهمی‌های خانوادگی است. آبگوشت به همراه نان سنگک، سبزی‌خوردن، پیاز و البته دوغ ایرانی به‌نوعی نماد غذای سنتی در ایران محسوب می‌شود. آبگوشت سیستانی تقریباً مشابه آبگوشت‌های معمول ایرانی است با این تفاوت که طعم واقعی و اصیل آن را ادویه‌ی محلی این استان یعنی آچار می‌سازد. به‌جز آچار که استفاده از آن برای چشیدن طعم اصیل آبگوشت زابلی واجب است، گوشت، سیب‌زمینی، پیاز، زردچوبه، نمک، فلفل و رب گوجه‌فرنگی به همراه روغن محلی، دیگر مواد اصلی این غذای خوشمزه را تشکیل می‌دهند. شما می‌توانید با طبخ این غذا، طعمی متفاوت از آبگوشت را به همراه خانواده تجربه کنید.

چنگال

در مطلب خراسان رضوی به معرفی چنگالی پرداختیم. بومی‌های عشایر این استان معمولا با غذای «چنگال» و دوغ از مهمانان خود پذیرایی می‌‌کنند. در ماه‌ مبارک رمضان این غذا که نوعی شیرینی هم به شمار می‌رود، زینت بخش سفره‌های افطار می‌شود. مواد اصلی «چنگال» را آرد، خرما و روغن حیوانی تشکیل می‌دهند. مردم بلوچ در ابتدا آرد و آب را مخلوط و سپس قبل از اینکه خمیر کامل تهیه شود آن را با ضخامتی کم (حدود ۱ سانتی‌ متر) روی تابه پخش می‌کنند تا مقداری بپزد. پس از نیم‌ پز شدن مخلوط آب و آرد، به اندازه‌ی نیاز  نان درست می‌کنند. بعد از آن خرما را درون ظرفی ریخته و نان پخته شده را روی آن خرد و سپس مخلوط می‌کنند. با ورز دادن مخلوط هسته‌های خرما بیرون می‌زند (بهتر است از قبل هسته‌ها را گرفت). بعد از اینکه خرما و نان را به خوبی مخلوط کردند، روغن و پیاز خرد شده‌ی نیمه داغ  را روی آن می‌ریزند تا نرم شود.

تنورچه

برخی از غذاهای محلی را می‌توان معرف هر خطه از ایران عزیز دانست. تنورچه یا ترونچه، غذای سنتی و در واقع نوعی کباب مخصوص استان سیستان و بلوچستان است که چنین جایگاهی دارد. همانطور که از نام آن مشخص است این کباب را در تنور طبخ می‌کنند. این کباب به دو شیوه‌ی متفاوت آماده می‌شود، یکی سیخ زدن گوشت گوسفند و در روش دیگر به شکل کامل کباب شده، که در هر دو روش نیاز به تنور است. کباب تنورچه را به تنهایی یا همراه با پلو سرو می‌کنند. در روش اول معمولا گوشت‌ها را به تکه‌های کوچک خرد و پس از به سیخ کشیدن، حدود ۴۵ تا ۱ ساعت درون تنوری با ذغال‌های گداخته می‌گذارند، در روش دوم اما گوسفند را ذبح و پس از خالی کردن محتویات شکمی با نخ نسوز می‌دوزند و درون تنور قرار می‌دهند. بعد از این کار، درِ تنور را با کاهگل می‌پوشانند و تا زمان پخت کامل صبر می‌کنند. این غذا را به شهر چابهار نسبت داده اند.

دوغ پا

«دوغ پا» یک نوع خورشت، از غذاهای سنتی و خوشمزه‌ی استان است که برای جا انداختن و پخت آن به جای آب از دوغ استفاده می‌کنند. همانطور که می‌دانید شیوه‌ی طبخ غذاها تا حد زیادی به فرهنگ و سنت هر منطقه باز می‌گردد. ریشه‌ی پخت دوغ پا نیز به رواج دامپروری در میان بلوچ‌ها مربوط است. این غذای سنتی را به زاهدان نسبت می‌دهند. ترکیبات اصلی دوغ پا شامل گوشت گوساله، لپه، پیاز خرد شده، دوغ محلی، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران می‌شود. این غذا را معمولا به همراه برنج کته سرو می‌کنند.

دوغ برک

دوغ در فرهنگ غذایی سیستان جایگاه ویژه‌ای دارد. وقتی مهمان مردم محلی شوید به احتمال زیاد با دوغ از شما پذیرایی خواهند کرد، از این رو غذاهای متنوعی با استفاده از این نوشیدنی اصیل ایرانی در استان تهیه می‌شود. در برخی از نقاط سیستان به این غذا «درزَنک» هم می‌گویند. ترکیبات اصلی آن شامل دوغ، آرد، زردچوبه، فلفل، نمک و روغن می‌شود. تهیه این غذا در منزل خالی از لطف نیست، پس برای یک بار هم که شده آن را طبخ کنید.

املت سوزی

«املت سوزی» یکی دیگر از غذاهای سنتی استان سیستان و بلوچستان است که با استفاده از «گیاهِ سوزی» تهیه می‌شود. البته می‌توان به جای سوزی از اسفناج هم استفاده کرد. اما مسلم است که به خوشمزگی سوزی نمی‌شود. محتویات اصلی این غذا را پیاز، سیب زمینی، تخم مرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن تشکیل می‌دهد.

تباهگ

همانطور که می‌دانید در گذشته‌های دورتر یخچال وجود نداشته است، به همین دلیل اغلب مردم مجبور بودند به شیوه‌های گوناگونی، همچون نمک دود کردن برای مدتی طولانی‌تر از فساد گوشت جلوگیری کنند. در منطقه‌ی مکران اما مردم برای این کار پودر انار و نمک را به گوشت اضافه و سپس آن را در زیر نور آفتاب، روی طنابی آویزان می‌کردند و برای اینکه گردوخاک آن را آلوده نکند، پارچه‌های مخصوصی روی آن می‌انداختند. این کار چند روزی زمان می‌برد اما پس از آن گوشت را استفاده می‌کردند. «تباهگ» یکی از اصیل‌ترین و بهترین غذاهای سنتی استان است که به‌خصوص در ماه رمضان و هنگام سحر در میان بلوچ‌ها طرفداران زیادی دارد. تباهگ معمولاً با ترکیبی از برنج و گوشت خشک‌شده طبخ می‌شود که همین موضوع طعمی بی‌نظیر به آن می‌دهد. تباهگ در واقع غذای سنتی مردم مکران به شمار می‌رود، با این وجود در شهرهای نیک‌شهر، فنوج، قصرقند، لاشار و سرباز هم مصرف دارد. طرز تهیه‌ی این غذا آسان است. طی جریان پخت، گوشت خشک شده را حدود نیم ساعت به همراه نمک در آب می‌جوشانند.و آب آن را برای طبخ برنج استفاده می‌کنند. که همین کار طعمی بسیار خوب به برنج می‌بخشد. غذایی مشابه تباهگ در شمال کشور طبخ می‌شود که به‌جای گوشت قرمز از ماهی در آن استفاده می‌کنند. این غذای فوق‌العاده را به هیچ‌وجه از دست ندهید. همچنین اگر روزی به این استان و سواحل مکران سفر کردید، حتماً طعم اصیل تباهگ را امتحان کنید.

لنجو

«لنجو» غذایی سنتی است که آن را ماهی آب پزهم می‌نامند. بخاطر وجود بندر در این استان، تهیه غذاهای دریایی رونق فراوانی دارد و ماهی به روش‌های لنجو با آب و لنجو با دوغ طبخ می‌شود. نام‌های دیگر این غذا «ماهی دیگی» و «ماهی دوغی» است. ترکیبات اصلی این غذا را پیاز، روغن، دوغ محلی، ماهی، زردچوبه، فلفل، نمک و آچار زابلی تشکیل می‌دهند. روش پخت این غذا تجربه‌ای نو است که دست‌کم به یک بار امتحان کردنش می‌ارزد.

غذاهایی که به شما معرفی نمودیم هر کدام دارای مزه و طعم متفاوتی هستند که هر کدام روش پخت مخصوص به خود را دارند و تداعی کننده ی فرهنگ آن شهر..پیشنهاد می کنیم هیچ یک از این طعم ها را از دست ندهید و دست کم یک بار آن را امتحان کنید…نوش جان

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

روستای دَرَک واقع در جنوب سیستان و بلوچستان و در سواحل مکران از روستاهای بکر و زیبای گردشگری است که علاوه بر مردمی مهربان و مهمان نواز، از چهار نمونه ساحل صخره ای، ماسه ای، شنی و مرجانی در فاصله نزدیک به هم برخوردار است.

روستای دَرَک در بخش زرآباد شهرستان کنارک با داشتن بکرترین، پاک ترین و زیباترین ساحل ایران اسلامی و حتی جهان، علاوه بر چهار نمونه ساحل یادشده، از جنگل های حرا و خور باستانی گالک بطول ۶ کیلومتر و وسعت ۵۲ هکتار برخوردار است.
روستای دَرَک تاکنون برای گردشگران داخلی و خارجی ناشناخته مانده است، با توجه به اینکه سال ۱۳۹۶ استان سیستان وبلوچستان مقصد گردشگری ایرانیان معرفی شده، فرصت مناسبی برای معرفی بهتر مناطق مختلف گردشگری، تاریخی و دیدنی بلوچستان و سواحل مکران است.
روستای دَرَک در انتهای نقشه استان سیستان و بلوچستان و نزدیک مرز دریایی ۲ استان هرمزگان و سیستان وبلوچستان و در حوزه بخش زرآباد شهرستان کنارک واقع شده است.
گردشگران می توانند از طریق زمینی و هوایی به این منطقه بکر سفر کنند، از طریق هوایی بعد از انتخاب مقصد چابهار (فرودگاه کنارک) با پیمودن ۱۳۵ کیلومتر و عبور از روستاهای کهیر به طرف زرآباد به روستای دَرَک خواهند رسید.
مسافرانی که از سمت هرمزگان قصد سفر به چابهار را دارند بعد از طی مسیر ۱۶۰ کیلومتری از جاسک به زرآباد به این روستای ساحلی زیبا خواهند رسید.
تماشای زیبایی های این روستا هر گردشگری را به وجد می آورد و باید ساعت ها از دیدن آن لذت ببرد، چون مشاهده سواحل ماسه ای بدون سنگ در کنار کوه، جنگل و نخلستان جذابیت خاصی به این منطقه داده است.
در این روستا مجموعه ‌ای از درختان چش، کرت(انجیرمعابد)، تپه های رمل سفید، نخل سبز رنگ و دریای نیلگون آبی در کنار هم قرار دارند.
غروب قرمزگونه خورشید در بین نخلستان، سطح دریا، رمل ها و جنگل بسیار زیبا و دیدنی است و رنگ های متفاوت غروب را با جابجا شدن چند دقیقه ای خورشید مشاهده خواهید نمود.

دهیار روستا دَرَک در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: دَرَک در زبان بلوچی به معنای سکونت در کنار دَرَگ یا دره است که بعدها به دَرَک مشهور شده است.
عظیم اسحاقی افزود: دَرَک جایی است که در چند متری دریا انواع درختان گرمسیری به ثمر نشسته اند و با حفر چاه دو متری، آب شیرین و زلال وجود دارد که ساکنان محلی انواع هندوانه، ذرت، نخیلات وغیره را کشت و برداشت می کنند.
وی بیان کرد: تپه های ماسه ای چشم نواز، ساحل صخره ای، شنی و مرجانی، وجود کوه، جنگل و دریا در یک نقطه سبب حیرت گردشگران داخلی و خارجی شده است، در واقع در هیج منطقه ای نمی توان همه نوع ساحل را یکجا مشاهده کرد اما روستای درک از این نعمت برخوردار است.
وی بیان کرد: یکی از عجایب در روستای دَرَک وجود آب شیرین در چند متری دریا است که سبب رویش جنگل و پوشش گیاهی انواع درختان گرمسیری شده است.
وی گفت: این روستا هوای بهاری دارد و وزش بادهای موسمی و مونسون از اقیانوس سبب شده تا نسبت به مناطق دیگر هوای خنک تری داشته باشد.
دهیار روستای دَرَک تصریح کرد: علاوه بر وجود جذابیت های یاد شده، در ساحل این روستا می توان موج سواری، قایق سواری، شنا، ورزش های آبی ساحلی را انجام داد.
اسحاقی گفت: روستای ساحلی دَرَک یک ژئوپارک(طبیعت بکر و بی نظیر) طبیعی است که می توان آن را ثبت و برای نسل های آینده پاک و دست نخورده نگه داشت.
وی خواستار توجه بیشتر به ایجاد زیرساخت های رفاهی و گردشگری این روستا شد و افزود: هم اینک تعدادی خانه بومی و محلی بلوچی برای پذیرش حدود ۶۰ نفر مسافر نوروزی و گردشگر تزئین شده است.
وی بیان کرد: هزینه اسکان، پذیرایی و اقامت هر گردشگر در شبانه روز ۸۸ هزار تومان است که هموطنان با عزیمت به روستا می توانند اوقات خوش و به یاد ماندنی را سپری کنند.
وی گفت: حفظ بافت بومی روستا یکی از اهداف و برنامه های دولت است تا با ایجاد زیرساخت های گردشگری و رفاهی به زیبایی های طبیعی موجود در آن دست برده نشود و هم چنان بکر باقی بماند.
وی ادامه داد: شن های کنار ساحل و تپه های ماسه ای و رمل های سفید برای دردهای عضلانی و استخوانی خاصیت درمانی دارد و خیلی از افراد صبح زود و زمانی که آفتاب می تابد روی این شن ها دراز می کشند و یا در زیر خاک خودشان را چال می کنند تا دردهای پا، استخوانی و کمردردشان را درمان کنند.
دهیار روستای دَرَک گفت: گردشگران می توانند با ساحل پیمایی ۶ کیلومتری از جذابیت های جنگلی، ساحل شنی، مرجانی، ماسه ای و بکر دیدنی لذت ببرند.
روستای دَرَک ازتوابع بخش زرآباد شهرستان کنارک(۱۹ کیلومتری جُهلو مرکز بخش زرآباد) با ۴۰۵ نفر جمعیت و ۱۰۴ خانوار، ازشرق به روستای ساحلی جُد، ازغرب به روستای پشتی از شمال به کوهستان و از جنوب به دریای مکران (عمان) وصل شده است.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور