درباره شهر سرعین شاید بیشترین چیزی که همه شنیده ایم، چشمه های آب گرم این منطقه است که در اصفهان تور نیز به طور کامل در مطلبی با عنوان ” آب گرم های سرعین اردبیل “ به معرفی بهترین چشمه های آب گرم این شهر پرداختیم. اما در این مطلب قصد داریم جاذبه های گردشگری و دیدنی دیگر این شهر زیبای استان اردبیل را مورد بررسی قرار دهیم. با ما در اصفهان تور همراه باشید :
آبشار گورگور
آبشار گورگور سبلان که در روستای شایق در نزدیکی شهر سرعین واقع شده است، در حدود ۱۲ متر ارتفاع و ۲۰۰ متر مربع محوطه گردشگاهی دارد و در دامنه شمالی کوه سبلان در دره الوارس یا قزل گل لر واقع شده است.
دسترسی به آبشار گورگور تا دامنه های کوه با ماشین و بقیه با پای پیاده امکان پذیر است. این آبشار در یکی از زیباترین نقاط طبیعی استان یعنی کوه سبلان قرار دارد و همراه با دیگر عناصر زیبا و بدیع طبیعی مانند یخچال های دائمی، چشمه های آب گرم و آب معدنی متعدد، فضایی مناسب و دلپذیر برای علاقه مندان زیبایی های طبیعت به وجود آورده است.
آب و هوای ییلاقی مفرح و با صفا و قله های متعدد و ارتفاعات زیبا با پوشش گیاهی مصفا هر ساله هزاران نفر از کوهنوردان و مشتاقان طبیعت سبلان را به خود جذب می کند.
پیست اسکی آلوارس
علاوه بر اینکه بزرگ‌ترین پیست اسکی ایران است، بسیار منحصر به‌فرد و خاص است. البته این خاص بودن به خاطر امکانات اسکی کردن در آن نیست، بلکه به دلیل مکانی است که این پیست در آن واقع شده است. پیست اسکی آلوارس در دامنه‌های مرتفع سبلان و در نزدیکی روستای آلوارس واقع شده است. روستای آلوارس یکی از قدیمی‌ترین روستاهای آن منطقه است که قبلا محل ییلاق شاهسون‌ها بوده است. شما می‌توانید پیست‌های اسکی زیادی بروید که هر کدام مدرن‌تر و مجهزتر از دیگری باشند، ولی بی‌گمان تجربه‌ی رفتن به آلوارس یکی از به یاد ماندنی‌ترین خاطرات اسکی برای شما خواهد شد. دور شدن از ازدحام و شلوغی شهر و رفتن به دل طبیعت و هم‌نشینی با مردم مهمان‌نواز و خون‌گرم روستای آلوارس خاطره‌ای دل‌انگیز برای شما رقم خواهد زد.
این پیست اسکی در فاصله ۱۲ کیلومتری روستای آلوارس و ۲۴ کیلومتری سرعین قرار گرفته و از آنجایی که در ارتفاع ۳۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد در طول پايیز و زمستان پر از برف است و در حدود شش تا هشت ماه از سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای بالا رفتن از کوه نیز دارای امکاناتی نظیر بالابر و تله‌سیژ است.
روستای آلوراس
روستای آلوارس با استقرار در دامنه کوه سبلان و ارتفاعات سرسبز و جذاب، در شمار زیباترین روستاهای پیرامون کوهستان سبلان و ایران است. جریان آب و چشمه‌های فراوان به ویژه چشمه مین‌بلاغ که ماهی قزل‌آلای آن معروف است، هوای پاک، سرسبزی مراتع اطراف، هر بیننده‌ای را به شوق و تأمل وامی‌دارد. همچنین آب شدن یخ‌ها و برف‌های دامنه‌های سبلان در فصول بهار و تابستان پوشش گیاهی چشم‌نوازی را همراه گُل‌های ختمی، گون‌های انبوه و لاله‌های سرخ، شقایق‌ها و دیگر گل‌های وحشی پدید می‌آورد که هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند. مراکز تفرجگاهی روستا نیز در مسیر پیست اسکی قرار دارند. عشایر منطقه، هنگامی که در دامنه‌های کوه سبلان و اطراف روستا با «اوبه»ها و رمه‌های خود به ویژه در بهار و تابستان پراکنده می‌شوند، زیبایی شگفت‌آوری را به فضای روستایی آلوارس می‌بخشند. به جز خانه‌های قدیمی و مسجد و زندگی دلپذیر روستایی، آثار تاریخی و فرهنگی دیگری در روستا وجود ندارد.
به یاد داشته باشید اگر به این روستا رفتید حتما غذای محلی آنها را امتحان کنید (ترجیحا دست‌پخت خود اهالی). لذت کبابی که از گوشت تازه گوسفندان روستاییان و نان لواش مخصوص آلوارس که زنان روستایی آن را به وسیله‌ی ساج (نوعی وسیله‌ی فلزی) می‌پزند، در هیچ رستورانی قابل دسترسی نیست.
تپه باستانی و معبد آناهیتا
معبد آناهیتا و تپه باستانی آناهیتا طی سالیان از آن به اسامی آناهیتا، سارقین و زرتشت یاد شده به شماره ۱۹۷۶ به ثبت آثار ملی رسیده است این تپه در قسمت غربی شهر سرعین قرار دارد که از کاوش های انجام یافته در این منطقه اشیاء و سفالینه هایی به بدست آمده که قدمت آنها به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح باز می گردد.
معبد آناهیتا سال ها محل عبادت و ریاضت مغ ها و موبدان زرتشتی بوده و این معبد و حوالی آن به نام “ساری قیه ییلاق”، آسایشگاه تابستانی حاکمان ساسانی بوده است. از آتشکده های باقی مانده در این منطقه معابد “آناهیتا” و “آتشکده آذرفریق” هستند که متأسفانه کم لطفیِ مسئولین میراث فرهنگی نصیبشان شده و شاهدِ از بین رفتن این مکان های تاریخی هستیم. اما بعد از هجوم اعراب به آذربایجان و سقوط امپراطوری ساسانی، ساری قیه و اهمیت معابد و آتشکده های آن رفته رفته در اذهان مردم کمرنگ تر شده و با این وجود بقایایی از آثار مربوط به دورهای سلجوقی، ایلخانی، قراقویونلوها و آق قویونلوها که نشانه هایی از حکومت آنان بر این سرزمین بوده است، وجود دارد.
در اوایل دهه چهل به منظور ساختن یک منبع آب آشامیدنی بر روی تپه آناهیتا از سوی مسئولان شهر سرعین بقایای دیوار قلعه و بنای موجود روی تپه از میان رفت. معبد آناهیتا سال ها بعنوان مسجد مورد استفاده اهالی قرارمی گرفت که بنا بر روایات در زیر این تپه و قلعه آن راه های زیرزمین وجود داشته که خروجی یکی از آنها در محدوده «میدان گاومیش گلی» شهر سرعین است که اکنون مسدود می باشد. البته تونل های فرعی دیگری هم در این رابطه با کاربری های متفاوت وجود داشته است.
دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران
در حدود پنج کیلومتری جنوب و جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده اردبیل – نیر قرار گرفته است خانه های سنگی در قوردی قیه، تپه چله خانه، قره قیه و مسجدیری قرار گرفته اند. ویند کلخوران دهکده ای سنگی با مجموعه ای از خانه های سنگی منفرد که اغلب در زیر تپه ای به نام چله خانه قرار دارد، به صورت یک پدیده معماری تاریخی و باستانی استثنایی و کم نظیر می باشد.
هنوز بررسی علمی معتبری در این منطقه انجام نشده است، بررسی های محدود و سفال های پراکنده در سطح و داخل خانه های سنگی شواهدی از حیات ادوار مختلف تاریخی نشان می دهد. سفال هایی مربوط به دوره اشکانی، سفال ها و قوس های جناقی در کنده های صخره ای شبیه به آثار ساسانیان همچنین آثار و علائمی مربوط به دوران اسلامی مانند سلجوقی، تیموری و صفوی که حاکی از استمرار استفاده از این خانه های سنگی در طول تاریخ است.
تپه چله خانه که اغلب خانه های سنگی در زیر آن قرار دارد هر چند تعدادی از آنها بر اثر عوامل مختلف سقف آنها فروریخته یا به سبب پرشدن فضاهای داخلی آن فعلاً بازدید از فضای داخلی آن ممکن نیست. ولی تعداد قابل توجه دیگری با ویژگی های منحصر به فرد سالم باقی مانده اند. بسیاری از این خانه و کنده های صخره ای دارای پلانی مربع، مستطیل، بیضی شکل و غیرهندسی هستند که همه نوع زیستگاه اعم از اتاقهای منفرد و مجتمع در ابعاد مختلف با راهروهای مرتبط به هم و سقف های هلالی شکل و قوس های جناغی، مسطح، با تاقچه ها، جاچراغی، جای رختخواب و غیره وجود دارند که در دل کوه ها و صخره های مذکور پراکنده اند.
در غرب روستا تعداد ۴۰ دخمه بر روی کوهی قرار دارد که در دهه ی اخیر مورد استفاده انبار روستاییان بوده ولی سازمان میراث فرهنگی به تازگی آنها را تخلیه کرده و مورد حفاظت قرار داده است. در دو کیلومترى شمال غرب روستاى ویند کلخوران، تپه بلند رسوبى وجود دارد که ضلع جنوبى آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو، به صورت دیوار مرتفعى درآمده است. در ارتفاع تقریبى ۵۰ متر از بستر رودخانه و بر سینه آن، دخمه سنگى با در ورودى و اتاقک چشمگیر کنده شده است. داخل دخمه، فضایى است که به شکل هرم مثلث‌القاعدهٔ ناقص است، بر ضلع غربى دخمه تصویرى بر سنگ نقر شده است که حالت کلى یک مثلث را دارد و در داخل آن مثلث کوچک‌تر کنده شده است. در داخل این مثلث نقش آدمى با سرى نزدیک به شکل مثلث و دست و پا و بدنى که محیط در مثلث است، قالب‌گیرى و نقر شده است. در حاشیه آن نیز حروفى کنده شده که قسمت عمده آن از بین رفته است
دهکده ی باستانی ویند کلخوران به لحاظ تعداد زیاد و تنوع خانه های سنگی و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی، باستانی و گردشگری می تواند به صورت یکی از کانونهای علمی، تفریحی و گردشگری ممتاز در آید.
.