در این مقاله ی مردم شناسی ، اصفهان تور به بررسی اقوام مختلف در شهر دزفول پرداخته است .

اولین و کهن ترین گویش مردم دزفول ٬ زبان عیلامی بوده و بعد از عیلامی ها هخامنشیان در خوزستان مستقر گردیدند.داریوش اول تعدادی از اسرای یونانی را در شمال خوزستان ٬حوالی دزفول و اندیمشک سکونت داده بود که این اسرای یونانی نیز تاثیر زیادی در زبان دزفول و اطراف آن گذاشتند و زبان اولیه دزفولی ترکیبی شد از زبان عیلامی٬آریایی ٬ پارسی و یونانی
از طرفی وجود دانشگاه جندی شاپور در شاه آباد سابق دزفول (که یکی از بزرگترین مراکز علمی جهان در آن روزگار و محل تجمع دانشمندان رومی٬هندی٬ سریانی و ایرانی بود) باعث شد تغییراتی در زبان دزفولی ایجاد شود.
از آنجا که اقوام همجوار در یکدیگر تاثیر متقابل دارند زبان دزفول هم تحت تاثیر همسایگی با اقوام لر و عرب تغییراتی یافته است و بغیر از لرها و اعراب ٬ صبٌی ها که بعد از قتل پیغمبرشان حضرت یحیٰ از فلسطین مهاجرت کرده و کم کم به ایران و خوزستان آمدند تاثیر زیادی در زبان دزفولی گذاشتند.هم اکنون هم برخی از صبٌی ها در اهواز و خرمشهر و هویزه زندگی میکنند.

لرها در شمال دزفول در محلی که از کوههای زاگرس منشعب میشود استقرار یافتند ٬این لرها موسوم به لرهای لکی هستند و از تیره های قلاوند ٬پاپی٬دیرکوند و سگوند و غیره هستند که بیشتر از سایر لرهای منطقه با دزفولیها تماس و رفت و آمد داشته اند.اقوام دیگر لر که از لرستان به دزفول آمده اند ٬رشنوها٬ساکی ها٬کرناسیها و طایفه ی میر عالی خانی هستند ولی بیشترین معاشرت را طوایف چهارلنگ و هفت لنگ با مردم دزفول پیداکرده اند.
واما طایفه های عرب که در اطراف دزفول سکونت پیداکرده و زبان مردم دزفول را تحت تاثیر قرار داده اند عبارتند از طایفه های چنانه و آل کثیر که در نقاط مختلف اطراف دزفلول سکونت دارند.
البته هجوم قوای متفقین در جنگ جهانی اول و دوم که قسمتهایی از خاک کشورمان و بالاخص مناطق جنوبی را تحت سیطره خود قرار داده بودند هم تاثیر بسزایی در تداخل زبان آنها در زبان ما بجا گذاشت و استعمال اصطلاحات انگلیسی٬فرانسوی٬آلمانی و هندی در مکالمات روزمره ما موید این مطلب است و من درتحقیقی حدود یک هزار واژه دزفولی پیدا کرده ام که از زبان انگلبسی وارد زبان ما شده اند.
در نهایت میتوان گفت زبان مردم دزفول٬ لهجه ای از زبان فارسی دری است که به سبب تداخل زبانهای دیگر ٬آمیزه ای از زبانهای مختلف گردیده که حضور واژه های پارسی میانه (پهلوی) در آن کمرنگ شده است.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور