نای بند، بهشت ایران در زمستان
وجود تپههای مرجانی جهت غواصی، تخمگذاری و جوجه آبزی لاکپشتان دریایی که در کمتر نقطهای از سواحل صورت میگیرد، باعث جلوه بخشیدن به این منطقه در میان سواحل خلیج فارس شده است.
پارک ملی نایبند بهعنوان اولین پارک ملی دریایی کشور و منطقه حفاظتشده سازمان حفاظت محیط زیست ایران در استان بوشهر، در سواحل خلیج فارس است.
منطقه حفاظتشده نایبند در استان بوشهر که نقطه اتصال کوههای عسلویه به دریای خلیج فارس است، با داشتن پوشش گیاهی مناسب و حیات وحش متنوع جلوهای زیبا از طبیعت کوه و دریا را در سواحل آبی و خشکی خلیج فارس به وجود آورده است. پیشروی خشکی در دریا که به دماغه نایبند معروف است موجب تشکیل خلیجی کوچک به نام نایبند شده است که در ۳۲۰ کیلومتری جنوبشرق بوشهر واقع است و در عصر آلبویه از مهمترین مراکز صید و تجارت مروارید در ایران بوده است.
خلیج نایبند، کرانهها و سواحل خشکی آن اکنون از مناطق مهم حفاظت شده کشور است که ۴ هزار و ۱۳۰ هکتار وسعت دارد. اگرچه اکنون خبری از مروارید و صید و تجارت آن در خلیج نایبند نیست، اما مرواریدها جای خود را به گوهرهای گرانبهای حیات وحش و محیط زیست داده است و این منطقه حفاظت شده زیباترین منطقه ساحلی در طول سواحل خلیج فارس است. منطقه حفاظتشده و خلیج نایبند با جنگلهای همیشه سبز حرا و کوههای پیوسته به دریا با پوشش گیاهی مناسب یکی از ارزشمندترین زیستگاههای دریایی و حیات وحش را در خلیج فارس به وجود آورده است.
بدون ترديد نایبند يكی از زيباترين مناطق ساحلی در طول سواحل خليج فارس به شمار میرود . آثار بجا مانده از بندر تاريخی نایبند و در دماغه نایبند، حاكی از پيشينه تاريخی طولانی منطقه است . بررسی آثار، نشان میدهد اين بندر در عصر آلبويه يكی از بنادر مهم و از مراكز عمده صيد و تجارت مرواريد خليج فارس بوده است.
جنگل حرا یکی از شگفتیها و زیباییهای طبیعت خلیج فارس در پارک ملی دریایی نایبند است آب آرام و بی صدا در لابهلای سرشاخههای همیشه بهار و سرسبز این درختان آرامیده است و تنها موجی که بر دل صاف و شفاف آب نقش میبندد و موجی است که از حرکت قایق روی آن نقش میگیرد. رقص درختان زیر آب در هنگام مد، و آمدوشد پرندگان دریایی هنگام جزر، یکی از بکرترین صحنههای خلقت است که برای همیشه در ذهن باقی میماند. سواحل جنوبی ایران با مناطق خشک و دریایی و آب شور شناخته شده است، اما نکته شگفتانگیز این منطقه گیاهی است که بینیاز به آب شیرین روییده میشود. به روایتی این گیاه اسطورهای از اشک چشم حضرت آدم (ع) روییده است. حرا دارای برگهای سبز، چند ساله، پایا و نوعی ریشههای هوایی فراوان است که به طور عمودی از لجن بسته خارج میشود و عمل تنفس و هواگیری انجام میدهد. فصل گلدهی آنها در ماههای اسفند و اردیبهشت انجام میشود. از مشخصات این گیاه آن است که دانههای آن قبل از پراکنده شدن، قسمتی از رشد خود را در داخل میوه انجام میدهد و زمانی که تخم گیاه در آب قرار گیرد پوست آن باد میکند و شکافته میشوند. در کنار این گیاهان جانداران دوزیستی زندگی میکنند که با ایجاد سوراخهایی تهویه را در سطح فوقانی گلولای میسر میسازند. شدت برخورد امواج در محدوده جنگلهای حرا ملایم هستند و عمل جزر و مد به آسانی صورت میگیرد و به صورتی که در زمان جزر، ریشههای این درخت به حالت میخی شکل در آمده و به هنگام مد دریا در نواحی عمیقتر آن تاج درخت در زیر آب غوطهور میماند.
خليج نایبند در ساحل شمالی منطقه نایبند با وسعت ۴۱۳۰ هكتار يكی از ارزشمندترين زيستگاههای دريايی خليج فارس است حوزههای متعدد، جنگلهای حرا، سواحل ماسهای درخشان در بخشهای شمالی و شرقی و سواحل صخرهای دارای حاشيه باريك ماسهای جنوبی خليج و بخش غربی منطقه حفاظت شده نایبند، درختان كهنسال انجير معابد در دماغه نايبند، دشت هموار بخش شمالی، دشتهای مشجر و درههای عميق و صخرهای در بخش جنوبی بديعترين چشماندازهای طبيعی سواحل خليج فارس را يكجا گرد آورده است. وجود چنين مناظری، تپههای مرجانی برای تفريح غواصان و حتی فرايند تخمگذاری و فرزندآوری لاكپشتان دريايی كمياب كه كمتر نقطهای از سواحل صورت میگيرد میتواند سبب جلب گردشگران شود.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبه های گردشگری بوشهر
بوشهر یکی از شهرهای ساحلی کشورمان است که در کنار زیبایی های خدادادی و طبیعی دارای آثار باستانی متعددی از قبیل عمارت ملک ،آب انبار قوام ،گور دختر و … می باشد ، که بوشهر را تبدیل به یکی از جاذبه های گردشگری کشورمان کرده است، اصفهان تور نگاهی دارد به مهمترین جاذبه های گردشگری این شهر ، پس با ما همراه شوید.
نخلستانهای سرسبز:
نخلستانهای سرسبز و سربه فلک کشیده شهر آبپخش جلوه بسیار دیدنی به این منطقه داده است و هیچ مسافری را بدون توقف اجازه عبور نمیدهد. وجود کانالهای پر آب در دو سمت مسیر ورودی شهر آبپخش طراوت و نشاط خاصی به این منطقه بخشیده است تا مسافران نوروزی بتوانند از آب و طبیعت در کنار هم بهره ببرند.
گنبد نمکی:
گنبد نمکی جاشک در استان بوشهر و در نزدیکی روستای گنخک در فاصله ۶۴ کیلومتری جنوب شهر خورموج مرکز شهرستان دشتی و درکیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر و در ۱۴۴ کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان قرار دارد یکی از بزرگترین و زیباترین گنبد نمکی ایران و خاورمیانه به شمار می آید.
عمارت ملک:
عمارت ملک مجموعه ساختمانی تاریخی واقع در بخش مرکزی شهرستان بوشهر یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر است.
موزه رئیسعلی دلواری:
رئیسعلی دلواری از سرداران مبارزه با استعمار در استان بوشهر است که خانه وی تبدیل به موزه شده و پذیرای گردشگران است.
آبانبار قوام:
آب انبار قوام (بوشهر) واقع در بخش مرکزی شهرستان بوشهر یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است. ساختمان «آب انبار قوام» در محوطه باری در جانب غربی شهر بوشهر و در (کنار دریا) قرار گرفته است. تاریخ بنای این آب انبار (برکه) به ۱۵۰سال بیش بر میگردد.
گور دختر:
گور دختر در جاده برازجان به کازرون قرار دارد که دارای سقفی شبیه مقبره به مقبره کوروش بزرگ دارد و خود مقبره نیز به سبک مقبره کوروش کبیر ساخته شده است و باستان شناسان نیز تایید کردهاند که این اثر متعلق به ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح و به دوره هخامنشیان است.
کاروانسرای مشیرالملک دشتستان:
کاروانسرای مشیرالملک در سال ۱۲۵۰ شمسی به فرمان حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک ساخته شد و تا سال ۱۳۰۰ شمسی به عنوان کاروانسرا استفاده میشد که به دلیل واقع شدن شهر برازجان بر سر راه تجارتی شیراز به بوشهر مکانی مناسب جهت استراحت کاروانیان بوده است.
قلعه خورموج:
قلعه خورموج که قسمتى از آن به نام قلعه محمدخان دشتى و قسمت دیگر آن به نام قلعه جلالخان معروف بوده در شهر خورموج قرار داد. از این بنا براى سکونت و مقاصد نظامى و دیدهبانى استفاده مىشده است. شاهنشینها و گوشوارهها به سبک سلجوقى بنا شده بودند. گچبرى دیوارها و درون اتاقها و تزیینات اصلى قلعه بسیار جالب است و سبک بنا با بناسازى و گچبرى و طاقسازى کاخ اردشیر در فیروزآباد فارس همانند است.
منطقه تاریخی توز:
شهر تاریخی تَوَّز یا توج یکی از شهرهای مهم دشتستان قدیم بوده و از اهمیت بسیاری برخوردار و در نزدیکی روستای زیراه کنونی قرار داشته است که در محلى بین روستاهاى زیرراه، اردشیرآباد و سعدآباد از توابع دهستانهاى دشتستان در حاشیه رودخانه شاپور دالکى قرار دارد.
البته اینها تنها بخشهایی از جاذبههای دیدنی استان بوشهر است که از دیگر جاذبهها میتوان به خانه قدیمی قاضی (محله بهبهانی بوشهر) – منطقه باستانی ریشهر (۸ کیلومتری جنوب بوشهر) – مقبره ژنرال انگلیسی (بوشهر، خیابان امام خمینی) – گورستان شخاب (جنوب بوشهر) – مسجد شیخ سعدون (مرکز شهر بوشهر) – کلیسای مسیح مقدس (مرکز شهر بوشهر) – قلعه هلندیها (شمال شرقی جزیره خارک) – معبد پوزئیدون -خدای دریا- (جزیره خارک) – گورستان باستانی جزیره خارک، امامزاده میرمحمد حنفیه، کلیسای قدیمی خارک (جزیره خارک) – تل مرو، تل طلسمی (جنوب برازجان) – تل خندق، تا پهن (شمال برازجان) – معبد کلات (۳۰ کیلومتری خورموج؛ روستای حیدری) – امامزاده میرارم (جنوب خورموج) – قلعه زائر خضرخان (شمال اهرم) – امامزاده سلیمان (جاده گناوه -دیلم) – خرابههای بندر سینیز (۲۰ کیلومتری بندر دیلم، حوالی خور امام حسن) – خرابههای بندر مهروبان (۲۴ کیلومتری شمال بندر دیلم) – امامزاده حسن (شهر امام حسن) – مسجد بر دستان (شهرستان دیر) – شاهزاده ابراهیم (ننیزک دشتستان) – امامزاده عبدالمهیمن (بوشهر نزدیک ریشهر) اشاره کرد.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
اداب و رسوم مردم شهر بوشهر
جشن و برپایی مراسم ازدواج در بوشهر با آداب و رسوم مختلف و بسیار باشکوه انجام میشود ، مراسمی از قبیل شرط زدن، رخت برون ، حنا بندان و … که از دیرباز در این دیار انجام میشده و نسل به نسل منتقل شده و در حال حاضر نیز بسیاری از این مراسم اجرا میشود ، اصفهان تور در این مطلب قصد دارد نگاه ویژه ای به این مراسم داشته باشد.پس با ما همراه باشید.
جشن ها وآیین ها :
در تاریخ فرهنگ و تمدن ایرانی ، جشنها و روزهای عید ، ریشه در تاریخ افسانهای ایران باستان ؛ یعنی دوره سلسله پیشدادی دارند . جشن ها و آیین های استان بوشهر به جشن های مذهبی ، ملی و محلی تقسیم می شوند . جشن های بزرگ مذهبی در استان بوشهر شامل جشن میلاد حضرت محمد(ص)، جشن میلاد حضرت فاطمه(س) (روز مادر)، جشن میلاد حضرت على (ع)( روز پدر)، جشن های بزرگ نیمه شعبان، روز میلاد حضرت امام زمان (عج )، مراسم های آغاز ماه مبارک رمضان و آداب گرفتن روزه و عید قربان، جشن بزرگ غدیر خم و تعیین حضرت علی(ع) به جانشینی حضرت رسول الله(ص)، جشن بزرگ بعثت حضرت محمد (ص) و جشن میلاد دیگر امامان معصوم (ع) از جمله جشن های مذهبی مهم استان بوشهر به شمار می آیند . جشن بزرگ عید فطر در استان بوشهر ؛ عید تلخک یا عید مرده ها نامیده می شود . در این روز کسانی که عزیز از دست رفته دارند ؛ مراسم فاتحه خوانی برگزار می کنند و مردم برای تسلیت به دیدن آن ها می روند . سحرگاهان بعد از گفتن اذان صبح روز عید فطر، مردم به زیارت اهل قبور می روند و بر قبر مرده های خود سفره می چینند و پس از بازگشت از قبرستان نماز عید خوانده می شود.
خواستگاري:
معمولاً خواستگاري توسط ريش سفيد و يا بزرگ خانواده پدر يا مادر داماد انجام ميشود. در اين زمان خانواده عروس هم مدتي فرصت فكر كردن خواسته و بعد جواب نهايي را ميدهند. البته در گذشته ازدواج اجباري و بيشتر درون همسري بود، ولي امروزه جوانان خود همسر آينده خويش را انتخاب ميكنند و بعد خواستگاري انجام ميشود. اگر داماد مورد قبول واقع نشود، خانواده داماد به بهانه اينكه دختر را براي فاميل يا پسرعمو انتخاب كردهاند، جواب منفي ميدهند.
شرط زدن:
بعد از مراحل خواستگاري، مراسم شرط زدن يا بله برون صورت ميگيرد. چند نفر از افراد ريش سفيد خانواده داماد پيش پدر عروس ميآيند و بدين ترتيب شرايط نهايي طرفين مطرح ميشود. در اين نشست مهريه حاضر و غايب تعيين ميشود. در گذشته ممكن بود مهريه پوست پياز و يا بال پشه تعيين مي شد. چون امكان جمعآوري اين اقلام غير ممكن بود،بدين ترتييب طلاق غير ممكن مي شد. در بعضي روستاها هنوز مبلغي به عنوان حق شير يا شير بها به مادر عروس ميپردازند. بعد از تعيين اين شرايط نوبت به نامزدي ميرسد. بدين صورت يك دست لباس را همراه با حلقه و ساعت در حاليكه در پارچه سبز پيچاندهاند به عنوان نشان نامزدي به خانه عروس ميبرند.
رخت برون:
به مراسم بردن لباس عروس از طرف خانواده داماد به خانه عروس ونيز به مراسم بريدن پارچه لباس عروس و داماد رخت برون ميگويند. خانواده داماد بعد از اينكه لباسهاي عروس را تهيه كرده يك روز خوب مثل تولد ائمه اطهار (ع) يا شبهاي جمعه را تعيين كرده و لباسها را با هلهله و شادي به خانه عروس ميبرند. بردن لباسها معمولاً يك هفته قبل از عروسي انجام ميشود تا عروس فرصت كافي براي دوختن آنهارا داشته باشد. دايه يا زن خياط لباسها را يكييكي به مردم نشان ميدهد در عوض اين كار به وي هدايايي تقديم ميشود. قيچي زدن لباس عروس را بايد يك زن خوشبخت و دولتمند يعني اينكه شوهرش زن دوم نداشته باشد، دل سوخته نباشد. از شوهرش جدا نشده باشدانجام دهد. در بعضي جاها زن سيدهاي اين كار را انجام ميدهد. در گذشته لباسها را در سيني چيده و روي آن را روسري سبزي ميكشيدهاند. در بعضي مناطق مثل بندر ديلم لباسهاي داماد را نيز از خانه عروس طي مراسمي به خانه داماد ميبرند و به اين كار تشريف ميگويند.
دعوتي:
دعوت از مردم براي شركت در جشن عروسي توسط دلاك يا دايه انجام ميشد. ولي امروزه توسط اقوام عروس و دامادصورت مي گيرد.هنگام دعوت در ظروفي مقداري گلبرگ و گل محمدي ريخته و نقل و نبات نيز روي آن گذاشته، سپس با پارچه حرير سبز روي آن را پوشانده و به درخانهها براي دعوتي ميروند، صاحبخانه تعداد گلبرگ و نقل را برداشته و با ذكردعاي خير و خوشبختي اعلام آمادگي براي حضور در جشن عروسي مينمايد. به اين عمل طلبون نيز گفته ميشود. اين گل را هم مي خورندگل و نقل طلبون را جوانان دم بخت براي طلب مراد ميخورند. سرتراشون: بعد از ظهر شب عروسي ، داماد بعد از رفتن به حمام و پوشيدن لباس نو در حجلهاي كه وسط حياط داماد درست شده مينشيند. مردم با هلهله و شادي همراه با آواي ني انبان گرد داماد جمع ميشوند. سلماني محل پارچهاي را دور گردن داماد مي بندند و موي سر و صورت او را اصلاح ميكند. مردم نيز پول و شيريني روي سر داماد ميريزند. هنگام سرتراشون دعايي خوانده ميشود و مردم صلوات ميدهند، در اين مراسم مردم با شربت و شيريني و آجيل پذيرايي ميشوند.
حنا بندان:
حنابندان را معمولاً يك شب قبل از عروسي انجام ميدهند. سلماني محل، دست و پاي داماد را در منزل وي حنا ميبندد و سپس با يك پارچه حرير سبز رنگ ميبندد. در همان ساعت سلماني زن در منزل عروسي دست و پاي عروس را حنا ميبندد. هنگام حنابندان موسيقي محلي و رقص و پايكوبي اجرا ميشود. در صبح حنابندان حلواي برنج و حلواي انگشت پيچ با نان محلي كه كنجد روي آن ماليده شده و به گرده مشهور است، به مردم ميدهند. طريقه پخش حلوا به اين صورت است كه حلواها را در كاسه و يا بشقاب چيده و در سيني بزرگي قرار مي دهند، يكي از بستگان عروس و يا داماد سيني را روي سر گذاشته و به خانههاي همسايه و فاميل ميرود و حلوا را تقسيم ميكنند. اين حلوا را صبح عروسي نيز پخش ميكند. امروزه مراسم حنابندان به اين صورت است كه يك برگ سبز درخت نارج و يا يك اسكناس هزارتوماني را در دستهاي عروس و داماد گذاشته و روي آن حنا ميگذارند. هنگام حنابندان اين شعر خوانده ميشود. عروس حنا ميبنده ، طوق طلا ميبنده ، اگر حنا نباشد ، دل به خدا ميبنده
دومارويي:
در روستاهايي كه كنار روخانه و يا دريا قرار دارد، بعد از ظهر قبل از شب عروسي داماد را سوار اسب كرده و با هلهله و شادي او را به كنار رودخانه برده ،بعد از استحمام وي را به منزل بر مي گردانندو سرتراشون انجام ميشِود. در نقاطي ديگر داماد را براي زيارت به پابوسي پير يا امامزادهاي درمحل ميبرند.
پااندازون:
وقتي عروس را به منزل داماد مي آوردند (در قديم كه عروس را با اسب ميآوردند) عروس تا هديه اي نمي گرفت از اسب پياده نمي شد. امروزه آوردن عروس با اتومبيل انجام ميشوددراين شرايط نيز عروس تا هديه نگيرد از اتومبيل پياده نمي شود. هدايا ممكن است پول، قالي، چند اصل نخل چند رأس گوسفند و يا قطعهاي زمين باشد.