دیدنی های شهر اردکان
اردکان یکی از شهرهای بزرگ و تاریخی استان یزد است که البته مملو از آثار تاریخی و فرهنگی نیز هست. در این مطلب در اصفهان تور به بررسی جاذبه های گردشگری این شهر زیبا پرداخته ایم. با اصفهان تور همراه باشید.
اردکان یکی از شهرهای بزرگ استان یزد است که دارای سه بخش مرکزی، عقدا و خرانق است. اردکان سر راه تهران به کرمان و بندرعباس قرار دارد. این راه در قلب کویر مرکزی ایران واقع شده است. اردکان بعد از شهر یزد، از نظر وسعت و جمعیت، دومین شهر استان یزد است.
بافت تاریخی اردکان یکی از سالمترین بافتهای قدیمی ایران است که تاکنون از حوادث روزگار مصون مانده است. بافت تاریخی اردکان در منطقه کویری قرار گرفته و ساختمانهای خشتی و گلی آن، به دلیل کم بودن بارش باران و برف، دور بودن از مرزهای جغرافیایی و مصون ماندن از هجوم بیگانگان، سالم و دستنخورده باقی ماندهاند.
در این شهر، برج، بارو، حسینهها، کاروانسراها، مساجد، آبانبارها، آسیابها و بادگیرهای مختلفی قرار دارد که در این مقاله به طور مختصر با برخی از آنها آشنا خواهیم شد.
۱. پیر سبز چک چک اردکان
چکچک از زیارتگاههای زرتشتیان در اردکان است. این زیارتگاه هر سال ۴ روز که از ۲۴ خرداد آغاز میشود، میزبان زرتشتیانی است که برای نیایش به اینجا میآیند. جشن مهرگان هر سال در این زیارتگاه برپا میشود و زرتشتیان زیادی به این مکان میآیند.
زرتشتیان این زیارتگاه را پیر سبز مینامند. زیارتگاه پیر سبز چکچک در شهرستان اردکان و در کوههای میان اردکان و انجیره قرار دارد. این زیارتگاه امکاناتی مانند برق، آب آشامیدنی و تعدادی اتاق برای استراحت دارد.
«چکچک» یا «چکچکو» برگرفته از صدای قطرات آب است که از صخره میچکد و به داخل یک منبع ذخیره میریزد.
۲. پیر سبز هریشت اردکان
پیر هریشت از دیگر زیارتگاههای زرتشتیان در اردکان است. آنها بر این باورند که هریشت محلی است که یکی از کنیزهای بانوی یزدگرد ساسانی در آنجا ناپدید شده است.
این نیایشگاه هر سال در روز ۱۸ نوروز محلی برای جمع شدن زرتشتیان و انجام مراسمهای چون جشن، پایکوبی و زیارت است.
زرتشتیان شریفآباد، جشنی با نام «جشن هیرومبا» برگزار میکنند. در این جشن آتشی برپا میشود که زرتشتیان برای تهیه هیزم آن، به نیایشگاه «پیر هریشت» میروند. آنها پیش از غروب آفتاب در نیایشگاه پیر هریشت حضور دارند.
نیایشگاه و آتشکده پیر سبز هریشت در ۹۰ کیلومتری غرب یزد، ۱۵ کیلومتری اردکان در دامنههای کوه قرار دارد.
۳. مسجد جامع اردکان
مسجد جامع اردکان از بناهای تاریخی و مذهبی بافت قدیمی شهر است و به دوره صفوی تعلق دارد. ایوان و گنبد این مسجد در ۵۰۰ سال گذشته، ۵ بار تعمیر شده است. در این مسجد، زیراندازی وجود داشته که مربوط به سال ۱۰۱۶ قمری بوده و اکنون در موزه مردمشناسی اردکان نگهداری میشود.
در این مسجد، در ورودی زیبا و باارزشی وجود دارد که با صدها قطعه چوب پنج ضلعی، با ظرافت تمام ساخته شده است. دماغهی در نیز ۴ قطعه فلز دارد (و جای ۴ قطعه دیگر خالی است) که روی آنها با خط کوفی، کلمات «الله» و «محمد» نوشته شده است. مسجد جامع اردکان در اسفندماه سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
۴. مسجد چرخاب
مسجد حاج محمد سعیدا که به چرخاب معروف است، در محله چرخاب اردکان قرار دارد. این مسجد از کوچهای به حسینیه (میدان) چرخاب متصل میشود. مسجد دو بخش تابستانی و زمستانی دارد. دسترسی به وضوخانه مسجد از طریق کوچهای که در مرز قسمت تابستانی و زمستانی مسجد قرار گرفته، امکانپذیر است.
قسمت تابستانی آن ۳ بادگیر دارد. این بخش تقریبا ۳۰ سال بعد از بخش زمستانی ساخته شده است. طاق و تویزههای کوتاه در مدخل ورودی شبستان، علاوه بر تامین گرما در زمستان، زیبایی خاصی به این مسجد داده است.
۵. خانه تقدیری اردکان
خانه تقدیری اردکان، عمارتی متعلق به یکی از تجار دوران قاجار در این شهر به نام تقدیری بوده است. این خانه به سبک خانههای یزد، به صورت چهار وجهی ساخته شده و دو بخش اعیاننشین و نوکرنشین دارد.
اتاقهای آن پنج در یا سه در است که درها با شیشههای رنگارنگ و کوچک تزئین شدهاند. اتاقهای خانه در اطراف حیاط مرکزی قرار دارند. خانه تقدیری ۲ طبقه و یک بادگیر بلند نیز دارد.
۶. کاروانسرا و برج ارجنان
کاروانسرا و برج ارجنان از بناهای متعلق به دوره قاجار در اردکان هستند. بانی آن مرحوم حاجی شیخ آقابابا هرندی بوده است.
ارتفاع برج ۸ متر است. ارتفاع کاروانسرا از ۳ متر شروع شده و سه اتاقک دارد. برج در سمت شمال جاده و روبهروی رباط ارجنان قرار دارد. در گذشته این روستا در کنار جاده یزد-نایین قرار داشته و برج از رونق خوبی برخوردار بوده و کاروانسرای آن محل استراحت رهگذران و مسافران بوده است.
کاروانسرا و برج ارجنان در بخش مرکزی اردکان، روستای ارجنان قرار دارد. این اثر در سال ۱۳۸۴ ثبت ملی شده است.
۷. کوچه ضیایی
کوچه ضیایی یکی از کوچههای قدیمی اردکان است که در بافت قدیم آن قرار دارد. این کوچه از مسجد چرخاب تا خانه ضیایی امتداد دارد. کوچه ضیایی ساباطهایی (کوچه مسقف) دارد که معبری برای آرامش عابران بودهاند. این سقفها به شکلی ساخته میشدند که رهگذران در مسیر خود در فضای سایه قرار بگیرند.
این کوچه اکنون قرار است به طرح پردیسان تبدیل شود. خانههای انصاری، ضیائی، مجد العلما (سروری) و خانه سنائی در این کوچه هستند که در این طرح تغییر کاربری داده و برای گردشگران آماده میشوند. خانه انصاری به محل اقامتی و هتل، خانه ضیایی به آشپزخانه و رستوران و خانه سروری با کاربری اداری، محل پذیرش میهمانان و گردشگران خواهد شد. خانه سنائی نیز به عنوان مرکز خدمات و پشتیبانی هتل در نظر گرفته شده است. در مجموع این چهار خانهی تاریخی که ثبت ملی هم شدهاند، به عنوان هتل و محل اقامت گردشگران، با نام «مجموعه پردیس اردکان» بهرهبرداری خواهند شد.
۸. موزه مردمشناسی اردکان
موزه مردمشناسی اردکان اولین موزه اردکان است که سال ۱۳۷۰ با تلاشهای علی سپهری، محقق و پژوهشگر اردکانی افتتاح شد. این موزه ابتدا در تربیت معلم اردکان بود و سپس به زیرزمین کتابخانه فاضل منتقل شد.
این موزه اولین موزه مردمشناسی یزد و نخستین موزه خصوصی این استان است که امروزه بخشهای مختلفی شامل مرمشناسی، گیاهشناسی، جانورشناسی، بخش فرهنگی، باستانشناسی، موزه کودک و بخش اسناد دارد.
از نظر محتویات و اشیای درون موزه، موزه اردکان گنجینه منحصربهفردی دارد که با تلاش مالک موزه و هدایای مردم اردکان گردآوری شده است.
۹. غار اشکفت یزدان
غار اشکفت یزدان در روستای هفتهر در کوه بلندی به نام اشگفت قرار دارد که در ۷۰ کیلومتری اردکان است. این غار ۳ حوضچه دارد و آبهایی که از سقف میچکیده در آنها جمع شده است.
این غار باستانی، از غارهای مقدس زرتشتیان است و هر سال، تعداد زیادی از زرتشتیان هند به این غار میآیند و شبی را در آن میگذرانند. راه ورودی غار بسیار دشوار است، اما داخل غار محوطه وسیعی است که ظرفیت ۱۰۰۰ نفر را دارد.
بخشی از مسیر دسترسی به غار ماشینرو نیست و باید حدود ۲ ساعت پیادهروی کرده و از صخرههای سنگی صعبالعبوری گذر کنید که شیب نسبتا تندی هم دارند.
۱۰. پارک ملی سیاهکوه
پارک ملی سیاهکوه که گونههای جانوری و گیاهی نادری را در خود دارد، تنها پارک ملی استان یزد است که در شهرستان اردکان واقع شده است. متاسفانه به دلیل بیتوجهی، این گونههای نادر در معرض تهدید قرار گرفتهاند.
در حال حاضر بیش از ۷۸ هکتار از این منطقه حفاظتشده، عنوان پارک ملی را دریافت کرده است. با وجود بارندگی کم در سالهای پرباران، تنوع گونههای گیاهی موجود در این پارک، شگفتانگیز است. گونههای جانوری موجود در این پارک نیز بینظیر هستند.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
شهرستان تفت استان یزد
شهرستان تفت یکی از شهرستان های استان یزد است که در این مطلب در اصفهان تور به آن پرداخته ایم. درباره دیگر شهرهای استان یزد می توانید دیگر مطالب اصفهان تور را مرور کنید.
در نواحی کویری ایران، جمعیت جذب شهرها و روستاهایی شده است که منابع اب داشته باشد و به واسطه ی وجود کوه ها و چشمه ها، امکان سکونت در ان فراهم شده است. شهر تفت در استان یزد یکی از این نمونه هاست که به دلیل نزدیکی اش به قله بلند شیرکوه به ارتفاع تقریبا چهار هزار ۷۵ متر، از منابع ابی دامنه هایش سیراب شده است و باغ های متعدد در اطراف شهر، شاهدی بر این ادعاست. شهر تفت نه گرمای سوزان یزد دارد و نه سوز سرمای کوهستان دارد. البته شب های زمستانش کمی سرد است. ولی وجود امکاناتات خوب مناسب در شهر، سفری بی دغدغه را به شما ارزانی میدهد. در میان اثار تاریخی موجود در شهر، مسجد <<کبیرالتوبه>> وحسنیه گرمسیر پیش از بقیه معروف اند و بسیاری از ایین های مذهبی در ان جا برگزار می شود که از ان جمله می توان مراسم روز اربیعن نام برد که امسال مصادف با اخرین روز ابان است علاوه بر بناهای تاریخی، چند جاذبه طبیعت گردی اطراف تفت هم انگیزه شما را برای این سفر بالاتر می برد .
اثار تاریخی داخل شهر تفت
بازار سنتی تفت در کنار بلوار اصلی یا همان ایت الله کاشانی و در ضلع غربی میدان مرکزی شهر واقع شده است. در همان جا می توانید به دیدن مسجد شاه ولی هم بروید که از دوران شاگردان شاه نعمت الله ولی در قرن نهم هجری برجای ماننده است ویک اب انبار قدیمی هم در کنارش وجود دارد. صحن مسجد هم یک سنگ مرمر بزرگ وزیبا و در چوبی مشبک هم دارد. در همان بلوار کاشانی و در شرق میدان اصلی شهر، عمارت <<تمبر>> وباغ صدری و بادگیر معروفش را نبش خیابان شهدا خواهید دید. این بنا مربوط به دوران زندیه بوده و بعدا باسازی شده است.
حسنیه ی گرمسیر و مراسم اربعین: مهم ترین جاذبه ای محله گرمسیر را می توان حسنیه اش نامید که به کبیرالتوبه معروف است وتمامی مراسم مذهبی شهر مثل شب های قدر ، عاشورا، نخل گردانی، تعزیه و…. در ان انجام میشود. در اخرین روز ابان ماه امسال و روز اربعین هیئت های مذهبی از نقاط مختلف شهر به ان جا رفته، پس از عزاداری نماز طهر به جماعت می خوانند .
دیدنی های خارج از شهر تفت: اگر فرصت دارید می توانید گشتی هم در اطراف شهر بزنید. علاوه بر باغ های متعدد در حومه شهر، ابشارهای <<دره گاهان>> در جنوب غربی تفت را می توان معروف ترین جاذبه طبیعی تفت نامیدد. از شهر که به سمت ابر کوه و غرب خارج شوید، تقریسبا ۵۰۰۰متر بعد از تقاطع کمربندی، یک جاده ی فرعی در سمت چپ تان است که پنج کیلومتر طول دارد و به طرف دره گاهان می رود. بعد از پیاده شدن از خودرو باید اندکی هم پیاده روید تا به دره ابشار برسید. همچنین در مسیر تفت به ابرکوه و حدود ۱۰ کیلومتر بعد از شهر ، روستای <<اسلامیه>> را که رد کردید یک کوه کوچک در سمت چپ تان می بینید که به شکل سر عقاب است و <<عقاب کوه>> نام دارد.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
شهر بافق یزد
استان یزد دارای شهرستان های تاریخی بسیاری است که یکی از آن ها بافق می باشد. بافق با توجه به بافت تاریخی خود و آثار تاریخی بسیار می تواند مقصد خوبی برای گردشگران باشد. با ما در اصفهان تور همراه باشید تا اطلاعات جدیدی از این شهر زیبا بدست آورید.
شهر بافق در استان یزد به شهر دارالشجاعه، شهر نخلستانهای زیبا و سر به فلک کشیده و شهری که در گذشته به «قصبه طیبه» شهرت داشته معروف است.
شهرستان بافق در ۱۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و در حاشیه کویر مرکزی، سرزمینی معدنخیز و با ذخائر خدادادی است، سرزمینی که هنوز در گذر تاریخ، بافت سنتی و فرهنگ اصیل خود را حفظ کرده و در برابر توفان سهمگین حوادث تاریخی و فرهنگی اصالت خود را از دست نداده است.
مردم این دیار هنوز با لهجه شیرین محلی سخن میگویند و آداب و رسوم خاص خود را دارند. شهری که بافت تاریخی آن اصالت و قدمت چند هزار ساله این شهر را بر تاریخ رقم میزند.
بافق، زادگاه بزرگمردانی چون شیخ تقی بافقی، حاج ملا اسدالله قائمی، شرفالدین علی بافقی، محمد مفید مستوفی بافقی، نوائی بافقی، جلالی بافقی، مرادی بافقی و حاکمانی چون عبدالرضا خان بافقی و محمدتقی خان بافقی، شهری است که مردم آن معتقد به ولایت مولا علی (ع) و یازده فرزند آن بزرگوارند.
این شهرستان از سوی شمال به اردکان و از مغرب به یزد و مهریز و از جنوب شرقی به کرمان و رفسنجان محدود است. بلندی این شهر از سطح دریا ۹۹۵ متر است و حداکثر ارتفاع در این شهرستان مربوط به کوه «بن لخت» با ارتفاع ۳۰۰۲ متر از سطح دریا و حداقل ارتفاع کویر در انجیر با ارتفاع ۹۰۵ متر از سطح دریا میباشد.
آب و هوای شهرستان بافق در تابستان گرم و در زمستان ملایمتر از دیگر نواحی استان است. با وجود قرار گرفتن این سرزمین در منطقهای خشک و کویری، دارا بودن دهها رشته قنات نشانگر آن است که مردم سخت کوش بافق در طول تاریخ با این سختیها دست و پنجه نرم کردهاند. رود شور که از دهستان نوق رفسنجان سرچشمه میگیرد از این شهرستان میگذرد و به چاله بافق (یا کوه دَر انجیر) در مغرب شهر بافق میریزد.
برخی بر این باورند که در گذشتههای بسیار دور، بخش اعظم بافق را دریایی کمعمق در برگرفته بود و رسوبات بازمانده از دوران پیشین در تپهها و کوههای اطراف بافق، این باور را به یقین نزدیک میکند.
جهانگردان و سیاحانی نظیر سون هدین، ستوان استوار، ادوارد استارک، مارکوپلو، کلنل سیام مک کرگر و سترنج که به ایران سفر کردهاند نیز در شرح مشاهدات خود از کویر بافق، از دریا بودن این مناطق در دوران گذشته، سخن به میان آوردهاند.
به هر حال باید گفت که بافق از شهرهای کهن و تاریخی استان یزد است که به دلیل جایگاه طبیعی و استراتژیک خود در طول تاریخ بارها مورد هجوم یاغیان و کشور گشایان قرار گرفته است.
برخی مورخین نیز بافق را یکی از شهرهای قبل از اسلام میدانند که در روزگار ساسانیان ساخته و آباد شده و از جایگاه ویژهای برخوردار شده است.
منطقه بافق در زمان خلیفه سوم (عثمان) توسط مسلمانان فتح شد و در نیمه دوم سده سوم ه.ق، یعقوب لیث بر این منطقه دست یافت و در دوره دیلمیان، فخرالدوله دیلمی نیز برای مدتی بر این ناحیه حکومت میکرد. در عهد سلجوقیان، قاورد از سوی عم خود طغرل سلجوقی به حکومت کرمان رسید و بافق در آن زمان از توابع کرمان بوده است.
از سال ۵۳۶ تا ۷۱۸ ه.ق اتابکان یزد بر این ناحیه حکمرانی کردند و نمایندهای به بافق میفرستادند. در روزگار آل مظفر، دوره تیموری و صفویان، بافق رونق خاصی گرفت. در حمله افغانها به ایران، به مردم منطقه یزد از جمله بافق خسارت وارد شده و این شهر در قلمرو محمود و اشرف افغان بود.
بعد از پادشاهی نادرشاه افشار، محمدتقی خان بافقی و فرزندانش بر این ناحیه حکمرانی داشتند. این نکته لازم به ذکر است که بافق از دوره صفویه به دلیل مردان و صاحب منصبان شجاع و دلیر به «دارالشجاعه» مشهور شد و این لقب در چند مورد در کتب مورخین از جمله جامع مفیدی ذکر شده است. بافق به «قصبه طیبه» نیز مشهور بوده است و تا پایان دوره زندیه از توابع کرمان بوده است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
لباس محلی یزد
لباس محلی یکی از ویژگی هایی است که در کشور ما استان ها را از یکدیگر متمایز می کند. استان یزد نیز دارای لباس محلی خاصی است که در این مطلب در اصفهان تور به بررسی و معرفی این لباس ها خواهیم پرداخت.
قبل از ظهور اسلام، همه یزدیها زرتشتی بودهاند و بعد از ورود اسلام به ایران، عده زیادی از یزدیها مسلمان و اتفاقا مسلمانان مقید و باتقوایی شدند و لباس و پوشش آنها از همان زمان به تدریج تغییر کرد و این لباس سنتی، تنها بر تن زرتشتیان ماند.
زرتشتیانی که بر دین خود باقی ماندند، امروز لباس سنتی یزد در سالهای دور را به تن دارند و گرچه این لباس به مرور زمان تغییراتی داشته اما میتوان گفت تنها لباس قدیمی یزدیها، همین لباسی است که این روزها بر تن هم استانیهای زرتشتی است.
زنان زرتشتی لباسی شش تکه بر تن دارند که شامل کلاهک یا همان لچک، پیراهن زیر یا سدره، پیراهن رو، روسری یا مقنی، شلوار و کفش است.
البته این لباس این روزها تغییراتی داشته و اغلب به جای شلوارهای بلند، جورابهایی به رنگ روشن میپوشند، پیراهن آنها یک تکه شده و لچک نیز کمتر در لباس زنان زرتشتی دیده میشود و در عوض روسریهایی که به سر میکنند، بسیار بلند است و گاه تا پشت ران را میپوشاند.
اما مردان نیز لباسهای سنتی ویژهای دارند که لباس پنج تکه و شامل سربند، پیراهن زیر، پیراهن رویی، شلوار و کفش است که این لباسها چندان سنتی به نظر نمیرسد و اصل لباس سنتی آنها، لباسی است که در مراسمهای مذهبی خود بر تن میکنند و شامل یک پیراهن بلند، کلاه و شلوار است که برای هر سه آنها از رنگ سفید استفاده میشود.
ویژگی لباسهای سنتی زرتشتیان، پوشیدگی این لباس است که از قرنها پیش و حتی قبل از اسلام به همین شکل بوده و این امر نشان میدهد که در ایران، حتی ایران قبل از اسلام، هرگز برهنگی رواج نداشته است.
پيراهن مردان از جنس چلوار يا مكمل بود يک نوع پارچه نازک سفيد با آستين گشاد كه مچ نداشت با يقه زبانهدار كه از روی شانه بسته می شد.
تنبون: شلوار مردانهای كه جنس آن از چلوار سفيد، كرباس رنگ سره، متقال بود كه به جای كمربند و زيپ و دكمه داخل بند گاهش بند میكشيدند.
شال: مردان به جای كلاه امروزی شال ميبستند كه انواع مختلف داشت شال هراتی حاشيهدار، شال شير و شكری.
عرقچين: عرقچين از پارچه چلوار بود كه دور آن را با قلم نقش و نگار میكشيدند و دستدوزی میكردند. بهترين نوع عرقچين فلفل نمكی بود
قبا: قبا لباس تابستانی بود كه از پارچه چلوار آبی يا شكری رنگ دوخته میشد.
ارخالق: لباسی از جنس نخی يا ابريشمی بود كه معمولاً زير قبا میپوشيدند.
ردا يا عبا: معمولاً مردان روی قبا به تن میكردند كه هم نازک و هم كلفت بود.
لباده: فراخ و بلند بود و مردان كه در برخی از اوقات به تن میكردند.
شال كمر: مردان معمولاً روی لباس شال كمر میبستند كه از جنسهای مختلف از جمله شال ترمه، شال چلوار، شال سفيد مكمل، شال سبز جنس رفس، دبيت. كفشهايی كه مردان قديم در يزد میپوشيدند شامل گيوه ملكی سفيد رنگ، گيوه چينی، نعلين كه از چرم خوب زرد يا سفيد، نخودی رنگ بود.
پوشاک زنان یزدی نیز شامل موارد زیر می شده است. پيراهن بانوان در دورههای گذشته كوتاه بود و تا روی زانو میآمد. جنس آن بيش تر از چيت و آستين اين پيراهن گشاد بود، دور بقيه آن يا بند میكشيدند و يا با قيطون به جای دكمه گره میزدند و زير آن شلوا پا میكردند كه جنس اين شلوارها شلر مشكی، پارچه می و گاندی يزدی بود.
شليته: يک نوع دامن پرچين كه معمولاً از پارچه چيت گلدار بود.
چارقد: زنان یزدی از روسری استفاده نمیكردند بلكه به جای آن چارقد میبستند كه معمولاً مثلثی بود و انواع متعددی داشت از جمله تور مرواريد، تور اشرفی، تور خيابانی يا عاليم پسند و چارقد چيتدار گلدار.
چاقچور: چاقچور شبيه دامن شلواری است كه دو تا پاچه دارد كه دور مچ پاچين میخورد كه با كفی و روپايی بسته میشد كه معمولاً از پارچه مشكی يا آبی بود.
چادر: در گذشته چادر زنان از پارچه پشمی بود كه در زمستان و از پارچههای فاق يا مسی، تافته مشكی يزدی در ايام ديگر استفاده میكردند. كفش هايی كه زنان قديم میپوشيدند میتوان، نعلين، ساغری، پاشنهدار، ارسی، پاشنه صناری، ترا،گالش، گالش نو سرج، راسی و گيوه را نام برد.
روبند: روبند معمولاً پارچه چلوار سفيد دراز و باريک بود كه تا حدود كمر میرسيد كه از روی چادر با قلاب به روسری بسته میشد.
پيچه: پيچه از موی اسب مشكی بافته میشد كه كوتاه به اندازه صورت بود.
پوشاک مردان زرتشتی شامل پنج تكه است و عبارت اند از: سربند، پيراهن زير، پيراهن رو، شلوار و كفش.
سربند: به طور كلی سربند مردان زرتشتی به چادر شب معروف است و طبق رنگ و نوع بافت، هر كدام اسم خاصی را به خود گرفته است. مانند: چادرشب خرده نباتی، چادر شب وزيری كه معمولاً با نخهای پنبهای بافته ميشود و زمينه آن چهارخانه و تركيبی از رنگهای حنايي، سفيد، قرمز، عنابی و مشكی است.
پيراهن زير: اين پيراهن از پارچه سفيد كتانی با آستين كوتاه و قد كوتاه تهيه میشود و يقه آن در جلو نيمدايره و چاكی دارد. لباس زير به سده هم معروف است.
پيراهن رو: پيراهنی يک دست سفيد از پارچه كتانی است. يقه پيراهن گرد و چاكی در وسط،جلو يا در كنار گردن دارد كه با دكمه بسته میشود. قد پيراهن تا بالای زانو بوده و در دو طرف جيب دارد و شالی دور كمر روی آن بسته میشود.
شلوار: شلوار مردان زرتشتی به غير از رنگ كه سفيد بود،تفاوت ديگری با شلوار مسلمانان نداشت.
كفش: كفش مردان زرتشتی شكل خاصی نداشت و معمولاً از نوع كفشهای موجود در بازار بود.
پوشاكی كه زنان زرتشتی از آن استفاده میكنند؛ عبارت اند از: كلاهک، سدره (پيراهن زير)، پيراهن مولی، روسری، شلوار و كفش.
كلاهک: كلاهک زنان زرتشتی از پارچههای الوان و زری تهيه میشود و از لحاظ تركيب و تزيينات شبيه كلاههای زنان بندری است.
سدره: پيراهنی است گشاد با آستين كوتاه و بدون يقه كه از پارچه سفيد دوخته شده و زرتشتيان آن را زير لباسهای ديگر میپوشند. جلو سدره از گريبان تا سينه چاك دارد و در زير چاک كيسه كوچكی به نام «كيسه كرفه». به معنی ثواب و كار نيک قرار دارد. واژههايی كه در اوستا برای سدره آمده، «هومنو» و «ستره» است. به معنی لباس نيکانديشی. سدره جامه ستايش و بندگی اهورامزدا و به منزله زره و جوشنی است كه پوشنده را از شر تمايلات نفسانی و صفات نادرست حفظ میكند.
پيراهن مولی: پيراهنی يقه گرد با آستينهای راسته و سرآستين حاشيهدار است كه معمولاً در پشت و جلو چاكی كوتاه دارد. دامن اين پيراهن فراخ است و معمولاً پايين و دور تا دور آن را حاشيه میدهند. اين پيراهن از زير سينه تا پايين با تكههای مختلف تركيب میشود.
روسری: پارچهای رنگين با نقش و نگار و به طول سه متر و نيم و عرض يک متر است. آن را روی كلاهک میگذارند و برای ثابت ماندن بر سر، روی آن را با دستمال كلاغی میبندند.
شلوار: پاچههای شلوار را از تكههای باريک پارچههای الوان و نقش و نگاردار میدوزند و بدين ترتيب جلوه خاصی به شلوار میدهند. دم پای شلوار را نيز به وسيله بند و به دور ساق و مچپا جمع میكنند و كمر آن ليفی است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
آب و هوای یزد
یزد یکی از شهرهای تاریخی ایران است که از دیرباز یکی از مقاصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی به شمار می رفته است. این شهر با توجه به منطق جغرافیایی خود دارای آب و هوایی کوهستانی و خشک می باشد. در این مطلب در اصفهان تور به بررسی آب و هوای این استان خواهیم پرداخت.
منطقه يزد، قلمرو وسیعی از استان یزد از نظر تقسیمات اقلیمی، زیر پوشش اقلیمهای خشک و فرا خشک قرار گرفته است. دور بودن منطقه از سفره های آب وسیع، کمی مقدار بارندگی و بالا بودن میزان تبخیر، عامل اصلی این خشکی به شمار میآید. فقط گسترههای نیمه مرتفع و مرتفع کوهستانی استان که به علت پدیده های اوروگرافیک، باران بیشتری دریافت میكنند، در گروه اقلیمهای نیمه خشک و نیمه مرطوب قرار میگیرند.
نظام بارندگی استان یزد از نوع مدیترانه ای با حداکثر زمستانه تبعیت میکند. در قلمرو این استان، از سمت شرق و شمال به سمت غرب و جنوب، بر میزان بارندگی و بارش افزوده میشود، به طوری که در مناطق کویری استان، نظیر کویر سیاهکوه، ریگ زرین و دره انجیر، میزان بارندگی سالانه با نوساتی در سالهای خشک و تر، نزدیک ۵۰ میلی متر است. ولی در ارتفاعات استان نظیر شیرکوه، باجگان، بن لخت و ندوشن، میزان بارندگی از حدود ۳۰۰ تا ۴۵۰ میلی متر متغیر است.
توزیع فصلی بارندگیها گویای آن است که بخش اعظم بارندگیهای استان در فصل زمستان رخ میدهد (حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد)، سپس بارندگی های بهاره با حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد و بارندگی های پاییزه با ۱۰ تا ۳۰ درصد قرار دارند.
بررسی های انجام شده در مورد دمای هوا در قلمرو استان یزد گویای آن است که در این محدوده مطالعاتی، میانگین سالانه دما از حدود ۱۰ درجه سانتیگراد در قلمرو جنوبی استان، تا حدود ۲۳ درجه سانتیگراد در نواحی بیابانی و کویری متغیر است. همچنین در قلمرو این استان، اختلاف دما بین ارتفاعات و عرصههای کویری استان زیاد و دامنه ای حدود ۲۵ درجه سانتیگراد را در بر میگیرد.
استان یزد یکی از خشک ترین مناطق حوضه داخلی کشور محسوب میشود که حدود ۵/۱۲ میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی را در حاشیه کویر مرکزی ایران در برگرفته است. سیمای منابع طبیعی استان شامل ۹/۵ میلیون هکتار مرتع و تقریبا” ۲۰۰ هزار جنگل طبیعی و دست کاشت است