لباس های هنری مردمان بلوچ
سیستان و بلوچستان و چابهار جزو مناطق زیبا و پر از هنر ایران است از آن مناطق خارقالعاده ایران است که راز و رمزهای فراوانی درباره آن وجود دارد. برای اثبات حرف ما کافیست هنر سوزن دوزی زنان این خطه را ببینید هنری که مانند هنر های دیگر ایرانیان مهجور مانده و دوستان مسول توجهی به این هنر زیبا که نشانگر تمدن ایرانیان است ندارند و جای بسی تاسف است .اما با خبر های خوب خوشحالتان کنیم ،مردمان بلوچ نه تنها منتظر دیگران نشدند بلکه با میزان علاقه ای که به این هنر دارند آن را حفظ کردند و هم چنین آن را تبدیل به منبع در آمدی برای خود کردند . از طرحهای این لباسها برای زنانی که عموما نه تحصیلات آکادمیک هنری دارند و نه واحدهای طراحی دوخت و پارچه را گذراندهاند، بسیار شگفتانگیز و ستودنی است. این همه هنر و سلیقه نشان از اصالت و ریشهای عمیق دارد که طرحهای زیبا را از گذشتههای خیلی دور تا عصر کنونی با همه تغییرات و پیشرفتهایش حفظ کرده است. مردمان بلوچ هیچگاه تحت تأثیر انواع دیگری از پوشش قرار نگرفتهاند و همواره در حفظ این سبک از لباس کوشش کردهاند. اگر با تور چابهار به این سرزمین زیبا سفر میکنید پیشنهاد میکنیم بازدید از بازارهای صنایع دستی سوزن دوزی و لباس محلی چابهار را از دست ندهید. اما اجازه بدهید درباره لباس بلوچ بیشتر برایتان بگوییم.
میزان علاقه مردمان بلوچ به لباس سنتی خود :
در گفتن میزان علاقه و توجه زنان بلوچ به لباس سنتی خود همین کافیست که زنان بلوچ با وجود عدم تمکن مالی بالا باز هم به خرید لباس اهمیت زیادی میدهند و دوست دارند که در اعیاد و مراسم مختلف، لباسهای متنوع سنتی خود را در رنگهای مختلف بر تن کنند. رنگ لباس بلوچی هم ازدیگر نکاتی است که احتمالا برای شما جذاب باشد .رنگهای شاد و زیبای سرخ، بنفش و… ، جلوه زیبایی به لباس بلوچی مجلسی میدهد. البته گران بودن لباسهای سنتی بلوچی تا حدی از نظر اقتصادی به مردم این ناحیه فشار میآورد ولی اصالت در این زمینه آنقدر مهم است که با این وجود، خانوادهها در خرید لباس کوتاهی نمیکنند. قیمت لباسهای بلوچی از لباسهای بلوچی ساده تا لباس بلوچی عروس و…، از ۱۰۰ هزار تومان تا چند میلیون تومان برآورد میشود. اگر زنی در دوخت این نوع لباس مهارت داشته باشد به راحتی میتواند درآمد خوبی از از فرئش لباس های سنتی خود داشته باشد . بسیاری از لباسها و هنرهای سنتی ایرانی به مرور زمان به دست فراموشی سپرده شدهاند ولی این موضوع درباره لباس زنان بلوچی و مردانشان مصداق ندارد.
لباس بلوچی چه ویژگیهایی دارد؟
لطفا اصلا این فکر را نکنید که درشهرهای مختلف بلوچستان همه ی لباس ها شبیه هم هستند چون هر شهر ظرافت های دوختی خاص خود و سبک خاص خود در طراحی پارچه و مدل دوخت دارا هستند. هر چند دیدن این ظرافت های خاص تنها کسانی میتوانند ببینند که در این رشته مهارتی هر چند کم داشته باشند اما عموم مردم متوجه ظافت خاص آن ها نخواهند شد . لباس بلوچی نماینده هویت، فرهنگ و بخشی از تاریخ بلوچها است و حفظ شدن آن مدیون اصرار مردمان عزیز این خطه برای استفاده از این پوشش است.
لباس بلوچی زنانه شامل موارد زیر است:
• پاجامگ (نوعی شلوار گشاد و چیندار)؛
• تکو (چارقد)؛
• سریگ (روسری بزرگتر از چارقد)؛
• سربند.
زنان بلوچی برای طرز پوشش خود اهمیت زیادی قائلند و در انتخاب رنگ ها سلیقه ی خاصی دارند که البته بسیار زیباست هستند. استفاده از زیورآلات هم در میان آنها بسیار رایج است. مثلا زیورآلاتی مانند: گوشواره، سینهریز وگردنبند، دست بند و… همیشه در طراحی لباسهای سنتی بلوچی دیده میشود.
لباس بلوچی مردانه شامل موارد زیر است:
• پاک (عمامه)؛
• کلاه سوپی(عرقچین)؛
• پاجامگ؛
• سرینبند (کمربندی برای شلوار)؛
• کوش (کفش چرمی)؛
جالبه بدونید که در گذشته بسیاری از اعیان و درباری ها برای مراسم مختلف از لباس بلوچ استفاده میکردند و البته هزینه بالایی هم برای خرید این لباس در نظر میگرفتند وشاید دلیل تمدن پشت دسر این لباس و اینکه هنوز فراموش نشده همین توجه اشراف به آن بوده است.امروزه زیبایی و اصالت این هنر توجه طراحان ایرانی را به خود جلب کرده و شما شاهد لباس هایی با تزینات بلوچی هستید . در حوزه تخصصی لباس بلوچ به موفقیت های قابل تقدیری در عرصه ملی و بین المللی دست یافتند . در هر حال، گسترش و حفظ لباس بلوچی نیازمند حمایتهای گسترده است.
ریشه لباس بلوچ
از ایکه هنر زیبای سوزن دوزی کی به ایران و سیستان رسیده تاریخ دقیقی در دست نیست و البته نقوش مشابه به نقوش لباس های بلوچ در آثاری مانند کوزه ها وظروفی که از هزاره پنجم و ششم قبل از میلاد کشف شده است . هرچند بعضی از باستان شناسان معتقدند قدمت سوزن دوزی به سال های بسیار دور میرسد .چون نقوش به کار گرفته شده در لباس مردمان بلوچ در سنگنگارههای پیش از تاریخ هم دیده میشود. در هر حال مشخص است که اصالت طرحها و دوخت این لباسها، آنقدر زیاد بوده است که در هیچ دوره و عصری مردمان بلوچ حاضر به ترک آن نشدهاند و همچنان با علاقه بسیار زیاد، اقدام به حفظ هنر و اصالت خود کردهاند.
چالشهای بازار دوخت و دوز لباس بلوچی چیست؟
هر کسی که به اندازه ی سر سوزنی به هنر ایرانی توجه داشته باشد و صنایع دستی و هنری را بخشی از میراث ناملموس فرهنگی بداند و با طراحی فوق العاده لباس های مردانه و زنانه بلوچی آشنا باشد ،قطعا به تحسین آنها خواهد پرداخت و تلاش خود را برای صیانت از این میراث دو چندان خواهد کرد . ظرافت در دوخت ،سوزن دوزی شگفت انگیز زنان بلوچی روی پارچه های رنگارنگ که اصالت و تمدن مردمان بلوچ و حتی تمام ایران را حفظ کرده است ، ظرفیت فوق العاده ای برای حضور در عرصه نمایشگاهی بین المللی ، نمایشگاههای مُد و لباس و به طور کلی معرفی به جهان دارد. اما به متاسفانه عدم توجه سازمان میراث فرهنگی و سایر مسئولان فعال در حوزه فرهنگ و هنربتعث شده تا این هنر مهجور ماند و رقبای پاکستانی با ساخت لباس های مشابه لباس بلوچی عرصه را برای تولید کنندگان داخلی محدود کرده که مسلما با وجود لباسهایی با طرحی مشابه که با ماشین دوخته شده و در نتیجه ارزانتر هستند، بازار کار هموطنان بلوچ به هم میخورد.
این هنر آنقدر زیبا و قابل احترام است و ظرفیت بالایی از نظر فرهنگ ،تمدن ،هنر ،زیبایی و .. دارد که به راحتی میتوان با حمایت و تبلیغات مناسب، آن را در سطوح جهانی به شهرت رساند. و هزار و ده هزار بار تاسف که این ظرفیت های عالی در موارد مختلف در سر تا سر ایران مورد توجه قرار نمیگیرد .
با آژانس مسافرتی طلوع سفر یاد همراه باشید و علاوه بر لذت بردن از دیدنیهای بینظیرش، از مراکز خرید صنایع دستی و سوزن دوزی بلوچی نیز برای خود و عزیزانتان یادگاری تهیه کنید.
منطقه آزاد چابهار
منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار یکی از مناطق آزاد هفتگانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در اوایل دههٔ ۱۳۷۰ در کنار چابهار و در پیرامون دریای عمان و اقیانوس هند بنیان گذاشته شده است. در این قسمت از مرکز مشاوره سفر طلوع سفریاد با ما همراه شوید.
شهر بندری چابهار با مساحتی حدود ۱۰۹۰ هکتار در منتهی الیه جنوب شرقی کشور و در استان سیستان و بلوچستان و در کنار دریای عمان در گوشه شرقی خلیج چابهار واقع شدهاست. منطقه آزاد چابهار در زمینی به مساحت ۱۴ هکتار واقع شده که ۱۰ هکتار آن به فعالیتهای صنعتی و ۴ هکتار به بخشهای بازرگانی، توریسم و خدمات اقتصادی اختصاص یافتهاست. ایران از طریق بندر چابهار میتواند به دریای عمان که یکی از پراهمیتترین راههای آبی جهان است، راه یافته و این امر دارای اهمیت اقتصادی است چرا که آبراهی است که ایران را با دریای آزاد و بنادر بزرگ و کوچک جهان مرتبط میسازد. مأموریتهای خاص این منطقه عبارتند از: ترانزیت کالا، تجارت منطقهای، بارانداز تجاری کالاها و مواد اولیه، ایجاد صنایع تبدیلی و تولیدی با جهتگیری صادراتی، عرضه سوخت و ایجاد صنایع وابسته به نفت، گردشگری.
همچنین چابهار دارای مناطق گردشگری و توریستی بسیاریست که شما می توانید در این قسمت همه چیر راجع به چابهار را مطالعه نمایید.
مراکز خرید شهر چابهار
مراکز خرید و مجتمع های تجاری اکثرا در محدوده منطقه آزاد چابهار قرار گرفته اند. محصولات و اجناسی که در منطقه ی آزاد چابهار هستند از لحاظ کیفیت و مرغوبیت بهتر از اجناسی هستند که در بازارهای کیش و قشم به فروش میرسد.
یک بازار قدیمی و تعدادی پاساژ هم در بافت شهر وجود داره که بسیار شبیه بازارهای سنتی سایر شهرهاست و در آن ها صنایع دستی مثل سوزن دوزی و لوازم مورد نیاز آن، پارچه های مناسب برای لباس های هندی و پاکستانی، کاموای کیلویی و اقلامی نظیر این ها عرضه می شه
بازار صدف
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار بلوار شهید ریگی، منطقه آزاد تجاری چابهار ، بازار صدف
صدف یکی از بازار های خرید چابهار هستش که همیشه مورد توجه توریست ها بوده.
مجتمع تجاری صالحیار
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار منطقه آزاد چابهار، روبرو مرکز خرید فردوس
چابهار با مراکز خرید بزرگ و کوچیک و سنتی و مدرن تونسته به خوبی پاسخگوی نیاز خرید توریست هاش باشه. مرکز خرید صالحیار هم یکی از این مراکز خریده، که تو منطقه آزاد چابهار قرار گرفته.
مرکز خرید فردوس
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار منطقه آزاد چابهار
فردوس یکی از بهترین و معروفترین مراکز خرید در چابهار به حساب میاد که تو منطقه آزاد تجاری اون قرار گرفته.
مجتمع تجاری تیس
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار منطقه آزاد چابهار
این مجتمع که به بازار بزرگ تیس هم معروفه در منطقه آزاد تجاری قرار گرفته و بازار چینی ها هم در طبقه بالا همین مجتمع قرار گرفته است.
مجتمع تجاری ابریشم
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار منطقه آزاد چابهار
این مجتمع تجاری یکی از مراکز خرید پر رونق منطقه آزاد چابهار هست که در طبقه همکف ۱۹۳ واحد تجاری و یه واحد کافی شاپ و در طبقه اول و دوم یه واحد فروشگاه بزرگ داره که می تونین ازش لوازم مورد نیازتون رو تهیه کنین.
بازار ماهی چابهار
آدرس: ایران – سیستان و بلوچستان – چابهار خیابان دریا سوله ۱ و ۲
اگر ماهی تازه میخواهید باید ساعت ۶ صبح در اینجا حاضر باشید…
چی بخرم ؟؟ از کجا بخرم؟؟
در چابهار می توانید پتو با قیمت مناسب،چای و خوراکی های خارجی مثل انواع شکلات،نسکافه، ترشی، زیتون و… را با قیمت خیلی ارزان و مناسب بخرید. همچنین شما می توانید لوازم آرایشی، اسپری مام، عطر و ادکلن هم به قیمت خیلی خوب بخرید. منطقه آزاد چابهار شش مجتمع تجاری لوکس دارد. لوازم برقی، پتو را از صالحیار بخرید.وسایل زنانه مثل صندل های مجلسی و گوشی موبایل و لوازم آرایشی را از صدف بخرید،چای ، مواد غذایی ، ظروف غذا را از فردوس و تیس بخرید. همین طور چمپل های مردانه (صندل های مردانه) را می توانید از بازار سنتی (بلوک بازار، دکه بازار) خریداری کنید. شما می توانید پارچه های خیلی خوبی هم بخرید. چابهار پر است از پارچه سرا. انواع پارچه های لباسی، مانتو، لباس مجلسی.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
غذاهای محلی استان سیستان و بلوچستان
یکی از راه های شناخت و نزدیکی به مردمان یک سرزمین آشنایی با فرهنگ غذایی و چشیدن غذاهای محلی آن سرزمین است. اصفهان تور در مقاله ی ذیل قصد دارد شما را با چند غذای محلی و معروف بین مردمان سیستان و بلوچستان آشنا کند.
کشک زرد
کشک زرد، یکی از غذاهای سنتی استان است که مردم زابل علاقهی وافری به آن دارند. این غذا را معمولاً هنگام صبحانه و در روزهای سرد پاییز و زمستان مصرف میکنند و از آنجاییکه کشک زرد غذایی سنگین محسوب میشود، میتوان بهعنوان یک وعدهغذای کامل روی آن حساب باز کرد. کشک زرد زابلی، در واقع نوعی فرآوردهی ماستی غلاتِ است که بهطور سنتی در منطقهی سیستان، طی سالهای طولانی دستور تهیهی آن ایجاد شده و بهعنوان تغلیظ کننده بهصورت سوپ غلیظ که قابلیت هضم بالایی هم دارد، طرفداران زیادی پیداکرده است. این نوع کشک ایرانی برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشارخون، جلوگیری از پوکی استخوان و افزایش زیبایی پوست مناسب است. مواد اصلی این غذای خوشمزه و اصیل را کشک زرد، پیاز، آب یا آب گوشت تشکیل میدهند.
اوجیزک
«اوجیزک» را میتوان در واقع همان آبگوشت محلی سیستان دانست که البته گوشت ندارد. این غذا تا حدودی شبیه اشکنه هم است. ادویهی اصلی این غذا را آچار (نوعی ادویه محلی) تشکیل میدهد. آچار خود ترکیبی از پیاز، آرد گندم و زردچوبه است که آن را به شکل خمیر دایرهای کوچک در میآورند و به نخ میکشند تا خشک شود. این ادویه در انواع آبگوشت و خورشها طعم خوبی ایجاد میکند. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن (ترجیحا روغن محلی)، پیاز، آب، سیبزمینی و آچار نیاز داریم. نوع دیگری از اوجیزک هم داریم که تخممرغ به آن اضافه میکنند.
آبگوشت (زابلی)
آبگوشت را میتوان جزو غذاهای مشهور و سنتی ایران دانست که طرفداران بیشماری هم دارد. در واقع این غذا را بهنوعی میتوان سنتیترین غذای ایرانی برشمرد که همیشه بهانهی خوبی برای دورهمیهای خانوادگی است. آبگوشت به همراه نان سنگک، سبزیخوردن، پیاز و البته دوغ ایرانی بهنوعی نماد غذای سنتی در ایران محسوب میشود. آبگوشت سیستانی تقریباً مشابه آبگوشتهای معمول ایرانی است با این تفاوت که طعم واقعی و اصیل آن را ادویهی محلی این استان یعنی آچار میسازد. بهجز آچار که استفاده از آن برای چشیدن طعم اصیل آبگوشت زابلی واجب است، گوشت، سیبزمینی، پیاز، زردچوبه، نمک، فلفل و رب گوجهفرنگی به همراه روغن محلی، دیگر مواد اصلی این غذای خوشمزه را تشکیل میدهند. شما میتوانید با طبخ این غذا، طعمی متفاوت از آبگوشت را به همراه خانواده تجربه کنید.
چنگال
در مطلب خراسان رضوی به معرفی چنگالی پرداختیم. بومیهای عشایر این استان معمولا با غذای «چنگال» و دوغ از مهمانان خود پذیرایی میکنند. در ماه مبارک رمضان این غذا که نوعی شیرینی هم به شمار میرود، زینت بخش سفرههای افطار میشود. مواد اصلی «چنگال» را آرد، خرما و روغن حیوانی تشکیل میدهند. مردم بلوچ در ابتدا آرد و آب را مخلوط و سپس قبل از اینکه خمیر کامل تهیه شود آن را با ضخامتی کم (حدود ۱ سانتی متر) روی تابه پخش میکنند تا مقداری بپزد. پس از نیم پز شدن مخلوط آب و آرد، به اندازهی نیاز نان درست میکنند. بعد از آن خرما را درون ظرفی ریخته و نان پخته شده را روی آن خرد و سپس مخلوط میکنند. با ورز دادن مخلوط هستههای خرما بیرون میزند (بهتر است از قبل هستهها را گرفت). بعد از اینکه خرما و نان را به خوبی مخلوط کردند، روغن و پیاز خرد شدهی نیمه داغ را روی آن میریزند تا نرم شود.
تنورچه
برخی از غذاهای محلی را میتوان معرف هر خطه از ایران عزیز دانست. تنورچه یا ترونچه، غذای سنتی و در واقع نوعی کباب مخصوص استان سیستان و بلوچستان است که چنین جایگاهی دارد. همانطور که از نام آن مشخص است این کباب را در تنور طبخ میکنند. این کباب به دو شیوهی متفاوت آماده میشود، یکی سیخ زدن گوشت گوسفند و در روش دیگر به شکل کامل کباب شده، که در هر دو روش نیاز به تنور است. کباب تنورچه را به تنهایی یا همراه با پلو سرو میکنند. در روش اول معمولا گوشتها را به تکههای کوچک خرد و پس از به سیخ کشیدن، حدود ۴۵ تا ۱ ساعت درون تنوری با ذغالهای گداخته میگذارند، در روش دوم اما گوسفند را ذبح و پس از خالی کردن محتویات شکمی با نخ نسوز میدوزند و درون تنور قرار میدهند. بعد از این کار، درِ تنور را با کاهگل میپوشانند و تا زمان پخت کامل صبر میکنند. این غذا را به شهر چابهار نسبت داده اند.
دوغ پا
«دوغ پا» یک نوع خورشت، از غذاهای سنتی و خوشمزهی استان است که برای جا انداختن و پخت آن به جای آب از دوغ استفاده میکنند. همانطور که میدانید شیوهی طبخ غذاها تا حد زیادی به فرهنگ و سنت هر منطقه باز میگردد. ریشهی پخت دوغ پا نیز به رواج دامپروری در میان بلوچها مربوط است. این غذای سنتی را به زاهدان نسبت میدهند. ترکیبات اصلی دوغ پا شامل گوشت گوساله، لپه، پیاز خرد شده، دوغ محلی، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران میشود. این غذا را معمولا به همراه برنج کته سرو میکنند.
دوغ برک
دوغ در فرهنگ غذایی سیستان جایگاه ویژهای دارد. وقتی مهمان مردم محلی شوید به احتمال زیاد با دوغ از شما پذیرایی خواهند کرد، از این رو غذاهای متنوعی با استفاده از این نوشیدنی اصیل ایرانی در استان تهیه میشود. در برخی از نقاط سیستان به این غذا «درزَنک» هم میگویند. ترکیبات اصلی آن شامل دوغ، آرد، زردچوبه، فلفل، نمک و روغن میشود. تهیه این غذا در منزل خالی از لطف نیست، پس برای یک بار هم که شده آن را طبخ کنید.
املت سوزی
«املت سوزی» یکی دیگر از غذاهای سنتی استان سیستان و بلوچستان است که با استفاده از «گیاهِ سوزی» تهیه میشود. البته میتوان به جای سوزی از اسفناج هم استفاده کرد. اما مسلم است که به خوشمزگی سوزی نمیشود. محتویات اصلی این غذا را پیاز، سیب زمینی، تخم مرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن تشکیل میدهد.
تباهگ
همانطور که میدانید در گذشتههای دورتر یخچال وجود نداشته است، به همین دلیل اغلب مردم مجبور بودند به شیوههای گوناگونی، همچون نمک دود کردن برای مدتی طولانیتر از فساد گوشت جلوگیری کنند. در منطقهی مکران اما مردم برای این کار پودر انار و نمک را به گوشت اضافه و سپس آن را در زیر نور آفتاب، روی طنابی آویزان میکردند و برای اینکه گردوخاک آن را آلوده نکند، پارچههای مخصوصی روی آن میانداختند. این کار چند روزی زمان میبرد اما پس از آن گوشت را استفاده میکردند. «تباهگ» یکی از اصیلترین و بهترین غذاهای سنتی استان است که بهخصوص در ماه رمضان و هنگام سحر در میان بلوچها طرفداران زیادی دارد. تباهگ معمولاً با ترکیبی از برنج و گوشت خشکشده طبخ میشود که همین موضوع طعمی بینظیر به آن میدهد. تباهگ در واقع غذای سنتی مردم مکران به شمار میرود، با این وجود در شهرهای نیکشهر، فنوج، قصرقند، لاشار و سرباز هم مصرف دارد. طرز تهیهی این غذا آسان است. طی جریان پخت، گوشت خشک شده را حدود نیم ساعت به همراه نمک در آب میجوشانند.و آب آن را برای طبخ برنج استفاده میکنند. که همین کار طعمی بسیار خوب به برنج میبخشد. غذایی مشابه تباهگ در شمال کشور طبخ میشود که بهجای گوشت قرمز از ماهی در آن استفاده میکنند. این غذای فوقالعاده را به هیچوجه از دست ندهید. همچنین اگر روزی به این استان و سواحل مکران سفر کردید، حتماً طعم اصیل تباهگ را امتحان کنید.
لنجو
«لنجو» غذایی سنتی است که آن را ماهی آب پزهم مینامند. بخاطر وجود بندر در این استان، تهیه غذاهای دریایی رونق فراوانی دارد و ماهی به روشهای لنجو با آب و لنجو با دوغ طبخ میشود. نامهای دیگر این غذا «ماهی دیگی» و «ماهی دوغی» است. ترکیبات اصلی این غذا را پیاز، روغن، دوغ محلی، ماهی، زردچوبه، فلفل، نمک و آچار زابلی تشکیل میدهند. روش پخت این غذا تجربهای نو است که دستکم به یک بار امتحان کردنش میارزد.
غذاهایی که به شما معرفی نمودیم هر کدام دارای مزه و طعم متفاوتی هستند که هر کدام روش پخت مخصوص به خود را دارند و تداعی کننده ی فرهنگ آن شهر..پیشنهاد می کنیم هیچ یک از این طعم ها را از دست ندهید و دست کم یک بار آن را امتحان کنید…نوش جان
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
سوغاتی های چابهار
سوغاتی های چابهار به دو گروه تقسیم می شوند: صنایع دستی و خوراکی ها که دارای تنوع زیادی نیز هستند.در این مطلب کاربردی اصفهان تور به اجمال به شرح این سوغات ها پرداخته ایم، همراه ما باشید.
شیرینی لندو
تهیهی این شیرینی سنتی و بومی، برای پذیرایی از مهمانان در مناطق مختلف استان رواج دارد. لندو، از ترکیب خرما، گندم و کنجد تهیه میشود به این صورت که پس از مخلوط کردن خرمای هسته گرفته شده، گندم داغ (برشته) و کنجد، مواد را زیر بار سنگین میگذارند تا سفت شوند و حالت چسبندگی پیدا کنند. این مرحله از تهیهی لندو به زمان زیادی نیاز دارد و مواد باید حداقل نصف روز، زیر بار بمانند. پس از اینکه مواد زیر بار به یکدیگر چسبیدند، از زیر بار برداشته میشوند و به اشکال مختلف (عمدتا توپی شکل) آماده میشوند.
سوزندوزی
از رودوزیهای سنتی ایران است که در بین زنان بلوچ رواج دارد و دارای شهرت جهانی است. سوزندوزی یکی از قدیمیترین روشهای تزیین جامه و بسیاری از منسوجات دیگر است. هنرمندان در این هنر سنتی، با استفاده از انواع نخهای رنگی و به کمک سوزن و قلاب، با دوختن بخیههای ظریف روی پارچه، طرحهای تزیینی گوناگونی را ترسیم میکنند. سوزندوزی، با توجه به جنس پارچه و طرح مورد نظر، به روشهای مختلفی انجام میشود. البته تمام پارچههای به کار رفته در سوزندوزی، یک ویژگی مشترک دارند و آن هم تار و پود مشخص و راست آنها است. سوزندوزی روی پارچههای کجراه، انجام نمیشود.
سوزندوزی در استان سیستان و بلوچستان که به سوزندوزی بلوچی معروف است به دو دسته تقسیم میشود: سوزندوزی مناطق شمالی استان که وجود رنگهای روشن و طرحهای ساده ویژگی آن است و سوزندوزی مناطق جنوبی استان که در آن از رنگهای تیرهتر استفاده میشود و طرحهایی پیچیده با نقوش ریز و فراوان دارد.
یکی از انواع سوزندوزی که در استان رواج دارد، خامهدوزی است. خامهدوزی از جهت روش دوخت با سوزندوزی بلوچی تفاوتی ندارد و تفاوتش با سوزندوزی در جنس پارچه و نخ است. خامهدوزی روی پارچههای پنبهای و با استفاده از نخ ابریشم خام (نتابیده) و معمولا سفیدرنگ (رنگ نشده) انجام میشود.
در استان سیستان و بلوچستان، رودوزیهای سنتی دیگری نیز توسط زنان روستایی انجام میشود مانند سکهدوزی، آیینهدوزی و… این رودوزیها معمولا در تولید اشیای تزیینی آویختنی کاربرد دارند. پس از اینکه پارچهی مورد نظر را در اشکال هندسی گوناگون مانند لوزی و مثلث و مربع آماده کردند، روی آن با وسایل تزیینی مانند دکمه، آیینه، پولک، سکههای زینتی و… در قالب طرحهای مختلف، رودوزی میکنند.
سفالگری
ساخت ظروف با گل، از نخستین صنایع دستی بشر بوده است و سفالینهها از قدیمیترین ظروف انسان هستند. سفالگری در ایران از سابقهی درخشان و دیرینهای برخوردار است. این صنعت در ایران بیش از ۱۰ هزار سال قدمت دارد و قدیمیترین ظروف سفالی منقوش، قدیمیترین چرخ سفالگری و قدیمیترین کورهی پخت سفال در جهان، مربوط به ایران است.
روستای کلپورگان از توابع شهرستان سراوان استان سیستان و بلوچستان، از مناطقی است که به صنعت سفالگری مشهور است. از دلایل شهرت سفالگری در این روستا یکی این است که زنان بلوچ، عهدهدار ساخت سفالینهها هستند و دیگر آن که سفالگری در این روستا به سنتیترین روش و بدون استفاده از چرخ انجام میشود. مردان روستا کار برداشت و حمل خاک و آماده کردن گل را بر عهده دارند و سایر مراحل سفالگری را زنان روستا انجام میدهند. حاصل دست رنج زنان بلوچ روستای کلپورگان، انواع ظروف سفالی کاربردی و تزیینی است که مورد توجه مسافران قرار میگیرد.
حصیربافی
به معنی بافت رشتههای حاصل از الیاف گیاهی (سلولزی) به کمک دست و ابزار ساده دستی است که طی آن محصولات مختلفی مانند زیرانداز، سفرهحصیری، انواع سبد، انواع ظرف و … تولید میشود. حصیربافی خود بامبوبافی، مرواربافی، تِرکه بافی، چم بافی و سبد بافی را نیز شامل میشود. چیغ بافی نیز در زیرمجموعه حصیربافی قرار میگیرد با این تفاوت که در روند بافت علاوه بر الیاف گیاهی از نخ پشمی رنگ شده نیز برای ایجاد نقش و طرحهای سنتی استفاده میگردد.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
زبان و دین مردم چابهار
مردم شهرستان چابهار به گویش بلوچی (جدگالی، کنارکی، طیسی، دشتیاری، باهوکلاتی) صحبت می کنند.اکثریت ساکنین این منطقه تسنن و حنفی مذهب هستند.
زبان رایج در این استان زبان بلوچی است. این زبان با زبان پهلوی اشکانی و نیز پهلوی اوایل دوره ساسانی نزدیک است این زبان به لحاظ شرایط سخت تردد در سده های گذشته و نیز عدم اختلاط با زبان ها و گویش های دیگر اقوام، صورت اصلی کلمه ها بدون دگرگونی مانده است. زبان بلوچی با توجه به ریشه ی بسیاری از واژه ها و سابقه برخی از اصطلاح های رایج در زبان فارسی به دو بخش تقسیم می شود: بخش بلوچی شمالی یا سرحدی که بیشتر در نواحی زاهدان، خاش و سیستان متداول است و بخش بلوچی جنوبی که در ایرانشهر، سراوان، سرباز و چابهار رایج است.
در اين شهرستان ۶۵/۹۹ درصد جمعيت آن را مسلمانان شيعه /سني/تشکيل مي دهند.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
رستوران ها و غذاهای معروف چابهار
چابهار و مردمش نیز همانند سایر مناطق ایران غذاهای محلی مخصوص به خود دارند. که با توجه به نوع آب و هوا و محصولات رایج در آن منطقه است مثلا در چابهار محصولات دریایی و میگو بیشتر در دسترس میباشد اصفهان تور قصد دارد در این مقاله شما را با یکسری از رستوران ها و غذاهای محلی چابهار آشنا کند که اگر گذرتان به آن منطقه افتاد بتواند بهتر رستوران گردی کنید.
رستوران بام چابهار
در این رستوران میتوانید انواع غذاهای دریایی را با کیفیت خیلی خوب میل کنید. اگر به دنبال میگو با طعم متفاوت و خاص میگردید، رستوران بام چابهار جای خوبیست. اجرای موسیقی زنده، برخورد مناسب کارکنان رستوران و همچنین موقعیت قرارگیری رستوران که باعث دید کاملی به دریا و شهر چابهار میشود از مهمترین ویژگیهایی است که هر مسافری را جذب میکند.
آدرس رستوران: چابهار بالاتر از مجتمع تجاری صدف، روبروی مجتمع تجاری پردیس
رستوران بلوچ؛ به دنبال طعم چابهاری
اگر به دنبال غذاهای محلی و خوشمزهی چابهاری میگردید و نمیدانید کدام یک از رستورانهای چابهار برای خوردن غذاهای محلی بهترین گزینه است، پیشنهاد ما به شما رستوران بلوچ است. رستورانی با بهترین غذاهای بومی و خوشمزهترین قلیه ماهیها. همینطور انواع غذاهای بومی از جمله بریانی ماهی٬ کراهی ماهی و میگو، بتو ماش، شودوده، بتوهواری و کورک در این رستوران سرو میشود.
طعم متفاوت میگو در رستوران بلوچ
برایتان جالب است که بدانید بیشتر افراد محلی به خاطر غذاهای اصیلش که با ادویههای خاص درست میشود، به سراغ این رستوران میروند.
قلیه میگو
قلیه میگو، غذای لذیذ چابهاری
نکتهای که همیشه باید به یاد داشته باشید این است که همیشه به افراد محلی هر منطقه در انتخاب رستوران اطمینان کنید. آنها بهترین جاها را میشناسند.
آدرس: چابهار، بلوار امام، مقابل پمپ بنزین
طعم خوش کباب با رستوران تهرانی
بعد از آن همه خوردن غذای دریایی و محلی، دلتان برای کباب تنگ شده؟! پس رستوران تهرانی بهترین جایی است که میتوانید دلی از عزا دربیاورید و با خیال راحت در این رستوران بنشینید و کبابی نوش جان کنید. کبابهای رستوران تهرانی حسابی معروفند و با اینکه نسبت به بقیهی رستورانها قیمت بالاتری دارد اما طعمی متفاوت از کباب را به شما ارائه میدهند. رستوران تهرانی چابهار با کبابهایش معروف است.
آدرس: چابهار بلوار امام، مقابل مرکز بهداشت
رستوران مُکران؛ لذتی بردن از طعم در کنار ساحل
رستوران مُکران با همهی رستورانهای چابهار فرق دارد. دلتان میخواهد کنار ساحل باشید و با دیدن لحظهی غروب خورشید غذایتان را میل کنید؟ پس رستوران مکران بهترین انتخاب است. لذت بردن از غروب خورشید در رستوران مُکران چابهار .این روزها پیدا کردن رستورانی که بیش از ۵۰ سال سابقه داشته باشد و از مواد اولیه و تازه استفاده کند، کار سختی است. اما رستوران مکران غیرممکنها را ممکن میکند. این مجموعه در کنار ساحل دریای عمان قرار گرفته و با ارائهی چهارنوع سرویس غذایی که شامل فست فود، رستوران، کافی شاپ، غذاهای محلی و قهوهخانه، پذیرای مسافران و مردم محلی است.
آلاچیقهای رستوران مکران
برای لذت بردن از مناظر اطراف، میز و صندلیهایی در کنار ساحل قرار گرفته که میتوانید به انتخاب خودتان در آنجا و یا زیر آلاچیقها غذایتان را میل کنید.
ماهی کنجدی
حتما غذای ماهی کبابی با کنجد را امتحان کنید که در کنار طعم فوق العاده بی نظیر و لذیذش، مقوی هم هست.
به طور معمول در این رستوران موسیقی پخش میشود ولی اگر خوششانس باشید بعضی شبها با اجرای موسیقی زنده، حال و هوایتان هم عوض میشود.
با توجه به اینکه این رستوران یکی از پرطرفدارترین رستورانهای چابهار است، سرویس دهی گاهی اوقات با تاخیر همراه است اما صبور باشید، طعم بینظیر غذا و محیط زیبایش در اینجا دلخوریتان را از یاد میبرد.
آدرس: انتهای خیابان امام خمینی – جنب هتل بین المللی لاله
رستوران براسان
اگر گذرتان به این رستوران افتاد به شما پیشنهاد میکنیم که حتما کرایی سفید و سیاه را امتحان کنید. آقای سیستانی مدیر رستوران میگوید: براسان به معنی برادران است و خودش حدود ۲۱ سال است که غذای سنتی میپزد.
آدرس: پلاژ ساحلی تیس
رستوران براسان چابهار
کرایی یکی از غذاهای محلی و اصیل است که طعم بسیار خوبی دارد و این غذا را میتوان به سلیقهی افراد با گوشت یا مرغ تهیه کرد. چیزی که باعث خاص شدن این غذا میشود استفاده از ادویه مخصوصی است که محصول محلی چابهار است.به جز غذاهای دریایی، انواع کباب و خورش هم در این رستوران سرو میشود.
رستوران خلیج؛ طعم اصیل چابهاری
رستورانی سنتی با فضایی دلنشین در وسط شهر که با ارائهی غذاهای خوشمزه و پر حجم، حسابی لذت میبرید. حتی میتوانید با دوستتان یک پرس غذا سفارش بدهید و خیالتان راحت باشد که هر دو نفرتان از خوردن غذا لذت میبرید.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
دَرَک بلوچستان، روستای گردشگری با چهار نوع ساحل بکر و زیبا
روستای دَرَک واقع در جنوب سیستان و بلوچستان و در سواحل مکران از روستاهای بکر و زیبای گردشگری است که علاوه بر مردمی مهربان و مهمان نواز، از چهار نمونه ساحل صخره ای، ماسه ای، شنی و مرجانی در فاصله نزدیک به هم برخوردار است.
روستای دَرَک در بخش زرآباد شهرستان کنارک با داشتن بکرترین، پاک ترین و زیباترین ساحل ایران اسلامی و حتی جهان، علاوه بر چهار نمونه ساحل یادشده، از جنگل های حرا و خور باستانی گالک بطول ۶ کیلومتر و وسعت ۵۲ هکتار برخوردار است.
روستای دَرَک تاکنون برای گردشگران داخلی و خارجی ناشناخته مانده است، با توجه به اینکه سال ۱۳۹۶ استان سیستان وبلوچستان مقصد گردشگری ایرانیان معرفی شده، فرصت مناسبی برای معرفی بهتر مناطق مختلف گردشگری، تاریخی و دیدنی بلوچستان و سواحل مکران است.
روستای دَرَک در انتهای نقشه استان سیستان و بلوچستان و نزدیک مرز دریایی ۲ استان هرمزگان و سیستان وبلوچستان و در حوزه بخش زرآباد شهرستان کنارک واقع شده است.
گردشگران می توانند از طریق زمینی و هوایی به این منطقه بکر سفر کنند، از طریق هوایی بعد از انتخاب مقصد چابهار (فرودگاه کنارک) با پیمودن ۱۳۵ کیلومتر و عبور از روستاهای کهیر به طرف زرآباد به روستای دَرَک خواهند رسید.
مسافرانی که از سمت هرمزگان قصد سفر به چابهار را دارند بعد از طی مسیر ۱۶۰ کیلومتری از جاسک به زرآباد به این روستای ساحلی زیبا خواهند رسید.
تماشای زیبایی های این روستا هر گردشگری را به وجد می آورد و باید ساعت ها از دیدن آن لذت ببرد، چون مشاهده سواحل ماسه ای بدون سنگ در کنار کوه، جنگل و نخلستان جذابیت خاصی به این منطقه داده است.
در این روستا مجموعه ای از درختان چش، کرت(انجیرمعابد)، تپه های رمل سفید، نخل سبز رنگ و دریای نیلگون آبی در کنار هم قرار دارند.
غروب قرمزگونه خورشید در بین نخلستان، سطح دریا، رمل ها و جنگل بسیار زیبا و دیدنی است و رنگ های متفاوت غروب را با جابجا شدن چند دقیقه ای خورشید مشاهده خواهید نمود.
دهیار روستا دَرَک در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: دَرَک در زبان بلوچی به معنای سکونت در کنار دَرَگ یا دره است که بعدها به دَرَک مشهور شده است.
عظیم اسحاقی افزود: دَرَک جایی است که در چند متری دریا انواع درختان گرمسیری به ثمر نشسته اند و با حفر چاه دو متری، آب شیرین و زلال وجود دارد که ساکنان محلی انواع هندوانه، ذرت، نخیلات وغیره را کشت و برداشت می کنند.
وی بیان کرد: تپه های ماسه ای چشم نواز، ساحل صخره ای، شنی و مرجانی، وجود کوه، جنگل و دریا در یک نقطه سبب حیرت گردشگران داخلی و خارجی شده است، در واقع در هیج منطقه ای نمی توان همه نوع ساحل را یکجا مشاهده کرد اما روستای درک از این نعمت برخوردار است.
وی بیان کرد: یکی از عجایب در روستای دَرَک وجود آب شیرین در چند متری دریا است که سبب رویش جنگل و پوشش گیاهی انواع درختان گرمسیری شده است.
وی گفت: این روستا هوای بهاری دارد و وزش بادهای موسمی و مونسون از اقیانوس سبب شده تا نسبت به مناطق دیگر هوای خنک تری داشته باشد.
دهیار روستای دَرَک تصریح کرد: علاوه بر وجود جذابیت های یاد شده، در ساحل این روستا می توان موج سواری، قایق سواری، شنا، ورزش های آبی ساحلی را انجام داد.
اسحاقی گفت: روستای ساحلی دَرَک یک ژئوپارک(طبیعت بکر و بی نظیر) طبیعی است که می توان آن را ثبت و برای نسل های آینده پاک و دست نخورده نگه داشت.
وی خواستار توجه بیشتر به ایجاد زیرساخت های رفاهی و گردشگری این روستا شد و افزود: هم اینک تعدادی خانه بومی و محلی بلوچی برای پذیرش حدود ۶۰ نفر مسافر نوروزی و گردشگر تزئین شده است.
وی بیان کرد: هزینه اسکان، پذیرایی و اقامت هر گردشگر در شبانه روز ۸۸ هزار تومان است که هموطنان با عزیمت به روستا می توانند اوقات خوش و به یاد ماندنی را سپری کنند.
وی گفت: حفظ بافت بومی روستا یکی از اهداف و برنامه های دولت است تا با ایجاد زیرساخت های گردشگری و رفاهی به زیبایی های طبیعی موجود در آن دست برده نشود و هم چنان بکر باقی بماند.
وی ادامه داد: شن های کنار ساحل و تپه های ماسه ای و رمل های سفید برای دردهای عضلانی و استخوانی خاصیت درمانی دارد و خیلی از افراد صبح زود و زمانی که آفتاب می تابد روی این شن ها دراز می کشند و یا در زیر خاک خودشان را چال می کنند تا دردهای پا، استخوانی و کمردردشان را درمان کنند.
دهیار روستای دَرَک گفت: گردشگران می توانند با ساحل پیمایی ۶ کیلومتری از جذابیت های جنگلی، ساحل شنی، مرجانی، ماسه ای و بکر دیدنی لذت ببرند.
روستای دَرَک ازتوابع بخش زرآباد شهرستان کنارک(۱۹ کیلومتری جُهلو مرکز بخش زرآباد) با ۴۰۵ نفر جمعیت و ۱۰۴ خانوار، ازشرق به روستای ساحلی جُد، ازغرب به روستای پشتی از شمال به کوهستان و از جنوب به دریای مکران (عمان) وصل شده است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
درباره چابهار بیشتر بدانید
چابهار بدلیل موقعیت جغرافیایی خاصی که در آن قراردارد ، یکی از بنادر مهم کشورمان بشمار میرود ، در مطلب پایین در این خصوص بیشتر بدانید:
درباره چابهار
شهر بندري چابهار با مساحتي قريب به ۱۷۱۵۰ کیلومتر مربع و جمعيتي بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر در استان سيستان و بلوچستان و جنوبي ترين نقطه شرق كشور، در مجاورت درياي عمان در نزدیکترین فاصله با آبهاي آزاد جهان يعني اقيانوس هند قرار گرفته و تنها بندر اقيانوسي ايران است. موقعيت خليج در اين بندر و همچنين وجود آب هاي عميق و بريدگي هاي طبيعي، فضايي مناسب را براي اسكله هاي با عمق زياد و مختصات لنگرگاهي مطلوب جهت پهلوگيري كشتي هاي عظيم اقيانوس پيما فراهم ساخته به طوري كه اين بندر از قابليت تبديل شدن به مگاپورت برخوردار مي باشد. به بيان ديگر چابهار دروازه ترانزيت شرق ايران و يك منطقه استراتژيك براي توسعه صنعت ترانزيت محسوب ميشود. اين ويژگي ممتاز در ديگر مناطق ساحلي جنوب ايران و حتي كشورهاي حاشيه خليج فارس ديده نمي شود.
درباره بندر چابهار
بندر چابهار بعنوان یکی از بنادر مهم در جنوب ایران و در بخش شمالی دریای عمان قرار گرفته است . این بندر بعلت موقعیت استراتژیک و دستیابی به آبهای آزاد بین المللی جایگاه ویژه ای در مبادلات ایران با سایر کشورهای منطقه دارد .
از سوی دیگر این بندر بعلت نزدیکی به کشورهایی نظیر افغانستان ، پاکستان و آسیای میانه ، در آینده ای نزدیک با اتصال به شبکه ریلی کشور اهمیت ویژه ای در ترانزیت کالا به این کشورها خواهد داشت . همچنین این بندر بعنوان تنها بندر اقیانوسی ایران ، یکی از نقاط کلیدی در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان بوده و در کریدور شمال – جنوب نقش مهمی ایفاد خواهد کرد . ضمناً این بندر در مسیر ترانزیتی شرق – غرب قرار گرفته و فوریتهای مختلف اقتصادی و جغرافیایی در زمینه ترانزیت و ترانشیب می باشد .
بندر چابهار که در جنوب استان سیستان و بلوچستان واقع شده ، به دلیل استقرار در کنار دریای عمان از دیر باز کانون داد و ستد و تجارت و دریانوردی بوده است . ویرانه قلعه پرتغالی ها در یکی از روستاهای این بندر (تیس ) در پنج کیلومتری چابهار واقع شده است ،گواه رونق دریانوردی و اهمیت استراتژیک این خطه از بلوچستان درروزگارانی است که دول استعمارگر و تجارت پیشه اروپا بازارهای چین ، هندوستان و بطور کلی شرق را جایگاه مناسب عرضه کالا و مصنوعات خود دانسته و حفظ و تسلط بر آنها را جزئی از سیاستهای استعماری و سلطه جویانه خود قلمداد می کردند
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
جاذبه های گردشگری چابهار
چابهار ستاره ای درخشان در جنوب ایران که در گذشته کمتر به آن پرداخته شده است اما امروزه با کشف زیبایی های آن هرساله گردشگران زیادی را به سوی خود جلب میکند اصفهان تور در مقاله ی زیر چند نقطه از نقاط جذاب و دیدنی چابهار را برای شما معرفی خواهد کرد.
تالاب لیپار
لیپار از مناطق زیبا و طبیعی منطقه است. تالاب لیپار در نزدیکی روستای رمین و در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در مسیر جاده ساحلی چابهار – گواتر قرار گرفته است.
لیپار چشم انداز فوق العاده ای دارد. رویش گونه های بلوط و گزنه در آب صحنه فوق العاده زیبایی خلق کرده که در هیچ جای دیگر ایران دیده نمی شود.
نگریستن به زیبایی های خلقت در چابهار
در این تالاب زیبا، پرندگانی چون لک لک، طاووس، کبک و مرغ ماهی خوار زندگی می کنند.
کنار این تالاب زیبا نیز دشتار قرار دارد که بومیان به آن عروس نیز می گویند. علت این نامگذاری، زیبایی منطقه و وجود درختان سرسبز و خرم است که می تواند پذیرای علاقه مندان به طبیعت باشد. دشتار در زبان بلوچ به دخترانی اطلاق می شود که هنوز عروسی نکرده و به عبارتی در مرحله نامزدی به سر می برند. در این منطقه پنبه هایی وحشی به عمل می آید که بومیان از آن تمشک و بالش تهیه می کنند. همچنین این منطقه، تاریخی طولانی را یدک می کشد و دارای جاذبه هایی از جمله چاه های عمیق و گورستان های تاریخی است.
جنگل حرا
این جنگل زیبا در ناحیه ساحلی خلیج گواتر در نزدیکی محلی که رودخانه باهوکلات به دریای عمان می ریزد قرار دارد. حرا درختهچه ای است که در مرداب های نواحی گرم در کرانه های عربستان، مصر و جنوب ایران می روید.
ساحل صخره ای (دریا بزرگ)
در این ساحل پدیده موج فشان را می توان دید. ارتفاع این امواج به ۱۵ متر می رسد و در فصل مرداد و مصادف با وزش بادهای موسمی است.
رودخانه باهوکلات
این رودخانه یکی از پرآب ترین رودهای بلوچستان و عامل اصلی حیات در جنوب این منطقه محسوب می شود، اینجا محل زندگی تمساح ایرانی است، این جانور بازمانده مزندگانی است که در حدود ۲۶۵ میلیون سال پیش می زیسته اند.
در حوزه حیات وحش نیز تمساح پوزه کوتاه برجسته ترین موجود منطقه چابهار است که به طور طبیعی و آزاد زندگی می کند.
زیستگاه اصلی این تمساح که به نام محلی گاندو خوانده می شود، حدود ۳۸۰ هزار هکتار مساحت دارد که بخشی از آن در چابهار و بخش دیگر آن در شهرستان ایرانشهر واقع شده است.
تمساح پوژه کوتاه در برکه های راسک، باهوکلات و باتلاق های دلگان و کلانی زندگی می کند و تنها نوع تمساح ایران است که ارزش ملی و بین المللی دارد. طول این جانور تا چهار متر می رسد و قوی ترین عضو آن دمش است.
گل فشان چابهار
تپه های گل فشان یکی از جاذبه های منحصر به فرد در دنیاست. در شمال غربی چابهار و در ۲۰ کیلومتری روستای کهیر سه تپه کوچک گل فشان به ارتفاع ۲۰-۱۰ متر وجود دارد که دوتای آنها از چندین سال پیش خاموش شده و سومین آنها که هنوز فعال است، گلی سرد و طوسی رنگ از دهانه آن تراوش می کند.
این تپه ها با پرتاب حباب های گل و لای از ژرفای زمین، چشم هر بیننده ای را خیره می کند، مردم محلی از این گل و لای برای درمان بیماری ها به ویژه بیماری های پوستی استفاده می کنند.
کوه های مریخی
کوه های مریخی یا مینیاتوری به موازات دریا از منطقه کچو تا نزدیکی های خلج گواتر کشیده شده اند. این کوه ها از پدیده های ژئومورفولوژی منطقه به شمار می روند.
اسکله ماهیگیری
در چابهار چندین اسکله صیادی وجود دارد که دو اسکله صیادی (تیس) و (رمین) از بقیه دیدنی ترند.
اسکله تیس در داخل محوطه و اراضی منطقه آزاد و اسکله رمین در ۱۰ کیلومتری شرق چابهار قرار دارد، تماشای کشتی ها و قایق های صیادی و صیادان و صید انواع ماهی ها و شاه میگو که از محصولات دریایی هستند، دیدنی است.
مقبره امامزاده غلامرسول
این مقبره متعلق به شخصی به نام سید محمد است و مورد توجه مسلمانان هند و ایران بوده و هر سال ۱۵ ذی القعده مراسم خاصی در آنجا اجرا می شود، این مقبره در شهر چابهار و در بلوار شهید ریگی واقع شده است.
قلعه تیس (پرتغالی ها)
بندر تاریخی تیس با قدمت بیش از دو هزار سال در دهانه خلیج چابهار جا گرفته است. همچنین قلعه پرتغالی ها برفراز تپه ای مشرف به جاده چابهار – تیس و در پنج کیلومتری شهر چابهار قرار دارد. قلعه تیس به ابعاد ۲۴ در ۹۵ متر ساخته شده و مصالح به کار رفته در آن، آجر، سنگ و گچ است. در ورودی در بخش شرقی قرار دارد. در این قلعه هشتی بزرگ با اتاق های بسیار و ایوان اختصاصی نیز وجود دارد که طرز ساختن آن شبیه به کاروانسراهای شاه عباسی بوده و در زمان شاه سلیمان صفوی ساخته شده است.
علاوه بر آن، در سمت ساحل دریای عمان قلعه دارای دو برج دیده بانی است که برج سمت راست به صورت یک اتاق ایوان دار و یک شاه نشین روی مجمعی مکعب مستطیل پی سازی شده و استفاده از برج علاوه بر دیده بانی، به صورت چراغ دریایی نیز بوده است.
گوشه های حیاط قلعه آثاری از آب انبارها دیده می شود که از سنگ و ساروج و گچ ساخته شده اند. در بیرون دیوار بلند قلعه آثار چاهی وجود دارد که در سنگ صخره کنده شده و لبه چاه با استفاده از سنگ و ساروج محکم شده است. قدمت قلعه تیس به دوره اسلامی بازمی گردد و با شماره ۵۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به عنوان یک اثر ملی تاریخی به ثبت رسیده است. (سال ۱۳۴۵ هجری شمسی) بازدید از قلعه تیس که ویرانه های آن نشانه رشادت و پیروزی ایرانیان بر استعمار پرتغال است به همه گردشگران توصیه می شود. محوطه ای که قلعه تیس بر آن بنا شده به دوران پیش از اسلام بازمی گردد. این قلعه در حال مرمت است.
ساختمان قدیمی تلگرافخانه
ساختمان قدیمی تلگرافخانه، قدیمی ترین بنای مدرن منطقه است. بنای مذکور توسط انگلیسی ها اواخر دوران قاجار در سال ۱۸۶۴ میلادی برای رونق دریانوردی، تجارت و ایجاد ارتباط بین هند، گواتر، جاسک و بندرعباس بنا شد. این بنا، ساختمانی با نام «بنلگو» با ویژگی های معماری نواحی گرمسیری است که رواق هلالی دور تا دور ساختمان بر آن گواهی می دهند.
بنای تلگرافخانه از معدود بناهایی است که در زمان حکومت قاجار در این بندر ساخته شد. بنایی دو طبقه که الوارهای چوبی کف اتاق ها، راه پله ها و پاگردها را نقش داده و سقف ها با پوششی از تیرهای چوبی استحکام یافته است. وجود سایه بان های شیروانی، سفالی و قوس های هلالی، این بنا را منحصر به فرد کرده است. این اثر زیبا با شماره ۲۱۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
قدمگاه خضر
قدمگاه خضر در جنوب غربی چابهار در محلی به نام «سپوزه» از توابع بخش مرکزی واقع است. خواجه خضر از بزرگان و مردان نیکنام چابهار و مورد احترام بومیان است. از وی مقبره ای بر جای نمانده است زیرا مردم معتقدند وی زنده و حامی دریا، لنج ها و قایق هاست اما دارای قدمگاهی است که پیروانش به زیارت آن می شتابند. در قدیم مراسم خاصی در این قدمگاه برپا می شد. خیرات کردن خرما و حلو یا قربانی کردن گوسفند توسط حاجتمندان به ویژه در این قدمگاه مرسوم است. بسیاری از دریانوردان پس از پایان سفر و رسیدن به ساحل در این قدمگاه شمع روشن می کنند.
غارهای سه گانه
در دامنه کوه شهبازبند، حدود ۲۵ متر بالاتر از سطح زمین، دو غار مصنوعی و یک غار طبیعی در کنار هم قرار دارند که این سه غار را مردم بومی «بان مسیتی» می گویند. در زبان بلوچی، «بان» مرد صالح و خداپرست و تارک دنیا را می گویند و «مسیتی» معبد و پرستشگاه خوانده می شود. در درون یکی از غارها که طبیعی و کوچک است یک آرامگاه مکعب و صندوقچه ای که ارتفاع گنبد آن چهل سانتیمتر است دیده می شود. روی دیوارهای سه طرف گنبد، با جوهر قرمز و بنفش، خطوط و علاماتی نقش بسته که بیشتر به خط «گجراتی» و خطوط هندی شباهت دارد.
غار دوم به فاصله هفت قدم در سمت راست این غار، با سکویی از گچ و سنگ ساخته شده است. بر بدنه این سقف طبیعی، آثار تراش و ابزار کار به خوبی پیداست. دهانه غار ۸۰ سانتیمتر است. غار سوم به فاصله ۵۰ متر در سمت چپ غار اصلی قرار دارد که طول قوس دهانه آن ۲۰ متر است. در درون آن به فاصله کمی پس از ورود حفره ای عمومی قرار دارد که گویا به جایی در دل کوه و در عمق آن متصل است. به نظر می آید که این غارها در زمره یک واحد تاسیساتی و ساختمانی و به منزله توقفگاه ها یا مذبح یا پرسشتگاه بوده است که سکویی برای انجام اعمال مذهبی یا تشریفات دیگر در سرتاسر پهنه جلوی هر سه غار ساخته بودند.
جاذبه های دیدنی چابهار
بندر چابهار به سبب قرار گرفتن در نزدیکی منطقه استوایی، از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است. بندر زیبای چابهار گرچه شاید در نخستین نگاه، ناحیه ای محروم وفاقد جاذبه های گردشگری و پیشینه تاریخی به نظر آید؛ اما واقعیت آن است که این ناحیه دارای بهترین کرانه اقیانوسی کشور و معتدل ترین هوای جنوب کشور است.
چابهار مهم است؛ نه فقط چون یکی از پررونق ترین مناطق آزاد ایران به حساب می آید، نه فقط چون تنها بندر اقیانوسی کشور است؛ نه فقط چون یکی از بهترین مناظر دنیا را دارد… چابهار مهم است چون بهشتی از ناشناخته هاست که هر گردشگری را شیفته زیبایی هایش می کند.
آغاز فصل پاییز و فصل سرما موج مسافران و گردشگران را به مناطق جنوب کشور خواهدبرد. این مناطق با در اختیار داشتن جاذبه های متفاوت گردشگری با روی باز پذیرای گردشگران داخلی و خارجی هستند. «بندر چابهار» یکی از مناطقی است که جاذبه های بکر گردشگری متفاوتی را در خود جای داده و گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند..
بندر چابهار لقب هندوستان ایران را از آن خود کرده است. همین موضوع می تواند برای بسیاری از گردشگران جذاب بوده و آنها را به فکر سفر به این منطقه بیندازد. از سوی دیگر گردش در هوای معتدل بهاری چابهار در روزهای پاییز و زمستان می تواند بر جذابیت این سفر بیفزاید. بدون شک نخستین گزینه شما برای استفاده از جذابیت های این منطقه دیدن غروب خورشید در کنار ساحل است که آرامشی غیرقابل وصف را ایجاد می کند. اما کمی آن سوتر از این بندر، منطقه ای وجود دارد که شما را به یاد فیلم های تخیلی درباره مریخ می اندازد. کوه های بدبوم یا مریخی از دیدنی های حیرت انگیز چابهار محسوب می شود که به موازات ساحل از منطقه کچو تا نزدیکی خلیج گواتر کشیده شده اند.
شاید اگر گذرتان به چابهار بیفتد، از دیدن این همه شگفتی دستپاچه شوید و ندانید کدام یک را بیشتر از بقیه باید ببینید. ساحل چابهار یکی از زیباترین ساحل های کشور است که طلوع و غروب دل انگیزی دارد. صخره های بزرگ حاشیه این ساحل که به دلیل پیشروی آب دریا و فرسایش سنگ های رسوبی تراش خورده شده اند، منظره چشم نوازی را برای تان ترسیم می کنند.از دریا که دل بکنید، گل افشان انتظار شما را می کشد. گل افشان یک پدیده منحصر به فرد است که فقط در چابهار می توانید ببینید. بین دشت کهیر و تنگ و در ۲۰ کیلومتری روستای کهیر در مسیر جاده تنگ- گالک سه تپه کوچک گل افشان به ارتفاع ۲۰- ۱۰ متر وجود دارد که دوتای آنها از چندین سال قبل غیرفعال شده اند و سومی شکل یک آتشفشان در حال حاضر فعال است و از دهانه آن گل سرد طوسی رنگی می جوشد.
بد نیست بدانید که مشابه این تپه گل افشان فقط در سه نقطه دیگر از دنیا وجود دارد. تالاب لیپار را هم می توانید در ۱۵ کیلومتری شهر چابهار ببینید. جایی بعد از روستای زمین در مسیر جاده ای – ساحلی گواتر که مشرف به دره ای سبز قرار دارد. این تالاب درواقع آب بندی است که در میان دو کوه ایجاد شده و آب های سرگردان اطراف را جمع کرده است.
طول این آبگیر ۱۴ کیلومتر است و در آن انواع بوته ها و درختچه ها از نوع گز و کلیر به چشم می خورد. تالاب لیپار زیستگاه پرندگانی مثل چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسک، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی و خوتکا است.
درختی که باید دید
از همه اینها که بگذریم، باید سری هم به انجیر معابد چابهار بزنید؛ درختی که محلی ها به آن کرگ می گویند. انجیر معبد درخت بزرگی است که در نوار ساحلی چابهار می روید. در آن شیره سفیدرنگی جریان دارد و از درختان تیره کائوچویی به شمار می آید. تاج این درخت بزرگ و پهن است و از انشعابات آن ریشه های نابجا می روید.
میوه های آن نارنجی رنگ و به درشتی فندق و قابل خوردن است. عموما این درختان دارای قدمتی بالای ۱۰۰ سال هستند و اکثرا در نزدیکی زیارتگاه ها قرار دارند یا قبلا زیارتگاه بوده اند. نمونه های این درخت را در حال حاضر در روستاهای رمین، تیس کوپان، ماشی، لیپار و کوپان سر می توانید ببینید.
اما اگر هنوز چشم تان دنبال طبیعت سبز چابهار است، پیشنهاد می کنیم سری به ناحیه ساحلی خلیج گواتر بزنید و در خور باهو، در نزدیکی محلی که رودخانه باهوکلات به دریای عمان می ریزد، جنگل های حرای چابهار را ببینید. حرا درختچه ای است که در مرداب های نواحی گرم می روید. دانه این درخت روی درخت مادر رشد اولیه را طی کرده و سپس نهال جوان از درخت جدا شده و به مرداب می افتد و در آن ریشه می گیرد.
از تمساح تا مریخ
حالا که تا نزدیکی باهو رفته اید، رودخانه باهوکلات را هم در ۹۰ کیلومتری شرق چابهار ببینید. یکی از جاذبه های منحصر به فرد گردشگری چابهار تمساح پوزه کوتاه یا «گاندو» است. این خزنده بی نظیر و کمیاب، باقی مانده نسل دایناسورها است.
تنها تمساح ایرانی بیشتر در میان باتلاق های دلگان، کلانی راسک و باهوکلات و رودخانه سرباز و ایرانشهر متمرکز است.
گاندو برای منطقه دارای ارزش ملی و بین المللی است، طول این جانور به چهار متر هم می رسد که حدود نیمی از بدن آن را دم قوی حیوان تشکیل داده است.
کوه های مینیاتوری یا مریخی از دیگر جاذبه های چابهار به حساب می آید. این سلسله کوه ها از منطقه کچو تا خلیج گواتر به موازات دریا پیش رفته است.
کوه های مریخی مناظری از کوه های کره ماه را برای انسان تداعی می کند. جنس رسوبات این کوه ها و همچنین فرسایش خاص آن موجب ایجاد شیارها و تراش های زیبایی شده است که گویی نقاشی زبردست آن را به تصویر کشیده است.
رنگ تقریبا سفید کوه با واریزه های بسیار در پای آن وجود گرما و حرارت و شرجی هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوی دیگر آن دریا که به این منظره آغوش گشوده است، مناظری رویایی و تخیلی را در ذهن بیننده پدید می آورد.
گردشگری ورزشی – موج سواری
موج سواری (سرفینگ) از ورزش های روی آب است. این ورزش در دسته ورزش های مهیج و خطرناک جای می گیرد و از سال ۱۹۵۰ میلادی که به عنوان یک رشته مستقل اعلام شد، هر ساله بر تعداد طرفدارانش افزوده می شود. موج سواری در ایران در آب های شمالی و جنوبی به صورت محدود انجام می شود. بهترین موج های آب های ایران متعلق به دریای عمان و در محدوده چابهار است.
مسجد جامع دزک
این مسجد در روستای دزک در ۳ کیلومتری شرق سراوان واقع شده است. زمان ساخت مسجد مشخص نیست. احتمال داده می شود که این مسجد به زمان دوران صفویه تعلق داشته باشد. مصالح به کار رفته در دیوار ها و ستون ها از خشت وچینه. و پوشش سقف از فرآورده های نخل و خرما و گز و کنار است. ابعاد مسجد ۵/۷۳ در ۴۲ متر و در امتداد شرقی و غربی قرار گرفته و شامل دو شبستان تابستانی و زمستانی است. ستون های آن تا حدودی شبیه ستون های مسجد تاریخانه دامغان می باشد. از ویژگی های این بنا علاوه بر نوع تاقچه های تزئینی و مقرنس های ویژه وجود چله خانه ای برای معتکفین و عابدین در زیر زمین است.
موزه محلی چابهار
معرفی بنا:
ساختمان قدیمی فرمانداری چابهار که از دوران قاجار به جا مانده، اکنون موزه محلی چابهار است. این بنا بر روی سکویی به ارتفاع یک و نیم متر و به وسعت حدود ششصد و پنجاه متر مربع بنا شده است که دارای سه درب ورودی، مجموعه اتاق ها، راهرو و… میباشد. بنا در دو طبقه ساخته شده است که قسمتی از آن بوسیله سکویی با سقف چوبی و ستون آهنی احاطه شده است.
بخش های موزه:
– طبقه همکف
این قسمت شامل اتاق های مربوط به آثار کشف شده در چابهار و استان است که به سه قسمت تاریخی دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و معاصر تقسیم شده و در هر قسمت آثار مربوطه در ویترین هایی در معرض نمایش بازدیدکنندگان قرار گرفته اند.
دوران پیش از تاریخ:
این قسمت شامل سفال های منقوش، پیاله، خمره، کوزه دسته دار، لیوان آجری، دیگ مفرغی و کاسه مرمری است.
دوران تاریخی:
شامل سفال های منقوش، پیاله آجری، لیوان آجری، قیف، سکه های مربوط به دوران ساسانی و پوشش بام سفالی مربوط به ۱۸۶۵ میلادی است.
دوران معاصر:
شامل تاج سردرب ساختمان قدیم فرمانداری، گوشواره، سنجاق سر، تعویذ، چوری، قیف منقوش، مجسمه حیوان، لیوان دسته دار منقوش(سفال کلپورگان) و… است.
علاوه بر این تابلوهایی مربوط به گیاهان دریایی خلیج فارس و دریای عمان، پرندگان آبزی و کنار آبزی خلیج فارس و دریای عمان، دو کفه ای های خلیج فارس و دریای عمان، کوسه ماهی های خلیج فارس و دریای عمان، لاک پشت های خلیج فارس و دریای عمان، نهنگ های خلیج فارس و دریای عمان، سپر ماهیان خلیج فارس و دریای عمان، سپر ماهیان خلیج فارس و دریای عمان در سالن طبقه همکف برای استفاده مراجعین قرار گرفته شده است.
طبقه اول:
این قسمت شامل بخش مردم شناسی و کتابخانه است.
در بخش مردم شناسی ماکت هایی از زن و مرد بلوچ(مراسم عروسی بلوچی)، کشاورز بلوچ، صیاد بلوچ، سوزن دوز بلوچ و آهنگر بلوچ قرار داده شده است. همچنین در این قسمت زن بلوچ در حال پختن نان صحنه سازی شده است.
علاوه بر موارد فوق سکه، سامان، رومیزی، سبدهای جمع آوری خرما که نشان دهنده گوشه ای از فرهنگ مردم این خطه از ایران هستند به نمایش گذاشته شده اند.
همانطور که در مقاله ی بالا ملاحظه کردید چابهار دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی است. که دیدن همه ی آنها را به شما پیشنهاد میکنیم.امیدواریم در اولین فرصت حتما به این منطقه ی جنوبی زیبا سفر کنید و از جاذبه های دیدنی و بکر آن لذت ببرید.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور