آشنایی با دریاچه مهارلو
دریاچه مهارلو در کجا قرار دارد؟
دریاچه مَهارلو واقع در شهرستان سروستان، از دریاچههای استان فارس ایران است. نامهای دیگر این دریاچه عبارتند از: مهلو، مهلویه و ماهلویه، نام قدیمی: جنکال، یا دریاچه نمک. یکی از شگفتیهای دریاچه مهارلو تغییر رنگ آن به رنگ قرمز میباشد. همراه اصفهان تور باشید تا یشتر با این دریاچه زیبا آشنا شوید…
نام این دریاچه، برگرفته از نام روستای مهارلو از توابع شهرستان سروستان است که در مجاورت آن قرار گرفته است و این روستا در بخش ساحلی دریاچه واقع است.
این دریاچه با ابعاد ۱۰×۶ در ۲۳ کیلومتری و وسعت ۲۵ هزار هکتاری جنوب شرقی شهر شیراز و در باختر دریاچه بختگان قرار گرفتهاست. دریاچه مهارلو خاوریترین بخش جلگه شیراز است. مهارلو دارای آبی بسیار شور است و در فصلهای خشکی یکی از کانسارهای بزرگ نمک ایران بهشمار میآید. فرآوری نمک از این دریاچه توسط مجتمع استحصال نمک وابسته به پتروشیمی شیراز انجام میشود.
دو رودخانه فصلی «سلطانآباد» و رودخانه خشک دریاچه مهارلو را تغذیه میکنند. آب چند چشمه نیز عمدتاً از قسمتهای غربی و شمالی وارد این دریاچه میشوند. مهمترین گونه پرنده این دریاچه فلامینگو است. تنجه، اردک سرسبز، مرغابی، آبچلیک، چوکا و آنقوت به عنوان دیگر پرندگان دریاچه مهارلو هستند. از این دریاچه برای تهیه نمک صنایع استان فارس هم استفاده میشود.
در سال ۱۳۸۵ خ. با تصویب هیأت وزیران، دریاچه مهارلو به عنوان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری ایران برگزیدهشدهاست. مهارلو، بکت، برمشور، قنبری، هزاردره، انجیره و از روستاهای گردشگری پیرامون این دریاچه هستند. از کوههای مشرف به دریاچه میتوان به کوه قلعه گریخته، کوه شرقی و کوه شمالی اشاره کرد.
خشکی
در خشکسالی سال ۱۳۸۷/۲۰۰۸ حدود ۹۰ درصد دریاچه «مهارلو» خشک شد و از این دریاچه به غیر از نیزارها و تالابهای اقماری چیزی بهجا نماند. در پی این خشکسالی از جمعیت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار قطعهای پرنده فلامینگو در دریاچه مهارلو در سال ۱۳۸۷ خورشیدی تنها حدود ۵ هزار فلامینگو باقی ماند.
پایین آمدن سطح آب دریاچه و به تَبَع آن افزایش شوری آب سبب میشود که شرایط برای رشد یک نوع جلبک که «کشند قرمز» نامیده میشود، مهیا شود.
این جلبکها نسبت به شوری آب مقاوم بوده و هر قدر که شوری آب افزایش یابد، رشد این جلبکها بیشتر میشود.
هنگامی که تراکم جلبکها در سطح آب بالا رود، به صورت لایهای قرار میگیرند و مانع از تبادل هوا با آب شده و در نتیجه میزان اکسیژن کاهش مییابد که در این شرایط اقدام به تولید سمهایی مینمایند که سبب از بین رفتن حیات جانداری به نام «آرتمیا» میشوند.
آرتمیا نوعی خرچنگ بسیار کوچک است که تنها ۳ تا ۴ میلیمتر طول دارد و یکی از مهمترین غذاها برای لاروی ماهیان است.
دریاچه مهارلو به واسطه همجواری با کلانشهر شیراز، یکی از مناطق گردشگری و تفرجگاهی نیز محسوب میشود.
دریاچه مهارلو در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی شهر شیراز و غرب دریاچه بختگان در استان فارس واقع شده است .
این دریاچه در ارتفاع ۱۴۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد و دارای آبی بسیار شور است. حداکثر عمق این دریاچه ۳ متر است و به همین دلیل میزان تبخیر آن بالاست که این امر سبب میشود بخشی از بستر دریاچه با قشری از نمک پوشانده شود البته وجود رسوبات گچی سازند ساچون و دو گنبد نمکی واقع در شرق این دریاچه، در شوری بیاندازه آن نیز تأثیر به سزایی دارد.
آب این دریاچه از نوع کلرید سدیم- منیزیم و سولفات سدیم است و در فصلهای خشکی یکی از معدنهای بزرگ نمک ایران به شمار میآید.
مساحت این دریاچه در فصول مختلف سال متفاوت است و تابع ریزشهای جوی میباشد.
منبع تغذیه دریاچه مهارلو علاوه بر بارشهای جوی، سه رودخانه نوبهای خشک، حمزه و سروستان و روانآبهای کوههای مجاور هستند که از شمال غربی و جنوب شرقی به این دریاچه میریزند.