رستوران گردی و غذا خوردن در چین
یکی از مواردی که شاید چینی ها را از دیگر مردمان جهان متمایز کند نوع غذاها و البته آداب غذا خوردن آن هاست. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم نکاتی را درباره رستوران گردی و نحوه و آداب و رسوم غذا خوردن در چین به شما گوشزد کنیم. با ما همراه باشید.
حتما دربارهی اینکه نباید چاپ استیک (چوب غذاخوری) خود را مستقیم در برنج قرار دهید شنیدهاید، و می دانید این حرکت شبیه قرار دادن چوبهایی است که چینیها در مجالس ترحیم در ظروف قرار میدهند.
اما این دست مسائل تنها مشکل ما برای غذا خوردن در رستورانهای چینی نیست، بیایید صادق باشیم و با مسئله اصلی مواجه شویم، ما مشکلی بزرگتر از لغزش از این رسوم تا حدودی منسوخ فرهنگی داریم. مسئله این است که نمیدانیم چطور میزی پر از غذاهای لذیذ چینی را سفارش داده و به شکلی معمول و روزمره در رستورانهای چینی در چین که مخصوص گردشگران نیست آن را بخوریم. توماس اومالی راهنمایی قدمبهقدم را برای ما فراهم آورده است.
زودتر دست به کار شوید
اولین چیزی که باید رعایت کنید این است که زودتر از موقعی که همیشه عادت دارید شروع به خوردن کنید. بسیاری از چینیها شام خود را در حوالی ساعت ۶ بعدازظهر میخورند و تعطیل شدن بسیاری از رستورانها در ساعات نزدیک به ۹ شب امری غیرعادی نیست. ولی اگر سفارش شانس خود را از دستدادهاید، غمباد نگیرید، پایان دنیا نرسیده و هنوز یکی از رستورانهای ۲۴ ساعتهی مکدونالد در همین حوالی است.
معمولا در چین یک نفر و آن هم میزبان، غذای همه را سفارش داده و پول آن را میپردازد، به همین دلیل است که معمولا فقط یک منو توسط پیشخدمت ارائه میشود. البته میتوان تضمین کرد که منو ضخیمتر از دفترچهی تلفن باشد، چراکه رستورانهای چینی به توانایی پختن دهها اگرنه صدها نوع غذا میبالند. کارمندان رستوران زمانی که در حال جستجوی منوی غذا هستید، عادت کردهاند که سرگرم باشند، پس همانطور که میلتان میکشد غذای خود را انتخاب کنید و با حوصله از همراهانتان نظر بخواهید. بر عهدهی شماست که چطور صورتحساب را تقسیم کنید ولی سپردن وظیفهی انتخاب غذا به یک نفر موثرتر از واگذار کردن آن به افراد بهصورت نوبتی است، بهخصوص زمانی که قرار است تمام غذای میز را به اشتراک بگذارید.
با ساختار منوی چینی آشنا باشید
در رستورانهای معمولی چینی که خانوادهها به آن مراجعه میکنند، منوها معمولا با غذاهای مخصوص خانگی شروع میشوند، معمولا غذاهای مهمانپسند و عالی بر اساس منطقهای که رستوران در آن قرار دارد، غذاهایی همچون وعدهی کامل دریایی، آبگوشت سیبزمینی تند یا کباب اردک است، که به دنبال آن غذاهای سالادی سرد، غذاهای گوشتی، سبزیهای سرخشده و در انتها مواد غذایی حیاتی چینیها هم چون نودل ها، برنج، کوفته و دسرها قرار دارند.
کجای چین؟ مسئله این است!
در پکن و شهرهای شمالی، انتظار کبابهای پر ملات بره و اردک، نودلهای نشاستهدار و سیر فراوان را داشته باشید. فلفلها و چیلیهای سیچوان که دهان را بیحس میکنند در استان سیچوان مرکزی طعم حاکم بر غذاها است، برای مثال میتوانید آبگوشت فلفلی تند را امتحان کنید. در جنوب چین غذاهای کانتونی همچون دلمهی چینی و گوشتهای بریان شده را میپسندند، اگر تاکنون در رستورانهای غرب چین شام خورده باشید شباهتهایی را خواهید یافت. در نهایت به طعمهای بیبدیل جنوب شرق آسیاییِ استان ینان، نودلهای برنجی گوانگژو و غذاهای پختهشده در دیگچههای خشک استان هونان را توصیف نیاز نیست، همه از این مجموعه غذایی بینظیر چشیده یا چیزی درباره آن شنیدهاند.
با وجود تنوع بینظیر و پخت غذاهای گوناگون در سرتاسر چین، برخی غذاهای متداول هستند که تمامی رستورانهای چینی میدانند چطور باید آنها را بپزند. اگر اضطراب مواجه شدن با غذایی عجیب در چین را دارید، این استانداردهای خوشطعم و خارجیپسند را امتحان کنید: جیدان چائوفان (jidan chaofan) یا برنج همراه با تخممرغ سرخشده، خیهونگشی چائو جیدان (xihongshi chao jidan) یا گوجه همراه با تخممرغ سرخشده، گنگبائو جیدان (gongbao jiding) که مرغ تکهتکه شده همراه با بادامزمینی و فلفل خشک است و پای هانگ گوئا (pai huanggua) که نوعی سالاد سرد با خیار و سیر است.
بدانید چقدر باید سفارش داد
قاعدهی مرسوم در چین این است که به ازای هر غذای بشقابی که سفارش دهید، همراه با آن البته برنج و سوپ هم هست. به همین دلیل شام خوردن به سبک چینی در گروههای بزرگ لذت بیشتری دارد، میتوانید بیشتر بخورید و هزینهی هر نفر نیز کمتر میشود. در چین مفهوم پیشغذا، غذای اصلی و دسر خیلی به کار نمیآید، پس همهچیز را یکدفعه سفارش دهید. در یک میز شش نفره، دو بشقاب بزرگ سالاد سرد، سه تا پنج بشقاب غذای اصلی و گرم و یک سوپ سبزیهای معطر و برنج و نودل را امتحان کنید، به طور معمول این میزان سفارش شام مکفی و لذت بخشی خواهد بود.
به هنر تعادل در سفارش مسلط شوید
بخشی از دلیل اینکه یک نفر مسئولیت سفارشدهی را میپذیرد این است که سفارش غذای چینی موفقیتآمیز چیزی نیست مگر هنر تعادل و هماهنگی بر روی میز: ترکیبی از غذاهای سرد و گرم، مغذی و با طعمها و ترکیبهایی که مکمل هم هستند. البته اگر بهاین اصل متعقد نیستید، چندین بشقاب کباب و نوشیدنی سفارش دهید هرچه بادا باد. بر اساس طب سنتی چین، یین و یانگ (سرد و گرم) به این نکته اشاره دارند که چطور غذاهای مختلف در بدن به تولید انرژی سرد و گرم میپردازند. بهعنوان مثال خیار یین سرد است درحالیکه فلفلها یانگ گرم هستند. یک وعدهی غذای خوب چینی باید بین غذاهای یین و یانگ تعادل ایجاد کند. آیا منطقی است؟ خرچنگ دریایی گرم است و نوع دیگری از خرچنگ یعنی کرب سرد است. پس بهتر است از سفارش هر دو صرفنظر کنیم.
اصول غربی و بشقابهای تکنفره را فراموش کنید
بشقابها را در وسط میز شام سرو میکنند تا دسته جمعی و به سبک خانوادگی غذا در دسترس همه باشد. تنها بشقاب برنج است که بهصورت جداگانه سرو میشود. پس تا میتوانید از آن بشقابهای وسط میز دلی از عزا در بیاورید تا اینکه دیگر جایی برای خوردن نداشته باشید. در ضیافتهای رسمی دو نوع چاپاستیک یا چوب غذاخوری خواهید داشت، یکی از این چوبها برای منتقل کردن غذا به بشقاب یا کاسهی شما به کار میرود و چوب دیگر همان است که با آن مشغول غذا خوردن میشوید. ولی در بیشتر اوقات شما و در وعدههای غیر رسمی تنها یک سری از آنها را خواهید داشت. چاپ استیک دوست شما است، مراقبش باشید.
اگر یک بشقاب خیلی پرنمک است، کمی از آن را با برنج سادهی خود بخورید تا در میان طعمها تعادل ایجاد شود. شما بر روی میز شام به سرکهی سیاه و روغن تند دسترسی دارید و میتوانید طعم ترش یا تند را به غذای خود اضافه کنید (معمولا این دو را باید به سوپ نودل اضافه کرد). این پیشنهاد را به خاطر داشته باشید: سرکه و روغن تند سر میز را برای درست کردن سس دستساز مخصوص خودتان و جهت سرو کوفتهی بخارپز یا سرخشده به کار بگیرید.
برای صورت حساب نیازی به تشریفات نیست!
وقتی میخواهید صورتحسابتان را ببینید، نیازی به برخاستن نیست، احساس خجالت نکنید، در چین Fuwu yuan یا همان پیشخدمت یا به لهجهی جنوبی xiaojie هرچند لحظه یک بار در رستورانها به گوش میرسد.
و درنهایت شاید برای شما خوشایند باشد که بدانید، بیرون از هتلهای در چین انعام دادن بههیچوجه جزئی از فرهنگ آنها نیست.