غذاهای اردبیل
اردبیل را می توان بهشت شکم پرستان ایرانی نامید. اردبیل با داشتن ده ها نوع غذای سنتی و خوشمزه و البته شیرینی های منحصر به فرد و بسیار عالی می تواند بهترین انتخاب برای شکم پرستان برای سفر باشد. در مطلبی جداگانه در اصفهان تور به شیرینی های اردبیل پرداختیم، حالا نوبت غذاهای سنتی اردبیل است. با ما همراه باشید:
استان اردبیل یکی دیگر از نواحی حیرت‌انگیز و دوست‌داشتنی کشور ایران است که مردمانی با فرهنگ غنی و ناب ایرانی در آن روزگار می‌گذرانند. میهمان‌نوازی و فراهم نمودن بهترین شرایط میزبانی، از جمله آداب و آئین آنها به شمار میآید که در سراسر کشور شناخته شده و مشهور است. بانوان خوش‌سلیقه و هنرمند این استان، غذاهایی لذیذ و منحصربه‌فرد را با چاشنی عشق و محبت تهیه و اعضای خانواده‌ی خود را به چشیدن خوراکی‌هایی مملو از گرمای علاقه و مهر خود بهره‌مند می‌سازند. شهرت دست‌پخت مادران این استان در سراسر ایران شناخته شده است. طعم غذاهای محلی تهیه شده در تنور گرم و سرشار از حرارت محبت مادرانه‌ی خانواده‌های استان اردبیل، بی‌نظیر و مثال زدنی است. خوراکی‌هایی اصیل و بکر مانند: آش میوه، تره اسفناج، آش دوغ (آیران آشی)، پیچاخ قیمه، رشته‌پلو قیسی، خورشت هویج، شیرپلو، باسترپلو، خشیل، کوکو ماه، خورشت بادام اردبیلی، آش شیر، آش یارما، بزباش، چیغیرتما، خارشت قاتق، ترشی‌قرمه، تاس‌کباب، قیقاناق، آش اوماج، ترحلوا، سوغان سو و بسیاری دیگر از غذاهای سنتی که در طبخ و تدارک هرکدام، داستان‌ها و پندهایی از گذشته نهفته است.
آش میوه
یکی از غذاهای مخصوص و سنتی استان اردبیل با ترکیب تنوع لذیذی از میوه‌های خشک تهیه میشود که به آش میوه شهرت یافته است. همانگونه که می‌دانیم، مصرف میوه توسط کارشناسان تغذیه و سلامتی بسیار توصیه شده است چرا که برای سلامت بدن مفید و ضروری به شمار میآید. مردم این استان با ترکیب میوه‌های خشک مانند: آلوی خورشتی، برگه‌ی زردآلو، قیسی‌زردآلو، گوجه‌برقانی و آلبالوخشک به تهیه و تدارک آش میوه می‌پردازند. در طبخ این غذای بومی نیازی به استفاده از سبزی نخواهد بود ولی در صورت تمایل میتوان از این ماده‌ی مغذی نیز برای پخت آش میوه بهره‌مند شد. مادران هنرمند این خطه از کشور برای تهیهی آش میوه از مواد دیگری همچون: پیاز، نخود، لوبیاقرمز، رشته آشی، گندم پوست‌کنده، برنج، عدس، نمک، زردچوبه و فلفل استفاده میکنند. آنها در صورت تمایل از سبزی (تره، جعفری، گشنیز و برگ چغندر) برای طبخ آش میوه بهره می‌برند. قطعا حاصل ترکیب چنین مواد اولیه‌ی سالم و مفید، غذایی است لذیذ، خوش‌عطر و مقوی که بسیاری از ویتامین‌های مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد. پیشنهاد می‌کنیم هنگام سفر به این استان زیبا از امتحان کردن طعم آش میوه‌ی بومی، غافل نشوید.
آش دوغ
آش دوغ یکی دیگر از غذاهای محلی استان اردبیل به شمار میآید که در برخی از استان‌های دیگر کشور نیز به عنوان خوراکی بومی و سنتی شناخته میشود. مردم این استان علاقه‌ی بسیاری به تهیهی انواع غذاهای مقوی و آبکی مانند تنوع جالب و لذیذی از آش‌ها داشته که در برنامه‌ی غذایی آنها به وضوح مشاهده میشود. آش دوغ نیز یکی از این خوراک‌های پرطرفدار و رایج در بین خانواده‌های استان اردبیل محسوب میشود. آشپزهای این استان با استفاده از نخود، برنج، سبزی (تره، جعفری و شوید)، دوغ تازه‌ی ترش، نمک، فلفل و سیر تازه، به تدارک این غذای سنتی و بومی می‌پردازند. البته روش‌های طبخ و مواد اولیه‌ی مختلفی در تهیهی این آش وجود دارد که در برخی از آنها از بلغور، آرد، کلم برگ و برخی مواد دیگر نیز استفاده میشود. مصرف آش دوغ در فصل سرما بسیار دلچسب و لذیذ خواهد بود.
پیچاخ قیمه (خورشت بادام)
پیچاخ قیمه یا خورشت بادام اردبیل یکی از لذیذترین و خوش‌عطرترین غذاهایی است که مخصوص استان اردبیل بوده و طرفداران بسیاری را در سراسر ایران از آن خود کرده‌است. از مواد مغذی و مفیدی که در تهیهی آن استفاده میشود، میتوان به خلال بادام، گوشت گوسفندی، پیاز، تخم‌مرغ، ادویه‌ی خورشتی (کاری، فلفل، زردچوبه، دارچین، هل ساییده شده و نمک)، زعفران، نمک و فلفل نام برد. این غذا بسیار مطبوع و خوش‌طعم بوده و به عنوان یکی از رایج‌ترین غذاهای طبخ شده در این استان به شمار میآید. مردم استان اردبیل معمولا این غذا را همراه برنج، سبزی‌خوردن و ماست میل میکنند. کمتر گردشگری است که با سفر به این خطه از کشور، این غذای بومی را امتحان نکند.
تره اسفناج
اسفناج یکی از گیاهان بومی کشور محسوب میشود که به دلیل خواص و فواید بسیار زیاد و فوق‌العاده‌ای که متخصصان تغذیه آن را همانند گنجینه‌ای گرانبها می‌پندارند، در سراسر جهان به تولید و پرورش آن می‌پردازند. مهمترین خاصیت موجود در این گیاه بومی، ضد سرطانی بودن آن است که اهمیت مصرف آن را دوچندان میکند. پائین آمدن کلسترول خون، بهبود کم‌خونی، افزایش ترشحات لوزالعمده، تقویت اعصاب و … تنها برخی از فواید مصرف اسفناج محسوب میشود که بیان‌کننده‌ی دلیل توصیه‌ی کارشناسان غذایی و پزشکان به مصرف این گیاه مغذی و مفید است. مردم استان اردبیل با استفاده از اسفناج، لپه، سیر، پیاز، رب انار، روغن، فلفل، نمک، زردچوبه و تخم‌مرغ، نوعی غذای بومی و سنتی به نام تره اسفناج را تهیه و طبخ میکنند. خوراکی بسیار لذیذ، مقوی و پرخاصیت که مصرف آن برای سلامتی مفید و ضروری است. البته افرادی که از بیماری ورم مفاصل، سنگ کلیه و مثانه رنج می‌برند، باید در مصرف آن نسبت به سایرین دقت بیشتری را منظور کنند.
شیرپلو (سوتی‌پلو)
از دیگر غذاهای سنتی و محلی استان اردبیل شیرپلو یا سوتی‌پلو نام دارد که معمولا در آخرین چهارشنبه‌ی سال (چهارشنبه‌سوری) تهیه و طبخ میشود. غذایی که با استفاده از برنج، شیر، روغن، گلاب و هل تهیه میشود. مادران و زنان خوش‌سلیقه‌ی استان اردبیل پس از طبخ شیرپلو آن‌را با خرما، روغن حیوانی و کشمش سرو میکنند تا اعضای خانواده‌ی خود را از غذایی کاملا مقوی و سالم بهره‌مند سازند. مصرف این غذای محلی، به دلیل داشتن مواد اولیه‌ی مفید و پرانرژی در ماه مبارک رمضان گزینه‌ای مناسب برای وعده‌ی افطار یا سحر خواهد بود. به نظر می‌رسد این غذا با خورشت فسنجان، خورشت هویج، خورشت خلال بادام و خورشت‌هایی که شیرین طبخ می‌شوند نیز لذیذ و دلچسب باشد.
کشمش‌پلو
همانگونه که می‌دانید، کشمش از جمله مواد مغذی و مفید است که در رژیم غذایی مردم کشور از جایگاهی مهم و ارزشمند برخوردار است. این میوه‌ی خشک‌شده به دلیل چربی کم، منبع فوق‌العاده‌ای از انواع ویتامین از جمله ویتامین D، آهن، کلسیم، پتاسیم و ویتامین B از جمله مواد مصرفی پیشنهادی کارشناسان تغذیه تلقی میشود. کشمش‌پلوی استان اردبیل، نمونه‌ای از غذاهای سنتی و فوق‌العاده لذیذ این منطقه از کشور به شمار میآید که علاوه بر خواص منحصربه‌فرد آن، به دلیل داشتن طعمی شیرین و لذیذ، در بین خانواده‌های این استان بسیار پرطرفدار و دلپسند است. بانوان استان اردبیل با استفاده از موادی مانند: کشمش، برنج، شیر، نمک و روغن آن را تهیه و طبخ میکنند. قطعا ترکیب شیر و کشمش، طعمی جالب و مطبوع را به این غذای بومی خواهد بخشید.
یرکوکی خورشی (خورشت هویج)
هویج یکی دیگر از مواد خوراکی مغذی و بسیار مفید است که همواره مصرف آن از سوی پزشکان و کارشناسان تغذیه و سلامتی، توصیه شده است. مهمترین خاصیت هویج به دلیل ویتامین A موجود در آن است که از ویتامین‌های مورد نیاز بدن به شمار میآید. انسان‌ها نیز استفاده از این ماده‌ی شگفت‌انگیز را در اولویت‌های برنامه‌ی غذایی خود قرار داده و به روش‌های مختلفی آن را مصرف میکنند. خورشت هویج یکی دیگر از غذاهای سنتی و اصیل استان اردبیل است که طرفداران بسیاری را در سراسر این استان از آن خود کرده‌است. البته ناگفته نماند که این غذا یکی از خوراک‌های محلی و سنتی شهر تبریز نیز محسوب شده و خانواده‌های بسیاری در این شهر زیبا و دوست‌داشتی به طبخ و تهیهی آن می‌پردازند. میتوان این غذا را با استفاده از هویج، گوشت قرمز، روغن، پیاز، زعفران، رب گوجه‌فرنگی، نمک، آبلیمو و آبغوره تهیه کرد.
آش یارما (آش بلغور)
از دیگر آش‌های سنتی و بومی استان اردبیل، آش یارما یا آش بلغور است که علاوه بر داشتن طعم و عطری لذیذ، از خاصیت غذایی فراوانی به دلیل حضور بلغور گندم برخوردار است. بانوان کدبانوی استان اردبیل با استفاده از موادی همچون گوجه‌فرنگی، لوبیاقرمز، سبزی آش، عصاره‌ی گوشت، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه، زعفران و آبغوره در کنار بلغور گندم، آش یارما را طبخ میکنند.
باسترماپلو
یکی دیگر از غذاهای محلی استان اردبیل باسترماپلو نام دارد که اصالت آن به بادکوبه (باکو) باز میگردد. مواد ترکیبی این غذا هنگام سرو دیده نمی‌شود، زیرا محتویات آن داخل خود غذا پنهان یا به اصطلاح مدفون میشود. به همین دلیل به این غذای سنتی باسترما (مدفون شده)، گفته میشود. این غذا بومی شهرستان آستارا نیز تلقی میشود. از نکات جالب دیگری که در مورد باسترماپلو میتوان بیان کرد، نحوه‌ی سرو آن است که جالب و منحصربه‌فرد به نظر می‌رسد. آشپزهای استان اردبیل معمولا پس از طبخ این غذا آن را درون قابلمه‌های کوچک و تک‌نفره سرو میکنند. آنها با استفاده از مرغ، رب ازگیل، گردو، برنج، زعفران، پیاز، کره، رب به، رب آلوچه و سیب‌زمینی به طبخ این غذای لذیذ و فوق‌العاده می‌پردازند.
چیغیرتما
چیغیرتما نوعی غذای محلی و مخصوص استان اردبیل است که در برنامه‌ی غذایی بسیاری از شهرهای کشور نیز با نامهای دیگری رایج و شناخته شده است. چیغیرتما در زبان آذری به معنای اضافه کردن تخم‌مرغ در آخرین مرحله‌ی طبخ غذا است که معمولا به املت گوجه‌فرنگی شهرت دارد. هرچند تنوع جالب و دوست‌داشتنی از انواع چیغیرتما در کشور توسط بانوان کدبانو و خوش‌ذوق ایرانی تهیه و طبخ میشود، مانند چیغیرتمای بوقلمون، دومبالان چیغیرتما و …اما آنچه به عنوان غذای بومی و محلی استان اردبیل مشهور و شناخته شده است، چیغیرتمای مرغ نام دارد. بانوان کدبانوی این استان زیبا و دوست‌داشتنی برای طبخ غذای محلی و سنتی خود، علاوه بر پیاز، روغن، تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی، نمک، فلفل و کره از مرغ نیز در طبخ آن استفاده میکنند که به چیغیرتمای مرغ معروف است. تهیه و آماده‌سازی این غذای سنتی بسیار آسان و لذت‌بخش است. پیشنهاد می‌کنیم، فرصت را از دست ندهید و در منزل چیغیرتمای مرغ اردبیل را تهیه و میل کنید. نوش جان…
آش شیر
تنوع آش و غذاهای آبکی در استان اردبیل جالب و ستودنی است. غذاهایی مقوی، سالم و در عین حال لذیذ و خوش‌عطر که هوش از سر هر انسانی خواهد برد. آش شیر یکی دیگر از غذاهای سنتی و بومی استان اردبیل است. البته آش شیر در مناطق دیگری از کشور از جمله استان آذربایجان شرقی و شهرستان تبریز نیز به عنوان غذای بومی و سنتی محسوب شده و طرفداران بسیاری را از آن خود کرده‌است. قطعا کلسیم موجود در شیر برای سلامت استخوان‌های بدن لازم و ضروری است که میتوان با میل کردن این آش خوشمزه به این مهم دست یافت. آشپزهای استان اردبیل با استفاده از شیر، گندم پوست‌شده، نخود، نمک، فلفل، گردو، کشمش و بادام به طبخ این غذای سنتی و بومی می‌پردازند. البته برخی از مادران هنرمند استان اردبیل با توجه به ذائقه‌ی افراد خانواده، مواد اولیه‌ی ترکیبی را اضافه یا حذف میکنند.
ترشی قورمه
از مسائل ژنتیکی و موروثی که بگذریم، ذائقه‌های مختلف نسبت مستقیمی با اقلیم محل سکونت افراد خواهند داشت. وضعیت آب و هوا، پوشش گیاهی و مواد اولیه‌ی بومی از جمله عوامل دیگری است که در شکل گرفتن سلایق غذایی افراد، موثر و قابل توجه است. استان اردبیل نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به دلیل نوع اقلیم مناسب خود، از تنوع غذایی منحصربه‌فردی برخوردار است. ترشی‌قرمه غذایی است محلی و سنتی استان اردبیل که احتمالا به دلیل استفاده از مواد اولیه‌ی آن به این نام شهرت یافته است. مادران و زنان کدبانو و هنرمند استان اردبیل با استفاده از پیاز، زردچوبه، گوشت قرمز، لوبیا چشم‌بلبلی، آلوچه‌ی خورشتی، زعفران و رب گوجه‌فرنگی این غذای محلی را تهیه و طبخ میکنند. مردم این خطه از سرزمین ترشی‌قرمه را با برنج، سبزی‌خوردن و ماست میل میکنند. البته میتوان با توجه به ذائقه‌ی افراد خانواده، چاشنی‌های دیگری را با این غذای لذیذ و خوشمزه سرو کرد.
دمی‌یارما
یارما یا بلغور گندم، از غلات مفید و تامین‌کننده‌ی مواد مغذی و مورد نیاز بدن انسان به شمار میآید. غذاهای متنوعی با استفاده از این ماده‌ی ارزشمند تهیه و طبخ میشود که میتوان به انواع آش، پلو، دسر و شیرینی اشاره کرد. دمی‌یارما غذایی است سنتی و بومی استان اردبیل که به دلیل حضور بلغور گندم از طعمی دوست‌داشتنی و لذیذ برخوردار است. آشپزهای این استان با ترکیب موادی مانند: بلغورگندم، هویج، سیب‌زمینی، رب گوجه‌فرنگی، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، روغن، نمک، زردچوبه و فلفل به طبخ و تهیهی این غذای خوش‌عطر و پرطرفدار بومی می‌پردازند. بلغور گندم به دلیل خواصی همچون تقویت سیستم دفاعی بدن، درمان یبوست، کمک به بهبود و تنبلی عملکرد روده‌ها و تاثیر فراوان در ترمیم سلول‌های پوستی همواره مورد توجه کارشناسان تغذیه و سلامتی قرار گرفته و یکی از بهترین مواد مصرفی خوراکی خواهد بود.
تاس‌کباب
تاس‌کباب یکی از غذاهای اصیل ایرانی است که در دو نوع مختلف تاس‌کباب مرغ و گوشت تهیه و طبخ میشود. تاس‌کباب مرغ غذای سنتی و بومی استان اردبیل محسوب شده و به دلیل طعم و عطر فوق‌العاده‌ای که دارد، از محبوبیت فراوانی بین خانواده‌های این استان برخوردار است. ترکیب موادی مانند: گوشت سینه و ران مرغ، سیر، موسیر، زنجبیل تازه، پودر زیره، چوب دارچین، گردو، تخم گشنیز، روغن زیتون، دارچین، عسل، گشنیز، زعفران و فلفل چیلی نتیجه‌ای شگفت‌انگیز و اشتهاآور درپی خواهدداشت و آن هم غذایی است لذیذ و خوشمزه به نام تاس‌کباب مرغ اردبیل که همراه نان، ماست و دیگر چاشنی‌های مورد علاقه‌ی مردم این خطه از کشور میل میشود. احتمالا به دلیل صرف زمان نسبتا زیاد و استفاده از مواد اولیه‌ی مختلف در تهیه و طبخ این غذای سنتی، دفعات کمتری را نسبت به سایر غذاهای مصرفی، در برنامه‌ی غذایی روزانه‌ی اعضای خانواده از آن خود کند. اما طعم شگفت‌انگیز و فوق‌العاده‌ی تاس‌کباب مرغ اردبیل، ارزش صرف زمان را خواهد داشت.
گیلدیک آشی (نسترن وحشی)
مصرف انواع گیاهان و گل‌های خوراکی، به بخشی از فرهنگ و آداب غذایی مردم سراسر جهان تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژی در تمامی زمینه‌ها بویژه در بخش پزشکی، بررسی خواص گیاهان و سبزیجات خوراکی، امکان‌پذیر و میسر است. همین امر می‌تواند بشر را به استفاده از مواد غذایی سالم، مغذی و مفید راهنمایی و یاری دهد. در استان اردبیل نوعی آش محلی و سنتی تهیه و طبخ میشود که بانوان کدبانوی این استان با استفاده از نسترن وحشی آن را آماده میکنند. گیلدیک آشی، نامی است که به این غذای سنتی اختصاص یافته و طرفداران خاص خود را دارد. آشپزهای استان اردبیل با استفاده از نسترن وحشی، آلبالوی خشک، آلوخشک، قیصی، حبوبات پخته ( نخود، لوبیاقرمز، عدس، لوبیاچیتی و لوبیاسفید)، کوفته ریزه تهیه شده با گوشت چرخ‌کرده، برنج، رشته‌ی آشی، روغن، نعناع، نمک، زردچوبه و گردو به طبخ این غذای لذیذ و سنتی می‌پردازند.
خشیل
غذایی بسیار مقوی و لذیذ که معمولا هنگام فصول سرد سال تهیه و مصرف میشود. این غذای سنتی یکی دیگر از خوراکی‌های محلی و بومی استان اردبیل محسوب میشود که به دلیل استفاده از شیره‌ی خرما و بلغور گندم بسیار مغذی و مناسب حفظ سلامت بدن به شمار میآید. البته این غذای اصیل در استان آذربایجان نیز به عنوان غذایی محلی و سنتی شناخته میشود که علاوه بر فصول سرد سال یکی از غذاهای رایج طبخ‌شده در شب یلدا محسوب میشود. مردم استان اردبیل با استفاده از بلغور گندم، آرد، کره، شیره‌ی خرما، دارچین و شکر به طبخ و تدارک خشیل می‌پردازند. طعم شیرین این غذای بومی بسیار مطبوع و فوق‌العاده است. پیشنهاد می‌کنیم این خوراک دوست‌داشتنی را در منزل تهیه کرده و از میل کردن آن در کنار اعضای خانواده‌ی خود لذت ببرید.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
صنایع دستی استان گیلان
حتما شما هم در مغازه های شهرهای شمالی کشور صنایع دستی زیادی از این خطه دیده اید. قصد داریم در این مطلب در اصفهان تور به معرفی صنایع دستی استان گیلان بپردازیم تا با شناخت بیشتری بار بعدی که به شمال کشور سفر کردید برای عزیزان خود از صنایع دستی این شهر سوغات تهیه کنید.
انواع صنایع دستی گیلان که حاصل ذوق اهالی هنر استان است جایگاه ویژه‌ای در بین گردشگران داشته و آوازه این هنر‌ها تا خارج از مرزهای کشور نیز رفته است.
چادرشب بافی، لباس‌های محلی قاسم آباد، رشتی دوزی، خراطی، ابریشم کشی، حصیربافی، قفل سازی، چلنگری و چموش دوزی تنها چند نمونه از فهرست ۹۰ رشته صنایع دستی گیلان است که اگرچه تنها ۵۰ رشته از آن توانسته به حیات خود ادامه دهد اما جان صنایع دستی در گیلان زنده بوده و زنان و مردان هنرمند، نقش دل بر زمینه صنایع دستی می‌زنند.
رشتی دوزی
این هنر یکی از هنرهای بومی و خاص گیلان است که از طریق دوختن نخ‌های ابریشمی رنگین بر روی سطح پارچه توسط قلاب و ایجاد طرح و نقش‌های رنگارنگ و زیبا صورت می‌گیرد. مرکز عمده هنرمندان رشتی دوز از گذشته در رشت بوده و به همین دلیل این نام بر روی آن نهاده شده است. سجاده، کیف، کلاه، لباس، رومیزی و روتختی رشتی دوزی شده از جمله صنایع دستی مرکز استان گیلان است.
چموش
چموش از پاپوش‌های سنتی گیلان است که از چرم طبیعی برای تهیه آن استفاده میشود. مرکز تولید چموش که از مهر اصالت سازمان یونسکو نیز برخوردار است شهرک تاریخی ماسوله است که در ساخت آن از میخ و چسب استفاده نشده و تمام اتصالات آن صرفا با دوخت و بدون پاشنه است.
کدوی منقوش
از جمله صنایع دستی گیلان کدوی منقوش است که از ایجاد نقش و نگارهای زیبا بر روی نوعی کدو به نام کدو قلیانی شکل می‌گیرد. در گذشته از کدوهای منقوش به عنوان قلیان استفاده می‌شد. مرکز عمده تولید این صنایع دستی، آستانه اشرفیه و لاهیجان است.
مرواربافی
مروار نام شاخه‌های نوعی درخت بید است که با پیچاندن آنها و ترکیب ترکه‌های مروار، محصول دستان هنرمندان منطقه آستانه اشرفیه در سبد‌ها، میز و صندلی و کمد و قفسه متبلور میشود. انواع محصولات مروار در منطقه آستانه اشرفیه و صومعه سرا تولید و به فروش می‌رسد.
گلیم
گلیم از جمله دست بافته‌های اهالی گیلان است که به صورت دو رو یا ساده بافته میشود و در جای جای گیلان به عنوان یکی از هنر‌ها و صنایع دستی مشهور، کم و بیش همچنان بافته و به گردشگران عرضه میشود.
جاجیم
این دستبافته نیز که بیشتر در شهرستان ماسال تولید میشود به منظور سجاده، پادری، روتختی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چادرشب و نمد
اهالی قاسم آباد شهرستان رودسر از هنری برخوردارند که شهرهای ملی و حتی بین المللی دارد. زنان و دختران روستای قاسم آباد، با گره زدن تار و پود، چادرشب‌هایی می‌بافند که از معروف‌ترین سوغات گیلان برای گردشگران است. چادرشب‌های رنگارنگ که برای روتختی یا پوشش کوسن و مبل نیز به کار برده میشود یکی از اقلام جهیزیه دختران گیلان در قدیم بوده است. اگرچه امروز بیشتر چادرشب‌ها با کاموا بافته میشود اما در گذشته بافتن چادرشب‌های ابریشمی مرسوم بوده است. نمد نیز از دیگر تولیدات صنایع دستی قاسم آباد است که علاوه بر این روستا، در ماسال و عمارلو رودبار نیز تولید میشود.
شال بافی
شال‌های ضخیم و کرک دار که به حالت نمدی هستند از دیگر صنایع دستی گیلان است که در شهرستان‌های تالش، ماسال و روستای ویسرود شهرستان شفت تولید و بافته میشود. از پارچه شال در گذشته برای دوخت لباس‌های مردانه، کلاه و لباس ویژه شبانان استفاده می‌شد.
بافتنی‌های سنتی
در مناطق کوهستانی گیلان انواع بافتنی‌های سنتی همچون جوراب و دستکش تولید میشود که معمولا با پشم و ابریشم بافته می‌شوند. این دست بافته‌های سنتی در کنار عروسک‌های بافته شده از جمله سوغات صنایع دستی ماسوله و همینطور شفت محسوب می‌شوند.
لباس محلی
لباس محلی که به دلیل تنوع قومی در گیلان در مناطق مختلف به شکل‌های متنوع دوخته میشود یکی دیگر از صنایع دستی استان گیلان به شمار میآید. مراکز مهم تولید لباس محلی، قاسم آباد، تالش، رودبار، رشت و سیاهکل بوده و این لباس در فهرست میراث معنوی ملی به ثبت رسیده است.
محصولات چوبی
در جای جای استان سرسبز گیلان انواع صنایع دستی با چوب تولید میشود. سوخت روی چوب، خراطی، نازک کاری، معرق و منبت چوب نیز از دیگر صنایع دستی گیلان است که به شکل‌های مختلف موجود بوده و به عنوان یکی از جذاب‌ترین سوغات گیلان برای گردشگران محسوب میشود.
حصیربافی
حصیربافی یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی و شاید کهن‌ترین آنها در گیلان است که در فهرست میراث معنوی ملی نیز به ثبت رسیده است. در گیلان بافت انواع زیرانداز، سبد و کلاه از حصیر متداول است. امروزه بافت حصیر در بندرانزلی و خمام رایج است و به عنوان صنایع دستی این مناطق به فروش می‌رسد.
سفالگری
سفالگری نیز یکی از صنایع دستی بومی و قدمت دار گیلان است که این هنر در انواع ظروف سفالی لعاب دار و بدون لعاب سنتی نظیر گمج، خمره، کوزه و تنور در گیلان متبلور میشود. سفالگری هم اکنون در روستاهای جیرده شفت، لارسر صومعه سرا و همینطور سیاهکل رواج دارد.
بامبو بافی
بامبو نوعی خیزران است که در زمینهای مردابی و پر آب به عمل میآید. صنعت بامبوبافی همزمان با رواج کشت چای به جهت پیوستگی غیر مستقیم که با آن داشته، در گیلان متداول شده است.
خاصیت ارتجاعی و شکل پذیری نی بامبو این امکان را فراهمی می‌آورد تا با استفاده از آن محصولات متنوع و در عین حال با ظرافت و زیبای فراوان ساخته یا بافته شود. مرکز اصلی تولید و بافت محصولات بامبویی اطراف شهرستان لاهیجان خصوصا روستای لیالستان است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
رودبار
رودبار را شاید خیلی ها با زلزله خانمان سوزش به یاد آورند اما زیتون و طبیعت آن قطعا جذاب تر از آن خاطره بدی است که از رودبار در ذهن عده ای باقی مانده است. شهرستان رودبار با زیتون های معروفش در سطح ایران شناخته شده و یکی از مهم ترین و زیباترین شهرستان های استان گیلان به شمار می آید که به اندازه‌ی کافی از چشم اندازهای طبیعی زیبا چون رودخانه‌ها و آبشارها و صخره ها و دره های پرشکوه برخوردار است.
رودبار منطقه ای کوهستانی است و مرتفع ترین شهرستان استان گیلان به شمار می آید. رودبار را می توان دروازه ورودی گیلان از طریق مرکز کشور دانست. کوه های بسیار زیبای این ناحیه، به صورت رشته های موازی با دره های جالب توجه، فضای دل‌نشینی را پدید آورده اند.
با این که پیشینه تمدن رودبار و نواحی پیرامون آن، به دو هزار سال پیش از میلاد مسیح می رسد با این حال در متن های تاریخی کم تر به نام این شهر اشاره شده است. باغداری و کشاورزی اساس اقتصاد این شهرستان را تشکیل می‌دهد و شال‌بافی، جوراب‌بافی و تهیه لباس از پشم گوسفند از جمله صنایع دستی این منطقه به شمار می‌آیند. صادرات رودبار را زیتون، روغن، عسل، صابون، کفش و چرم تشکیل می دهند. مهمترین صنایع‌دستی این شهرستان را سبدبافی، حصیربافی، نمدمالی، صنعت ریسندگی و بافندگی و شیشه‌گری تشکیل می‌دهند.
نمدمالی یکی از صنایع دستی مهم شهرستان رودبار است که در اصل گونه‌ای فرش است که از رخنه رطوبت و سرما جلوگیری می کند و از پشم تهیه میشود. حصیر، سبد، کلاه، زیرانداز و کف‌پوش که جنبه تزیینی دارند از دیگر صنایع دستی شهرستان رودبار به شمار می‌آیند.
چشمه آب معدنی سنگرود، چشمه آب گرم ماسخنور، دره گوهر رود، آرامگاه آقا سید محمود مرندی، آرامگاه پیر مومنی، بقعه امامزاده طیب و طاهر، بقعه امام زاده محمد حنیفه، پل تاریخی، تپه باستانی مارلیک و روستای تاریخی هرزویل از جمله مناطق دیدنی و تاریخی شهرستان رودبار به شمار می‌رود.
نگاهی داریم به برخی از دیدنی ترین مناطق شهر رودبار :
آبشار کلشتر
آبشار زیبای کلشتر که بیش از بیست متر ارتفاع دارد یکی دیگر از مکانهای دیدنی روستای کلشتر رودبار به حساب میاد. روستای کلشتر به دلیل شرایط خاص، مساحت عمده جنگلهای منطقه رابه خود اختصاص داده. جنگلهای پر درخت و بکر در ارتفاع ۱۰۰۰ متری از سطح دریا و کوه آسمانسرا با دشتی زیبا با علفهای بلند و سبز در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا یکی دیگر از نقاط دیدنی روستای کلشتر می باشد. یکی از ویژگی های مهم روستای کلشتر وجود تعداد زیاد چشمه های پرآب، با آب بسیار سرد و گوارا می باشد که این روستا را از روستاهای دیگر متمایز می کند. آب شرب و کشاورزی روستا تماماً از این چشمه ها تأمین می شود و آب مازاد بر مصرف برای آبیاری زمینهای کشاورزی روستاهای اطراف جاری می شود.
بره سر رودبار
شهر بره سر با جمعیت در حدود ۲۰۰۰ نفر در فاصله ۵۵ کیلومتری شهرستان رودبار و ۴۰ کیلومتری شهر رستم آباد و ۳۵ کیلومتری شهر توتکابن واقع شده است . بره سر مرکز بخش خورگام در ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا قرار گرفته که از شمال به بافت قدیمی بره سر قبل از زلزله سال ۱۳۶۹ ، از جنوب به جنگلها ، مراتع ، یلاق استلی سرا و یلاق ویستان و به دو استخر طبیعی ویستان و خالقی سرا ، از شرق به روستاهای تیه و دوسالده و از غرب به دهستان چهارمحل منتهی می گردد . این شهر دارای بافتی متمرکز بوده که پس از زلزله سال ۱۳۶۹ در محل فعلی بره سر بنیان شده است . گویش مردمان شهر دیلمی و کردی می باشد .
شهری کوهستانی با آب و هوای معتدل کوهستانی ، بهاری سر سبز و دل انگیز ، تابستانی بسیار زیبا و مه آلود ، پائیزی با حل و هوای بارندگی و خزان ، زمستانی خشن ، سرد و پر برف ، دارای جنگلهایی پوشیده از درختان راش بکر و تنومند ، و گونه نادر سوسن سفید که محلی ها به آن لیلیوم می گویند .دارای محصولات باغی از قبل سیب ، گلابی ، آلوچه ، به … ، محصولات کشاورزی لوبیا ، جو ، گندم ، عدس و… ، به علت آب و هوا خوش دامداری نیز رونق دارد .
این منطقه دارای دو امامزاده میباشد که در زمان دیلمیان به شهادت رسیده اند و برای اشاعه مذهب شیعه به قبرستان باستانی بره سر انتقال داده شده‌اند. در هسته مرکزی شهر مرقد مطهر امامزادگان عبداله و قاسم از نوادگان امام موسی کاظم واقع گردیده است. هر ساله، در تاسوعا و عاشورای حسینی و سالروز وفات پیامبر اسلام در ۲۸صفر در جوار امامزادگان به عزاداری می‌پردازند.
استخر زیبا و قدیمی استل پشت، استخری زیبا و قدیمی در ابتدای شهر بره سر است که در روزگاران نه چندان دور عاشقان صید ماهی در آن اقدام به ماهیگیری می کردند.
استخر زیبای طبیعی ویستان ، استخر طبیعی ۴ هکتاری در دامنه جنوبی شهر و در فاصله ۲ کیلومتری مرکز شهر است که چسبیده به جنگل های راش منتهی به ییلاق تابستانی ویستان ، بسیار زیبا و فرح بخش است … دریاچه کوچکِ زیبا و بکری که یکی از جاذبه های طبیعی و جزء مناطق نمونه گردشگری منطقه خورگام محسوب میشود و در بهار و تابستان مورد توجه گردشگران و طبیعت گردان بیشماری از سراسر ایران است.
این استخر با داشتن محیطی مفرح وسالم در دل جنگل ، دارای گونه های مختلف از پرندگان ،انواع آبزیان میباشد. این دریاچه بطور طبیعی بر اثر زلزله بوجود آمده و آب از کوههای اطراف تامین می شود و دارای یک موقعیت عالی و مناظر چشم نوازی می باشد.
ییلاقات استلی سرا و ویستان ، در قسمت جنوبی شهر بره سر در دل جنگل قرار گرفته اند که ساکنان محل در فصل بهار و تابستان از آن استفاده می نمایند . این ییلاقات از آن نظر بسیار جالب است که گرچه با شهرفاصله چندانی ندارد، اما از دریا ارتفاع زیادی دارد. جالب‌تر از آن هم، اسامی کوههای اینجاست: کوه «لابار»، «کوه لاباربن» و «شینه چاک »
دره باستانی “خونیه” در پیرامون ومشرق شهر بره سر و در۱ کیلومتری جاده روستا داماش واقع شده است. نام رسمی خونیه دٍره و نام محلی آن با زبان دیلمی و لهجه شیرین برسری «خونیه دٍره» تلفظ میشود. «خونیه» کلمه‌ای برسری به معنی خون است وخونیه دٍره به معنای دره خون است و این احتمالاً به علت کشته شدن ماموری در این دره این نام را برآن نهاده اند.
این دره حیرت انگیز با جاذبه های گردشگری بکر و شگفت انگیز و سرچشمه ها و آب زلالش و باغهای پیرامونش بادرختان گردو ،فندق و پر میوه اش آماده است تا به یکی از گردشگاههای زیبای بخش خورگام تبدیل شود.
سرزمین خورگام سرزمینی که همه آبادی های آن کوهستانی و در بخشی از البرز غربی امتداد یافته است . خورگام کنونی به جغرافیای کوچکتری اطلاق گردیده که چشم اندازهایی بسیار زیبایی را پدید آورده و می توان گفت آفریدگار توانا نگاهی ویژه به این مناطق دارد
این جاذبه طبیعی در پیرامون شهر بره سر و در منطقه ای به نام شارشار قدیم قرار دارد و دارای طبیعتی زیبا ، آبشار و چشمه های جاری با آب فراوان و درختان راش بسیاری است.
آب این دره به رودخانه تورنگ لات که شاخه ی اصلی این رودخانه است می ریزد. زیبایی و بکر بودن منطقه شارشار برای هر بازدید کننده ای ابتدا عظمت و شوکت و ابهت این تپه ها ودره ی طویل را مجسم می کند.
این منطقه بکر که همواره حس شگفتی بازدیدکنندگان را برانگیخته، محل بازدید و تفریح بهار و تابستان مردم بره سر و گردشگران است و طبیعت گردان روستاهای پیرامون روزهای تعطیل می روند تا خستگی های روزمره شان را کنار آبشار”شارشار” و سایه وسیع چتر درختان راش این دره جا بگذارند. آبشار طبیعی شارشار ، در محله بالا محله بره سر قدیم یا محله شارشار قدیم به فاصله نیم کیلومتری مرکز شهر قرار دارد
تپه مارلیک
تپه مارلیک یکی از ۵ تپه باستانی است که در دره گوهررود در اطراف رودبار واقع شده‌اند دره‌ای خوش آب و هوا که برای سال ها محل سکونت اجداد ثروتمند گیلانی ها بوده. تپه های زینب بیجار ، پیلاقلعه ، دوربیجار و جازم کول ، بقیه این تپه ها هستند.
در پاییز سال ۱۳۴۰ش ، هیاتى به سرپرستى دکتر عزت الله نگهبان جهت بررسى و تحقیق عازم منطقه رحمت آباد رودبار شد . این حفارى که به مدت ۱۴ ماه از پاییز ۱۳۴۰ تا آخر پاییز ۱۳۴۱ ادامه داشت ، منجر به پیدا شدن ۵۳ آرامگاه به طور منظم و پراکنده در سطح تپه شد . این آرامگاه ها عموما از سنگ و گل ساخته شده بودند .
در ساخت این آرامگاه ها از تخته سنگ هاى بزرگ طبیعى که در سطح تپه وجود داشته، استفاده شده . در بعضى قسمت ها هم از سنگ هاى زرد رنگى استفاده شده که از ۱۵کیلومتر دور تر و از دره گوهررود به این محل انتقال یافته‌‌اند.
حفاری تپه مارلیک برای دکتر نگهبان و همکارهایش یک دردسر بزرگ بود . از درگیری ها و بی‌مهری های اهالی روستا که به تحریک قاچاقچی ها انجام می شد، تا تهمت ها و دردسر هایی که باعث و بانی اش مقام های دولتی بودند و به دادگاهی شدن دکتر و همکارهایش کشید ؛ دردسری بزرگ که به نتیجه اش می ارزید .
از این منطقه تعداد زیادی ظروف و اشیای سیمین و زرین به دست آمده که نشانگر ثروت فراوان ساکنان آن است . قدمت این آثار به حدود ۳ هزار سال پیش یعنى اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد مسیح مى رسد .
ماردی ها اقوام ساکن مارلیک مردگان شان را با لباس رسمى و تزئینات کامل روى تخته سنگ و به پهلو قرار مى داده اند . در این حالت زانو ها اندکى خمیده می شدند . همراه مردگان ، ظروف تشریفات مذهبى ، مجسمه ها ، زیور آلات ، اسلحه ، ابزار و ادوات ، ظروف و ادوات آشپزخانه ، مدل و نمونه ادوات مختلف و اسباب بازى کودکان دفن مى شد . این امر نمایانگر هویت و حرفه صاحب آرامگاه و عقاید مذهبى اقوام ساکن در محل بود.
به جز این اشیا ، آثار و ادوات جنگى از جنس مفرغ مانند : خنجر ، پیکان ، سر نیزه و نیز وسایل تزئینى مانند : گوش پاک کن ، ناخن پاک کن ، گوشواره ، دستبند ، گردنبند ، پیشانى بند ، مو بند ، سنجاق سر و همچنین ادوات و وسایل مورد استفاده نظیر ظروف ، دوک نخ ریسی ، دیگ ، ملاقه ، سیخ کباب ، ظروف سفالین ، پیکرک ها و مجسمه هاى سفالین و فلزى در مارلیک یافت شده اند . وسایل رزمى مانند : خنجر ، شمشیر ، سرنیزه ، سرگرز ، مچ بند ، بازوبند رزمی و تیردان مفرغى بیانگر جنگجو بودن این اقوام است.
یکی از کشفیات مهم این تپه ، ۲ مهر استوانه ای است که روی آنها به خط میخی نقش شده است . این مهر ها به باستان شناسان برای تشخیص خط و تاریخ مارلیکی ها بسیار کمک کرده است .
چشمه آب گرم ماستخور رودبار
چشمه آب گرم ماستخور رودبار در دهكده ماست خور در ۵ كیلومتری شهر رودبار و در جبهه غربی سد منجیل قرار دارد. آب چشمه ماست خور هنگام خروج از مظهر خود، گرم و جوشان است. اهالی ماستخور و علی آباد سفلا، آب چشمه را به خزینه هایی هدایت و در آن ها حمام می کنند. اهالی معتقدند استحمام در آب گرم این چشمه، بسیاری از بیماری های چشم و بیماری های استخوانی و رماتیسمی را درمان می کند.
متاسفانه اطلاعات و عکس های خوبی از چشمه آب گرم ماستخور در دسترس نبود گردشگران عزیزی که به این چشمه آب گرم سفر می کنند برای سایت گردشگری مکانبین عکس ها این چشمه آبگرم را ارسال کنند تا با نام خودشان برای سایر گردشگران در سایت گردشگری گیلان قرار دهیم.
چشمه روستای کلشتر رودبار
کلشتر یکی از روستاهای استان گیلان در ایران است روستای کلشتر در فاصله سه کیلومتری شهر رودبار و در کوهپایه کوهستان البرز غربی و در ارتفاع پانصد و پنجاه متری از سطح دریا و مشرف برشهر رودبار واقع شده است. این روستا در بخش مرکزی شهرستان رودبار جای دارد و مرکز دهستان کلشتر است. محصول اصلی آن زیتون است. به دلیل آب و هوای مدیترانه ای باغات زیتون توسعه خوبی داشته و زمستان و تابستان معتدلی دارد. این روستا روزگاری دارای خان های بزرگی بوده که تمام اطراف و اکناف رودبار جهت رسیدگی به تمامی امور زندگی از خرید تا مسائل قضایی به آنها مراجعه می کردند. روستای کلشتر از نظر مناظر دیدنی به خاطر موقعیت کوهستانی و وجود درختان همیشه سبز مثل زیتون و کاج در چهار فصل سال زیبا و دیدنی است. در بهار و تابستان این زیبایی چندین برابر میشود. درون بافت مسکونی روستا تعداد زیادی چشمه و نهر آب وجود دارد. آبشار زیبایی که بیش از بیست متر ارتفاع دارد یکی دیگر از مکان های دیدنی روستا به شمار می رود. روستای کلشتر به دلیل شرایط خاص، مساحت عمده جنگل های منطقه را به خود اختصاص داده است. جنگل های پر درخت و بکر در ارتفاع ۱۰۰۰ متری از سطح دریا و کوه آسمانسرا با دشتی زیبا با علف های بلند و سبز در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا یکی دیگر از نقاط دیدنی روستای کلشتر است.
یکی از ویژگی‌های مهم روستای کلشتر وجود تعداد زیاد چشمه‌های پرآب، با آب بسیار سرد و گوارا می باشد که این روستا را از روستاهای دیگر متمایز می کند. آب شرب و کشاورزی روستا تماماً از این چشمه ها تامین می شود و آب مازاد بر مصرف برای آبیاری زمین های کشاورزی روستاهای اطراف جاری می شود. چشمه بار (چیمه وار) از بزرگترین و زیباترین چشمه‌های آب موجود در کشور است. از ویژگی های چشمه روستای کلشتر رودبار می توان به سرمای خیلی زیاد آب حتی در تابستان اشاره کرد. مهمتر از سرمای زیاد آب موضوعی است که اخیراً بیشتر به آن پرداخته میشود و آن سبک بودن آب از لحاظ وجود املاح می باشد که طبق آزمایشات انجام شده نتیجه گرفته شده که آب این چشمه حتی از آب معدنی دماوند هم سبک تر است. آبشار کلشتر به طول تقریبی ۲۰ متر، سرچشمه کلشتر، امامزاده شاهزاده ابوطالب، درختان هزارساله زربین با بیش از ۲۰ متر ارتفاع، جنگل های بلوط و راش و خانه‌های پلکانی از جاذبه‌های روستای کلشتر است.
داماش و گل سوسن چلچراغ
داماش از روستاهای ییلاقی دهستان جیرنده بخش عمارلو در ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان رودبار و ۱۳۰ کیلومتری رشت در استان گیلان است روستا داماش در حدفاصل جاده رشت به تهران، بین لوشان و منجیل قرار دارد. روستای داماش در منطقه ای کوهستانی و در رشته کوه های البرز و در ارتفاع ۲۲۰۰ متری از سطح آبهای آزاد واقع شده است. روستای زیبای داماش در سال ۱۳۸۷ به عنوان روستای نمونه گردشگری به ثبت رسید.
شاید با شنیدن نام این روستا به این فکر کنید که این نام برای شما آشناست که ممکن اس به خاطر کارخانه آب معدنی داماش و محصولات آن و یا تیم فوتبال داماش گیلان باشد که این نام برای شما آشناست اما بزرگترین جاذبه گردشگری روستای داماش گل منحصر به فردی است به نام “سوسن چلچراغ” که در ادامه در ارتباط با آن خواهیم گفت.
مختصات جفرافیایی داماش، ۴۹ ۴۸ ۳۱شرقی و ۳۶ ۴۵ ۲۰ شمالی است تابستان در این منطقه بسیاردل انگیز و زیبا و مطبوع است. آب و هوای آن در بهار و تابستان، معتدل و خنک و در فصل های پاییز و زمستان به سردی می گراید بارش باران و و وجود مه در اکثر زمان ها در داماش دیده می شود. این ویژگی جلوه‌ای خاص و چشم اندازی خاطره انگیز برای گردشگران به همراه دارد. از این رو هر ساله در فصول بهار و تابستان گردشگران بسیاری از نقاط مختلف ایران به اینجا سفر می کنند و از طرف مردم این روستا پذیرائی می شوند.
پوشاک غالب مردم روستای داماش همان لباس محلی است؛ پوشیدن لباس محلی به خصوص در مراسم و جشنهای روستا مانند مراسم عروسی و جشنواره گل سوسن چلچراغ عمومیت بیشتری یافته است. صنایع دستی روستای داماش مشتمل بر بافت جوراب و گلیم است.
درآمد اکثر مردم روستا از فعالیت های باغداری، دامداری و پرورش طیور تامین و گروهی از مردم در امور خدمات و صنایع دستی فعالیت دارند. غذاهای محلی روستای داماش نیز شامل سیاه قاتق یا فسنجان (ترکیبی از گردوی کوبیده، گوشت مرغابی یا انواع دیگر مرغ ها و گاهی گوشت قرمز، رب انار و غیره)، قیمه پلو و انواع کباب مانند کباب ششلیک، کباب کوبیده، کباب برگ و کباب چنجه میباشد که در خانه‌ها و رستورانهای روستا تهیه و به مشتریان عرضه می شوند.
چشمه آب معدنی داماش دارای انواع املاح معدنی کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم است. شاخه ای از آب چشمه به حوضچه ای در مرکز روستا هدایت می شود و مورد استفاده مردم روستا قرار می گیرد؛ مابقی آن، از طریق بسته بندی در کارخانه آب معدنی داماش به سایر نقاط کشور ارسال می گردد.
گل سوسن چلچراغ نخستین گیاهی است که به عنوان میراث ملی در ایران به ثبت رسیده است. از آنجا که شکوفه های این گل با رنگ سفید به صورت واژگون باز می شوند نام سوسن چلچراغی به خود گرفته است. انتهای گلبرگ های آن پوشیده از دانه های برجسته و پرچم های بسیار بلند است. قامت این گل حدود یک متر است. گل سوسن چلچراغ از جمله گل های نادر و کمیابی است که تاکنون، فقط در دو نقطه جهان شناسایی شده است؛ یکی در روستای داماش و دیگری در منطقه لنکرن جمهوری آذربایجان.
پس از معرفی این گل در همان زمان از سوی شورای عالی محیط زیست در زمره آثار زیست محیطی ملی کشور به ثبت رسید و طی این سال ها رویشگاه سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت ۴ هکتار تحت حفاظت قرار گرفته است.
هر ساله، در نیمه دوم خرداد ماه، هنگامی که سوسن چلچراغ به گل می نشیند، از طرف سازمان محیط زیست یک روز به نام روز طبیعت و گلگشت تعیین می شود و جشنواره با شکوهی در اطراف داماش برگزار می شود؛ اهالی منطقه عمارلو با لباس های محلی زیبا در آن شرکت می کنند و با شادی و نشاط مراسم ویژه‌ای را بر پا می کنند. کشتی گیله مردی، طناب کشی، خرپشتک، چوب بازی (رقص چوب)، تیش بازی (نوعی بازی محلی) چرخ و فلک، هلولک، گلفا و دور بچرخان، از جمله بازی هایی است که در این ایام بیشتر رواج دارد. در این روزها، بازارچههای محلی برپا می‌شوند و نغمههای شورانگیز و ترانههای دلنشین روستایی با همراهی سازهای نی، تنبک، تنبور، کمانچه و سنتور به گرمی جشنواره سوسن چلچراغ می افزایند.
درخت سرو هزرویل
سرو هرزویل درختی است بسیار کهن در شهرک هرزویل که ناصر خسرو در سفرنامه اش از آن شهرک یاد کرده‌است. این درخت یکی از آثار طبیعی ملی ایران و تحت حفاظت سازمان محیط زیست است. حریم آن مساحتی است با تقریبا ۱۰۰۰۰ متر مربع که با حصار از بقیه منطقه جدا شده‌است.
این درخت سرو تنومند، با عمری بیش از هزار سال را ساکنان هرزویل «نظرکرده» می‌دانند. پس از زمین‌لرزه رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ دهکده هرزویل به کنار سرو تاریخی نقل مکان کرده که این امر باعث نگرانی شدید گشته، زیرا پساب و آلودگی‌های روزمره شهرک ممکن است ماندگاری درخت کهنسال را به خطر بیاندازند.
در مورد سن این ابردرخت گفته‌ها بسیار است. در برخی منابع صحبت از ۳۰۰۰ و در برخی صحبت از ۱۰۰۰ سال شده ولی متاسفانه هیچ گفته‌ای پشتوانه علمی ندارد در صورتیکه امروزه تخمین یا تعیین سن یک درخت برای اهل فن کاریست ساده.
در مورد سن این ابردرخت گفته‌ها بسیار است. در برخی منابع صحبت از ۳۰۰۰ و در برخی صحبت از ۱۰۰۰ سال شده ولی متاسفانه هیچ گفته ای پشتوانه علمی ندارد در صورتیکه امروزه تخمین یا تعیین سن یک درخت برای اهل فن کاریست ساده.
اثر طبیعی ملی سرو هرزویل با مساحتی بالغ بر۶۲۵/۰ هکتار در سال ۱۳۶۶طی مصوبه شماره ۱۱۳ مورخ ۲۰/۶/۶۶ شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست.
دریاچه ویستان
شهر کوهپایه ای بره سر در بخش خورگام و در ۴۰ کیلومتری شهرستان رودبار زیتون واقع است . دریاچه ویستان فاقد رود دایمی است و از سرازیر شدن آبهای سطحی و چشمه های زیرزمینی ایجاد شده است. پوشش گیاهی منطقه شامل بید ، بلوط و راش، زالزالک و گیاهانی چون گل گاوزبان ، لاله کوهی ، شیرین بیان و… است اما در حاشیه دریاچه گیاه غالب نی به وفر قابل مشاهده است. این منطقه به دلیل کوهستانی بودن و قرار گرفتن دریاچه در دره برای فصول گرم سال پیشنهاد میگردد. امکان ماهیگیری در دریاچه وجود دارد اما ماهیان زینتی قرمز بیش از سایر ماهیان خودنمایی میکنند. اطراف این دریاچه فاقد هرگونه امکانات رفاهی است و منطقه از امنیت خوبی برخوردار است. وسعت دریاچه در حدود ۴ هکتار است و طولی در حدود ۲۳۰ متر و عرضی در حدود ۱۰۰ متر دارد.
چنانچه ار تهران قصد مسافرت به این منطقه را دارید می توانید از بزرگراه قزوین – رشت تا لوشان حرکت کنید و از آنجا با تغییر مسیر به سمت داماش بروید. از داماش تا بره سر کمتر از ۸ کیلومتر فاصله است. اگر از این مسیر استفاده کنید دقیقا در ابتدای بره سر و قبل از ورود به شهر جاده ای در سمت چپ وجود دارد که با ۲ کیلومتر مسافت شما رو به دریاچه می رساند. این مسیر دارای شیب های تند و سنگلاخی است و ترجیحا خودروهای دو دیفرانسیل پیشنهاد میگردد.
چنانچه از سمت رشت قصد سفر به این دریاچه زیبا رو دارید باید از رستم آباد مسیر خود را تغییر داده و به سمت توتکابن و از آنجا به سمت بره سر و داماش بروید. در این مسیر می توانید از مناظر بسیار زیبایی استفاده کنید، همچنین نمای جنوبی قله درفک از این مسیر قابل مشاهده است.
سفیدرود /سد منجیل
سفیدرود دومین رود بلند ایران است. سفیدرود را در باستان رود آمارد می‌نامیدند. در کتب قدیم سپید رود را با نام های گوناگون از جمله: سپیدرود، اسفیدرود، اسبیذروذ، سپیذروذ و سفیدرود خوانده‌اند. رودخانه سفيد رود با طول ۷۶۵ كيلومتر طولاني‌ترين و پر آب‌ترين رود استان گيلان است.
سر چشمه اصلي آن كوه چهل چشمه كردستان است كه بعدا” شعبه‌اي به نام گروس از كوه‌هاي پنجه‌علي و در شمال غربي همدان و شاخه‌هاي ديگري در ناحيه بيجار (گروس) به آن متصل شده و به سمت شمال جريان مي‌يابد. در ميانه رودهاي ديگري به نام قرانقوش‌چاي و ميانه‌چاي و هشترودچاي و آب‌هاي كوه سهند و همچنين بزقوش به آن مي پيوندند و بعد به سمت جنوب شرقي تغيير جهت مي‌دهند.
سپس زنجان رود كه از چمن سلطانيه سرچشمه مي گيرد و شعبات كوچك ديگر جاري شده از كوه هاي طارم به آن پيوسته و سر انجام به تنگه منجيل مي‌رسد. تا اين نقطه رودخانه مذكور با نام قزل‌اوزن (يا ” خوزوكويا” و يا رود سرخ) ناميده مي شود. در اين محل شاخه ديگري به نام شاهرود كه از كوه هاي طالقان سرچشمه مي گيرد و طول تقريبي آن تا منجيل حدود ۱۸۰ كيلومتر است به آن مي‌پيوندد اين شاخه تقريبا” يك چهارم آب رودخانه سفيدرود را تأمين مي كند.
از محل تلاقي رودخانه شاهرود و قزل‌اوزن به بعد رودخانه سفيد رود ناميده مي شود. در منطقه منجيل سد بزرگ سفيدرود بر روي اين رودخانه ساخته شده كه درياچه‌اي با وسعت ۵۶ كيلومتر مربع در پشت آن پديد آمده، در ادامه مسير اين رودخانه با پيوستن آبراهه‌هايي كه اصلي ترين آنها عبارتند از آبرود، سياه رودبار، تويسن و آبراهه شلي به سفيدرود و پس از گذر از مزارع حاشيه رودخانه به طرف شمال‌شرقي و منطقه تجن جاري مي شود. در انتها شعبه اصلي اين رود از طريق صدها كانال و آبراه زراعي در منطقه حسن كياده به درياي خزر مي‌ريزد.
آب و هوا در منطقه ي رودبار مديترانه‌اي مي باشد يعني زمستان هاي معتدل و اندكي مرطوب و تابستان هاي گرم و خشك . اين رود درناحيه ي منجيل در مسير بادهاي دائمي دره سفيد قرار گرفته كه به بادهاي منجيل معروف است.
این منطقه داراي جاذبه هاي فراوان طبيعي، تاريخي و فرهنگي است. چشم اندازهاي طبيعي شامل رودخانه سفيدرود، درياچه سد سفيدرود، درياچه سد تاريک، ييلاقات و جنگل هاي عمارلو، کوه درفک، دشت ها و برنج کاري ها، حيات وحش، گل ها و گياهان وحشي شامل درخت هرزويل، گل سوسن چلچراغ، پوشش گياهي، چشمه هاي آب معدني داماش، سنگ رود و کلشتر، چشمه آبگرم ماست خور و … است.
جاذبه هاي تاريخي و باستاني شامل تپه هاي باستاني مارليک، تپه گرد کول، تپه کلشي، پل خشتي لوشان و …. جاذبه هاي فرهنگي شامل فرهنگ مردم منطقه، آداب و رسوم، صنايع دستي، لباس محلي، گويش، زندگي کوچ نشيني مردم قسمتي از منطقه عمارلو و ساير جاذبه ها شامل دهکده ييلاقي بره سر، دهکده سالانسر در کنار و … مي باشد. در امتداد رودخانه سفيدرود باغ‌هاي انبوه زيتون قرار دارد كه با قایقرانی بر روی اين رودخانه در حالیکه وزش باد خنک و مطبوع گرمای تابستان را با خود می‌برد مي‌توان به تماشای دورنمای درختان هميشه سبز زیتون در ارتفاعات، صخره‌های بلند در کنار دشت‌های حاصلخیز و شاليزار هاي برنج نشست.
تنوع آبزيان :
بر اساس بررسي‌هاي انجام شده در طرح جامع شيلاتي طي سال‌هاي ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ در ناحيه دهانه رودخانه سفيدرود تا سد سفيدرود و سر شاخه هاي قزل‌اوزن و شاهرود، ۴۵ گونه و زيرگونه ماهي متعلق به ۳۶ جنس و ۱۷ خانواده شناسايي شده كه در بين ماهي هاي مهاجر عمده‌ترین آنها عبارتند از: اوزون برون، تاس ماهی، ماهی سفید، کپور معمولی، سس ماهی، لای ماهی، اسبله، سفید کولی، شاه کولی، سیاه کولی و البته ماهي هاي خانواده كپور بيشترين فراواني را به خود اختصاص داده‌اند.
رودخانه سفيدرود از لحاظ مهاجرت و زاد و ولد آبزيان بخصوص گونه هاي ماهيان خاوياري و گونه هاي ماهيان استخواني از رودخانه هاي منحصربه فرد در حوزه جنوبي درياي خزر مي باشد.
قله درفک – آتشفشان درفک
درفک نام آتشفشان خاموشی در استان گیلان و در رشته کوه البرز است درفک رشته کوهی هشت کیلومتری دارد که از جنوب شرقی به شمال غربی کشیده شده و چندین قله بلند در آن به چشم می خورد قله هایی که اگر اهل کوهنوردی باشید حتما نام آن را شنیده اید. پرترددترین قله این رشته کوه هم قله درفک است که با ارتفاع ۲۷۱۴ متر در محدوده شهرستان رودبار، بخش رحمت‌آباد و بلوکات، دهستان دشتویل و در ۲۷کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان رودبار قرار گرفته است. آتشفشانی که سال ها از آخرین جوش و خروش آن می گذرد و شاید بتوان گفت که بکرترین طبیعت و آب و هوا را در میان قله های دیگر دارد. به عبارتی این قله در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی رشت در استان گیلان و مقابل رستم آباد در بخش خورگام شهرستان رودبار در منطقه جنگلی سیاهکل واقع شده است.
نام قله درفک که محلی ها با نام های دال فَک، دورفک، دُلفَک هم می شناسند به روایتی از دال فَک ( دٌلفَک) آمده است که در گویش دیلمی، دال، نام پرنده‌ای است از خانواده عقاب و فَک به معنی آشیان و آشیانه است. بنابراین دالفک، یعنی آشیانه عقاب. اما بر اساس روایت دیگری، نام درفک از قوم دربیک آمده که تیره‌ای از ساکنان حوالی دریای خزر بوده اند. اما با این حال تعبیر اول از وجه تسمیه این قله متداول تر است.
سفر به درفک یک سفر کوتاه پر از جنگل، کوه، غار و کلبه های روستایی است و یکی از دیدنی ترین جاذبه‌های طبیعی استان گیلان به شمار می رود. درفک در پاییز، رویایی ترین آب و هوای خود را تجربه می کند. آب و هوای خنکی که در آن نه خبری از هوای مرطوب و شرجی و دم کرده گیلان است و نه طبیعت یک دست سرسبز این منطقه. شما در پاییز درفک رنگین کمانی از رنگ ها را می بینید که ذهنیتتان را درباره سرسبزی گیلان عوض خواهد کرد. به تمام این ها مه غلیظ و ابرهایی که در ارتفاعات تا زیر پای شما می رسند را اضافه کنید تا متوجه شوید که چرا سفر به درفک در پاییز می تواند بهترین تجربه طبیعت گردی شما باشد.
سلانسر
سلانسر روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان رودبار و یکی از زیباترین ییلاقات رودبار رستم‌آباد از شهرهای شهرستان رودبار در استان گیلان است و در ۱۵ کیلومتری رودبار قرار دارد. این منطقه دارای طبیعت بی نظیر و بسیار زیبایی است که هر ببینده ای را مسحور خویش می کند.
ییلاق سلانسر در ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و در دامنه این ییلاق درختان تنومند و بزرگ و در بلندای آن علفزارهای زیبایی وجود دارد. سلانسر تابستان های بسیار خنک دارد، ارتفاع زیاد و طبیعت همیشه مه گرفته آن از زیبایی های دیگر این ییلاق است.
داماش، سلانسر و درفک به دلیل داشتن چشم اندازهای طبیعی فراوان، جزء مهمترین قطب های گردشگری کشور به شمار می روند.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
فومن
فومن یکی از شهرهای استان گیلان است که با وجود مناطق تاریخی و دیدنی ماسوله و قلعه رودخان می تواند مقصد جذابی برای گردشگران و توریستان خارجی باشد. این شهرستان از شمال به شهرستان صومعه سرا از جنوب و جنوب غربی به خط‌الراس رشته‌کوه‌های البرز که مرز حوزه‌های آبخیز کوهستان مزبور حد طبیعی فومن و طارم است. از شمال غرب به ماسال (طالش) و شرق (رشت) محدود میشود. این شهر با موقعیت جلگه‌ای در میان کشتزارها و باغهای اطراف خود محصور میباشد.
فومن در ۲۵ کیلومتری غرب رشت قرار دارد و مناطق تاریخی و دیدنی ماسوله و قلعه رودخان در حوزه جغرافیایی این شهرستان واقع شده و برای دیدن آنها باید از این شهر گذشت. آب و هوای این شهر نیز همانند سایر نقاط جلگه‌ای گیلان، معتدل مرطوب خزری است. شهرستان فومن دارای یک بخش؛ بخش مرکزی و شش دهستان: آلیان، ماکلوان رودپیش، گشت، گوراب پس و لولمان است.
با هم قصد بررسی دیدنی ترین مناطق شهر فومن و البته چشم و چراغ آن یعنی ماسوله را داریم.
ماسوله
شهر تاریخی ماسوله یکی از زیباترین شهرهای کوچک پلکانی در ایران است که در استان گیلان و ۳۵ كيلومتری غرب شهرستان فومن واقع شده است. شهر ماسوله بخاطر قرار گرفتن در بین کوه و جنگل مناظر طبیعی دلنوازی را به خود اختصاص داده است. ماسوله شامل وسعتی معادل یکصد هکتار منطقه تحت حفاظت میراث فرهنگی و منابع طبیعی، یکی از خوش آب و هواترین نقاط ایران است که هر ساله پذیرای ده ها هزار گردشگر از سراسر جهان می باشد. شهر تاریخی و توریستی ماسوله به دلیل داشتن معماری منحصر به فرد در جهان شناخته شده است. اين شهر در سال ۱۳۵۴ خورشیدی با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسيده است.
قدمت ماسوله
طی کاوش های انجام شده از محوطه باستانی کهنه ماسوله سفالینه های لعابدار با رنگ های متنوع که متعلق به ۹۰۰ تا ۶۰۰ سال پیش بوده اند، بدست آمده است. که دقیق ترین مستندات قابل توجه تاریخی می‌باشند. برخی از آنها منقوش بوده که مربوط به دوره سلجوقی بوده اند. ماسوله ی قدیم یا «کهنه ماسوله» که در فاصله «هشت کیلومتری غرب جاده ماسوله به خلخال» قرار گرفته است سکونتگاه اصلی و اولیه ماسوله ایها بوده است که اکنون آنچه در این مکان به چشم میخورد سنگ دیوار بناهای آن است.
واژه ماسوله در زبان پهلوی بصورت ماه سوله نوشته شده است. ماه در این واژه به معنای خاص خودش بکار رفته و سوله در گویش محلی به معنای کوچک است که در یک ترکیب کلی به معنی سرزمین ماه کوچک خوانده می شود. در جای دیگر دربارة وجه تسمیه آن می توان ماسوله را به دو بخش ماس و اوله تقسیم کرد که در فرهنگ های ایرانی ماس به معنای کوه و مانع و اوله نیز به معنای بلند که در صورت ترکیب با «های» تصغیر به مفهوم مانند آمده است. که می توان ماسوله را کوه بلند و کوه مانند معنا کرد. ماسوله در عهد صفویه به خصوص زمانی که سران ایل شاهسون به این ناحیه آمدند به قزل دره (دره طلا ) معروف شده بود. در مقطعی از زمان نیز بخاطر وجود لوازم لشکری که در آن نگهداری می شد به قزل قلعه معروف شد.
معماری ماسوله
ماسوله دارای معماری منحصر به فردی است. محوطه جلوی خانه‌ها و پشت بام‌ها هر دو به عنوان پیاده رو استفاده می‌شوند. بافت معماری ماسوله در دوران زندیه شکل گرفته است و خیابان‌های کوچک و پله‌های بسیار به هیچ وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود نمی‌دهد. معماری ماسوله در یک جمله توصیف میشود: حیاط ساختمان بالایی پشت بام ساختمان پایینی است. تعداد طبقات ساختمان‌ها معمولا تا دو طبقه می رسد.
بناهای قديمی ماسوله با استفاده از خشت و سنگ لاشه، ملات، تيرهای چوبی و سرخس وحشي به عنوان عايق ساخته شده اند. ديوارها قطورند و قرن ها پابرجا مانده اند. گِل زرد برای نما و گِل كبود برای سقف، اندودهای رايج ساختمان ها به شمار می روند. اسلوب معماری روستايی منطقه وجه غالب منظر ماسوله را شكل می دهد. بازشوهای كوچک تعبيه شده در نماهايی از گِل زرد با رديف گُل هاي شمعداني در ايوان ها و پنجره ها، بخشي از سيمای شهری ماسوله را تشكيل می دهد.
شهرک ماسوله
هسته مركزی شهر كه كانون اصلی فعاليت نيز هست، حوزه بازار می باشد كه از لحاظ هندسی نيز تقريباً در مركز قرار گرفته است. ماسوله دارای پنج محله است كه يكی از آنها بازار می باشد. ساير محلات با نام های كَشه سر، مسجدبَر، اسدمحله و خانه بَر در اطراف بازار شكل گرفته اند.
شهر در ديواره دره ای كه رودخانه در قعر آن قرار دارد، رو به جنوب واقع شده است .رودخانه به عنوان لبه در انتهای پاييني عمل مي كند و لبه بالايی با فاصله بيشتری از شهر جاده ای است كه به سمت خلخال مي رود. جاده فومن به ماسوله اصلي ترين مسير دسترسي به شهر است كه از پايين ترين تراز و لبه پاييني وارد ماسوله مي شود و مفهوم لبه را در اين بخش تقويت مي كند. دو مسير فرعي ديگر كه يكي از جاده فومن ماسوله و ديگری از جاده خلخال منشعب مي شوند نيز امكان دسترسي سواره را از بدنه شرقی به ماسوله فراهم مي كنند.
فومن
قلعه رودخان فومن
قلعه رودخان نام قلعه ای تاریخی متعلق به دوران سلجوقی در ۲۰ كیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است.
قلعه رودخان آرمیده در دل جنگل در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است . بر روی سردر ورودی آن درج شده است كه این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است.
این كتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. قلعه رودخان نام قلعه ای تاریخی متعلق به دوران سلجوقی در ۲۰ كیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. این قلعه با ۲۶، هكتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد.دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۵ برج قرار گرفته شده است. در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است.
بر روی سردر ورودی آن درج شده است كه این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است. این كتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده است و در كنار آن رودخانه ای با همین نام جاری است.قلعه رودخان در۲۰ كیلومتری جنوب شرقی فومن از دهستان گوراب پس در بخش مركزی شهرستان فومن قرار دارد. ارتفاع این قلعه بین ۶۵۵ تا ۷۱۵ از سطح دریا در خط الراس یكی از ارتفاعات منطقه واقع شده است.
.در سمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است. علاقه مندان به دیدن قلعه بعد از عبور از شهر فومن، پس از گذشتن از روستاهای گشت، كر و محله، گشت رودخان، سیاه كش، گوراب پس، ملسكام و سعیدآباد به روستای قلعه رودخان رسیده و پس از گذشتن از حیدرآلات و طی سه كیلومتر جاده خاكی وارد اراضی پارك جنگلی قلعه رودخان شده و بایدمسیر ۵/۱ كیلومتری صعود تا محل قلعه را از راه پله احداث شده، عبور كنند.
قلعه رودخان از دو بخش تشكیل شده است، قسمت ارگ یا شاه قلعه در دو طبقه و از آجر ساخته شده كه در قسمت غربی این بنا واقع است، قلعه كلا دارای دو ارگ شانزده قراول خانه است.
در ورودی یا دروازه قلعه شمالی است و در دو طرف آن دو برج توپر بسیار عظیم ساخته شده است و بر بالای دروازه اصلی، كتیبه ای نصب شده بود كه این كتیبه در حال حاضر در موزه رشت نگهداری می شود. برخی از ساكنین منطقه به این شایعه باور دارند كه این قلعه را «جن ها» بنا كرده اند. آنها در باور خود، اظهار می دارند هیچ بنایی كه توسط آدمیزاد بنا شده باشد، نمی تواند اینقدر دوام بیاورد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، این دژ عظیم كه به قلعه روخان (رودخان) موسوم است، طی وقایع و رویدادهایی كه پس از دوره ساسانی به وقوع پیوست، تخریب شد، اما در قرن ۵ و ۶ هجری قمری و در زمان حكومت سلجوقیان تجدید بنا شد و به همین جهت در شمار قلاع اسمعیلیه مشهور است.
از روستای قلعه رودخان تا قلعه رودخان طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد كه توجه هر بیننده ای را به خود جلب می كند. در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت طولانی به سمت آسمان قد علم كرده و نور از لابه لای شاخه های این درختان به پایین می ریزد.
خاطرنشان می شود: قبلا چشمه آبی كه منبع اصلی آب قلعه بود، در حیاط قلعه دیده می شد و معروف است كه این آب را با گنگ از ییلاق زردخونی آورده اند. این چشمه پس از زلزله سال ۱۳۶۹ گیلان خشك؛ اما بعدها به وسیله میراث فرهنگی گیلان احیا شده است.قسمت دوم قلعه، قسمت نظامی یا قورخانه است كه در قسمت شرقی قلعه رودخان قرار دارد.
از وجوه جالب توجه در معماری قلعه رودخان كاربرد طاق های جناغی و انواع مختلف آن و نیز طرح های آجركاری و سنگ چینی است كه نشان از دقت نظر سازندگان آن دارد.
گفتنی است، با توجه ویژه كار گروه گردشگری گیلان به اهمیت و جایگاه مهم بنای قلعه رودخان و نقشه آن در ایجاد یك قطب بزرگ گردشگری در استان همزمان با فعالیت های اداره كل میراث فرهنگی گیلان زمینه حضور و سرمایه گذاری بخش خصوصی در پارك جنگلی قلعه رودخان فراهم شده، به طوری كه پیش طرح ایجاد تاسیسات اقامتی و پذیرایی در محدوده پارك جنگلی قلعه رودخان ارایه و نظر به ویژگی های استثنایی بنای قلعه رودخان و طبیعت بسیار زیبا و جذاب آن با اقوام های هماهنگ سازمان ها و ادارات دولتی نظیر منابع طبیعی، محیط زیست، راه و ترابری و میراث فرهنگی و گردشگری در آینده نزدیك قلعه رودخان محیط پیرامون آن به یكی از قطب های مهم گردشگری در كشور تبدیل خواهد شد.
ییلاق اندره
ییلاق اندره از ییلاقات زیبای بخش سردارجنگل فومن ودر فاصله ۵کیلومتری ماسوله ودر مرز بین گیلان وزنجان ودر مسیر جاده ماسوله به خلخال قراردارد . طبیعت زیبای این ییلاق آرامش را به روح آدمی برمی گرداند .جاذبه های طبیعی این دیار به قدری زیاد است که دل کندن از آن کاریست دشوار .
بقعه عون بن علی
طبق شجره‌نامه موجود این بقعه آرامگاه پسر محمد حنفیه پسر حضرت علی(ع) است بنای آن قدیمی و هشت ضلعی است دیوارهای داخل بقعه از سنگ مرمر و سقف به صورت طاق مدور است که با گچ سفید کاری شده استبقعه عون بن علی بر دیوار غربی دری از چوب آبنوس و بسیار قدیمی با کنده‌کاری‌های فوق‌العاده ظریف وجود دارد که به در چله خانه معروف است که بنا به روایتی با ۲۰ پله راه به سردابی می‌برد که تا زیرکوه کشیده شده است این در فعلا بسته است و پشت آن دیوار کشیده شده است مطابق کتیبه‌ای که روی ستون قطوری در مدخل بنا حک شده تعمیرات اساسی بقعه در زمان فتحعلی شاه صورت گرفته. وسط اتاق ضریح چوبی مشبکی قرار دارد ودر میان آن صندوقی موجود است که منبت‌کاری بوده و بر حاشیه بدنه‌های آن کتیبه‌ای به خط خوش از آیات قرانی کنده شده است. قدیمی ترین تاریخی که از بقعه برمی‌آید مربوط به سنگ قبری است که در تاریخ ۹۶۹ هجری قمری بر بدنه دیوار بنا نصب است.
در محله مسجد بر شهر تاریخی ماسوله قرار دارد.عون ابن علی بر طبق روایات،فرزند محمد حنیفه یا محمد ابن حنیف از نوادگان حضرت علی (ع)شمرده می شود.که متحملا دراوایل قرن سوم یا چهارم و شاید ششم هجری همزمان با ورود امام زاده ابراهیم (ع)شفت،امام زاده هاشم(ع)رشت و نیز سید جلال الدین اشرف(ع) استانه اشرفیه، به این ناحیه روی اورده بود. این بقعه در مجموعه ای مذهبی ،مرکب از خود بقعه در میان ومسجد جامع در جوانب شرق وغرب،جای گرفته است.بقعه پلانی هشت گوش دارد و هر یک از اضلاع ۱۸۰سانتی متر طول دارند.گنبدی بر روی این فضا وجود دارد که ارتفاع صحن امام زاده تا زیر طاق گنبد اول۲۰/۴سانتی متر است.گنبد بقعه،حالتی شلحمی دارد که امروزه ان را با حلب پوشانده اند.دو مناره در اطراف گنبد این مسجد،احداث کرده اند که جدید است.قسمت بیرون امام زاده،دارای طاق نماهایی با اجر کاری وقسمت داخلی نیز طاق نماهایی دارد. گفتنی است که در مورد تاریخ بنای این بقعه وتاریخ دقیق شهادت حضرت عون بن علی (ع)سند معتبر ومکتوبی یافت نشده است.این بقعه در دهه ی ۱۳۶۰ توسط مرحوم خلیل حاتمی ماسوله ،که ریاست هیئت امنای این بقعه را در دست داشت،تجدید بنا شد و جزو۱۲۰۰بقعه در اثار تاریخی ایران جای دارد.
ییلاق زودلَ سَر
اسم این ییلاق از روستای کوچکی به نام روستای زودل که در مسیر ییلاق قرار دارد گرفته شده است. و پسوند “سر” نیز به دلیل اینکه این ییلاق بالاتر از روستای زودل و به عبارتی بالاسر روستا قرار دارد به اسم روستا اضافه می شود، و نام “زودل سر ” را برای ییلاق به ارمغان می آورد.
معمولا مردم هر روستا برای خود ییلاق مخصوص به خود را دارا می باشند. ییلاق زودل سر به اهالی رو ستای خانوانه اختصاص دارد(روستای خانوانه در کیلومتر ۱۰ جاده فومن به ماسوله واقع شده است ). در حال حاضر اهالی رو ستا بیشتر برای تفریح به این ییلاق سفر می کنند. قدیمی ترین خانه ییلاق داری قدمتی در حدود ۶۰ سال می باشد که درواقع آخرین بازمانده از خانه های اهالی رو ستای خانوانه در سالیان بسیار دور در این ییلاق می باشد.(این خانه متعلق به شخصی به نام حبیب رمضانی خانوانه می باشد). این ییلاق در مسیر قله معروف “تراشوم” قرار دارد و هر جمعه میزبان تعداد زیادی کوهنورد اعم از حرفه ای و آماتور می باشد.
بقعه متبرکه سبزه قبا
بقعه متبرکه سبز قبا در روستای شنبه بازار در شهرستان فومن در استان گیلان واقع شده است. این بقعه و فضای پیرامون آن میزبان شهدای ۸ سال دفاع مقدس میباشد که در کنار همرزمانشان در این مکان آرمیده اند. وجود بارگاه مقدس شهید سید جواد موسوی در محوطۀ بقعه متبرکه سبز قبا موجب شده تا این بقعه میزبان خیل عظیم بازدید کنندگان و زائرانی باشد که به قصد زیات سبز قبا و نیز آرامگاه شهید سید جواد موسوی به شهرستان فومن سفر میکنند.
مناطق کوهستانی فومن
ناحیه کوهستانی فومن قسمتهای جنوب شهرستان رادر برگرفته ودارای نواحی جنگلی ومراتع وقلل وارتفاعات بسیار زیبا که برای گردشگری وورزش کوهپیمایی بسیار مناسب هستند می باشد این ارتفاعات بسیار زیبا ودیدنی از ارتفاعات ماسوله گرفته تاارتفاعات گسگره ،ماکلوان ،گشت رودخان ،فوشه وقلعه رودخان که هر کدام زیبایی خاص خودشان رادارند.ودر واقع بیشترین وبهترین ارتفاعات استان گیلان در شهرستان فومن واقع شده است که سالانه تعداد زیادی گردشگر وکوهنورد به این ارتفاعات صعود می کنند واز چشم اندازهای زیبای آن بازدید می کنند.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
رشت
رشت به عنوان مرکز استان گیلان یکی از مقاصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی در بین شهرهای شمالی کشور به شمار می رود. بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر شمال ایران با توجه به داشتن آب و هوایی بسیار مطبوع در تابستان، زمستان و البته ایام عید و بهار سومین شهر گردشگرپذیر ایران به شمار می رود و سالانه میلیون ها نفر این شهر را برای گذراندن ایام تعطیل و غیرتعطیل خود انتخاب می کنند. جالب است بدانید که رشت فشرده ترین شهر ایران به لحاظ نسبت جمعیت به وسعت است. قصد داریم شما را با دیدنی های این شهر و البته سوغات و مراکز مهم این شهر بیش از پیش آشنا کنیم.
سوغات رشت
سوغات رشت موضوع جذابی است که در این بخش به آن خواهیم پرداخت. شهر رشت در استانی قرار دارد که از طرفی به دریا و از طرف دیگر به کوه و جنگل ختم می شود به همین دلیل تنوع بسیاری در محصولات و سوغاتی های رشت میتوان دید، کافیست سری به بازار بزرگ رشت بزنید و این تنوع را در سوغات و صنایع دستی رشت ببینید. بطور مفصل در بخشی دیگر به صنایع دستی رشت خواهیم پرداخت. در اینجا به سوغاتی های خوراکی خوشمزه و مخصوص رشت که نظر گردشگران را به خود جلب می کند، می پردازیم. از این میان شرح مختصری درباره ی رشته خشکار، زیتون، ماهی سفید، برنج، چای، رب انار، نان برنجی و کلوچه آورده ایم. تنوع سوغاتی های رشت آنقدر زیاد است که توضیح درباره ی همه آن ها امکان پذیر نیست، ولی در زیر تعدادی از سوغاتی های شهر رشت به اختصار برای خریدی آسان نام برده شده است:
رشته خشکار رشت
رشته خشکار یکی از شیرینی های سنتی رشت و استان گیلان می باشد که در سفر به این شهر می توانیم برای مصرف خود و سوغات شهر رشت آن را تهیه کنیم. رشته خشکار ذوق و سلیقه زنان گیلانی را نشان می دهد چون شیرینی است که بسیاری از زنان گیلانی آن را در خانه درست می کنند. همچنین نزد مسافران این خطه ی همیشه سبز محبوبیت بسیاری دارد. برای خرید این شیرینی خوشمزه می توانید به قنادی های شهر رشت سری بزنید و رشته خشکاری را که جلوی چشمتان درست و برشته می شود، تهیه کنید. رشته خشکار در واقع بریده های خمیری شکل است که در وسط آن مغز، هل و ادویه جات می ریزند و سپس در روغن برشته می کنند به همین علت چرب، شیرین و بسیار لذیذ است. گیلانی ها معمولا برای ماه مبارک رمضان این شیرینی را در خانه درست و مصرف می کنند امّا شما اگر سفری به رشت داشتید بعنوان یک سوغات از شهر رشت آن را تهیه کرده و از خوردن آن همراه چای فراموش نکنید.
زیتون
زیتون دارای خواص بسیار زیادی است، هرچه از خواص آن بگوییم باز هم کم است. محصولات و فرآورده های زیتون نیز به اندازه خود آن دارای خواص درمانی هستند. رشت یکی از منابع زیتون کشور بحساب می آید. بازار های رودبار و منجیل پر از فروشگاه های زیتون فروشیست که در کنار زیتون روغن آن و زیتون پرورده نیز می فروشند. زیتون سیاه و سبز دو نوع آن هستند که در کشور ما فقط زیتون سبز به طور طبیعی یافت می شود. ترکیب زیتون و ماهی سفید در سفره همه را وسوسه می کند تا در سفری که به رشت دارند مقدار زیادی زیتون به همراه بیاورند. باغ های رودبار که سراسر درختان زیتون هستند باعث فراوانی این محصول گرانبها در استان گیلان شده اند. در سفری که به رشت دارید حتما به همراه خود زیتون تازه بیاورید، بعلاوه از فرآورده های آن نیز فراموش نکنید فقط بیاد داشته باشید در خوردن این میوه خوشمزه و خوشخور زیاده روی نکنید.
ماهی سفید رشت
خوشمزه ترین سوغاتی رشت، ماهی سفید آن می باشد که در دریای خزر و رودخانه های استان گیلان صید می شود. ماهی سفید یکی از مرغوب ترین ماهی های شمال کشور محسوب می شود. دارای مزه ی بسیاری عالی و بدون بو است. هر چند خوردن آن بدلیل استخوان های ریز و زیادی که دارد بی دردسر نیست. ماهی سفید را درکنار برنج یا بصورت شکم پر درست می کنند. ماهی خواص درمانی بسیاری دارد و مصرف هفتگی برای هر سن و سالی توسط پزشکان توصیه می شود. ماهی منبعی برای ویتامین A ،B ،D می باشد و دارای کلسیم و فسفر و امگا ۳ و ید است. برای خرید ماهی سفید تازه به بازار بزرگ شهر رشت سری بزنید.
برنج رشت
با آوردن اسم استان های شمالی کشور نام برنج هم تداعی می شود یکی از بهترین برنج های دنیا در شمال ایران کشت می شود. رشت هم یکی از تولید کنندگان و عرضه کنندگان برنج کشت شده در استان گیلان می باشد. از جمله نشان مرغوبیت برنج های استان گیلان بو و عطر آن است همچنین در صورت کف مال کردن آن ها چربی حاصل از آن احساس می شود. مردم عزیز گیلان و رشت برنج را بصورت کته مصرف می کنند که خاصیت و ویتامین های موجود در آن حفظ شود. با توجه به آنچه گفته شد خرید برنج شمال را از یاد نبرید. همچنین برنج ارزشمندترین سوغات استان گیلان محسوب می شود.
چای رشت
چای در بسیاری از شهر های استان گیلان مانند رشت، فومن، لنگرود، صومعه سرا، سیاهکل کشت می شود. رشت علاوه بر تولید، مرکزی برای عرضه ی چای گیلان می باشد و مسافران به راحتی می توانند در این شهر چای مورد نظرشان را تهیه کنند. چای گزینه ای مناسب برای سوغاتی بردن است چون چای رشت خوش عطر و طعم است و نسبت به سوغاتی های دیگر مثل برنج جای کمتری را می گیرد. چای نوشیدنی خوبی برای رفع خستگی می باشد و دم کردن آن با افزودنی های چون بهارنارنج، هل، دارچین و … هر کدام مزیتی و خاصیتی دارد.
رب انار
رب انار یکی از بهترین و خوشمزه ترین سوغاتی های خوراکی رشت بحساب می آید. رب انار نیز دارای خاصیت های درمانی و دارویی زیادی است که می توان آن را در غذا و نیز به صورت جداگانه مصرف کرد. خورشت مخصوص شمالی ها یا همان فسنجان با رب انار تازه درست می شود. رب انار را می توانید به صورت فله در بازار رشت پیدا کنید که در این صورت یک رب انار خوشمزه و تازه تهیه کرده اید. رب انار ترش محلی گیلان بسیار طرفدار دارد تا حدی که بسیاری برای سفارش سوغاتی از سفر کنندگان به این استان طلب رب انار می کنند.
نان برنجی رشت
نان برنجی رشت که به آن نان تیمیجان هم می گویند نانی است که از آرد برنج تهیه می شود و از لحاظ شکل ظاهری گرد و نازک می باشد. تیمیجان نام روستایی می باشد که نان برنجی مخصوص آن روستاست و به بازارهای رشت هم راه پیدا کرده است. نان برنجی را زنان با ذوق و هنرمند گیلانی مخصوصا برای عید و مهمانان خود پخت می کنند. نان برنجی بدلیل آرد برنجی که دارد طعم شیرینی دارد و خود رشتی ها آن را با حلوا ارده مصرف می کنند که بسیار خوشمزه و لذیذ می باشد. نان برنجی رشت سوغاتی بسیار خوبی است و مسافران اولین بار که آن را مصرف می کنند مشتری پرو پا قرصش می شوند.
کلوچه
از گذشته ساز کلوچه های گیلان به وفوور به گوشمان رسیده است و کلوچه های لاهیجان از دیرباز طعم و عطر بخصوص خود را در خاطره ی مردم به جای گذاشته اند. یکی دیگر از بهترین سوغاتی های رشت می تواند کلوچه های استان باشد که در بازار های آن می توانید بیابید. کلوچه های لاهیجان و فومن از مشهور ترین کلوچه های گیلان هستند که آنها در رشت نیز عرضه می شوند و برای نوش جان کردن کلوچه های داغ و تازه می توانید به مرکز آن نیز سر بزنید. بیشتر زنان گیلانی دستی بر کلوچه پزی دارند. کلوچه نیز مثل سایر شیرینی ها در تمام شیرینی فروشی های رشت یافت می شود. از این سوغاتی خوشمزه و مناسب برای دوستانتان نیز تهیه کنید.
مناطق دیدنی رشت
آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی
این آرامگاه در جنوب شهر رشت و در میان بقعه و گورستان سلیمان داراب قرار دارد. بنای یادبود میرزا کوچک جنگلی به گونه ای ساده اما زیبا و با توجه به اصول معماری سنتی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ساخته شد. در اطراف قبر میرزا اجساد مجاهدان جنگلی دفن شده که اسامی آنها بر روی سنگ قبر حک شده است. در کنار قبر میرزا آرامگاه شاعربلند آوازه و مردمی گیلان ، شیون فومنی قرار دارد. میرزا کوچک خان جنگلی در خانه ای متولد شده که اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان گیلان و خانه یکی از بزرگترین مشاهیر ایران تبدیل گردیده است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت خیابان سهیل دبیری، جنب دفتراسناد رسمی گیلان
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی یا همان پارک شهر رشت، قدیمی ترین پارک رشت است که قدمت آن به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار می رسد.
عمارت کلاه فرنگی از جمله آثار دوره قاجاریه شهر رشت هم در ضلع جنوبی باغ محتشم قرار دارد که یک بنای چند ضلعی است که همین مسئله ظاهر زیبایی به ساختمان بخشیده و از یک نواختی نمای بیرون آن جلوگیری میکند.
نمای بیرون عمارت کلاه فرنگی طوری است که به نظر می رسد این بنا دارای ۳ طبقه است، اما در اصل این بنا ۴ طبقه می باشد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق است و این اتاق ها هر یک به وسیله پنجره هایی نورگیری داخلی و تهویه مناسب را در فصل گرم سال فراهم می کنند. بلندترین اتاق این عمارت هشت گوش و از هر سو دارای پنجره هایی است که رو به باغ باز می شود و مصالح به کار رفته در آن آجر، چوب و گچ است.
مصالح به کار رفته در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته ای و پوشش آن از جنس سفال خمره ای تعبیه شده، که در زیر آن سفال هایی جهت عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان قرار گرفته است. دور تا دور ساختمان در طبقه اول به صورت ایوان و در طبقه دوم به صورت بالکنی چوبی است که ۶۸ ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده است.
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی، در گذشته، از محلات کم تردد رشت بوده است و به همین علت محلی برای سکونت تابستانی حکمرانان و فرمان داران بود، اما با توجه به توسعه شهر و افزایش جمعیت و خیابان های ارتباطی در کنار این پارک جهت دسترسی به مرکز شهر و احداث بنای استانداری و شهرک بازی کودکان در ضلع غربی این پارک موجب شده تا این عوامل آرامش و سکوت محل و منطقه را تحت تأثیر قرار دهد.
علت انتخاب نام کلاه فرنگی بر روی این بنا، شباهت فراوانی است که طبقه فوقانی این بنا به کلاه سیلیندری (فرنگی) داشته است. در سال ۱۳۷۴ این عمارت به مدیریت میراث فرهنگی گیلان واگذار گردید و امروزه از آن به عنوان مرکز آموزش هنرهای دستی استفاده می شود. این اثر در تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۶۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت ضلع جنوبی شهر رشت، کنار رودخانه گوهررود، خیابان حافظ
پارک جنگلی سراوان
از قدیمی ترین عرصه های جنگلی گیلانِ که به خاطر گونه های متنوع گیاهی که دارد در سطح کشور و حتی جهان کم نظیر می باشد. ابتدای ورودی پارک جنگلی سراوان یک آبگیر کوچک وجود دارد که فوق العاده زیباست. برای این آبگیر سکوی کوچکی تعبیه شده و دو قایق قو شکل هم برای گشت و گذار فراهم گردیده است. یکی از جاذبه های پارک جنگلی سراوان وجود موزه میراث روستایی کشور است که در قسمتی از این پارک زیبا قرار دارد.
تالاب عینک
تالاب عینک در حاشیهٔ پارک دانشجو، در غرب شهرستان رشت واقع است و از نظر مساحت، دومین تالاب بزرگ استان گیلان محسوب می شود. تالاب گستره غربی شرقی دارد و طول آن در حدود ۲.۶ کیلومتر و عرض آن در بیشترین حالت ۲۶۰ متر است. این تالاب به دلیل آن که در عکس های هوایی شبیه عینک است به این نام خوانده می شود. این تالاب از مناطق مهم گردشگری شهر رشت محسوب می شود. محیط آن ۱۲ کیلومتر و منبع آبی آن ۳۰ هکتار است. در مرداب عینک حدود ۲ تن ماهی کپور و ماهی آزاد پرورشی وجود دارد.
شرایط تالاب عینک نسبت به تالاب های دیگر استان گیلان اندکی خاص می باشد از آن لحاظ که این تالاب در داخل شهر قرار گرفته و از طرفی در این سالها شاهد افزایش بی سابقه جمعیت در شهر رشت بوده ایم و این حجم انبوه جمعیت، موجب گردیده تا به نسبت تالاب های دیگر، این تالاب با مشکلات عدیده تری دست و پنجه نرم کند که از آن جمله می توان به ساخت و سازهای بیشمار در حریم تالاب، ورود فاضلاب های شهری و صنعتی به داخل تالاب و تولید زباله توسط شهرنشینان اشاره کرد تا جایی که بخش هایی از تالاب را لوازم منزل و املاح و مصالحی اشغال کرده که به دلیل تخریب خانه های مسکونی به داخل تالاب رها شده و اینها دلایل خشک شدن بخش هایی از تالاب است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت خیابان افتخاری، جنب پارک دانشجو
چشمه آب شور لاکان
لاکان منطقه ایست واقع در جنوب رشت. در انتهای جاده رشت- لاکان جاده ای خاکی وجود دارد که در اواسط آن روستای آقا دانا پیر قرار گرفته و در شرق جنگلی انبوه و زیبا واقع شده که چشمه آب شور لاکان را در برمیگیرد. آب این چشمه دارای مقدار زیادی املاح نمک می باشد و دیواره های چشمه از رسوب های آهکی پوشیده شده است. مردم منطقه این چشمه را مقدس و آب آن را شفابخش می دانند به همین دلیل در فصل تابستان برای درمان بیماری های پوستی از آب چشمه استفاده می کنند.
آدرس: ایران – گیلان – رشت انتهای جاده رشت- لاکان
پارک دانشجو
بوستان دانشجو انتهای شرقی شهر رشت و نزدیک به خروجی شهر به سمت شهرهای شفت و فومن واقع شده.
این پارک علاوه بر فضای سبز دارای یک آبگیر طبیعی زیباست که درواقع امتداد مرداب عینک بوده که جلوه خاصی به این مجموعه بخشیده و شرایط مناسبی را برای استفاده بازدیدکنندگان از قایق های تفریحی و همچنین ماهیگیری فراهم ساخته است. همچنین این پارک دارای تجهیزات ورزشی همگانی و وسائل محدود تفریحی مخصوص کودکان می باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت میدان یخسازی، کمربندی شهید بهشتی، نبش بلوار دانشجو
خانه ابریشمی
“خانه ابریشمی” یکی از خانه های قدیمی و زیبای شهر رشت است که در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده و بیشتر از یک قرن قدمت دارد. مساحت این خانه، ۲ هزار متر مربع است، که در دو طبقه ساخته شده و دارای ۸ اتاق می باشد. تالار آیینه و چینی خانه از تالارهای بسیار زیبای این خانه قدیمی است که هر کدام از تالار ها با تزئینات پر کار آرایش شده اند.
در تالار چینی خانه، ظروفی منقوش به نقش گل و مرغ، در دوایری که با گچ بری ها احاطه شده، وجود دارد و تالار آیینه با آینه کاری های دقیق و ظریف تزئین شده است. تزئینات بی شمار سقف، گیلویی ها، طاق ها، طاقچه ها و سردرها به همراه گچ بری های ظرفی در اطراف پیش بخاری این بنای مسکونی را در ردیف زیباترین منازل دوره قاجاریه قرار داده است. از آنجا که این بنا در گذشته به حاجی میرزا ابریشمی تعلق داشت، امروزه هم به اسم صاحب اولیه اش معروف می باشد. خانه ابریشمی رشت با شماره ۳۳۶۵ در سال ۷۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت خیابان مطهری، کوی حاج میرزا خلیل، جنب ساختمان شورای شهر (ساختمان میرزا خلیل)
روستای سقالکسار
این روستا دارای مناطق دیدنی بسیار زیبایی است که بدون شک می تواند نظر همه را به خود جلب کند، یکی از این جاذبه های دیدنی دریاچه سقالکسارِ که در هر فصلی از سال زیبایی خاص خودش را دارد.، سقالکسارغیر از دریاچه جاذبه های طبیعی زیادی دارد که برای درک هرچه بهتر آن باید از نزدیک دیده شود.در گذشته پرندگانی مانند لک و سار به این روستا می آمدند و از چشمه ی آن آب می خوردند، به همین خاطر این روستا سقالکسار نامیده شده است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت فلکه انتظام، ۱۰ کیلومتری جاده جیرده، بعد از بقعه آقاسید شریف
دریاچه سقالکسار
روستای سقالکسار واقع در شمال کشور ایران، استان گیلان و ۱۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و بین راه آقاسید شریف تا جیرده قراردارد. آب دریاچه از ریزش های جوی و چشمه ساران منطقه تامین میشود. ارتفاع دریاچه از سطح دریا ۶۴ متر، طول دریاچه در حدود ۶۰۰ متر و عرض آن ۵۰۰ متر است. واژه سقالکسار به معنای محل آب خوردن پرندگان است. در گذشته پرندگانی مانند لک و سار به این روستا می آمدند و از چشمه ی موجود در آن آب می خوردند به همین خاطر این روستا سقالکسار نامیده شده است. مساحت این دریاچه ۱۵ هکتار است.
پاکیزگی این روستا یکی از ویژگی های مهم آن است و یکی از دلایل مهم این پاکیزگی، اجرای طرحی توسط شورای اسلامی این روستاست مبنی بر اینکه در هنگام ورود، در هنگام ورود سه هزار تومان از گردشگران ورودی دریافت می کنند و یک کیسه زباله به آنها می دهند تا زباله های خود را در طبیعت رها نکنند و در کیسه بریزند، در صورتی که کیسه های زباله از سوی گردشگران به متصدی تحویل داده شود دو هزار تومان به آنان پس داده خواهد شد، این جایزه و مشوق موثر موجب شده است تا وجود زباله در طبیعت این روستا صفر باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت روستای آقا سید شریف
خانه تاریخی قدیری
خانه تاریخی قدیری رشت نمادی از معماری دوران قاجاریه می باشد. در ضلع شرقی سبزه میدان رشت و در انتهای کوچه اختیاری خانه ای قرار دارد که بعنوان پژوهشکده میراث فرهنگی مورد استفاده قرار گرفته و دارای کتابخانه ای با کتب تخصصی مرمت، معماری، تاریخی، گردشگری و سایر زمینه هاست. قدمت این بنا که توسط محمدولی خان تنکابنی سپهدار حکمران گیلان احداث شد به اواخر دوره قاجار برمی گردد و در اوایل دوره پهلوی هم مرمت و قسمت های به آن الحاق شد. این بنا دارای اسکلت و سازه چوبی با سقف لمبر کوبی می باشد. پوشش خارجی خانه قدیری، سفالی و در و پنجره آن از چوب نراد روسی ساخته شده و تزیینات آیینه کاری و گچ بری داخلی آن بسیار زیبا و باشکوه است. این بنا به شماره ۲۶۸۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .
آدرس: ایران – گیلان – رشت ضلع شرقی سبزه میدان، انتهای کوچه اختیاری
خانه میرزا کوچک خان جنگلی
خانه میرزا کوچک خان جنگلی، اکنون به یکی از جاذبه های گردشگریِ مهم استان گیلان و خانه یکی از بزرگترین مشاهیر ایران تبدیل شده است.خانه ای قدیمی که بخش هایی از آن و اشیایی که در بخش موزه مانندی در آن باقی مانده متعلق به همان روزهایی ست که سردار جنگل در آن خانه زندگی کرده است. در ضمن هر از چند گاهی در این خانه نمایشگاهی برگزار می شود.خانه موزه و مرکز اسناد میرزا کوچک جنگلی همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۳ و جمعه ها از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۷ عصر یکسره باز بوده و افتخار میزبانی شما عزیزان را دارد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت استاد سرا، خیابان سهیل دبیری، جنب دفتراسناد رسمی
پارک ملت رشت
این پارک، یکی از باغ های قدیمی رشت به نام “سیاه باغ” بوده و درختان این پارک اغلب قدیمی‌اند ، اینجا پس از طراحی و بازسازی به عنوان بوستان ملت افتتاح شده تا محلی برای آرامش همگان باشد. پارک ملت یکی از مراکز ورزش همگانی صبحگاهی در رشت است که همه روزه افراد زیادی را برای ورزش همگانی به داخل پارک میکشاند.
علاقمندان به ماهی بهتر است بدانندکه یک مجتمع اکواریومی که ۶۸۰ قطعه از ماهیان کمیاب تزیینی شمال و جنوب کشور و ۲۸ قطعه خرچنگ دارد، دراین پارک به بهره برداری رسیده است. این پارک به خاطر کمپینگ بزرگی خود، پذیرای مسافران بیشماری از سراسر کشور می باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت بلوار شهید انصاری، سه راه کانادا
سبزه میدان رشت
سبزه میدان رشت نام میدانی قدیمی در رشت است که در نزدیکی میدان شهرداری این شهر قرار دارد. این میدان در زمان حکومت محمدولی خان تنکابنی در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بازسازی و بهسازی شد و از همان زمان به گردشگاه عمومی تبدیل شد و امروزه دارای فضای سبز، کتابخانه عمومی و تندیس هایی از مشاهیر گیلان شیون فومنی، پروفسور فضل الله رضا، دکتر محمود بهزاد، پروفسور مجید سمیعی و پروفسور اکبرزاده می باشد. در محدوده سبزه میدان و خیابان های منتهی به آن مراکز خرید و فروشگاههای زیادی وجود دارند که این منطقه را به یکی از مراکز اصلی خرید در شهر رشت تبدیل کرده است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت در نزدیکی میدان شهرداری
شهرک امامزاده هاشم رشت
کیلومتر ۲۵ جاده رشت به تهران شهرک امام زاده هاشم قرار گرفته است که به خاطر قرار داشتن بقعه امام زاده در طول سالیان مدید جمع کثیری از اهالی گیلان و استان ها مجاور برای زیارت امام زاده و خرید محصولات منطقه به این شهرک سفر می کنند. طبیعت شهرک فوق العاده زیباست و مزارع برنج در کنار سپید رود در چهار فصل سال چشم انداز بکری را ساخته است که از ارتفاعات مجاور شهرک می شود تمام آن را مشاهده کرد، اصالت خانه های روستایی اش، کوچه های خاکی و قیری نشده اش، شاخه های نشکسته درخت هایش و قله هایی که در دوردست از برف پوشیده است حس خوبی به هر طبیعت دوستی می دهد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت کیلومتر ۲۵ جاده رشت به تهران
طبیعت روستای پیربازار
پیربازار منطقه‌ای خوش آب و هوا در استان گیلان به شمار می رود.سال ها قبل این محل بندر بوده و پادشاهان قدیم برای عبور از خاک ایران و سفر به اروپا از این بندر با کشتی عبور می‌کرده اند. از پادشاهان آن دوره میتوان ناصر الدین شاه را نام برد که زمانیکه قصد سفر به اروپا داشته است به پیربازار آمده بود و زیبایی این بندر او را شیفته پیربازار کرده و خواست آن را به نام خود تصاحب کند. او انتظار داشت حاکم پیربازار آن را پیش کش کند ولی حاکم پیربازار با آوردن دلایلی از جمله این که مردم از این بندر روزی خود را تامین میکنند و … ناصرالدین شاه را قانع می کند تا از این خواسته دست بردارد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت حدود ۶ کیلومتری رشت
کاروانسرای لات
در مسیر جاده اصلی ارتباطی شمال کشور به مرکز، در نزدیکی شهر رشت و در منطقه سراوان، کاروانسرای قدیمی معروف به کاروانسرای لات قرار گرفته که معماری زیبای آن نظر هر خوش ذوقی را به خود جلب می نماید. لات در لغت به معنی زمین صاف و هموار کنار رودخانه است و به نظر می رسد چون این کاروانسرا در اراضی هموار کنار سفید رود (اراضی لات) ساخته شده به این اسم شهرت یافته که البته نزد روستائیان آنجا به کاروانسرای شاه عباسی مشهور می باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت جاده قدیم قزوین-رشت،۴ کیلومتری امام زاده هاشم
کلیسای بیستون
ارمنی ها از قرن هفدهم به بعد در رشت سکونت دارند که قرن بیستم اوج شکوفایی ارمنیان بود که سبب تبدیل گشتن این شهر به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری ارمنیان در زمینه ابریشم و برنج گشته گردید.
آدرس: ایران – گیلان – رشت سبزه میدان، خیابان طالقانی یا بیستون
مسجد چله خانه
این بنا در محله چله خانه شهر رشت و بقعه میرنظام الدین واقع گردیده و ازآثار دوره قاجاریه است . محراب بنا، گچبری ساده و به آیات و عباراتی مزین است . بام بنا سراسر سفال سر است و گلدسته ای آجری دارد . آرامگاه دکتر حشمت – همرزم میرزا کوچک جنگلی – در حیاط مسجد واقع است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت محله چله خانه
موزه گنجینه رشت
موزه رشت بنایی قدیمی با قدمت بیش از ۷۰ سال در زمینی به وسعت ۷۰۰مترمربع با زیربنایی به وسعت ۵۶۰ مترمربعه که در خیابان طالقانی رشت قرار دارد. این بنا منصوب به میرزاحسین خان کسمایی می باشد که در سال ۱۳۴۹ وزارت فرهنگ وهنر این بنا راخریداری کرده و تبدیل به موزه نمود. بعد از انقلاب تا سال ۱۳۶۷ به نام موزه شهدا زیر نظر اداره کل ارشاد اسلامی گیلان اداره می شد. بعد از تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور این بنا پس از مرمت اساسی در تاریخ دهم مهر۱۳۶۸ بازگشایی شد. موزه از دوبخش مردم شناسی و باستان شناسی تشکیل شده که بازگو کننده پیام هایی از روند تحول و تصور زندگی مردم این دیار می باشد.
اشیاء بخش مردم شناسی هنوز هم کم و بیش در زندگی روزمره کنونی مردم این منطقه کاربرد دارند و بسیاری از آن ها مهرشان آداب وسنتهای کهن منطقه گیلان رو به خود دارند وبازگو کننده پیشینه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این منطقه اند.
اشیاء وآثار طی سالیان متمادی از گوشه وکنار استان گیلان گردآوری شده و این موزهبه روش علمی طبقه بندی و نگهداری می شوند در بخش مردم شناسی نوزده ویترین دیواری کوچک وبزرگ و پنج صحنه بازسازی شده به نمایش گذاشته شده است. شش مجسمه مرد و پنج مجسمه زن حین انجام فنون سراجی ، بافندگی ، کوزه گری،ابریشم کشی و چادر شب بافی بیانگر حالات خاص بدن هنگام انجام فنون هستند. این مجسمه ها از نقطه نظر تیپ شناسی و مردم شناسی جسمانی کاملاً گیلکی هستند و جنس آنها از موم مخصوص و پارافین می باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت خیابان طالقانی
پارک ملی بوجاق
پارک ملی زیبای بوجاق همسایه دریای خزر و بندر کیاشهر است و اولین پارک ملی خشکی – دریایی کشور به شمار می رود. بخار آب همیشگی موجود در منطقه به دلیل وجود تالاب در کنار ریزش رودخانه سفیدرود به بوجاق این منطقه را به مکانی جالب تبدیل کرده است .۲۵۳ گونه پرنده در این محیط زیبا شناسایی شده و اهالی منطقه نیز از این منطقه ویژه اکولوژیک به شکلی مناسب نگهداری می کنند. تقابل شرایط جوی دریایی و خشکی در این تالاب واقعا دیدنی است.
آدرس: ایران – گیلان – رشت جنوب بندر کیاشهر
تالاب بین المللی بوجاق
بوجاق در محدوده بندر کیاشهر تا زیباکنار واقع شده و بخشی از نوار ساحلی دریای مازندران را شامل می شود. پارک ملی بوجاق با عنوان تالاب کیاشهر در لیست تالاب های بین المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. این تالاب یکی از بهترین تالاب های کشور برای پرنده نگری بوده و علاوه بر میزبانى گونه هاى مختلف پرنده، زیستگاه بیش از ۵۰ گونه ماهى و آبزیان بومى و مهاجر و از معدود زیستگاه هاى فک خزری می باشد.
آدرس: ایران – گیلان – رشت محدوده بندر کیاشهر تا زیباکنار، نوار ساحلی دریای مازندران
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
شفت
شاید نام شفت به عنوان یکی از شهرستان‌های گیلان برای خیلی‌ها آشنا باشد. شهری که به آن کمتر از سایر شهرستان‌ها پرداخته شده و کمتر به مردم معرفی شده است. در صورتی که این شهرستان دارای مکانهای گردشگری فراوان بوده و جاذبه‌هایی زیبایی نسبت به سایر شهرستان‌های استان دارد.
منطقه گیلان، شهرستان شفت ناحیه‌ای کوهستانی و تاقدیس مانند است که در منتهی الیه گوشه شرقی رشته کوههای تالش جای دارد. شفت جلگه‌ای سرسبز است که درختان انبوهی را در دل خود جای داده است.
شفت روستایی‌ترین شهرستان استان گیلان است، شهرستانی که دور تا دورش را روستاها فرا گرفته است، جنگل و کوه از یک طرف و شالیزارهای برنج و باغات چای از سوی دیگر، هر یک از روستاهای شفت را زیبا کرده است. بد نیست بدانید که پرواز همای از خوانندگان به نام موسیقی سنتی ایران نیز متولد همین روستا می باشد.
بیایید با هم نگاهی داشته باشیم به دیدنی ترین مناطق شفت، شاید خیلی زود گذرتان به گیلان و شفت افتاد و خواستید این روستا را با چشم دل نگاه کنید! ما به شما کمک خواهیم کرد!
تالاب آب بندان گیلده
اين تالاب در محدوده روستاي گيلده پايين شفت قراردارد .فاصله آب بندان تا شهر رشت وفومن کمتر از ۱۵ کيلومتر است .اين آب بندان محلي براي ذخيره آب براي شاليزار هاي روستاي گيلده پايين است .شاليزارها ، استخرهاي پرورش ماهي وتعداد کمي خانه روستايي در حواشي تالاب قراردارد. آب بندان اول (آب بندان بخش غربي که ۵/۳ هکتار وسعت دارد ) پهنه آبي وسيعي است که بخش هاي جنوبي آن در فصل بهار پوشيده از علف مي شوند اما سطح آب بندان بخش شرق در فصل بهار پوشيده از تنوعي از گياهان آبزي بن در آب ، شناور وغوطه است ، بويژه نيلوفر آبي ( نيلوفر سفيد )که با تراکم زياد وگل هاي زيبايش جلوه خاصي به اين آب بندان مي بخشد .تنوعي از گياهان آبزي شامل نيلوفر سفيد ،تي ، لويي ، جگن ، علف هفت بندازگونه هاي گياهي اين آب بندان هستند .از جانوران مهره دار اين تالاب مي توان به مار آبي ، لاسرتاي شکم سبز ولاک پشت برکه اي اروپايي را مي توان اشاره نمود همچنين دوزيستاني مانند قورباغه معمولي ، قورباغه درختي واز مهمترين پستانداران اين تالاب مي توان به شغال ، گربه جنگلي ، راسو ، خارپشت اروپايي وخفاش لب کوتاه اشاره نمود . پرستوي دريايي تيره هر ساله در اين آب بندان بر روي گياهان آبزي جوجه آوري مي کند.
دریاچه عروس یا حلیمه جان آبشار دود وزن
آبشار دودوزن در موقعیت جغرافیایی N370044 E491504 در استان گیلان واقع است. آبشار دودوزن در فاصله ۲۴ كيلومتري از شفت و در منطقه خرم كش شفت قرار دارد. اين آبشار، درون جنگل بوده و از زيباترين آبشارهاي گيلان محسوب مي شود. برای دسترسی باید از شفت به روستای احمدسر گوراب ، روستای شالماء،سفید نرگس ،بازارچه علیسرا،بقعه آقا سید کاس و آقا سید رضی و سیاه نرگس بگذریم ، . بعد از سیاه نرگس به روستای خرم کش می رسیم، در مسیر همچنان رودخانه زیبا را همگام با خود می بینیم که از آبشار زیبای دود وزن خرم سرچشمه می گیرد. در ۲ کیلومتری روستای توسه، روستای توریستی و زیبای خرم کش وجود دارد که ۷۰۰ متر بعد از آن به تابلویی می رسیم که روی آن نوشته شده است ۸۰۰ متر با آبشار دود وزن خرم ( ۵۰۰ متر مانده به آبشار) بعد از طی ۳۰۰ متر به انتهای مسیر ماشین رو می رسیم که پلی مابین این دو مسیر (خاکی و ماشین رو و مال رو) قرار دارد، بقیه مسیر تا به آبشار درحال ساخت و بازسازی می باشد. به محدوده خرم ، خرم کش و اطراف سیاه مزکی می گویند . این منطقه حالت ییلاقی دارد . پنیر آن معروف است.
دریاچه حلیمه جان معروف به دریاچه عروس در رودبار بسیار زیباست. سبزی روی آب به خاطر وجود جلبکها هست که این جلبکها ظهر با وزیدن باد کنار رفته و دریاچه دو رنگ میشود.
سد خاکی سقالکسار
روستای سقالکسار در ۱۵ کیلومتری شهر شفت و بین راه جیرده شفت تا آقا سید شریف قراردارد.در اطراف مزار آقا سید شریف در نزدیکی شهرستان شفت دریاچه های متعددی وجود دارد که دارای طبیعت بسیار زیبایی می باشد.
یکی از بزرگترین این دریاچه ها (استخرها) سد خاکی سقالکسار می باشد که در نزدیک چماچاه و روستای سقالکسار واقع شده است و در تمامی فصول مسافران را به سمت خود جذب می کند. این روستا در دهستان لاکان قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۸۵جمعیت آن ۵۸۴نفر (۱۶۸خانوار) بوده‌است.
یکی از نکات قابل توجه این روستا ادامه زندگی جوانان در روستا با کمک وامهای مسکن روستایی است. این روستا همچون روستاهای ایران دارای چند شهید میباشد. ۸ شهید به نامهای عظیم غمزه – اسماعیل غمزه – فرهاد غلبو – علی محمدزاده – غلامرضا حسیپور – حسن حسنپور – زمان محمدی – و ۱ شهید گمنام این روستا مناطق دیدنی بسیار بسیار زیبایی دارد که یکی از این جاذبه‌های دیدنی سد خاکی سقالکسار میباشد که در تمامی فصول مسافران را به طرف خود می‌کشد. اعضای شورا و دهیار روستا جهت پیشرفت و آبادانی روستا تلاش‌های زیادی انجام دادند. من به تمام شما عزیزان تاکید می کنم که یک بار به روستا سقالکسار سری بزنید و از طبیعت بکر این روستا لذت ببرید
امامزاده اسحاق
امامزاده اسحاق گیلان از امام زاده های محبوب استان گیلان است که بسیاری از مردم برای اقامت چندین روزه و زیارت این امامزاده به این شهر سفر می کنند. قضای معنوی زیبای این امامزاده در طبیعت بکر شفت تلفیقی شگفت انگیز از معنویات و زیبایی های طبیعی را به نمایش می گذارد که می تواند برای هر بیننده ای جذابیت داشته باشد. مسیر این امامزاده پر از خانه های چوبی آغشته به رنگ های مختلف است که سوغاتی های مختلف شمالی را به فروش می رسانند و البته خانه ها را برای سکونت مسافران به آن ها اجاره می دهند.
