جاذبه های دیدنی قم

پست شده به وسیله : اصفهان تور/ 1353 0

شهر قم علاوه بر جنبه ی زیارتی که دارد دارای مناطق و زیارتگاه های متعددی برای بازدید است که هیچکدام خالی از لطف نیست اصفهان تور در مقاله ی زیر شما را با این مراکز آشنا میکنیم با ما همراه باشید.

موزه صنایع دستی قم

این موزه که در خانه تاریخی یزدان پناه دایر شده، دارای آثاری از محصولات ممتاز و شاخص صنایع دستی قم و بخش کارگاه‌های زنده تولید صنایع دستی استان است.

در بخش محصولات در حال حاضر آثاری از رشته‌های سفال و سرامیک، خرمهره، معرق چوب، قلمزنی روی مس، نقاشی روی شیشه، تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی و همچنین لباس‌های سنتی استان به نمایش درآمده است.

بخش کارگاه‌ها نیز شامل تولید سفال، رودوزی‌های سنتی (سرمه دوزی، سوزن دوزی و …) و معرق چوب است. این موزه در خیابان ۱۹ دی (باجک)، کوچه ۱۱ واقع شده و در دو نوبت صبح و عصر پذیرای بازدید علاقه مندان است..

 

امامزاده حلیمه خاتون

از احفاد امام موسی کاظم (ع)، این آرامگاه در روستای لنجرود واقع است. نقشه بنا از خارج هشت ترکی آجری و از داخل مربّع با جدار بدون تزئینات است. بنا دارای سه در است و جلو هر در ایوانی بعداً بدان اضافه شده است. گنبد بیرونی و داخلی بنا از نوع عرقچینی است که پوشش بیرونی آن آسیب زیادی دیده است. در وسط بقعه، مرقدی با جدار سفید کاری وجود دارد. در مدخل بقعه از ایوان غربی، در دولنگه و منبت وجود دارد که کتیبه هایی به خط ثلث برجسته دارد و بر آن عباراتی به تاریخ ۱۳۰۲ هـ.ق نوشته شده است.

روستای رستگان

روستای رستگان از توابع بخش خلجستان شهرستان قم در استان قم میباشد. این روستا در دهستان دستجرد (قم) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۴۱ نفر (۶۵خانوار) بوده است.

 

موزه آستانه مقدسه

موزه آستانه مقدسه یکى از قدیمى ترین موزه‌های کشور به شمار می‌رود که در آبان ماه سال ۱۳۱۴ شمسى در محوطه داخلى حرم مطهر و محل فعلى مسجد شهید مطهرى تأسیس شد. فعالیت این موزه تا حدود دى ماه سال ۱۳۵۳ ادامه یافت و از آن تاریخ تا سال ۱۳۶۱ به دلایل متعدد (از جمله لزوم گسترش فضاى جانبى موزه و احداث ساختمان فعلى) فعالیت موزه متوقف شد.

ساختمان کنونى موزه که در میدان آستانه واقع است، بعد از پیروزى انقلاب اسلامى در فروردین ماه سال ۱۳۶۱ احداث شد که ابتدا با مساحتى حدود ۵۰۰ متر مربع فعالیت داشت ولى در سال ۱۳۷۱ در زمان تولیت آیت‌الله مسعودى خمینی زیرزمین موزه راه اندازى شد که مجموعاً ساخت آن به یک هزار متر مربع افزایش یافت.

فضاى فعلى موزه جوابگوى نیاز نیست و به همین دلیل در طرح جامع توسعه حرم مطهر، پیشنهاد تأسیس موزه‌اى بزرگ در چندین طبقه و همراه با امکانات و تجهیزات لازم ارائه شده است.

مجموعه آثار موزه شامل بخش‌هاى متنوعى از جمله بخش قرآن‌هاى خطى از قرن دوم تا دوره معاصر، مسکوکات ادوار اسلامى و پیش از اسلام، تابلوهاى نقاشى و شمایل مینیاتورى، آثار چوبى خاتم کارى، آثار چوبى منبت کارى، ظروف سفالینه متعلق به هزاره اول و دوم قبل از میلاد مسیح و ادوار اسلامى، ظروف چینى و شیشه‌اى و…، کاشى‌هاى زرین فام با طرح‌ها و نقوش و کتیبه‌هاى زیبا مربوط به قرون ششم تا هشتم هجرى قمرى، آثار حجارى و سنگ‌هاى تزئینى، لوازم فلزى با تزئینات قلمزنى، قالیچه‌هاى دستباف ابریشمى دوره صفوى و قاجار و پارچه‌هاى دستباف است.

 

کاروانسرای قلعه سنگی

این‌ کاروانسرا در جاده‌ قم‌ – ری‌ در ۳۵ کیلومتری‌ شمال‌ غربی‌ قم‌ واقع‌ شده‌ و از نوع‌کاروانسراهای‌ چهار ایوانی‌ است‌. قدمت‌ بنا به‌ دوره‌ صفویه‌ می‌رسد و مصالح‌ ساختمانی‌ آن‌ عمدتاً از سنگ‌است‌. بنای‌ ویرانه‌ کاروانسرا دارای‌ چهار برج‌ نیم‌ دایره‌ای‌ شکل‌ در اضلاع‌ غربی‌ و شرقی‌ است‌ .

 

 

مدرسه فیضیه

مدرسه‌ فیضیه‌ یکی‌ از مشهورترین‌ حوزه‌های‌ علوم‌ دینی‌ در جهان‌ است‌. این‌ مدرسه‌ از نیمه‌نخستین‌ قرن‌ سیزدهم‌ هجری‌ قمری‌ جایگزین‌ بنای‌ “مدرسه‌ آستانه‌” شد که‌ در عصر صفوی‌ تجدید بنا شده‌ بود.بنای‌ مدرسه‌ چهار ایوانی‌ است‌ و در دو طبقه‌ با ۴۰ حجره‌ تحتانی‌ (در دوره‌ قاجار) و ۴۰ حجره‌ فوقانی‌ در قرن‌چهاردهم‌ هجری‌ قمری‌ ساخته‌ شده‌اند.

 

 

قدیمی‌ترین‌ بخش‌ مدرسه‌، ایوان‌ جنوبی‌ آن‌ است‌ که‌ با تاریخ‌ ۹۳۹ ه.ق‌ و با کاشی‌های‌ زیبای‌ معرق‌ عصرصفوی‌ مزین‌ شده‌ است‌ و سر در صحن‌ عتیق‌ آستانه‌ مقدسه‌ حضرت‌ فاطمه‌ معصومه‌ (س‌) محسوب‌ می‌شود.

پل دلاک

این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل دلاک ازآثار دوره صفویه است که درمسیر جاده کاروان رو دوره صفوی تهران- قم واقع شده وامروزه آسیب زیادی دیده است.

راه کاروان رو دوره صفویه که از تهران به قم می رود، پس از گذشتن از پل رودخانه شوربه سوی کاروان سرای حوض سلطان رفته، از میان منطقه دریاچه نمک و از بالای کاروان سراهای صدرآباد و دلاک و پس ازعبور از پل مورد بحث به قم منتهی می شود. در اواخر قرن ۱۹ به دلیل تغییر مسیر رودخانه ساوه و گسترش اجتناب ناپذیر دریاچه نمک، رفت و آمد در این جاده متوقف شد و جاده امروزی تهران – قم که به دوره قاجارمربوط می شود، جایگزین آن شد.

پل دلاک در مسیر راه قدیمی تهران- قم نزدیک کاروانسرای دلاک ، روی رودخانه ” قره سو ” بنا شده و از آثار دوره صفوی است. بقایای با شکوه کاروانسرای حسن آباد و یک چاپارخانه ی خشتی و دهانه های قوسی شکل پل دلاک که با انحنایی روی پیچ وخم رودخانه زده شده ، دریک محدوده قرار دارد. مسیر رودخانه امروزه منحرف وبه طرف جنوب کشیده شده است .

این پل مجموعاً ۱۵۳ متر طول، ۶ تا ۸۰/۵ متر عرض و ۱۸ دهانه دارد . با توجه به انحناهای پل ، ساختمان آن از چند بخش تشکیل شده است . طولانی ترین بخش پل که ۷۰ متراست . دارای هفت دهانه است که عرض هر دهانه بالغ بر۵ تا ۵۰/۶ متراست . به غیر از آن قسمت پل که نزدیک کاروانسرا قرار دارد ، کلیه پایه های پل دارای موج شکن های نیمه مدوری است که در جهت مخالف جریان آب قرار دارند.

در انتهای بخش جنوبی پل ، اولین انحراف در مسیر مستقیم پل ، یک انحراف محوری سه متری به سوی غرب است . به دنبال آن به بخش دیگری از پل به طول ۴۴ متر با شش دهانه می رسیم که عرض هریک پنج متراست . در انتهای شمالی بخش دوم ، دومین انحراف در طول ، تنها یک دهانه که عرض آن ۵۰/۴ متر است، پدید می آید . پس از آن بخش چهارم پل به طول ۲۴ متر با چهار دهانه کم عرض ، هر یک به عرض ۵/۲ متر قراردارد.

وجه تسمیه این پل به قول اهالی ، این بود که در زمان های دور یک مرد دلاک (سلمانی ) قصد عبور از رودخانه را داشت که گرفتار سیل شد و آب ، او را برد . بعد از این واقعه افراد خیّر درصدد برآمدند تا پلی روی این رودخانه بسازند که دیگر کسی گرفتارسیل نشود.

 

 

مسجد اعظم

مسجد اعظم قم مسجدی است در جوار آرامگاه فاطمه معصومه که در سال ۱۳۳۷ ه.خ. به سعی و اهتمام آیت‌الله بروجردی ساخته شد.

معمار این بنا حسین بن محمد معمار لرزاده بوده، و از جمله مساجد سه ایوانی است. ارتفاع گنبد ۲۴ متر است. در سال ۱۳۴۱هجری شمسی حضرت آیت الله دکتر محمد صادقی “ره” در سالگرد درگذشت حضرت آیت الله العظمی بروجردی “ره” در مسجد اعظم برای نخستین بار علیه شاه و حکومت پهلوی سخنرانی ایراد فرمودند که بدنبال آن از سوی ساواک غیابا محکوم به اعدام شدند و با حمایت حضرت امام خمینی “ره” مخفیانه ایران را بقصد حجاز و عراق برای ادامه مبارزات ترک نمودند .

این مسجد امروزه مهمترین مرکز تدریس در حوزه علمیه قم است. جلسه تدریس حسین وحید خراسانی و مکارم شیرازی هر روزه در این مسجد برگزار می‌شود. در درس آیت‌الله وحید خراسانی بیش از پنج هزار و در درس آیت‌الله مکارم سه تا چهار هزار طلبه شرکت می‌کنند. امروزه به دلیل طرحهای توسعه حرم حضرت فاطمه معصومه، مسجد اعظم جزئی از حرم شده‌است.

 

حرم حضرت معصومه

آرامگاه فاطمه معصومه در میان بقعه با بلندی ۲۰/۱ و طول و عرض ۹۵/۲ در ۲۰/۱ متر قرار گرفته و با کاشی‌های نفیس و زرفام (آغاز قرن هفتم پوشیده شده‌است. گرداگرد مرقد منور، دیواری به بلندی دو متر و طول و عرض تقریبی (۸۰/۴، در , ۴۰/۴) قرار دارد که در سال ۹۵۰ بنا گردید و با کاشی معرق آراسته شد. که اکنون این دیوار با ضریح مشبک از جنس نقره پوشیده شده‌است.

 

کوه خضر نبی

در شش کیلومتری مرکز شهر قم کوهی وجود دارد که از فراز آن می‌توان همه شهر را با یک نگاه طی کرد. این کوه منسوب به حضرت خضر(ع) با قدمت سه هزار سال است که حضرت خضر (ع) در آن غار به عبادت و نیایش می‌پرداخت، غاری که امروز به مسجد کوچکی تبدیل شده است و اگر گذارتان به آن بیفتد، می توانید مسجد جمکران و شهر قم را از ارتفاعات تماشا کنید.

 

مسجد جمکران

این مسجد که در بخش شرقی شهرستان قم و در شش کیلومتری آن در روستای جمکران ساخته شده است، امروزه به واسطه گسترش شهر قم، تقریبا جزو این شهر محسوب می شود و این مسافت از حرم حضرت معصومه (س) تا مسجد مقدس جمکران توسط برخی از عاشقان آن حضرت (عج) پیاده پیموده می شود.

هر چند که با وجود توجه ویژه به این مکان مقدس بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این مسجد گسترش چشمگیری داشته است، ولی هنوز از کمبودهای بسیاری رنج می برد و نیازمند حمایت دولت و کمک نیکوکاران برای تکمیل آن است، چرا که برای اجرای کامل طرح جامع مسجد جمکران به یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است.

این مسجد که امروزه با نام “جمکران” شهرت یافته است در گذشته به نام های مسجد صاحب الزمان (عج) و مسجد حسن بن مثله جمکرانی نیز نامیده می شده است.

به گزارش روابط عمومی مسجد مقدس جمکران؛ طبق آماری که در سال ۱۳۷۹ منتشر شد، تعداد زائران و مسافرانی که در طول سال به این مسجد مشرف شده اند، نزدیک به ۱۵ میلیون نفر بوده که به طور حتم این آمار در سال های بعد از آن افزایش یافته است.

در روزهای ۱۳ تا ۱۵ شعبان در سال های اخیر بیش از ۲ میلیون نفر زائر به این مسجد آمده اند.

این استقبال روزافزون از مسجد جمکران که در سال های اخیر شاهد حضور گردشگران خارجی بویژه شیعیان کشورهایی همچون عراق نیز بوده ایم؛ توجه بیشتر مسوولان را به این مکان مقدس طلب می کند.

واقعه ساخت مسجد به شیخ حسن بن مثله جمکرانی مربوط می‌شود، وی ادعا کرد که در بیداری با امام دوازدهم شیعیان، مهدی (عج) دیدار کرده است و حجت بن حسن (عج) دستور ساخت مسجد را به وی داده است.در میان شیعیان بحثهای زیادی در خصوص ملاقات با امام زمان(عج) مطرح است.

عده‌ای با استناد به روایاتی، آن را در خواب ممکن می‌دانند. دریافت نامه از مهدی(عج) پس از غیبت کبری نیز مورد قبول بسیاری از شیعیان است، آنچنانکه نامه و توقیع رسیده به شیخ مفید – حدود یک قرن پس از غیبت کبری – از نظر شیعیان مورد تردید واقع نشده است.

اما عده‌ای از جمله برخی از معاصرین، با استناد به نامه‌ای که حجت بن حسن مهدی(عج) به آخرین نایب خویش ارسال نموده است، که شیعیان به توقیع ناحیه مقدسه از آن نام می‌برند، مشاهده امام زمان(عج) در بیداری را بر خلاف نامه منسوب به مهدی می‌دانند، در بخشی از این نامه آمده است:

غیبت کامل آغاز شد و پس از آن ظهوری نخواهد بود، مگر بفرمان خداوند…بزودی برخی از شیعیان من ادعا خواهند کرد که مرا دیده‌اند، آگاه باشید که هر کس قبل از خروج سفیانی و صیحه آسمانی ادعای مشاهده مرا کند، دورغگوی و تهمت زننده است…