کریسمس و سال نو در چین
چینی ها معمولا به جشن ها و مراسمات پر زرق و برق و رنگی و باشکوه معروف هستند. یکی از جشن هایی که در چین رنگ و بوی خاصی دارد جشن سال نو و کریسمس مسیحی در این کشور است. با هم در اصفهان تور به بررسی و شناخت بیشتر این جشن جذاب در کشور چین می پردازیم.
در شهرهای بزرگ چین مثل سایر شهرهای دنیا، برای جشن کریسمس رسوم خاصی از جمله تزیین درخت کریسمس، نورپردازی منازل و خیابانها با ریسهها و چراغهای رنگی و تزیینات مخصوص کریسمس در مغازهها و فروشگاههای بزرگ وجود دارد. سانتا کلاوس یا بابانوئل در چین «Shen Dan Lao Ren» نامیده میشود و مثل اروپا و آمریکا او را میتوانید در فروشگاهها ملاقات کنید.
چینیها برای تبریک کریسمس از عبارت «Sheng Dan Kuai Le» استفاده میکنند. تعداد افراد بسیاری کمی در خانه، درخت کریسمس دارند یا جشن کریسمس برگزار میکنند. اگر درخت کریسمسی هم در کار باشد معمولا طبیعی نیست و با زنجیرهای کاغذی قرمز که نماد شادی هستند، گلهای کاغذی و فانوسهای کاغذی تزیین میشود. بیشتر در فروشگاهها برای تزیین از درخت کریسمس استفاده میشود.
بیشتر درختهای کریسمس مصنوعی و تزیینات کریسمس که در سایر نقاط دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، در چین ساخته میشوند
در نواحی روستایی و دوردست چین اصلا جشن کریسمس برگزار نمیشود اما امروزه افراد بیش از گذشته با کریسمس و آداب و رسوم آن آشنایی دارند.
نکتهی جالبی که وجود دارد این است که بیشتر درختهای کریسمس مصنوعی و تزیینات کریسمس که در سایر نقاط دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، در چین ساخته میشوند. در واقع خیلی از کسانی که آنها را میسازند اصلا نمیدانند که این محصولات به چه دردی میخورند.
یکی از سنتهایی که در چین رواج پیدا کرده است، هدیه دادن سیب در جشن کریسمس است. بسیاری از فروشگاهها در این ایام، سیبهای کادو شده و تزیین شده برای فروش دارند. چون کلمههای سیب و جشن کریسمس در زبان چینی، تلفظ مشابهی دارند.
خواندن سرودهای کریسمس در برخی از خانوادههای مسیحی رایج است. حال و هوای کریسمس بیشتر در شهرهای بزرگی مثل پکن، شانگهای و هنگکنگ دیده میشود. بعضی از خانوادهها شب جشن کریسمس مهمانی میگیرند یا شام کریسمس را در رستورانها همراه با دوستان و نزدیکان خود صرف میکنند.
مراسم آتشبازی و جشنهای عمومی در شهرهای بزرگ برپا میشود. جشن کریسمس در چین بیشتر شبیه به روز ولنتاین برگزار میشود. افراد از این فرصت برای بیرون رفتن، شام خوردن در رستورانها و خرید استفاده میکنند. در واقع روز جشن کریسمس یکی از بهترین روزهای سال برای خرید در چین است. پیستهای اسکی روی یخ و پارکهای تفریحی در این روز بسیار شلوغ هستند.
سال نوی چینی
سال نوی قمری چینی که فستیوال بهاری هم نامیده میشود، اواخر ماه ژانویه یا اوایل فوریه آغاز میشود. جشنهای سال نو ۱۵ روز طول میکشد. برای چینیها این روزها که البته بخشی از کریسمس نیستند، مهمترین جشن سال محسوب میشوند. افراد برای اینکه این روزها را در کنار خانوادههای خود بگذرانند، مساتفتهای طولانی را طی میکنند و از شهرها و کشورهای دور و نزدیک، خود را به خانه میرسانند. آنها خانههای خود را با بنرهای رنگارنگ و زیبا که حاوی پیام تبریک و آرزوهای خوب برای سال جدید است، تزیین میکنند.
در روزهای سال نو، افراد خانواده به هم هدیه میدهند. طبق سنت، هدایای بزرگ و گرانقیمت فقط به اعضای نزدیک خانواده داده میشود و هدایا و یادگاریهای کوچک به دوستان و آشنایان دورتر. برای بچهها هم معمولا کفش یا کلاه نو به عنوان هدیه میخرند.
مردم برای جشن سال جدید، لباسهای نو میپوشند و غذاهای ویژهای برای مهمانهای خود تهیه میکنند. همهی اعضای خانواده و فامیل دور هم جمع میشوند. سوزاندن عود و روشن کردن شمع هم جزیی از مراسم سال نو در چین است. این شمعها را به یاد درگذشتگان فامیل روشن میکنند.
چینیهای بودایی، در روز آغاز سال نو، از خوردن گوشت پرهیز میکنند. بوداییها اعتقاد دارند که روشن کردن آتش و استفاده از کارد در روز اول سال نو، خوشیمن نیست؛ بنابراین معمولا غذای این روز، از قبل تهیه میشود. در این روز، چینیها به دیدار بزرگترهای خانواده میروند. رقص شیر یکی از قدیمیترین آیینهای چینی است که در این روز انجام میشود.
رقص شیر، از رقصهای سنتی در فرهنگ چینی است که ریشه در هند و چین دارد. این رقص در نواحی جنوبی، معمولا نمادی از رفع بدیمنی و از بین بردن ارواح خبیثه و در عین حال دعوت از ارواح موفقیت و توانگری است. عروسکها و آهنگهای ویژهای برای اجرای این رقص به کار گرفته میشود.
خانوادههای چینی برای تماشای جشنها و مراسم آتشبازی از خانه بیرون میروند. جشن فانوسها و جشنوارهی اژدها از جشنهای مهم آغاز سال نو در چین هستند.
جشن فانوس
جشن فانوس، جشن سنتی چین است که در روز پانزدهم نخستین ماه سال قمری در تقویم چینی جشن گرفته میشود؛ این جشن نمایانگر پایان سال نوی چینی است و آمادهسازی برای آن از روز دهم سال نو شروع میشود. در این روز چینیها ردیفهایی از شمع را در جلوی خانههایشان روشن میکنند و هنگام شب، فانوس در دست، مسیری را طی میکنند. در گذشته، فانوسها ساده بودند و تنها امپراتوران و اشراف، فانوسهای آراسته و بزرگ داشتند ولی در سالهای اخیر، فانوسها با طرحهای جدید و متنوع تزیین میشوند؛ مثلا فانوسهایی به شکل جانوران اخیرا مرسوم شده است. ریشهی این جشن به امپراتوری هان و بیش از ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد.