گشت و گذار در ازبکستان – مرکز مشاوره سفر اصفهان تور

ازبکستان، سرزمین مادری باستان

ازبکستان، شامل شهرهای باستانی و تاریخی زیادی است. سمرقند، بخارا، تاشکند و خوارزم از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین شهرهای این سرزمین هستند. هر یک از این شهرها برای خود داستان‌ها و افسانه‌های زیادی دارند. عمارت‌ها، مدرسه‌های قدیمی، بناهایی با کاشی‌کاری‌های بی‌نظیر هر یک راوی قصه‌های کهن این مرزوبوم هستند. همراه اصفهان تور باشید .

سرزمین ازبکستان از دوهزار سال قبل از میلاد مسیح مسکونی بوده است و نشانه‌هایی از زندگی بشر از آن زمان در شهرهای سمرقند، تاشکند، بخارا و خوارزم دیده می‌شود. در طول قرن‌ها، حکومت‌ها و فرهنگ‌های مختلفی در آنجا وجود داشته است.

ازبکستان در آسیای مرکزی و در مجاورت جاده تاریخی ابریشم قرار دارد. این کشور از شمال و غرب با قزاقستان، در جنوب با ترکمنستان و افغانستان، در شرق با تاجیکستان و در شمال شرقی با قرقیزستان مرز مشترک دارد.

مردم ایرانی‌تبار ساکنان اولیه این سرزمین بوده‌اند. در سده دهم میلادی، ازبکستان جزئی از قلمرو سامانیان بوده است. این منطقه بعدها به‌ترتیب جزئی از حکومت‌های غزنوی، سلجوقی، خوارزمشاهی، مغول، تیموری و ازبک شده است. در قرن نوزدهم امپراتوری روسیه سرزمین‌های خود را گسترش می‌دهد و آسیای میانه را تصرف می‌کند. به این ترتیب ازبکستان بخشی از شوروی شد و بعد از فروپاشی شوروی، به کشوری مستقل مبدل گشت.

از آنجائی‌که کوه‌های «تیان شیان» در جنوب‌غربی و بیابان «قیزیل قوم» بخش وسیعی از این سرزمین را فراگرفته است، شرایط بیابانی و نیمه‌بیابانی در این کشور حاکم است؛ بنابراین مردم در اطراف منابع آب و کوهپایه‌ها زندگی می‌کنند.

از شهرها و جاذبه‌های مهم ازبکستان می‌توان موارد زیر را نام برد:

تاشکند

این شهر پایتخت ازبکستان است. «چاچ» نام باستانی این شهر است.

از جاذبه‌های دیدنی تاشکند می توان به موزه امیرتیمور، کاخ شاهزاده رومانف، بازار چهارسو و میدان بنیادکار اشاره کرد.

موزه امیر تیمورموزه امیر تیمور موزه امیر تیمور

کاخ شاهزاده رومانفکاخ شاهزاده رومانف کاخ شاهزاده رومانوف

خوارزم

استان خوارزم در دلتای رود «آموی» و در کنار دریاچه خوارزم قرار گرفته است.

از جاذبه‌های دیدنی خوارزم:

خیوه شهری در استان خوارزم است که شامل دو بخش است. بخش بیرونی را «دیجان‌قلعه» و بخش درونی را «ایشان‌قلعه» یا «ایچان‌قلعه» نامیدند. مجموعه «ایچان‌قلعه» از خشت و گل ساخته شده است. بناهای این مجموعه ب معماری ایرانی-اسلامی خود هر ساله باستان‌شناسان و گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند. این بناه شامل دروازه‌ها، مساجد و مدارس، آرامگاه‌ها، گرمابه‌ها، کاخ‌ها و خانه‌های سنتی هستند. خیوه ۵۰ اثر تاریخی و ۲۵۰ خانه کهن دارد. همچنین آرامگاه «پوریای ولی» نیز در مجموعه «ایچان‌قلعه» قرار گرفته است.

از سایر دیدنی‌های استان خوارزم می‌توان به مدرسه محمدامین خان، کلته منار، کنیا ارگ، مسجد جامع، مجموعه اسلام خواجه، ‌آتا دروازه. شهر باستانی اورگنج اشاره کرد.

بخارا

بخارا یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ازبکستان است. این شهر یکی از شهرهای تاجیک‌نشین و فارسی‌زبان ازبکستان به‌حساب می‌آید. قدمت این شهر تاریخی به بیش از ۲۵۰۰ سال می‌رسد. از اماکن دیدنی بخارا می‌توان از آرامگاه اسماعیل سامانی، آرامگاه چهاربکر، ارگ بخارا، چهار منار، مدرسه دیوان‌بیگی، کوکل تاش، لب حوض و ‌کارگاه عروسک‌سازی نام برد.

آرامگاه اسماعیل سامانی در مرکز شهر بخارا قرار دارد و یکی از مهم‌ترین بناهای باستانی ازبکستان و قدیمی‌ترین آرامگاه ایرانی تاریخ‌دار است. از آنجائی که تا چند دهه پیش زیر خاک قرار داشته است، آسیب چندانی ندیده است. معماری جالب این آرامگاه دیدنی، مربع با اضلاع ۱۰ متری است. این بن دارای یک گنبد نیم‌کره‌ای بوده ودر چهار بخش آن چهار بنای کوچک ساخته شده است. سبک این آرامگاه بسیار شبیه به آتشکده‌های دوره ساسانی است. نوه اسماعیل سامانی در اینجا به خاک سپرده شده است.

آرامگاه امیر اسماعیلی

ارگ بخارا، قلعه‌ای بسیار بزرگ است که در مرکز شهر بخارا قرار دارد. افسانه‌ها می‌گویند ارگ را سیاوش، پادشاه کیانی بنا کرده است. سیاوش که به توران گریخته بود پس از دیدن دختر افراسیاب، به او علاقه‌مند می‌شود. افراسیاب ازدواج آن دو را تنها به آن شرط می‌پذیرد که سیاوش برای دخترش خانه‌ای محصور به پوست یک گاو بسازد؛ شرطی که ناممکن به نظر می‌رسیده است. اما سیاوش خردمند پوست گاو را رشته‌رشته کرده و به‌یکدیگر متصل می‌کند و در محیط ایجاد شده این ارگ را بنا می‌کند. برج و باروی ارگ بزرگ‌ترین بنای خشتی بخارای امروز است. ارگ طرحی ذوزنقه‌ای دارد. محیط دیوار خارجی ۷۸۹٫۶ متر است و مساحتی بالغ بر ۳٫۹۶ هکتار را در برمی‌گیرد. بلندی دیواره‌ها بین ۱۶ تا ۲۰ متر متغیر است.

سمرقند

این شهر یکی از مراکز تاریخی مردم تاجیک در آسیای میانه‌ است. در سال ۲۰۰۱، یونسکو این شهر باستانی را در فهرست میراث فرهنگی جهان قرار داد. سمرقند با قرار داشتن در مرکز جاده ابریشم دارای اهمیتی زیادی بوده است.

جاذبه‌های دیدنی شهر سمرقند عبارتند از: رصدخانه الغ‌بیگ، مجموعه ریگستان، هزار اسب، مسجد بی‌بی خانم و کارگاه کاغذسازی

رصد‌خانه الغ‌بیگ، در شهر سمرقند به دست الغ‌بیگ امیر تیموری ساخته شده است. به‌عقیده بسیاری از کارشناسان این بن بهترین رصد‌خانه جهان اسلام و بزرگ‌ترین در آسیای میانه است. در تمام بنا از آجر پخته شده استفاده شده است و با نقش‌های هندسی از آجر و لعاب و معرق‌های کاشی تزئین شده است. این بنا به‌صورت مدور دوطبقه‌ای به قطر ۴۸ متری است که محورهای میانی آن با چهار جهت اصلی جغرافیایی روی نصف‌النهار سمرقند تطبیق می‌کند. تالارهای کار در طبقه همکف و زاویه یاب فخری برای رصد خورشید و ماه روی محور شمال-جنوب قرار دارد.

ریگستان، مجموعه تاریخی شهر سمرقند است که با ۳ مدرسه در اطراف آن احاطه شده است.

مدرسه الغ‌بیگ: این مدرسه رو به میدان به دستور الغ‌بیگ پسر شاهرخ ساخته شده است. بنا دارای چهار مناره رو به میدان است. حیاتی مربع‌شکل در مجاورت حجره‌ها برای آموزش دینی طلبه‌ها طراحی‌شده است.

مدرسه شیردار: این بنا از مدرسه الغ‌بیگ جدید‌تر است. بنای بیرونی آن شبیه به مدرسه الغ‌بیگ است. این مدرسه دارای ایوانی بزرگ و مناره‌های بلندی است. نمای بیرونی آن دارای کاشی‌کاری و درون هم با نمای از گل نگارگری شده است.
مدرسه طلاکاری:‌ از آنجائی‌که گنبد آن از طلا است این نام را به آن می‌گویند. این بنا بین سال‌های ۱۰۲۴ تا ۱۰۳۹ ساخته شده است. در گوشه‌های ساختمان، برجک‌های کوچکی قرار دارد و با مناره‌های دو بنای قبلی متفاوت است. نمای بنا متقارن، بخش بیرونی کاشی‌کاری شده و ورودی آن جناغی است.

مسجد بی‌بی خانم، یکی از بناهای معروف شهر سمرقند است. بی‌بی خانم همسر تیمور بوده است. تیمور پس از لشگرکشی به هندوستان تصمیم می‌گیرد چنین مسجدی را در سمرقند بسازد. دیوار خارجی این بنا ۱۶۷ متر ارتفاع و ۱۰۹ متر پهنا و بلندترین نقطه آن (نوک گنبد) ۴۰ متر ارتفاع و ورودی آن ۳۵ متر ارتفاع دارد. به‌دلیل سرعت بالا در ساخت این مسجد، بنای آن استحکام کافی را نداشته و طی سال‌ها دچار آسیب شده است. در پی زلزله سال ۱۲۷۶ خورشیدی، بخش زیادی از این بن فرو ریخت ام در سال ۱۳۵۳ این مسجد بازسازی شد.