استان خوزستان با توجه به بافت تاریخی و قدمت خود در تاریخ و البته قرار گرفتن در نزدیکی مرز ایران دارای جاذبه های گردشگری بسیاری است که در این مطلب در اصفهان تور به آن ها پرداخته ایم.

مناطق و مسیرهای گردشگری استان به طور خلاصه و جمع بندی شده در جدول زیر اومده.غیر از خود اهواز که جاذبه هاشو گفتیم از اهواز به سمت هر کودوم از مناطق جاذبه هایی داره که تو جدول اومده.هر چند که همه جای ایران سرای ماست و همه جاش قشنگه ولی خوزستانو فراموش نکنید.

شوشتر

بند میزان ۹ دهانه دارد که کف آنها کمی پایینتر از پایینترین سطح آب در رود خانه است. بند میزان در سال ۱۱۸۹هـ.ش. به وسیلۀ محّمد علی میرزای دولتشاه تعمیر یافت و باز در سال ۱۲۱۱هـ.ش. در اثر طغیان آب خراب شد. پیش از سال ۱۲۲۰ هـ.ش. نیزپل تعمیر گردید ، ولی در بهار ۱۲۲۱هـ.ش.آسیب دید .بند و پل در اثر سیلاب سال ۱۲۶۴ هـ.ش.نیز آسیب بسیار دیده است.

پل شادروان

پل شادروان یا پل شاپوری در حدود ۳۰۰ متری غرب بند میزان واقع است . به موازات پل سیمانی جدیدی که در ابتدای جادۀ دزفول قرار دارد ، آثار ۱۶ دهانۀ آبرو پل با طاق باقی مانده اند. همچنین ۸ دهانۀ بی طاق ، و چند طاق کوچک درطرفین طاق بزرگ ،ودو دیوار شمالی -ـ جنوبی که به صورت مورب بدنۀ اصلی پل را قطع می کر ده اند ،و هشت دهانۀپل کوچک که در ضلع شمالی باقی اند،و چند دهانۀ بی طاق ، باقی ماندۀ پل شادروان شوشتر است.عرض بی پایه های پل ۷ متر ، عرض دهانۀ آبرو پل ۸ متر ،و ارتفاع از کف رود خانه تا تاج پل حدود ۱۰ متر است.مصالح ساختمانی پل ،سنگ رود خانه ،سنگ قلوه،و ملاط گچ کهنه ، و از نوع مصالح ساختمانی بند های معروف به آسیوی رعنا در دزفول بر روی بستر رود خانۀ دز است.

در جبهۀ جنوبی پل شادروان آثار اتاقی کوچک و یک نیم ستون مربع مستطیل دیده می شود که یک ضلع آن باقی مانده و از سنگ تراش ساخته شده است .احتمال دارد این اتاق باز ماندۀ تأسیساتی باشد که برای محافظت و مراقبت از پل شادروان یا آب نهرداریان یا نظارت بر آب رود چهار دانگه ساخته شده بوده است.

بقعۀ امام زاده عبد الله

بعقۀ امام زاده عبدالله بربالای تلی در جنوب شهر شوشتر قرار دارد و دارای چشم اندازبسیار زیبایی است . ساختمان اصلی آن را به المستنصر بالله خلیفۀ عباسی نسبت می دهند. دربالای سردرحرم امام زاده عبدالله ، کتیبه ای به خط کوفی باقی مانده که تاریخ ۶۲۹هـ.ق. را دارد .این بقعه در گذشته دارای ساختمانهای جنبی چون مدرسه ، کتابخانه ، و مهمانسرا بوده است که به مرور زمان از بین رفته اند.

امام زاده عبدالله محل دفن یکی از فرزندان امام زین العابدین (ع) است.ضریح آن در زمان ناصر الدین شاه قاجار به سال ۱۲۷۰ هـ.ق. به سبک ضریح سازی اواخر صفوی ساخته شده است . این بنا گچ بریهای دوران قاجاریه را دارد و نقش سروها و شیشه کاری مرکز دایرۀ گنبد و حاشیه بندی آن جالب است.

در تاریخ ۲۸ دی ۱۳۶۹ هـ. ش. به اتفاق آقایان محّمد ابریشم کار و محمود کریمی از امامزاده عبد الله درشوشتربازدید شد.سقف بقعه ترک برداشته است ودر وضع بدی قرار دارد وایوانهای بقعه نیزدرحال نابودی اند. متولی بقعه درحال حاضرآقای سید حسین کلیدداراست .

تالاب شادگان

تالاب بین‌المللی شادگان ۲۹۶ هزار هکتار مساحت دارد و از شمال به شادگان و خور «دورق» و از جنوب به رودخانه‌ی بهمنشیر، از غرب به جاده دارخوئین و آبادان و از شرق به آب‌های خورموسی محدود می‌شود.

سطح تالاب با گیاهان آبدوست چون لویی، چولان و گیاهان غوطه‌ور پوشیده شده و محل بسیار مناسبی برای پذیرش پرندگان آبزی مهاجری است که در پاییز از شمال اروپا، کانادا و سیبری به این منطقه روی می‌آورند. در این تالاب انواع ماهیان آب شیرین و شور مانند بنی، شیربد، حمری، شانک، ماهیهای پرورشی و پرندگانی چون فلامینگو، حواصیل، لک‌لک، غاز وحشی، اردک، گراز و … زیست می‌کنند. تنها زیستگاه و محل زاد و ولد اردک کرکری در جهان این تالاب است و پرندگانی چون «گیلانشاه خالدار» و «اکراس آفریقایی» نیز از نمونه‌های بسیار کمیابی هستند که در این منطقه یافت می‌شوند. تالاب شادگان زیستگاه یک سوم از گونه‌های جانوری و گیاهی در معرض خطر نابودی است

هورها، باتلاق‌ها

در استان خوزستان به علت ارتفاع پایین، در قسمتی از کرانه‌ها به وسیله دریا و در سایر نقاط به واسطه جریان رودخانه‌ها، باتلاق‌های وسیعی به وجود آمده است که به واسطه‌ی آب دائمی و زیاد به اسم «هور» معروف‌اند. هورالعظیم، هور مزرعه و الدورق از این جمله هستند.

هورالعظیم

هورالعظیم بزرگترین هور خوزستان از آبهای کرخ، دویرچ و قسمتی از آبهای اروند رود تشکیل شده است. این هور بزرگ که به طول یکصد کیلومتر و با عرص ۱۵ الی ۷۵ کیلومتر، از طرف غرب به وسیله رودخانه دجله، از طرف شرق به وسیله جلگه صاف ایران محدود شده است و در خاک عراق از طرف جنوب تا کنار دجله و از شمال تا چند کیلومتری شهر عماره ادامه دارد و در خاک ایران شهرهای بستان، سوسنگرد و هویزه کاملا در کنار این هور واقع شده‌اند.

هورالعظیم محصول آب اضافی رودخانه کرخه، دجله، دویرچ اس، سراسر هور از نی پوشیده است. عمق آب در کناره‌های هور کم است ولی تدریجا در وسط آن به چند متر می‌رسد، اکثر طوایف در داخل این هور مامن بسیار امنی برای خود تهیه می‌کنند که از بهم پیوستن نی‌ها ساخته می‌شود. این طوایف اکثرا به پرورش گاومیش در هور و اطراف آن اشتغال دارند. حرکت در هور با راهنمایی اشخاص مطلع سهل و با قایق‌های مخصوص انجام می‌گیرد.

رودها و چشمه‌ها

خوزستان با وجودیکه آب و هوای گرمی دارد ولی بستر رودهای مهمی چون رودخانه‌ی کارون و اروند، با قابلیت کشتیرانی در آنها و رودهای دیگری مانند زهره، جراحی – مارون، خور، نهرگاهی، بهره، شاهور، مرغاب، آب سوسن، آب شلا، ابوالعباس، اعلا، دره حراز (دمه‌لی)، بولاواس، صیدون، لیراب، رامهرمز و … است.

همچنین چشمه‌های آبگرم و معدنی عین خوش، دهلران، گراب، سی‌زنگر، گلگیر، هر کدام استفاده‌های درمانی متفاوتی دارند که تا کنون بهره‌برداری گسترده‌ای از این چشمه‌ها صورت نگرفته است.

فضاهای جنگلی

براثر تنوع آب و هوا نوع خاک، برخی از مناطق خوزستان را جنگل‌های تنگ و بوته‌زار، درختچه‌ و درختان پوشانیده است. خوزستان در ادوار گذشته پوشش جنگلی انبوه‌تری داشته است. برخی سیاحان نوشته‌اند که کرانه‌های کارون ما بین خرمشهر و اهواز با درختان تبریزی، گز و انواع دیگر کاملا مشجر بوده است. در دامنه‌ی کوه سولک و کوه دزگه جنگل بزرگی از درختان بلوط، بادام جنگلی، بن و غیره وجود دارد. در کرانه رودخانه‌ی کرخه جنگل وجود دارد و در دو طرف رودخانه دز درختان بزرگ و درهمی به چشم می‌خورد.

مسیر اکثر رودخانه‌ها سراسر از درختان جنگلی گز پوشیده شده است. درخت سدر یا کنار از گیاهان خاص این منطقه است که از میوه، برگ و چوب آ ن استفاده فراوان می‌شود. درختان کهور،‌بده، خرزهره، استبرق و انواع اکالیپتوس نیز در خوزستان یافت می‌شود.

جنس درختان جنگلی بیشتر بلوط است. مراتع خوزستان از نوع مراتع قشلاقی نامرغوب است که در مناطق کوهستانی پوشش گیاهی غنی تری دارد.

در فصل بارندگی که از نیمه آبان شروع می شود و تا اواخر فروردین ماه ادامه می‌یابد، کم کم بر روی تپه‌ها و زمین‌هایی که از خاک مناسب برخوردارند، گیاهان خودرو می‌رویند. در نواحی مرطوب جنس گیاهان از نوع گلسنگ، قارچ و خزه است. در نواحی غیر مرطوب انواع گیاهان بومی می‌روید. پوشش گیاهی در ارتفاعات شمال شرقی موجب گردیده که عشایر این منطقه به پرورش دام بپردازند. این منطقه به عنوان مراتع گرمسیری ایل بختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوشش گیاهی شمال و شمال شرقی به صورت استپ کوهی و کوهپایه‌ای است و درختانی از قبیل بلوط، بن،‌انجیر، بادام کوهی، کنار،‌سدر و بوته‌هایی از گون دارد.

مناطق حفاظت شده و حیات وحش

سواحل زیبای کشور، کوه‌های بلند و برف گیر، باتلاق‌ها و نیزارها، جلگه‌های پست و گرم، اقلیم متفاوت و تضاد آشکاری را در محدوده‌ای چنین تنگ به همراه داشته که موجب غنا و تنوع چشمگیر حیات وحش شده است.

در خلیج فارس بیش از ۲۰۰ نوع ماهی وجود دارد که از نظر تنوع و ذخیره پروتئین از بهترین و کم نظیرترین ذخایر حیات وحش کشور به حساب می‌آید.

از سوی دیگر پرندگانی چون غاز، مرغابی، مرغ نوک دراز، پلیکان، حواصیل اردک، لک لک، هوبره، مرغ میش فلامینگو و درنا که در سواحل جنوب و در میان هورها و نیزارها زندگی می‌کنند به غنای حیات وحش این نواحی افزوده‌اند. در صورت برنامه ریزی و ساماندهی این نواحی و جاذبه‌های دل انگیز و زیبای این باتلاق و هورها به قطب‌های توریستی تبدیل می‌شوند.

پرندگان دریایی که همیشه نام و مکان زیست آنها اسرار آمیز، الهام بخش و رویایی بوده است،‌در سراسر استان پراکنده‌اند. پرندگان دیگری نیز مانند کبک، تیهو، باقرقره، قمری، سار، کلاغ سیاهو ابلق در لابه لای دره‌ها و بیشه‌ها و کشتزارهای این استان به وفور یافت می‌شوند. اگرچه از یکصد سال پیش به این طرف دیگر اهالی اطراف رودخانه‌ها، هورها و کوهپایه‌ها چندان وحشتی از شیرها و پلنگ‌ها ندارند و جانوران گوشتخواری از این دست کمیاب شده‌اند ولی هنوز گوشتخوارانی چون گرگ، گربه وحشی،‌دله یا عروسک، گورکن، عسل خوار و کفتار در اطراف بیشه‌ها، رودخانه‌ها و دره‌های اطراف کوه‌ها وجود دارندو ممکن است کسانی در لابه لای درخت‌های بادام کوهی، بلوط، توت این نواحی بتوانند سنجاب‌های ایرانی دم بلند، پرمو، دم فرفر و بدن قرمز حنایی را ببینند که در حال بیرون آمدن از حفره یکی از درخت‌ها هستند. گربه تیغی یا تشی جونده ایرانی و نیز انواع موش‌های سیاه و موش‌های دوپای ۵ انگشتی و سه انگشتی، خرگوش وحشی در گوشه و کنار این استان به چشم می‌خورد.

همچنین مناطق حفاظت شده «کرخه» و «دز» به دلیل اینکه زیستگاه گوزن زرد ایرانی و دارای بیشه‌های انبوه و بکر هستند ارزش‌های جهانگردی دارند.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور