قشم به عنوان یکی از بزرگ ترین جزایر خلیج فارس همیشه یکی از مقاصد مهم گردشگری در ایران بوده است. در این مطلب به بررسی تاریخ این جزیره خواهیم پرداخت. با اصفهان تور همراه باشید.
جزیره قشم بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس و از جمله جزایر جنوب ایران می باشد که در تنگه هرمز قرار دارد و از دیرباز به ایران تعلق داشته است و در دوران ساسانیان ابرکاوان خوانده می شده است
ایرانيان قبل از اسلام جزيره قشم را يتوكاوان ، ابن كوان ، برخت، ابركافان و لافت ميخواندند و به تدريج اين اسامي به فراموشي گراييد و نامهاي كشم و قشم متداول گشت . اين جزيره را بخاطر طول زياد آن جزيره الطويله نيز ناميده اند
در زمان شورش مغول و هرج و مرج آندوران رئيس قبيله اي كه نورو نام داشت به جزيره قشم آمده ، سكونت اختيار كرده و اماكني بنا نموده و نام شاهي بر خود گذاشته و ملقب به نورانشاه گرديد.
آلفونسو آلبوكرك درسال ۱۵۰۷ ( ۱۵۰۸ ) ميلادي با تصرف جزاير تنگه هرمز بر تمام خليج فارس تسلط يافت ، پرتغاليها در جزيره قشم به تاختن استحكامات نظامي مهمي پرداختند و از ورود كشتيهاي جنگي ديگران به اين جزيره جلوگيري نمودند و بدين سان وضع تا زمان سلطنت شاه عباس صفوي ادامه داشت . هنگامي كه انگليسيها براي تجارت با ايران امتيازاتي از شاه عباس در خواست كردند . دادن امتيازات از طرف شاه موجب نگراني پرتغاليها شد . دراين ايام پرتغاليها در صدد مبارزه با انگليسيها برآمدند كه منجر به پيروزي نيروي دريايي انگليس گرديد و قدرت پرتغاليها در قشم و خليج فارس به طور كلي از هم پاشيده شد .
امام قلي خان والي فارس با پياده كردن ۵۰۰۰ نفر سرباز خود به بندر حزون ( هرمز ) آمد و فورا قسمتي از همراهان خود را به فرماندهي امام قلي نيك به طرف فلاع نظامي پرتغاليها در قشم فرستاد كه منجر به شكست پرتغاليها شد و در سال ۱۶۲۱ ميلادي فلاح نظامي به تصرف نيروهاي ايراني در آمد ، بعد از فتح جزيره قشم تعدادي از سپاهان امام قلي خان به عنوان ساخلو در آن جزيره ماندند و بقيه به بندر عباس رفتند .
در سال۱۶۴۵ هلنديها قواي نظامي مهمي در خليج فارس گرد آوردند . به بهانه اينكه ايران عهد نامه تجارتي خود را رعايت نكرده ، حصار و قلعه قشم را تصاحب نمودند و نيز نيروي نظامي ديگر به سواحل و بنادر فرستادند و به علت شدت گرما بسياري از نيروهاي هلنديها تلف شدند و عاقبت هدايايي به خدمت شاه عباس صفوي روانه داشتند و با وي معاهده ي جديدي بستند و جزيره قشم را تخليه نمودند .
در بين سالهاي ۱۷۲۰ ـ ۱۷۱۸ ميلادي اوضاع در تمام منطقه ي خليج فارس رو به وخامت نهاد . حكام عمان تعدادي از جزاير واقع در نزديك سواحل ايران از جمله جزيره قشم را تصرف كردند .
در زمان تسلط افغانها برا يران بين سالهاي ۱۷۲۹ ـ ۱۷۲۲ حكومت راُس الخيمه باسعيدو را كه واقع در جزيره قشم بود متصرف گرديد و بدين سان چندين فروند كشتي جنگي انگليسي به جنگ اين حكومت رفته و او را مغلوب نمودند .
پس از مرگ نادر شاه در سال ۱۷۴۷ ميلادي تسلط بر خليج فارس آغاز به انحطاط نمود و جواسم توانستند دامنه تجاوزات خويش را تا نزديكي سواحل ايران رساندند و در سال ۱۷۶۰ ميلادي جزيره قشم را كه آن زمان در تصرف طايفه اي معين بود ، تسخير نمايند.
ليكن در سال ۱۷۶۳ ميلادي كريمخان نفوذ و اقتدار خود را در جنوب ايران مستقر ساخت و آنها را از نقاط مذكور بيرون راند . در سال ۱۸۸۲ ميلادي حكومت بمبئي به فكر افتاد كه مركزي جهت توقف نيروي دريايي انگليس در خليج فارس در نظر بگيرد ، براي اين منظور چندين نقطه در خليج فارس انتخاب نمودند و بالاخره باسعيدو واقع در جزيره قشم را با اين هدف انتخاب كردند ، به علاوه قراربراين بود كه كنسولگري از بوشهر به جزيره قشم ( باسعيدو ) منتقل گردد . در اين ايام قواي بحري انگليس در خليج فارس در آنجا تمركز يافت . چندي بعد بعلت نامساعد بودن آب و هوا و نبودن امكانات زندگي مجبور به ترك باسعيدو شدند و به تدريج اين تخليه صورت گرفت و تاسيسات انگليسيها در جزيره قشم و دربندر باسعيدو باقي ماند .
در سال ۱۹۰۹ ميلادي پس از سي سال كه فعاليتي از انگليسيها در باسعيدو به چشم نمي خورد ، بار ديگر انبارهاي سوخت آنها براي كشتي ذخيره گرديد كه در جنگ جهاني دوم مورد استفاده قرار گرفت . پس از پايان جنگ دوم جهاني به فعاليت اين بندر خاتمه داده شده و انتشار خبر برچيدن پرچم انگليس از پايگاه با سعيدو و تصرف آن تاسيسات موجب گرديد كه يادداشت اعتراض آميزي تسليم وزير امور خارجه ( وقت ) ايران گرديد .در سپتامبر ۱۹۳۳ ميلادي خبراين مسئله در مطبوعات انگليس منتشر شد . چندي بعد از انتشار اين خبر فرمانده ناوگان انگليس در خليج فارس از جزيره تمب مار راهي جزيره قشم شد . و درپي آن صاحب منصب آنجا را كه حسين محمد تبعه ايران بود ، بازداشت كرد.
جزیره پهناور قشم با مساحتي نزديك به ۱۵۰۰ كيلومترمربع نه تنها بزرگترين جزيره ايران بلكه از بسياري از كشورهاي مستقل جهان نيز بزرگتر است. اين جزيره همچون يك دولفين زيبا و بزرگ در تنگه استراتژيك هرمز واقع شده است و فاصله آبي شهر قشم از بندرعباس ۲۲ كيلومتر و نزديكترين فاصله آبي جزيره قشم با سرزمين ما در ۱/۸ كيلومتر در حد فاصل بندر لافت و روستاي پهل از توابع بندر خمير است.
.