آرامگاه ارامنه اصفهان در دامنه کوه صفه و در نزدیکی دروازه جنوبی شهر قرار دارد .
در ورودی در خیابان صفه (ضلع غربی) قرار دارد و سایر اضلاع آن از شرق به دانشگاه اصفهان ، از شمال به مرکز آموزش توپخانه و موشکها و مجموعه ورزشی ۲۲ بهمن و از جنوب به بیمارستان الزهرا (ع) محدود می شود .
کل مساحت آن ۳۰ هکتار می باشد که نیمی از آن در انحصار قبور قرار دارد و مابقی بصورت فضای سبز ، زمین بازی فوتبال و اراضی دست نخورده است .
آرامگاه ارامنه اصفهان جزو قبرستان های مهم جهان است . این آرامگاه چهره هایی شاخص از روحانیون مسیحی و شخصیتهای نامدار ایران و جهان را در خود جای داده است . و ارزش آن از نظر دینی تا جایی است که بسیاری از افراد از مناطق دیگر ایران و جهان وصیت میکردند که پس از مرگ جسدشان در این قبرستان دفن شود .
تعداد زیادی از آوارگان لهستانی جنگ جهانی دوم که در طی سالهای ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ در اصفهان درگذشتند در این قبرستان مدفون می باشند .
تاریخ اولین سنگ در این قبرستان ، سال ۱۵۵۱ میلادی را نشان میدهد و نویسنده کتاب « تاریخ جلفای اصفهان » در قرن ۱۹ میلادی چنین اشاره کرده که به تعداد سنگهای موجود ، همین مقدار هم از بین رفته است .
آرامگاه ارامنه اصفهان در سال ۱۳۲۳ شمسی در اداره کل ثبت اسناد و املاک استان اصفهان به ثبت رسید و در سال ۱۳۸۰ در سازمان میراث فرهنگی ثبت شد .
برخی از افراد مدفون در این قبرستان تاریخی :
– خلیفه « کارابِد » مشهور به گوساله زنده کن
– ویلیام بل ، عامل شرکت هند شرقی در اصفهان ( صاحب قدیمی ترین سنگ قبر شناخته شده اتباع انگلیس در ایران )
– رودلف اشتدلر ، ساعت ساز شاه صفی صفوی ( اهل سوئیس )
– هوی برت بیوکنز ، جواهر ساز هلندی متخصص الماس که به دستور شاه عباس اول به ایران آمد
– الکساندر دورود ، تغییر دهنده مذهب مردم ویتنام از بوده به مسیحیت و تغییر دهنده خط و زبان آن کشور
– ولتسن دانگرز ، به مدت ۳۳ سال کشیش فرقه کاپوسن در ایران
– ایزاک بوته دولتون ، بازرگان نامدار عهد صفوی (اهل لیون فرانسه )
– می ان برنارد ، خدمتگذار ویژه شاه عباس اول
– تئادر میرانویچ ، سفیر لهستان در دربار صفوی
– فرانکوس کاستلوجن ، مدیر شرکت هند شرقی هلند
– ساراژاکوبا چاندلیر ، همسر فرانکوس کاستلوجن
– کشیش دکتر ادوارد پاگیت ( صاحب دومین سنگ شناخته شده اتباع انگلیس در ایران )
– تابراها موزویسنیک ، پسر نخستین سفیر کشور هلند
– خلیفه هوانس مرکوز مشهور به دیه زر آلویس ، دانشمند نامدار جلفایی معروف به « نور جهان »
( مترجم انجیل های ” متی ، مرقس ، لوقا و یوحنا ” به فارسی )
– یرافی یاکوله ویچ لواشف ، پسر ژنرال واسیلی لواشف فرمانده کل قوای روسیه در قفقاز و ایران ( صاحب اولین سنگ قبر شناخته شده از اتباع روسیه در ایران )
– ماتیوس فن لایپزیگ ، مدیر شرکت هند شرقی هلند ( او با ترفندی در جهت فریب اشرف افغان ، زندگی تمامی اتباع بیگانه مقیم ایران را که در شرف قتل عام بودند از مرگ حتمی نجات داد )
– ژاکوب روسو ، ساعت ساز شاه سلطان حسین صفوی ( پسر عموی ژان ژاک روسو نویسنده و فیلسوف نامی فرانسه )
– هاروتون در هوهانیان ، متولد اصفان نویسنده کتاب « تاریخ جلفای اصفهان »
– ی هـ پ گلوور ، بنیانگذار اداره تلگراف در اصفهان
– ارنست هولتسر ، گرد آورنده مطالب کتاب ایران در ۱۲۰ سال پیش
– ماردیروس دروُسکانیان ، نخستین ارمنی فراماسون
– کشیش جیمز ل گارلند ، مسیونر نامدار که مدت ۳۵ سال در میان کلیمیان اصفهان به سر برد
– تونی هوانسیان ، عکاس ظل السلطان و بنیانگذار اولین مغازه عکاسی در اصفهان ، اولین وارد کننده دوچرخه و موسس اولین هتل به سبک اروپایی در اصفهان
– فریدل ورم باخ (شفر) ، عضو گارد امنیت حزب نازی آلمان
– جورج همر ، مهندس کارخانه و عضو گارد امنیت حزب نازی آلمان
– دکتر لسلی گریفیتس ، رئیس بیمارستان ارامنه اصفهان (عیسی ابن مریم فعلی )
– آر سی اسکیپورث هریس ، کنسول یار انگلستان در اصفهان (زمان پهلوی)
– هیلدا نایتینگل ، سرپرست بخش پرستاری بیمارستان ارامنه اصفهان
– جان هال پاکستن ، کنسول آمریکا
– ارنست ج کریستوفل ، بنیانگذار سازمان بهزیستی ایران و پایه گذار آموزش موسیقی به نابینایان
– طادئوس طادئوسیان ، از اعضاء حزب داشناک و استاد دانشگاه
– دکتر کارو میناسیان ، پزشک متخصص – باستانشناس و نویسنده
– یغیا ولیجانیان ، بنیانگذار نظام پیشاهنگی در اصفهان و ایران
– آرامایس الله وردیان ، اولین استاد دانشکده ارمنی لوژی دانشگاه اصفهان
– یسائی شاهجانیان ، هنرمند و کارشناس میراث فرهنگی اصفهان
– هوانس اوهانیان ، رئیس شورای هیئت نمایندگان ارامنه گریگوری جلفای اصفهان و جنوب
– ماتوس آقاخانیان ، عکاس – رئیس اولین اداره پست جلفا و فرمانده شهربانی اصفهان
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
.