با ابنیه های بیرون شهر مشهد آشنا شوید

پست شده به وسیله : اصفهان تور/ 929 0

از شهر مشهد که خارج شویم میتوانیم از ابنیه های تاریخی بسیاری بازدید کنیم که هرکدام دارای شناسنامه و تاریخچه ای میباشند که باید رفت و از نزدیک دید،ما در اصفهان تور قصد داریم به بررسی این ابنیه های تاریخی بپردازیم،پس با ما همراه شوید:

سنگ نگاره «سنگ شتر»

یافته‌های باستان‌شناسی حاکی از آن است که دشت توس در دوران پیش از تاریخ از نظر وضعیت اقلیمی و شرایط زیست محیطی با زمان حال تفاوت بسیاری داشته است. سنگ نگاره موسوم به «سنگ شتر» از جمله این کشفیات است که در فاصله‌ی حدود ۸۰۰ متری از جاده مشهد – شاندیز در نزدیکی روستای دهنو واقع می‌باشد. این نقش‌ها بر روی یک صخره بزرگ و تعدادی قطعه سنگ کوچکتر پیرامون آن ایجاد شده که حدود ۹۴ نقش بر روی آنها شناسایی شده است. نقش‌های مورد اشاره، شامل شیر، بز کوهی، گاو میش کوهان‌دار، آهو، ‌علامت‌ها و تصاویر انسان شکارگر با تیر و کمان بوده و به احتمال فراوان متعلق به دوران نوسنگی است.

 

چهار تاقی بازه هور

بنای سنگی موسوم به «بازه هور» در فاصله‌ی تقریبی ۷۸ کیلومتری جنوب مشهد، در ابتدای تنگه‌ای به همین نام، در مجاورت روستای رباط سفید بر کناره راه قدیم مشهد به تربت حیدریه واقع است. بنابر شواهد چهارتاقی مزبور بازمانده از یک مجموعه معماری متعلق به دوران ساسانیان و مشتمل بر سردر ورودی و یک گنبد مرتفع است که در گذشته به عناصر معماری دیگری در ضلع شرقی متصل بوده و کالبد بنا نسبت به چهار جهت اصلی با چهارده درجه انحراف شرقی بنیان شده است. نام بازه هور اشاره‌ای مستقیم و دقیق به معنای خورشید و فاصله میان دو بریدگی (بازه) دارد که آن را می‌توان روزنه‌ی خورشید نامید، به اعتقاد برخی پژوهشگران این بنا در زمره چهار تاقی‌های گاهشماری و محاسبه نجومی در معماری ایران باستان است. برخی فروریختگی‌ها در دیوارها و پایه‌ها، بازسازی گردیده است.

 

 مجموعه فرهنگی تاریخی توس

ولایت توس که از تاریخی کهن در قبل و بعد از اسلام برخوردار بوده، گستره‌ای با وسعت بیش از شانزده هزار کیلومترمربع را در برگرفته و چهار شهر تابران، رادکان، نوغان و تروغبذ (طرقبه کنونی) در این پهنه وجود داشته است. اما امروزه توس تنها به محدوده شهر تابران اطلاق می‌گردد. بنابر شواهد تاریخی تابران در سده‌های چهارم، پنجم و ششم هجری مرکز ولایت توس و شهری آباد و پر اهمیت بوده است، تا این که حملات مغول‌ها و میرانشاه پسر تیمور آن را ویران کرد. پس از آن شیبک‌خان ازبک که حملاتش به خراسان در سال‌های ۹۱۳ تا ۹۱۵ق صورت گرفت درصدد عمران و آبادانی مجدد این شهر برآمد که ناکام ماند. شهر توس در ۲۴ کیلومتری شمال‌غربی مشهد واقع است و بقایای حصار و باروی شهر، کهن‌دژ، بنای هارونیه، بقایای مسجد جامع تابران، آرامگاه فردوسی و روستاهای توس و اسلامیه را در بر می‌گیرد.

 

بقایای حصار و باروی شهر تابران

به استناد یافته‌های باستان‌شناسی عصر طلایی فرهنگ و مدنیت تابران در سده‌های چهارم تا هفتم هجری بوده و از نظر وسعت در دوران ایلخانان مغول بیشترین گستره را داشته است. این شهر از نظر معماری و شهرسازی از نوع مدور و یکی از معدود نمونه‌های برجای مانده از شهرهای تاریخی است. الگویی از شهرسازی که مشتمل بر کهن‌دژ ارگ و بخش‌های دیگر بوده است. باروی نیمه ویران تابران به طول ۷ کیلومتر بقایای این شهر را در بر گرفته که ارتفاع اولیه آن ۹ متر بوده و بر اساس متون ۱۰۶ نیم برج و حداقل چهار دروازه به نام‌های رزان، رودبار، مرو و نیشابور داشته است.

 

کهن‌دژ شهر تاریخی تابران

در گذشته کهن‌دژ در بر‌گیرنده مجموعه‌ای از بناهای دیوانی و مسکونی بوده که حکمران و امرای شهر در آن مکان مستقر می‌شدند‌. کهن‌دژ تابران در فاصله ۲۵۰ متری باروی شهر قرار دارد و پیرامون آن را خندقی به طول ۱۰۵۰ متر و پهنای ۱۵ متر احاطه کرده است‌. ورودی این کهن‌دژ که شامل برج و بارو، خندق و استحکامات دفاعی بوده، بقایای معماری مربوط به دوره سامانیان تا صفویه را شامل می‌گردد. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی در محدوده کهن‌دژ آثاری ارزشمند از قبیل بنای مدور آجری، مسجد و حمام نیز شناسایی شده است.

 

بنای هارونیه

بنایی که امروزه به هارونیه مشهور است در فاصله‌ی حدود ۸۰۰ متری آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی و ۲۴ کیلومتری مشهد واقع شده است. هارونیه نام جدیدی است که به این مکان داده شده و شاید سابقه‌ی مکتوب آن حتی به یکصد سال پیش هم نرسد، لذا هیچ ارتباطی به هارون‌الرشید عباسی (۱۷۰تا۱۹۳ق) ندارد. این بنا به لحاظ کارکرد خانقاه یا آرامگاهی است که در سده هشتم هجری بر روی بقایای ابنیه کهن شهر تابران ساخته شده و در دوره تیموری سه فضای انتهایی به آن افزوده شده است. هارونیه دارای آراستگی‌های بسیار زیبای گچبری بوده و نمادی از وجود شخصیت‌های عرفانی و فعالیت‌های آنان در توس است. سنگ گرانیتی سیاه رنگ در ضلع جنوبی بنا یادبودی از امام محمد غزالی توسی از عرفای سده پنجم و ششم هجری است. در شمال‌غربی بنا نیز مقبره زنده یاد حسین خدیو جم (۱۳۰۶ تا ۱۳۶۸ش) از غزالی شناسان معاصر قرار دارد.

 

بقایای مسجد جامع تابران

در جریان کاوش‌های باستان‌شناسی، در یکصد و پنجاه متری جنوب غربی بنای هارونیه قدیمی‌ترین مسجد موجود در خراسان و بقایای یکی از منحصر به فردترین مساجد اولیه ایران کشف گردیده است. بقایای این مسجد به طول ۹۴ و عرض ۵۳ متر به سبک شبستانی ستون‌دار اولیه (خراسانی) ساخته شده و بر اساس بررسی‌ها شامل شبستان قبله (جنوبی)، صحن و شبستان شمالی است. آثار مکشوفه احتمالاً متعلق به اواسط سده پنجم هجری است و گویا بانی آن خواجه نظام‌الملک توسی بوده است. امروزه این مکان به صورت سایت موزه باستان‌شناسی مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.

 آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی

به استناد متون و منابع، فردوسی که در سال ۳۲۹ق در روستای پاژ متولد شده بود، به سال ۴۱۱ و یا ۴۱۶ق در توس درگذشت و در باغ شخصی خود که در داخل باروی توس و جوار دروازه رزان قرار داشت روی در نقاب خاک کشید. به درستی معلوم نیست در چه دوره‌ای اولین بنا برروی مدفن وی ساخته شد. نظامی عروضی در سال ۵۱۰‌ق قبرش را زیارت کرده است. اما جستجوی واقعی برای یافتن محل دقیق آرامگاه حکیم در زمان ناصرالدین شاه قاجار به امر آصف الدوله والی خراسان صورت گرفت و بنایی آجری بر روی آن برپا شد. در سال ۱۳۰۵ش فرهیختگان مصمم شدند بنایی بر فراز مقبره‌اش برپا کنند. در سال ۱۳۰۹‌ش حاج محمد علی قائم مقام رضوی برای ساخت آرامگاه ۲۵۲۵۰ مترمربع از املاک خود را هدیه نمود. ساختمان آرامگاه در سال ۱۳۱۳‌ش به اتمام رسید اما بعدها نشست کرد. بدین سبب از سال ۱۳۴۳‌ش تخریب بنای قبلی و بازسازی بنای فعلی با وسعت ۹۴۵ مترمربع و ملهم از شیوه معماری هخامنشی و اشکانی آغاز گردید و در سال۱۳۴۷به اتمام رسید. مقارن با آن سید عیسی و سید موسی قائم مقام نیز بخشی دیگر از زمین‌های خود را به مساحت ۲۵۳۷۵ مترمربع برای توسعه باغ آرامگاه اهداء نمودند. طبقه تحتانی بنا دارای دیوارنگاره‌هایی از فریدون صدیقی با مضمون هفت خان رستم می‌باشد که به شکوه این مکان افزوده است.

 

آرامگاه شاعران پارسی گوی خراسانی

این مکان در ضلع شمال شرقی بلوار پردیس و مشرف به میدان ورودی آرامگاه فردوسی واقع گردیده و مزار شاعران معاصر خراسان است. طرح آرامگاه در سال ۱۳۷۸‌ش تهیه گردیده و بنای نمادین آن مشتمل بر استوانه‌ای آراسته به اشعار حکیم توس می‌باشد. خاک این محوطه با وسعت تقریبی ۲۰۰۰ مترمربع تا سال ۱۳۷۸ش شعرایی نظیر استاد ذبیح‌الله صاحبکار(سهی)، استاد گلچین معانی، احمد کمال‌پور، عماد خراسانی و عشرت قهرمان را در آغوش گرفته است.

 

  میل اخنگان

میل اخنگان یا اخنجان در فاصله ۱۱ کیلومتری شرق شهر تابران توس در جوار روستایی به همین نام واقع است. این بنا برج مقبره‌ای است بر روی یک سکوی هشت ضلعی با نیم ستون‌های الحاقی در نمای بیرونی که ارتفاع آن حدود ۱۷ متر است. بر فراز بنا گنبدی مخروطی استوار گردیده که پوشش خارجی آن با شیوه خاصی تزیین شده است. فضای داخلی بنا فاقد نقش و نگار بوده و نمای بیرونی آن اعم از دیوار و نیم ستون‌ها با کاشی آذین شده است. نقوش ستاره‌ای شکل و چلیپایی نیز در آن دیده می‌شود. با وجود سنگ قبر در فضای داخلی بنا، هویت مدفون در آن مشخص نیست. برخی معتقدند آرامگاه متعلق به گوهرتاج خواهر گوهرشاد آغا است که البته دعوی صحیحی نیست. سبک معماری و تزیینات میل اخنگان مؤید انتساب آن به دوره تیموری است.

 

یخدان تاریخی چهار برج

از جمله ابنیه برجای مانده از معماری گذشته در پیرامون توس باید از یخدان تاریخی روستای چهار برج نام برد که در ۴ کیلومتری غرب حصار شهر تابران واقع است. این سازه آبی متعلق به دوره قاجار بوده و در ساختار معماری آن از چوب نیز استفاده شده است. قطر فضای داخلی بنا ۱۰ متر و ارتفاع آن به حدود ۱۲ متر می‌رسد. این یخدان در زمره بناهای عام‌المنفعه‌ای است که در گذشته یخ مورد نیاز اهالی روستا و ساکنین اطراف را تامین کرده است. از اجزا و عناصر یخدان مزبور تنها چاله و گنبد آن باقی مانده است.

 

 روستای تاریخی پاژ

روستای پاژ یکی از صدها دهکده دشت توس و زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی است که در ۱۵ کیلومتری شمال شهر مشهد در تقاطع جاده کارده به کلات واقع شده است. بخشی از فضای مسکونی این روستا در میان آن و بقیه بر روی تپه‌ای موسوم به «قلعه بلند» استقرار یافته است. روستای فعلی پاژ حدود هشتصد هکتار وسعت دارد و ۴ هکتار آن مسکونی است. بقایای سفال‌های پراکنده در قلعه کهنه پاژ حاکی از تداوم مدنیت پاژ از سده‌های اولیه اسلامی تا قرن نهم و دهم هجری است.

 

رباط طرق

رباط تاریخی موسوم به «طرق» در جوار روستایی به همین نام در نزدیکی مشهد واقع است. گویا بنای اولیه آن متعلق به زمان شاه عباس صفوی بوده اما بخش دیگری مقارن با حکمرانی شاه سلیمان صفوی به آن الحاق شده است. رباط طرق بنایی است دو ایوانی که اولین قسمت آن به صورت تابستانی مورد استفاده قرار گرفته است.کتیبه بنای الحاقی ساخت آن را به تاریخ ۱۰۸۰ق نسبت می‌دهد. بقایای یک حمام نیز در ضلع غربی بیرون بنا مشهود است.

 

مصلی طرق

بنای تاریخی مصلی طرق در ۱۲ کیلومتری مرکز شهر مشهد در جوار روستای مشهور طرق واقع گردیده و از نظر معماری الگویی برای بنیان مصلی پایین خیابان بوده است. مصلی طرق کهن‌ترین نمونه برجای مانده از این بنا در شهر مشهد است که در سال ۸۳۷ق با ترکیب یک ایوان بلند مرکزی و دو ایوانچه طرفین و اتاق‌های گوشوار ساخته شده است. در انتهای ایوان نیز فضای چهار ضلعی گنبدداری وجود دارد که بر دیوار انتهایی آن محرابی دیده می‌شود. از تزیینات این بنای تاریخی ارزشمند می‌توان به کتیبه زیبای خط ثلث در ازاره فوقانی ایوان، قاب‌ها و کاربندی‌های گچی اشاره نمود. بنابر تواریخ، طرق در کنار مشهد الرضا(ع) مکان اتفاقات و رویدادهای بی‌شماری بوده که اغلب با هدف تصرف این شهر مذهبی صورت گرفته است.

 

مقبره اخی علی قتلغشاه (مزار ویرانی)

خراسان دارای حدود دویست موسسه خانقاهی بوده و یکی از مناطق مهم اشاعه تصوف و عرفان در سده هشتم و نهم هجری در ولایت توس، حدود قریه ویرانی است. گویا بنای مقبره ابتدا خانقاه بوده و سپس مقبره‌ی شیخ علی قتلغشاه مصری شده و به لحاظ ویژگی‌های معماری در دهه‌های اولیه سده هشتم هجری بنیان گردیده است. وی شیوخ چندی را تربیت کرد و در سال ۸۰۰ هجری دار فانی را وداع گفت.

 

قلعه نو دهسرخ

در بالاترین نقطه مشرف به روستای دهسرخ بقایای قلعه‌ای کهن موسوم به «قلعه نو» به چشم می‌خورد که با خشت و گل و لاشه سنگ برآمده و حصارهای اولیه آن به پنج متر می‌‌رسید. آنچه از معماری بنا برجای مانده، نشان می‌‌دهد شش برج دایره‌‌ای شکل بر پیرامون قلعه به صورت دو اشکوبه وجود داشته و گویا ورودی آن از ضلع شمالی و میان برج وسط بارو بوده است. در قرون و سده‌های پیشین در فضای داخلی قلعه اتاق‌های مسکونی پیرامون یک فضای مرکزی ایجاد شده بود که امروز همه آن‌ها به آوار تبدیل شده است. قراین معماری انتساب این اثر را به دوره صفویه نشان می‌دهد. دهسرخ در ۳۴ کیلومتری مشهد واقع است.

 

بند تاریخی گلستان

در انتهای دره‌های جاغرق و دهبار، به فاصله‌ی ۵ کیلومتری جنوب‌شرقی طرقبه، سدی آجری و مستحکم بنیان گرفته که به «بند گلستان» مشهور است. برخی از محققان این اثر را از ابنیه دوره صفویه دانسته و عده‌ای آن را به شاهرخ میرزا و بعضاً به گلستانه خانم کنیز گوهرشاد آغا نسبت داده‌اند. اما به استناد مدارک مستدل، این بند به فرمان «سلطان ابوسعید میرزا تیموری» در سال ۸۳۷ق ساخته شده است. ارتفاع سازه مزبور ۲۱ متر و طول تاج فعلی بند بالغ بر ۱۳۰ متر می‌باشد. حجم مفید ذخیره آب در بند گلستان حدود ۱/۵ میلیون مترمکعب است که با ارتفاع سرریز گنجایش آن به ۲/۷ میلیون متر می‌رسد.

 

رباط علاقبند

این مجموعه رباط تاریخی با وسعت ۲۵۰۰ مترمربع، متعلق به سه دوره تیموری، صفوی و قاجار، در ۴۰ کیلومتری جاده مشهد – نیشابور در روستای بزوشک واقع است. ساختار معماری این بنا مشتمل بر سه کاروانسرای متصل به هم و دو حوض انبار می‌باشد. بنابر قراین موجود و شواهد معماری این رباط بر روی بقایایی کهن‌تر ایجاد شده، به نحوی که ابتدا ساختمانی سرپوشیده بوده و در دوره بعدی کاروانسرای دیگری به همان سبک به آن الحاق شده است. سپس در محدوده‌ی فضای مجاور این دو کاروانسرا دو ایوان متقارن با ایوان‌های ورودی بناهای سرپوشیده ایجاد و اطاق‌ها و غرفه‌ها و نمازخانه‌‌ای در طرفین ایوان‌‌ها شکل گرفته و به این ترتیب مجموعه واحدی به وجود آمده است.

 

رباط خاکستری

این اثر تاریخی در ۱۷ کیلومتری جنوب مشهد در کنار روستایی به همین نام واقع شده است، رباط مزبور در گذشته محل بیتوته مسافران و کاروانیان در مسیر شاهراه هرات، توس و نیشابور بوده و با توجه به منابع تاریخی در عصر غزنویان بنیان گردیده است. این بنا مشتمل بر سه فضای اصلی سرپوشیده بوده و روی هم رفته شش گنبد کروی آن را شکل داده است. پیرامون این تالار نیز غرفه‌هایی با تاق جناغی برای اطراق مسافران تعبیه شده و در گوشه‌های آن اطاق‌هایی به وجود آمده است. در ضلع جنوبی بنا نیز فضایی به صورت حیاط وجود دارد. رباط خاکستری در شمار یادگارهای معماری کهن خراسان می‌باشد.

 

رباط ویرانی

جایگاه ویژه‌‌ی توس و اهمیت آن در قرون و سده‌های میانه اسلامی از نظر ارتباط با مناطق مهمی چون نیشابور، سبب ایجاد راه‌هایی گردید که یکی از آن‌ها با وضعیتی کوهستانی از محل ویرانی و شاندیز گذشته است. رباط ویرانی در مجاورت روستای ویرانی، ویرانی ۱۹ در محور گردشگری مشهد به شاندیز واقع گردیده و یکی از تاسیسات رفاهی است که برای کاروانیان و مسافران در میان راه کوهستانی نیشابور به توس بنیان گردیده است. بنای مزبور از جمله رباط‌های کوهستانی بوده و فاقد حیاط مرکزی است. امروزه این مکان به موزه‌ی مشاغل سنتی مشهد اختصاص یافته است.

 

تپه سلام

آیین‌ها و مراسم مذهبی آیینه تمام نما برای انعکاس خاطرات ازلی و جاودانه‌ی مردم است که از ورای آن می‌توان به اعتقادات و باورداشت‌های مذهبی آنها پی برد. در فاصله‌ی ۲۰ کیلومتری جنوب شهر مشهد عارضه‌ای طبیعی موسوم به «تپه سلام» قرار دارد که پیش از این به منزله‌ی مقام، نخستین مشهد دیدار و مکان رویت جلوه‌گری انوار قدسی گنبد و گلدسته‌های حرم مطهر حضرت رضا(ع) برای زائرین آن امام همام بوده است. از رسم‌های رایج به هنگام رسیدن کاروانیان به تپه سلام دریافت مژدگانی موسوم به گنبد نما از زائرین توسط ساربان و چاروادار بوده است. در نزدیکی این تپه، قبرستانی قدیمی و بنای کوچک گنبدداری متعلق به آرامگاه سید سوخته یا سید گمنام که گویا زیارتنامه خوان بوده، دیده می‌شود. هویت این مکان سنگ افراشته‌ای با عبارت زیارت پیش روی حضرت رضا(ع) می‌باشد.

 

مقبره حافظ بهاءالدین عمر ابردهی

«حافظ بهاءالدین عمر ابردهی» از تربیت یافتگان و مریدان اخی علی قتلغشاه به شمار می‌آمد و پس از وی در سلسله‌ی کبرویه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. وفات وی در سال ۸۰۹ ه.ق روی داده است. بنابر اقوال، وی در کودکی به ارشاد یکی از پیروان شیخ عبدالله غرجستانی به نام مولانا رضی‌الدین علی مایانی به خدمت اخی علی قتلغشاه در ویرانی درآمد، تا این که به جانشینی اخی علی رسید. مقبره جدید الاحداث وی در میان قبرستان حد فاصل شاندیز به ابرده به صورت بنایی ساده و گنبددار جلب‌‌نظر می‌نماید. بر سنگ مزارش چنین نگاشته شده: مرقد مطهر قطب الاولیاء و العارفین الهادی الی محبت چهارده معصومین(ع) شیخ حافظ علی شاه ابردهی مرید شیخ المشایخ اخی علی شاه.

 

مسجد جامع ازغد

در انتهای یکی از دره‌های شمالی رشته کوه‌های بینالود، روستایی قرار دارد که با وجود اقلیم مناسب و چشم‌‌انداز زیبا، غنای تاریخی آن به ارزش و اهمیت این منطقه‌ی کوهپایه‌‌ای افزوده است. روستای ازغد واقع در هفده کیلومتری جنوب شرقی طرقبه در مسیر مالرو نیشابور به توس قرار دارد. مهمترین و معتبرترین اثر تاریخی این روستا مسجد جامع ارزشمند آن است که به تبعیت از ناهمواری‌های معابر روستا، با مصالح سنگ، ملاط گل و چوب بنیان شده است. فضای داخلی مسجد با وسعت ۱۴۴ مترمربع به صورت شبستانی است با دوازده ستون و در پشت دیوار جبهه غربی نیز اتاقی با زیر بنای ۷۲ متر شامل چهار ستون چوبی وجود دارد. این بنا دارای یازده کتیبه است. این نوشته‌ها متعلق به دوره تیموری به تاریخ ۸۳۳ق و عصر قاجار می‌باشد که حکایت از مرمت بنا دارد. از جمله نفیس‌ترین عنصر تزیینی این مسجد در چوبی دو لنگه آن است که آراسته به منبت‌کاری بسیار زیبا با طرح‌های اسلیمی به هم پیچیده در چهار قاب جداگانه است. مضمون یکی از کتیبه‌ها به صراحت اشاره به بقعه بودن این بنا دارد که در پایان آن تاریخ ۸۳۳ آمده است.

 

گذرگاه سنگی فاضل

این معبر و گذرگاه سنگی در نزدیکی روستای «ده غیبی» واقع در دره کال طرق و انتهای ضلع جنوبی مکانی به نام آسیاب فاضل قرار دارد. پدیده مزبور در قرون و سده‌های پیشین راه را از روستای عارفی (مثقب) به سوی شرق از طریق کوه‌های جنوبی شهر منحرف می‌نموده و در واقع مسیری بوده که نیشابور را از راه چشمه چنار و دهسرخ به نوغان و مشهد متصل می‌کرد. عرض این گذرگاه بین ۲ تا ۶ متر می‌باشد و در میان صخره تراشیده شده و احتمالاً برای طی طریق در آن از وسایل بی چرخ نظیر کجاوه، پالکی، عماری و هودج استفاده می‌شده است.

 

کتیبه تاریخی خان تاشی

این کتیبه در حدود ۵۵ کیلومتری شمال‌غرب شهر مشهد در امتداد جاده کلات حد فاصل روستای آل و پن‌منه در حاشیه دره کارده قراردارد. نوشته مزبور بر روی صخره‌ای جدا شده از کوه کتیبه شده و رگه‌های سفیدی در زیر آن دیده می‌شود. این اثر در محل به خان تاشی مشهور است. خان تاشی (سنگ خان) که نام آن واژه‌ای است ترکی دارای ده سطر به طول یک متر به خط ثلث بسیار زیبا می‌باشد و مضمون آن اشاره به عزیمت شیبک‌خان ازبک در سال ۹۱۶ه.ق به حدود توس دارد که پس از شنیدن خبر حمله سپاهیان شاه اسماعیل صفوی به حدود مرو عقب‌نشینی نموده و در همان سال نیز در نبرد با این حکمران کشته شده است.

 

بقایای قلعه ماد (عماد)

دره کارده یکی از چند گذرگاه معدود و صعب‌العبور در رشته کوه هزار مسجد است که از قرون گذشته اهمیت سیاسی و سوق الجیشی داشته است. در شاهنامه‌ی فردوسی نیز به این مسیر در داستان لشکرکشی و گذر «توس بن نوذر» به سوی کلات و درگیر شدنش با «فرود» پسر سیاوش اشاره شده است، در این منطقه قلعه‌ای به نام «مات»، «ماد» یا «عماد» وجود دارد. از خیل معماری این بنا امروزه بخشی از دیوارها و حوض ساروجی آن برجای مانده است. سفال‌های پراکنده در بالای کوه و میان قلعه نشان می‌دهد که این قلعه از سده نهم هجری مورد استفاده حکام تیموری بوده و تا زمان صفویه رونق داشته است.

 

رباط سفید

این رباط از جمله ابنیه تاریخی است و بر حاشیه راه قدیمی توس، نزدیک روستای رباط سفید در ۷۵ کیلومتری جنوب شهر مشهد قرار دارد. بنای آجری مزبور مشتمل بر حیاط مرکزی و سه ایوان محوری پیرامون آن است. همچنین رواقی مرکب از طاق‌نماها، ایوان‌های حیاط مرکزی را به هم ارتباط می‌دهد. فضای سرپوشیده رباط توسط چهار جرز مربع به نه دهانه تقسیم می‌گردد. بر روی دهانه مرکزی گنبد ایجاد شده است. رباط سفید در سده نهم هجری (عصر تیموری) بنیان گردیده است.

 

چهارطاقی چلاغد (چلاغی)

بنای چلاغد یا چلاغی واقع در ۲۰ کیلومتری جنوب‌‌شرقی مشهد و در حدود دو کیلومتری روستایی به همین نام قرار دارد. مقبره‌ای است که بر فراز یک سردابه تدفینی کوچک بنیان گردیده است. بنای مزبور دارای چهار درگاهی در طرفین و ورودی اصلی است و گنبدی دو پوشه بر روی آن استوار شده است. چهار طاقی چلاغد با بنای جغتین گیسور گناباد قابل مقایسه بوده و انتساب آن را به دوره تیموری نشان می‌دهد.

 

رباط شریف‌آباد

شریف‌‌آباد واقع در محدوده پیوه‌‌ژن مشهد توقفگاهی است در مسیر زمستانی نیشابور به توس و مکان استراحت کاروانیان و مسافران خسته از راه بوده است. این مکان در ۳۵ کیلومتری مشهد قرار دارد و رباط آن مشتمل بر یک فضای تابستانی با ۲۵ غرفه رو به حیاط مرکزی و دارای دو ایوان جنوبی و شمالی است. بخش زمستانی آن نیز با ۲۰ غرفه دارای شبستانی است که پوشش آن بر روی ۱۶ ستون آجری ایجاد شده است. بنابر شواهد این مکان محل توقف بزرگان بوده و پیرامون آن عناصر تدافعی و امنیتی دیده می‌شود. رباط شریف‌آباد از بناهای دوره صفوی است.

 

بقعه‌ی بابا پیر

بنای آرامگاه منسوب به «بابا پیر» که مورد احترام اهالی و مناطق مجاور می‌باشد. در راه مشهد به نیشابور در حاشیه روستای متروکه «کلاته پیر»، در میان قبرستان واقع شده است. این بقعه در ابعادی کوچک با طرح چهار ضلعی گنبدخانه‌ای است و قبر در میان آن قرار دارد. اخیراً یک ایوان ورودی بر مدخل بنا افزوده شده است. هویت فرد مدفون در بنا معلوم نیست زیرا سنگ قبر یا شواهدی در خصوص این شخصیت به دست نیامده است. بنابر شواهد موجود از جمله سفال‌های پراکنده بر روی قبرستان، این بقعه در دوره قاجار بنا شده است. از نظر قدمت نیز بیشتر سنگ قبرهای آن متعلق به قرن سیزدهم و چهاردهم هجری است.

 

پیر بابا لنگر

بقعه مشهور به پیر بابا لنگر که نامش را از روستای لنگر گرفته وی مؤید انتسابش به صوفیه و عرفا می‌باشد در حاشیه سمت راست رودخانه کشف‌رود در فاصله ۴۶ کیلومتری شرق مشهد در بخش رضویه واقع شده است. بنای مزبور بر روی پشته‌ای در میان قبرستان قرار دارد و به دلیل عدم وجود مدارک مستدل هویت مدفون در آن نامعلوم است، اما با مقایسه این بنا با دیگر آثار مشابه می‌توان آن را بنایی به یادگار مانده از معماری دوره تیموری معرفی نمود. به اعتقاد برخی این مکان مدفن «بابا زنگی شی» می‌باشد.

 

رباط فخر داود

این رباط در محل یکی از توقفگاه‌های کاروانیان در راه قدیم مشهد به نیشابور بنا شده و در ۵۵ کیلومتری مشهد قرار دارد. بنای مزبور با وسعت ۸۵۳ مترمربع از نوع کاروانسراهای کوهستانی است که دارای محل تیراندازی (مزغل) در بخش فوقانی شاه‌نشین‌ها و اتاق‌های ضلع جنوبی می‌باشد. نمای بیرونی رباط علاوه بر دیوار اصلی دارای برج‌های دیده‌بانی است. شواهد موجود حاکی از بنیان این بنا در دوره تیموری تا قاجار است.

 

بنای سنگور/ سنگبر

این اثر تاریخی در حاشیه‌ی کشف‌رود و در۱۸کیلومتری شمال‌شرقی مشهد، در بخش مرکزی واقع است. معماری سنگبر مشتمل بر اتاقی مربع شکل و گنبدی کم‌خیز بر فراز آن می‌باشد و پیرامون آن دارای چهار درگاه ورودی است. شالوده بنا از قلوه سنگ و بدنه آن با نوعی از آجرچینی جناغی ساخته شده است. به اعتقاد صاحبنظران اجزا و عناصر معماری انتساب این اثر را به دوره تیموری نشان می‌دهد. سنگبر در میان اهالی به زیارتگاه نیز معروف است.

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

 

اخلاق وروحیات مردم مشهد

پست شده به وسیله : اصفهان تور/ 6991 0

مشهد، مقدس ترین شهر مذهبی کشورمان ایران است که اکثر مردم حداقل یکبار به این دیار سفر کرده اند و جدای از فیض معنوی ،در بازار مشهد گشت و گزار کرده اند و با کسبه و مردم مشهد برخورد داشه اند،مردم مهربان و صمیمی مشهد دارای اخلاق و روحیات خاصی هستند که اصفهان تور در این مطلب قصد دارد به آن بپردازد،پس با ما همراه شوید:

این شهربه دلیل وجود بارگاه مقدس امام رضا(ع)و همجواری با راه ابریشم وقابلیت های کشاورزی ازقدیم خصلت مهاجر پذیر بودن را به صورت یک ویژگی جدائی ناپذیر هویتی داشته تاجایی که میتوان مشهد را شهر۷۲ گروه وملت والتقاطی ازفرهنگ ها وخورده فرهنگ های متنوع دانست مردم مشهد خودجوش ،زود آشنا، عصبی مزاج ،احساساتی ،پرکینه، زود رنج ودردوستی ورفاقت قرص ومحکم وپابرجاهستند.دکترجان میشرد درکتاب بیست سال درایران می نویسد درمشهد مقدس ترین شهرمذهبی درایران زندگی مردم متکی به زائران ومسافران است وروحیه آنها بیشتر درکسب پرورش یافته است این روحیه خود باعث میگردد که مشهدیها مردمی زود جوش بار بیایند وچون دراکثر روزهای سال  با قوام وزبان های مختلف مردم گوناگون سروکاردارند بتوانند با غریبه ها زود پیوند آشنایی برقرار نمایند که این موضوع سوای میل به سود جویی وکسب مابانه درروحیه مهمان نوازی که خصلت کلی ایرانیان است قابل جستجو است.

اما کامل ترین برداشت ازاخلاق وویزگی های رفتاری مردم شهر مشهد درکتاب بهشت شرق اشاره شده استکه به این شرح است:

مشهدیها مردمانی خونسردند ودراولین برخورد با آن ها احساس تکبر میشود درصورتی که بسیار متواضع اند غالبا هرچه ثروتمند باشندتوجهی به وضع ظاهر ندارند درهم چشمی به نحوی پیش میروند که گاه ممکن است ورشکسته ومتضرر شوند.به علویین علاقه وافری دارند وبعضی ازاغنیا شهربه منظور کسب افتخار و به هزینه خود وسایل ازدواج سادات را فراهم میسازند واجرای پاره ای ازمراسم دینی افراط روا میدارند.غیورند و زود رنج ،موقع نزاع مردمی خشن ولجوج هستند درپاره ای مورد خیلی خود راکوچک میشمارند وگاه صد چندان که هستندخود راجلوه میدهند چون کوهی وزین ودریایی متلاطمند وبه طور کلی دراین سرزمین مردمانی فاضل شاعر نکته سنج ونیز جنگجو ومیهن پرست وجود داشته ودارد.

 

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

 

شکم گردی در شهر مشهد

پست شده به وسیله : اصفهان تور/ 2337 0

گردشگری برای شکم یا شکم گردی قسمتی از تفریح و تفرج توی هر شهر میتونه باشه بخصوص شهرهای توریستی به خاطر جمعیت زیاد رستوران ها و سالن های غذاخوری بسیار زیادی وجود دارند. غذاهای خیابانی تا رستوران های لاکچری طیف گسترده ای از انتخاب را پیش روی شکم گردان محترم ! قرار می دهند. در این قسمت با اصفهان تور همراه شوید تا به معرفی برخی از رستوران های مشهور شهر مشهد بپردازیم.

 

رستوران معلق مشهد

رستوران معلق مشهد، نخستین رستوران هوایی کشور در تاریخ سوم فروردین سال جاری با عنوان پدیده گردشگری سال ۹۶ و با حضور معاون توسعه سرمایه گذاری و برنامه ریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و جمعی از مسئولان استان خراسان رضوی در دهکده شاندیز مشهد به بهره برداری رسید. رستوران معلق مشهد با ظرفیت ۳۲ نفر میهمان و ۱۰ خدمه با وزن کلی ۹ تن وزن طراحی شده و تا ارتفاع ۴۰ متر بالا می رود .رستوران معلق مشهد در هر نوبت یک ساعته امکان پذیرایی و خدمات دهی به صورت ۴ فصل درمدت ۴۵ دقیقه با هزینه پذیرایی هر نفر ۷۰ هزار تومان را برای گردشگران تور مشهد دار

آدرس جاده شاندیز، دهکده شاندیز

مجتمع گردشگری بابا قدرت (رستوران باباقدرت)


آدرس : خراسان رضوی – مشهد انتهای بازار امام رضا (علیه السلام) ، میدان ۱۷ شهریور ، بلوار صدر ، نبش صدر ۱۶
اگه مسافر شهر مشهد هستین و دوست دارین یه وعده غذایی بی نظیر توی یه مجموعه تاریخی نوش جان کنین، سری به “مجتمع گردشگری باباقدرت” بزنین. “

رستوران پسران کریم شعبه یک


آدرس : خراسان رضوی – مشهد انتهای خیام شمالی، مجتمع مروارید
” پسران کریم” یکی از رستوران های قدیمی و معروف شهر مشهده و هرکسی یک بار غذای این رستوران رو امتحان کرده باشه.
سفره خانه داریوش


آدرس : خراسان رضوی – مشهد بلوار فردوسی، خیابان بهارستان، نبش ۱۷، پلاک ۳۰۵
«داریوش» یه سفره خونه خیلی قشنگه که دکوراسیون سنتی و حوضچه کوچیکش حس خوبی بهتون می ده.
رستوران بام کوهسر
آدرس : خراسان رضوی – مشهد انتهای بلوار هاشمیه، مجتمع کوهسر
مجموعه ای از رستوران های ایرانی و ایتالیایی و کافی شاپ با منظره ای از مشهد که از بام کوهسر میتونین ببینین.
رستوران فانوس آبی
آدرس : خراسان رضوی – مشهد مشهد، بلوار فردوسی، روبه روی آپارتمان های مرتفع، طبقه زیرین بانک صادرات
انواع غذاهای ایرانی و سنتی توی فضایی کاملا خاص با موسیقی سنتی و قومی ایران.
رستوران نسیم لبنان (مرکزی)


آدرس : خراسان رضوی – مشهد سه راه ادبیات، روبه روی جهاد دانشگاهی
هرچند در تمام رستوران های شهر گردشگران و مسافران کشورهای عربی دیده می شن ولی اینجا به دلیل غذا و حتی نام خاص عربیش میزبان خیلی از این افراده . خاص تری.

 

 

رستوران باغ زیتون
آدرس : خراسان رضوی – مشهد بلوار ملک آباد، ملک آباد ۱۳، نبش چهارراه اول
از ویژگی های این رستوران استفاده از کاهو و سبزیجات کاملا ضد عفونی شده از کارگاه هایی که از بهداشت مجوز رسمی دارن. استفاده نکردن از فریزر برای سالم تر.
رستوران ایتالیایی لیو
خراسان رضوی – مشهد میدان آزادی، میدان پارک، نبش آزادی یک، جنب تالار و رستوران رویال طلایی
یه رستوران خلوت و آروم و دنج با انواع غذاهای ایتالیایی و منوی فوق العاده ای که توش میتونینی سالادهای خیلی خوبی رو پیدا کنین.
رستوران تالار کوهسنگی
خراسان رضوی – مشهد پارک کوهسنگی، تالار کوهسنگی
مجموعه پذیرایی تالار کوهسنگی که از رستوران ایرانی و فست فود و کافی شاپ تشکیل شده و کیفیت نسبتا خوبی داره و معمولا زیاد شلوغ نیست.


خراسان رضوی – مشهد بین امامت ۶ و ۸، روبروی درب غربی پارک ملت
این رستوران با فضای باز و سرپوشیده و البته کیفیت غذایی عالی می تونه محلی برای جشن های شما هم باشه. به نظر عموم مردم کیفیت این رستوران خیلی عالیه .
رستوران پروانه های آبی
خراسان رضوی – مشهد خیابان هاشمیه، پلاک ۱۴
“خوشمزگی مرزی ندارد” این شعار “رستوران پروانه های آبی” در شهر مشهده. اینجا یه رستوران لوکس با غذاهای دریایی ایرانی و فرنگیه و میگو پیکانته و شنیسل قزل.

 

 

رستوران سولو (دریایی)
خراسان رضوی – مشهد هاشمیه ۲۸، پلاک ۸۰
یه رستوران غذاهای دریایی با فضای خاص و پذیراییه فوق العاده که بعد از صرف غذا به انتخاب خودتون یه کاکتوس کوچولو بهتون میده.

 

 

رستوران ایتالیایی نارون


آدرس : خراسان رضوی – مشهد ملک آباد، خیابان فرهاد ، فرهاد ۲۵
رستوران ایتالیایی نارون تخصصی ترین مرکز غذاهای ایتالیایی در مشهد با منویی ۵۰ آیتمی.

 

نون و کباب بهارستان
خراسان رضوی – مشهد احمد آباد، خیابان ملاصدرا، ملاصدرا یک، پلاک ۴۷
قدیمی های مشهد و اونایی که کیفیت شله و حلیم رو خوب درک می کنند فقط بهارستان رو به شما معرفی می کنند.

 

رستوران رویال سنتر


آدرس : خراسان رضوی – مشهد بلوار خیام، خیام ۱۰ ، کوچه زنبق
یه رستوران لوکس که انواع غذاهای ایرانی و ایتالیایی و فرنگی داره و غیر از اینها غذاهای رژیمی هم سرو میکنه.بوفه غذا داره و فوق العاده خاصه

 

سنتی سرای مدیترانه
خراسان رضوی – مشهد بلوار ملک آباد، خیابان قدس
یه کافه سنتی خوب که فضای آروم و دلچسبی داره و جای خوبیه برای تماشای مسابقات دسته جمعی

 

رستوران ایتالیایی بونو
خراسان رضوی – مشهد انتهای بلوار هاشمیه، مجتمع فرهنگی – تفریحی کوهسر
بهترین غذای ایتالیایی رو توی مشهد داره، فضای فوق العاده و دکور خوب با منظره ای از شهر مشهد و البته سرویس دهی فوق العاده و کارکنانی کاملا حرفه ای

 

 

 

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اماکن تفریحی و تاریخی شهر مشهد

پست شده به وسیله : اصفهان تور/ 1102 0

مکان‌ها و خانه‌های تاریخی سند هویتی هر شهری هستند و نشان‌دهنده قدمت آن. مشهد نیز از این قاعده مستثنی نیستسال‌های اخیر مشهد شاهد تخریب بخش وسیعی از بافت قدیمی و تاریخی خود بوده است که این امر به بهانه بهسازی بافت‌های اطراف حرم و ساخت بناهای مدرن به‌ بهانه حفظ آبرو و افزایش اعتبار مشهد انجام می‌شود، ولی غافل از اینکه با این کار بخشی از هویت تاریخی شهر را هم از بین می‌برند.در این میان خانه‌هایی مانند داروغه، پیشه‌وران، ملک، توکلی و … به لطف صاحبان یا متولیان میراث فرهنگی حفظ شده‌اند. البته خانه‌هایی هم بودند که علیرغم زیبایی معمارانه و قدمت تاریخی چشم‌گیر تخریب شدند.

خانه توکلی
این خانه تاریخی که در فهرست آثار ثبت ملی قرار دارد، به تازگی به پایگاه میراث فرهنگی در محدوده حرم مطهر تبدیل شده است.
از مهم‌ترین ویژگی‌های این بنا می‌توان به استفاده از کاشی‌کاری و آجرکاری نفیس در آن اشاره کرد که در تمام قسمت‌های ساختمان، از درب ورودی گرفته تا نمای بیرون و حتی داخل بنا به چشم می‌خورد.
همچنین استفاده از ستون‌های آجری در نمای ساختمان که به کتیبه‌ای در بالای آن ختم می‌شود، جلوه‌ای خاص و زیبا به آن بخشیده است.
فضاهای داخل خانه به وسیله ارسی از یکدیگر جدا شده‌اند. در ورودی این بنا دو کتیبه کاشی‌کاری شده دارد که آیات «انا فتحنا لک فتحا مبینا» و «و ان یکاد» روی آن حکاکی شده است.
این خانه در خیابان نواب صفوی ۷ قرار دارد.

خانه داروغه
خانه داروغه مربوط به دوره قاجار است و در خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه واقع شده است. این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۳۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه تاریخی داروغه را معماران و بناهای روس به دستور محمد یوسف خان، داروغه مشهد در اواخر دوره قاجار ساختند. این بنا منزل شخصی بوده که مراسم پذیرایی رسمی در آن انجام می‌گرفت. بر اساس شواهد موجود تا حدود سه دهه گذشته، این بنای تاریخی کاربرد مسکونی داشته است، اما سال ۱۳۶۶ این خانه توسط ورثه به نمایندگان یکی از هیئت‌های مذهبی روستای شهیدیه شهرستان میبد یزد فروخته شد و از آن پس تا سال ۱۳۹۱ از این بنا به‌ عنوان محل تجمع و اسکان هیئت‌های مذهبی استفاده می‌شد

خانه ملک
این بنا یکی از نمونه‌های زیبای برجای مانده از دوران انتقال معماری در اواخر عصر قاجاریه محسوب می‌شود. بنای مزبور در گذشته بسیار وسیع‌تر بوده، اما اکنون تنها بخش بیرونی آن برجای مانده که شامل دو طبقه است. طبقه بالایی دارای سقف مشبک و منبت‌کاری شده چوبی و شومینه گچبری زیبایی است.
در حال حاضر خانه ملک به صورت یک مرکز اداری، فرهنگی و هنری با حضور هنرمندان توانمند به صورت کارگاه‌های زنده هنری فعالیت می‌کند و بالغ بر ۱۰ کارگاه در این مرکز فعال است
همچنین این بنا در سال ۱۳۸۵ به‌عنوان خانه توریست انتخاب شد.
خانه ملک در ضلع‌ شرقی خیابان امام خمینی و مقابل ساختمان دارایی قرار دارد.

خانه پیشه‌وران
قدمت این خانه قديمی را به علت عدم وجود کتیبه و تاریخ مستند ساخت با توجه به مستندات شفاهی نزدیک به دهه اول قرن ۱۴ نسبت می‌دهند، یعنی اواخر دوره قاجار و پهلوی اول است و تاكنون دو يا سه بار بازسازی شده است.
این خانه تاریخی در خیابان آخوند خراسانی ۵ قرار دارد.

خانه رجایی
منزل مسکونی رجایی در داخل کوچه پرتو و بعد از گذر از یک پیچ در مسیر راه باریکی قرار گرفته است. بنا دارای یک ورودی است که از کوچه پرتو (سرشور ۲۰) باز می‌شود.
درب ورودی آهنی بوده و در سال‌های اخیر تعویض شده است. بعد از ورود از درب اصلی اول نمای اصلی و بزرگ خانه دیده می‌شود که متقارن است. همراه با حوض و سه باغچه بزرگ که در داخل حیاط قرار دارند. حیاط کفپوش‌هایی آجری به صورت مربع و لوزی دارد که رنگ سیمان خاکستری دارند و به نام آجر قداقی معروف هستند. قسمت جديد ساز آن در حدود ۳۰ سال پيش ساخته شده است .
اين بنا از زمان ساخت تا دو سال پيش مسكونی بوده و خانواده آقای رجايی در آن سكونت داشته‌اند، ولی از ۲ سال قبل تاكنون به‌عنوان مسافرخانه مورد استفاده قرار می‌گيرد كه به اين علت فضاهايی مانند دستشويی و توالت به خاطر مسافرين به بنا در داخل حياط اضافه شده است

فرهنگسرای بهشت
مکانی که امروز فرهنگسرای بهشت نامیده می‌شود، پیش از این یکی از صدها بنای موجود در محله سراب مشهد بوده که نام آن برگرفته از سرآب قنات قریه سناباد است و پس از نوغان قدیمی‌ترین محله شهر به شمار می‌رود
فرهنگسرای بهشت مربوط به دوره پهلوی اول است و در مشهد، خیابان امام خمینی، خیابان جنت واقع شده

حمام شاه مشهد


حمام‌های ایرانی معماری خاصی دارند که کاملا متناسب با اقلیم و فرهنگ این کشور باستانی است. اگرچه فضاهای حمام‌ها بسته به محلی که در آن قرار گرفته‌اند، تفاوت‌هایی با هم دارد، اما همه آن‌ها کمابیش بر اساس الگوی واحدی ساخته شده‌اند.
مشهد از دوران گذشته دارای حمام‌های زیادی بود، زیرا غیر از اهالی شهر، زائران و مجاوران حرم امام رضا (ع) نیز نیازمند استحمام بودند. بنابراین، تراکم حمام‌ها در اطراف حرم از هرجایی بیشتر بود. متاسفانه اکثر این حمام‌ها در ۵۰ سال گذشته و خصوصا در جریان تخریب بزرگ محدوده اطراف حرم در سال ۱۳۵۴ از میان رفتند. در این میان یک حمام جان سالم به‌در برد: حمام مهدی قلی بیک، معروف به حمام شاه.
حمام مهدی قلی بیک (حمام شاه) مربوط به دوره صفویه است و در مشهد، ابتدای بازار بزرگ، جنب مسجد شاه واقع شده است. این اثر در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۳۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مجموعه پارک ساحلی آفتاب مشهد
مجموعه پارک ساحلی آفتاب بعنوان دومین پارک آبی مشهد در زمینی به مساحت ۴۰۰۰ متر مربع و زیربنای ۱۵۰۰۰ متر مربع در تابستان ۱۳۹۰ بهره برداری شد. این مجموعه ۷ طبقه از لحاظ زیربنا و تعداد طبقات بزرگترین پارک آبی طبقاتی جهان محسوب میشود.

پارک جنگلی وکیل‌آباد
از جمله تفرج‌گاه‌ها و مراکز ییلاقی قدیمی حاشیه شهر مشهد، منطقه‌ای است به نام وکیل‌آباد که پیش از این به ((میر طراز)) معروف بوده و در انتهای بولواری به همین نام با مساحت بیش از هفتاد هکتار واقع شده است. این مکان در گذشته جزء املاک وکیل‌الرعایا حاج حسین ملک بوده و در سال ۱۳۴۸ ه.ش به طور رسمی  وقف شده است. از مهمترین ویژگی‌های این مکان، وجود درختان سر به فلک کشیده‌ی چنار و کاج و پستی بلندی‌های طبیعی می‌باشد. آب مورد نیاز این گردشگاه از طریق قناتی که سرچشمه‌ی آن بند گلستان بوده، تأمین می‌گردد و رودخانه‌ی بسیار زیبایی نیز در سطح آن جاری است. علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، نزدیک به این مکان شهربازی بسیار وسیعی به نام ((کوهستان پارک شادی)) و محوطه باغ ‌وحش احداث شده است.
منطقه‌ی ییلاقی شاندیز


منطقه‌ی شاندیز واقع در ۳۸ کیلومتری غرب شهر مشهد از دیرباز به عنوان یکی از ییلاقات دشت توس مورد توجه بوده و در گذشته نیز راه کاروانروی تابستانی مسیر شاندیز به توس از پستی و بلندی‌های همین منطقه عبور می‌کرده است. امروزه محور گردشگری شاندیز را علاوه بر ویرانی که جنبه تاریخی دارد و دارای مزار و رباطی کهن می‌باشد، روستاهای سرآسیاب، ارچنگ، خادر، شاندیز، ابرده پایین، ابرده بالا و زشک تشکیل می‌دهد. ورود به این محور از امتداد بولوار وکیل‌آباد ممکن است. رودخانه‌ها و دره‌های متعدد شاندیز اقلیم متنوع و چشم‌اندازهای زیبایی از طبیعت را به بیننده عرضه می‌کند. درختان و درختچه‌های غیرمثمر در منطقه شامل چنار، سپیدار، اشن، ارغوان و ارس است و از گونه‌های شاخص حیات وحش آن می‌توان به گوسفند وحشی، گراز، گرگ و … اشاره کرد. همین طور هدهد، توکای سیاه، دم جنبانک و… در فهرست پرندگان این منطقه قرار دارد. رودخانه‌های پر آب منطقه سبب پراکنش درختان، وجود باغ‌های انبوه، مناظر متنوع و آب و هوایی مطبوع شده‌اند که همواره مورد استقبال ساکنان شهر مشهد و گردشگران منطقه واقع می‌شود. در ابتدای ورود به شاندیز فروشگاه‌هایی دیده می‌شود که به عرضه صنایع دستی از جمله پوستین، گلیم، ظروف سنگی هرکاره و… اشتغال دارند. قابلیت‌های شاندیز آن را به عنوان یک منطقه‌ی نمونه‌ی بین‌المللی گردشگری در کشور معرفی نموده است.
روستای ییلاقی خادر
روستای خادر واقع در یک کیلومتری شاندیز در درون دره‌ای زیبا به وسعت هزار هکتار قرار گرفته که بافت آن نیز از چندین دره‌ی کوچک و بزرگ شکل گرفته است. دشتی ناهموار در ارتفاعات منطقه، در گذشته محل رویش گیاهان دارویی بوده است. اراضی خادر با وضعیتی منحصربه‌فرد در حد فاصل دو رودخانه‌ی شاندیز و نغندر قرار گرفته است. ارتفاعات این منطقه مناسب برای کوهپیمایی خانواده‌ها است و وجود قنات و استخر در بخش غربی آن موسوم به سرچشمه، محل اطراق مناسبی برای گردشگران محسوب می‌شود.
پارک جنگلی شاندیز
ییلاق شاندیز علاوه بر ارتفاعات بسیار زیبا و مناظر بدیع طبیعی، دارای پارک جنگلی به وسعت تقریبی ۳۰ هکتار می‌باشد که رودخانه‌ی‌ شاندیز از حاشیه‌ی آن می‌گذرد و برای گردشگران بیشترین امکانات و تسهیلات رفاهی از جمله زمین وسایل بازی کودکان، مراکز پذیرایی، فروشگاه‌ها و اقامتگاه در نظر گرفته شده است.
روستای ابرده پایین
روستای ابرده پایین، واقع در ۲۵ کیلومتری شمال‌غربی شهر طرقبه، میان دره‌ای است و پیرامون آن را ارتفاعات در برگرفته است. تنها رودخانه‌ای که از آن می‌گذرد، جریان آبی زشک می‌باشد. مردم این روستای ییلاقی بیشتر به امر زراعت، باغداری و یا دامداری اشتغال دارند. آب و هوای این ناحیه، معتدل کوهستانی است. این منطقه به دلیل وجود کوه‌های مستعد در فصل زمستان به پیست اسکی برای علاقه‌مندان به این ورزش تبدیل می‌شود و گروه‌های ورزشی بسیاری از گردشگران در این فصل برای بهره بردن از طبیعت برفی این ناحیه از ابرده می‌آیند.
روستای ابرده بالا
این روستای خوش آب و هوا در مسیر رودخانه‌ی زشک واقع گردیده و با مناظر چشم‌نواز و دل‌انگیز همواره پذیرای گردشگران و زائران می‌باشد. باغات فراوان حاشیه‌ی رودخانه، فضای خاصی را برای این منطقه ایجاد نموده و بیشترین مراکز پذیرایی و اطراق‌گاه‌ها در همین مسیر قرار دارد. این مکان در محور گردشگری مشهد- شاندیز واقع بوده و فاصله‌ی آن تا شهر شاندیز ۴ کیلومتر است.
منطقه‌ی ییلاقی طرقبه


ییلاق طرقبه با وسعت ۱۶۰۰ کیلومترمربع در منطقه‌‌ای کوهستانی در امتداد بینالود واقع شده و در ۱۵ کیلومتری مشهد در غرب انتهای بولوار وکیل‌آباد قرار دارد. طرقبه دارای سابقه‌ای طولانی در تاریخ این شهر است و به عنوان یکی از مناطق دشت توس به نام تروغبذ در قرون اسلامی مطرح بوده است. همین‌طور در طول سده‌های اسلامی به صورت گذرگاه و تفرج‌گاه نیز به شمار می‌رفت. این مکان در امتداد دره‌ی بسیار با صفایی واقع شده و از نظر زمین‌شناسی از بخش‌های دشت، پای کوه و کوهستانی شکل گرفته است. طرقبه دارای آب و هوای سرد و خشک با تابستان‌هایی خنک و مطبوع می‌باشد که به دلیل بالا بودن ارتفاع آن، میزان بارندگی این منطقه نسبت به شهر مشهد بیشتر است. از مهمترین صنایع دستی منطقه علاوه بر بافته‌ها و ساخته‌های بومی، سبدبافی است که به سبب توریستی بودن طرقبه، بازار این تولیدات از موقعیت مطلوبی برخوردار است. صنایع ظریف حصیر بافی، در میان گردشگرانی که به این منطقه از مشهد سفر می‌کنند، جایگاه ویژه‌ای دارد. علاوه بر آن پرورش گل و گیاه نیز از مشاغل فعال طرقبه است.
همچنین در دامنه‌ی شمالی رشته کوه‌های بینالود واقع در غرب و جنوب‌غربی شهرستان مشهد، دره‌های باصفا و سرسبزی وجود دارد. دره‌های زیبای مایان، دهبار و جاغرق در طرقبه با باغ‌های میوه‌ی فراوان از جمله این دره‌های سرسبز می‌باشد.
– دره‌ی مایان شامل روستاهای ازغد، مایان علیا، مایان سفلی و حصار که اراضی کشاورزی و باغات آن از آب رودخانه‌ی مایان آبیاری می‌شود.
– دره‌ی دهبار شامل روستاهای دهبار و کلاته آهن بوده و زمین‌های آن را رودخانه‌ی دهبار سیراب می‌کند.
– دره‌ی جاغرق شامل روستاهای جاغرق، عنبران، طرقدر و شهر طرقبه است که از جریان رودخانه جاغرق بهره می‌برند. همه‌ی روستاهای مذکور در فهرست گردشگاه‌های شهر مشهد قرار دارد و در تمامی ایام سال به ویژه در فصول بهار و تابستان جمعیت فراوانی از گردشگران و دوستداران محیط زیست را به سوی خود فرا می‌خواند.
محور گردشگری طرقبه به رغم برخورداری از مواهب طبیعی، دارای بوستان‌ها و مرکز خرید مهمی از جمله پارک بوستان، پارک لاله، پارک شهر، پارک و تپه‌ی نصوح‌آباد، پارک طلوع، پارک نیلوفر، باغ پونه و بازار بعثت با یکصد و بیست واحد تجاری می‌باشد.
روستای گلستان
روستای گلستان واقع در ۵ کیلومتری مشهد، دارای مناظر کوهستانی و باغات میوه با دره‌های سرسبز است که به رغم وجود این مواهب طبیعی، از جمله بند گلستان، وجود آستان مقدسه امام‌زادگان یاسر و ناصر به اهمیت گردشگری آن افزوده است.
مناظر طبیعی بند گلستان
یکی از گردشگاه‌های مهم و با طراوت مشهد، منطقه‌ی گلستان با جاذبه‌های طبیعی و مذهبی است. بند گلستان سازه‌ای آجری و عظیم است که بر ابتدای دره‌ی پر آب طرقبه و به فاصله ۴ کیلومتری از آن جلب‌نظر می‌نماید. این بند تاریخی در دوره‌ی تیموری ساخته شده و با توجه به مرمت‌ها و بازسازی‌های اخیر هنوز زیبایی و استحکام خود را به مانند گذشته حفظ نموده است.
بند گلستان و دریاچه‌ی پشت آن در فصل بهار و تابستان منظره‌ی دلفریب و چشم‌نوازی را پدید می‌آورد. با وجود تسهیلاتی از جمله فروشگاه، رستوران، قایقرانی و… این مکان به عنوان یک منطقه‌ی گردشگری آبی، بازدیدکنندگان بسیاری را به سوی خود جلب می‌کند.
روستای ییلاقی حصار
روستای حصار به فاصله‌ی ۶ کیلومتر از مشهد در جنوب‌غربی این شهر قرار دارد و فاصله‌ی آن تا طرقبه ۳ کیلومتر می‌باشد. این روستا با دارا بودن ۶۳۰ خانوار و جمعیت ۲۳۰۰۰ نفر، یکی از پر جمعیت‌ترین روستاهای طرقبه است که با توجه به ییلاقی بودن و وجود چشم‌اندازهایی از طبیعت و کوهپایه‌ای بودن، همه روزه پذیرای تعداد بسیاری از زائران و مجاوران و طبیعت دوستان شهرمشهد می‌باشد.
غار زری
این غار در ۹ کیلومتری جنوب‌غربی مشهد، در مسیر روستای گلستان و کوهستان‌های اطراف رودخانه قرار دارد. دهانه‌ی این پدیده طبیعی در ارتفاع ۱۰ متری زمین به سمت غرب قرار گرفته است. مسیر غار دارای پیچ و خم‌های بسیاری است و درون غار فاقد منابعی آبی است. بازدید از این غار بسیار آسان است و وسیله‌ی نقلیه نیز به حد کافی وجود دارد. ارتفاع این نقطه از سطح دریا ۱۰۱۰ متر است.
روستای زشک


این روستا در امتداد جنوب شرقی رشته کوه بینالود و در سرچشمه‌ی دره‌ی شاندیز واقع گردیده و به لحاظ چشم‌اندازهای زیبا و صفای محیط واعتدال آب و هوا و باغ‌های سرسبز میوه، یکی از بهترین مناطق ییلاقی اطراف مشهد به شمار می‌آید. چشمه‌سارهای متعددی این منطقه را سیراب می‌کند و به دلیل وجود آب کافی، دارای انواع محصولات باغی است. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۰۰۰ متر بوده و موقعیت آن دره‌ای است و در سراسر این دره‌ی عریض، زشک قرار گرفته است. پوشش گیاهی آن را درختچه‌های کوتاه کوهی، سماق، شاهدانه، کلپوره، اکلیل کوهی و تمشک تشکیل می‌دهد. از مزیت‌های این روستا، مسیرهای خاص کوهنوردی است که کوهنوردان با بهره‌گیری از اقلیم مطبوع می‌‌توانند به راحتی از مسیرهای ایجاد شده به بالای کوه‌های زشک صعود نمایند.
روستای ییلاقی جاغرق
این منطقه‌ی ییلاقی در فاصله حدود ۷ کیلومتری جنوب باختری طرقبه واقع شده و امتداد آن به مناطق دیگر از جمله عنبران، طرقدر، کردینه، تغاره و شاندیز محدود می‌شود. بنا به قولی قدمت این روستا به پیش از اسلام می‌رسد. آب و هوای آن معتدل کوهستانی است که وجود باغات میوه و ارتفاعات و دره‌های پوشیده از گیاه و چشم‌اندازهای زیبا جذابیت خاصی به این دره ییلاقی بخشیده است. روستای جاغرق علاوه بر رودخانه‌ی فصلی دارای چندین رشته قنات و یک چشمه و آبشارهای متعدد است که در حاشیه‌ی آن رستوران‌هایی برای استراحت گردشگران ایجاد شده است. ارتفاع این منطقه از سطح دریا ۱۵۰۰ متر می‌باشد و بلندی‌های آن مناسب صعود برای تیم‌های کوهنوردی است.

ییلاق عنبران
ییلاق عنبران واقع در یک کیلومتری طرقبه که مناظر سرسبز و پوشش گیاهی مطلوب آن باعث خوشبو شدن این روستای زیبا گردیده و سبب نامگذاری این منطقه موسوم به عنبران شده است. مراکز پذیرایی حاشیه‌ی راه، باغات و چشم‌اندازهای طبیعی و سایه‌های دلنواز و اطراق‌گا‌ه‌های خانوادگی، از مزیت‌های عنبران به شمار می‌آید.
نغندر
نغندر منطقه‌ای است ییلاقی و سرسبز در میان دره، محصور میان کوه‌ها که در ۱۰ کیلومتری طرقبه واقع شده است و به دلیل دارا بودن اقلیم مطبوع و آب و هوای مناسب محل استراحت خانواده‌های علاقه‌مند به گردشگری طبیعت است. در ارتفاعات این روستا نیز بقایای قلعه‌ای کهن به چشم می‌خورد.

سد چالیدره


این سد بر روی یکی از سر شاخه‌های فصلی و کوچک حوزه‌ی آبریز گلستان واقع شده و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۷۶ ه.ش آغاز گردیده است. چالیدره با ارتفاع ۳۴٫۵ متر و طول ۱۵۰ متر و حجم مخزن ۴٫۱ میلیون مترمکعب در سال ۱۳۸۱ به بهره‌برداری رسید. وجود این منبع عظیم آبی که از طریق رودخانه‌ی جاغرق تأمین می‌گردد، باعث مطلوبیت آب و هوا در این منطقه گردیده و دلیل وجود چشم‌اندازهای زیبای طبیعی در آن است. این مکان دارای تسهیلات و امکانات رفاهی برای گردشگران و علاقه‌مندان می‌باشد.
کمر مقبولا
در فاصله‌ی ۳ کیلومتری طرقبه و یک کیلومتری دره‌ی داغستان، منطقه‌ای به نام ((کمر مقبولا)) واقع است. این منطقه‌ی بکر پوشیده از تخته سنگ‌های آتشفشانی با جلوه‌هایی بسیار زیباست، به نحوی که دیدار از این آثار سنگی با هیئت‌های شگفت‌انگیز برای گردشگر خالی از لطف نخواهد بود. نزدیک کمر مقبولا به صورت طبیعی‌ترین پارک تفرج‌گاهی، پذیرای علاقه‌مندان و گروه‌های علمی خواهد بود. دسترسی به کمرمقبولا از جاده‌ی کنار هتل طرقبه امکان‌پذیر است.

 

 

تهیه و تنظیم : واحد تامین محتوای اصفهان تور

اماکن مذهبی و زیارتی شهر مشهد

پست شده به وسیله : ISFtour/ 1000 0

مشهد را همه به بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) می شناسند اما این شهر دارای مراکز زیارتی دیگری هم می باشد. از جمله این مراکز میتوان به موارد زیر اشاره داشت:

گنبد خشتی

بنای تاریخی- مذهبی موسوم به «گنبد خشتی» در یکی از گذرهای قدیمی مشهد منشعب از میدان طبرسی به نام چهار سوق نوغان قرار دارد. این بنا مدفن «سلطان غیاث‌الدین محمد» از سادات مشهور موسوی شهر مشهد است که نسب شریفش با هفده واسطه به امام موسی بن جعفر(ع) می‌رسد. بر روی سنگ مزارش این چنین کتیبه شده: « مرتضی، اعظم سلطان النقباء، غیاث‌الدنیا والدین، امیر سلطان محمد بن سلطان النقباء بدرالمله والدین طاهر…» و در ادامه تاریخ وفاتش ماه رمضان المبارک سال ۸۳۲ه.ق آمده است.

بقعه ابوزید ربیع بن خثیم اسدی (خواجه ربیع)

یکی از رویدادهای مهم تاریخی توس در نیمه دوم قرن اول ه.ق مهاجرت «ربیع بن خثیم» به خراسان و توطن و سرانجام وفات او در نوغان است. بنابر قراین تاریخی دوران اقامت خواجه ربیع در خراسان از حدود سال‌های ۳۵ و ۳۶ ه.ق آغاز گردیده و تا سال‌های پایانی حکومت یزید بن معاویه ادامه داشته است که سرانجام در سا ل۶۱ تا ۶۳ق وفات یافته است. بخراسان الزیاره ربیع بن خثیم». آرامگاه وی در انتهای خیابان عبادی و یا خواجه ربیع قرار دارد.

آستانه متبرکه امام‌زاده یحیی(ع)

 

این آستانه متبرکه و مکان زیارتی در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری شمال‌شرقی شهر مشهد و در یک کیلومتری روستای میامی در بخش رضویه قرار دارد مدفون در این مکان امام‌زاده یحیی بن حسین بن زید یکی از فرزندان زید بن علی بن حسین(ع) می‌باشد. وی که حسین نام داشته دارای چندین فرزند بوده که یکی از آنها به نام یحیی با کنیه ابوالحسن شناخته می‌شد. سنگفرش اطراف بنای مرکزی همواره محل اطراق مناسبی برای ارادتمندان این امام‌زاده به شمار می‌آید.

آرامگاه امام‌زاده سید نورالله

در فاصله ۷۰ کیلومتری شهرستان مشهد و در جاده تربت حیدریه روستایی موسوم به زیارت قرار دارد که نام آن به واسطه وجود بقعه منسوب به امام‌زاده سید نورالله می‌باشد و در بین اهالی و مناطق اطراف از جایگاه و مذهبی ویژه‌ای به لحاظ قداست و احترام برخوردار است. سنگ قبری که بر روی مزار وی قرار گرفته نشان می‌دهد که ایشان از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) بوده و در این مکان به شهادت رسیده‌اند.

آرامگاه امام‌زاده اسماعیل

بقعه متبرکه امام‌‌زاده اسماعیل یا شاهزاده اسماعیل در فاصله ۳۰ کیلومتری مشهد به سمت نیشابور و در روستای امان‌آباد واقع شده است. در کنار بنا زائرسرایی نیز برای اطراق و عبادت ارادتمندان ایجاد شده است. همچنین ضریح فلزی جدیدی نیز بر روی مزار نصب شده است. باستناد شواهد موجود، نسب ایشان به امام حسین(ع) می‌رسد.

 

تهیه و تنظیم : واحد تامین محتوای اصفهان تور