معابد باستانی در مصر یکی از بهترین و چشم نوازترین مکان هایی است که همه گردشگران با حیرت و علاقه خاصی به آن ها می نگرند. در این مطلب در اصفهان تور به معرفی ۱۰ معبد دیدنی کشور مصر می پردازیم :
اولین معابد باستانی مصر در اواسط هزارهی چهارم قبل از میلاد به شکل کلبههای نی ساخته شده است. آخرین ساخت و ساز در یک معبد مصری در فیله است که در سدهی ششم بعد از میلاد استفاده از آن متوقف گردید.
۱- معبد مدینت هابو
مدينت هابو (Medinet Habu) ،نامي است كه به معبد دفن رامسس سوم ، نسبت داده شده بود. علاوه بر اهميت معماري و هنري و اندازه بزرگ آن ,اين معبد به عنوان يكي از مشهورترين منبع اعتقادات نوشته شده كه ظهور مسيح و شكست مردم دريا در طي حكومت رامسس سوم را به نمايش مي گذارد ، شناخته مي شود.
حفاري هاي اوليه به صورت گاه و بي گاه بين سال هاي ۱۸۵۹ تا ۱۸۹۹ به سر پرستي سازمان خدمات عتيقه جات مصر انجام شده است.در طي اين سال ها ، معبد اصلي آشكار گشته است .تعداد زيادي از ساختمان هاي عصر Coptic بر كنار گشته و اين مكان شگفت انگيز براي بينندگان قابل رويت شده است.
طول اين معبد به خاطر طراحي ارتودكسي ان ۱۵۰ متر است و اين ويژگي ان را به معبد دفن رامسس خيلي تشبيه مي كند.محوطه معبد حدودا ۲۱۰ متر (۷۰۰ft) ضرب در ۳۰۰ متر (۱۰۰۰ft) است و بيش از ۷۵۳۵۰ sq ft ( معادل با ۷۰۰۰ متر مربع ) ديوار تزيين شده با اعتقادات ان زمان را در بر مي گيرد. ديواره هاي آن تقريبا به خوبي محافظت و توسط حصار خشت تيره پوشانده شده است.
ورودي ابتدايي ان از طريق دريچه است كه به migdol مشهور است. دقيقا در داخل دريچه به سمت شمال كليساهاي امندريس اول ,شپنو پت دوم و نيتيكرت همان كساني كه به خدايان ستايش امون (amun ) ملقب بودند, قرار دارد.
راهرو اول به حياط باز مي رسد كه اين حياط با مجسمه ي بسيار بزرگ رامسس سوم به طوريكه در يك سمت ان مجسمه ي Osiris و در سمت ديگر ستون هاي حكاكي نشده قرار دارد ، تزيين شده است. راهرو دوم به يك تالار ستون دار كه دوباره با ستون هاي تزييني شكل رامسس است ،ختم مي شود. اين مقدمه ي پله اي را فراهم مي كند كه به راهرو سوم و سپس به يك تالار بزرگ سقف دار (كه سقف ان در حال حاضر از بين رفته )، ختم مي شود. سرهاي واقعي اسيران بيگانه كه در معبد كشف شده است شايد تلاشي براي نمادين كردن ميزان تسلط پادشاه بر سوريه و حبشه باشد.
۲- معبد کوم امبو
معبد کوم امبو در تپهی مشرف به رود نیل واقع شده و یکی از غیر معمولترین معابد ساخته شده در طول دوران پادشاهی بطلمیوسی است.معبد واقعی توسط Ptolemy VI در اوایل سدهی دوم قبل از میلاد آغاز شد. معبد کوم امبو در واقع دو معبد است و هر چیزی در آن در امتداد محور اصلی کپی شده است. در آن دو ورودی ، دو دادگاه ، دو تالار ستوندار و دو پناهگاه وجود دارد.
۳- معبد Colossi of Memnon
این معبد در سال ۱۳۵۰ قبل از میلاد ساخته شده و دارای دو مجسمهی سنگی بزرگی است که آمنهوتپ سوم در موقعیت نشسته را به تصویر میکشد. کاربرد اصلی این معبد محافظت و نگهبانی از ورودی معبد آمنهوتپ بود. این معبد یکی از بزرگ ترین معابد در مصر باستان بوده است اما امروزه تنها دو مجسمه از آن باقی مانده است. هر دو مجسمه نیز تا حدودی آسیب دیده اند و از کمر به بالا تقریبا غیر قابل تشخیص است.
۴- معبد فیله
جزیره فیله مرکز فرقهی الهه ایسیس بود.اولین معبد در این جزیره توسط فراعنهی محلی از پادشاهان سدهی سیم ساخته شد. ساخت و ساز معبد طی سه قرن توسط سلسله یونانی بطلمیوس و حاکمان روم ادامه یافت. پادشاه رم به نام تراجان، کیوسک تراجان را در سال ۱۰۰ قبل از میلاد ساخت که به احتمال زیاد به عنوان یک ورودی رودخانه به معبد ایسیس به کار میرفت. در سال ۱۹۶۰ ، معبد و سایر آثار باستانی توسط یونسکو در جزیره به جزیرهی آجیلیکا انتقال یافت تا آنها را از فرو رفتن در زیر آب نیل محافظت نماید. جزیره فیله در حال حاضر زیر دریاچهی ناصر مدفون است.
۵- معبد ادفو
معبد ادفو که به خدای هروس(ایزد عقاب نما ) اختصاص داده شده بود و دومین معبد بزرگ مصر بعد از معبد کرنک است. این معبد یکی از بهترین مکانهایی است که به خوبی حفظ شده است. ساخت وساز این معبد در سال ۲۳۷ قبل از میلادتوسط سلطنت بطلمیوس سوم آغاز شد و تقریبا دو قرن بعد در ۵۷ قبل از میلاد توسط بطلمیوس دوازدهم ، پدر کلئوپاترای معروف به پایان رسید.این معبد شامل عناصر سنتی از معابد مصر پادشاهی جدید ، همراه با تعداد کمی از عناصر یونانی مانند خانه تولد ( Mammisi) میباشد.
۶- معبد ستی یکم
معبد ستی یکم ، یکی از معابدی است که در کرانه باختری رود نیل در ابیدوس واقع شده است. معبد باستانی در دوران پایانی سلطنت ستی ساخته شد، و ممکن است پس از مرگ او توسط پسر او رامسس کبیر در سال ۱۲۷۹ قبل از میلاد تکمیل شده باشد. معبد شامل فهرست پادشاهای ابیدوس است.
۷-معبد حتشپسوت
معبد یادبود حتشپسوت، که در سال ۱۴۷۹ تا ۱۴۸۵ حکمرانی میکرد، در کرانه باختری رود نیل واقع شده است. این یک ساختار ستون دار است که طراحی و اجرای آن توسط معماری به نام سنموت که معماری سلطنتی دربار بود انجام شده است. این معبد یادبود به خدای خورشید مصر باستان، آمون وقف شده است.این بنا در صخره ساخته شده و دارای تراس سه لایهای است که ارتفاع آن در کل به ۳۰ متر میرسد. این تراسها توسط پلکانهایی به هم متصل هستند و توسط باغهای اطراف نیز احاطه شده اند.
۸- معبد اقصر
معبد اقصر در کرانهی شرقی رودخانهی نیل در شهر باستانی تبس واقع شده است.این بنا در سال ۱۴۰۰ قبل از میلاد در طول پادشاهی جدید ساخته شده است. معبد به سه خدای مصر یعنی آمون ، موت و چونز وقف شده است. همچنین این بنا مرکز جشنوارهی بزرگ اپت نیز بوده است. این جشن بزرگترین جشنی بود که در تبس برگزار میشد. در طول جشنهای سالانه ، مجسمههای خدایان بزرگ از معبد آمون در کرنک به معبد اقصر در امتداد خیابان ابولهول همراهی میشد. امروزه ، اقصر سفر نخست وزیر در مصر علیا است و بسیاری از سفرهای دریایی نیل از اینجا شروع شده و یا به این ناحیه ختم می شود.
۹- ابوسمبل
معابد دوقلوی ابو سمبل از کوهستان و در زمان پادشاهی فرعون رامسس بزرگ در سدهی سیزدهم قبل از میلاد ساخته شد. این بنا به عنوان یادبودی از پادشاه و ملکه ساخته شده بود. در سال ۱۹۶۰ دولت مصر به دلیل انجام کارهای عمرانی مجبور به جا به جایی این معبد شد. زیرا در صورت جابه جا نشدن ممکن بود معبد در زیر آب فرو رود. اگرچه اینکار کمی وقت گیر و طاقت فرسا بود ولی به خوبی تکمیل شد.هنوز هم معبد ابوسمبل به عنوان یک مقصد توریستی خوب شناخته شده است.
۱۰ – کرنک
اگرچه این بنا به شدت آسیب دیده است اما هنوز هم میتواند توریستهای بسیاری را به خود جلب کند. این بنا یکی از بزرگترین سایتهای مذهبی باستانی در جهان است ، و نشاندهنده دستاورد ترکیبی از نسلهای بسیاری از سازندگان مصری است. معبد کرنک در حقیقت شامل سه معبد اصلی مصر، معابد کوچکتر محصور در خشکی، و چند معبد بیرونی واقع در ۲٫۵ کیلومتری شمال اقصر است. بیشتر کارهایی که بر روی این معبد انجام گرفته توسط فراعنهی پادشاهی جدید (۱۵۷۰-۱۱۰۰ پیش از میلاد) بوده است. یکی از معروفترین ساختمانها در کرنک تالار ستونداری است که دارای ۱۳۴ ستون بزرگ در ۱۶ ردیف می باشد.
۱۱- معبد سراپیوم در اسکندریه مصر
سرداب یا سراپیوم (Serapeum)، معبد و یا دیگر نهاد های مذهبی اختصاص داده شده به تلفیقگرایی عقاید مختلف هلنی – مصری که با جنبه های آپیس (گاو مقدس مصریان قدیم) و اوزیریس (خدای جهان زیرزمینی در دین مصر باستان) مخلوط شده اند و توسط اسکندریه ای ها پذیرفته شده بودند.
تلفیقگرایی، تلاشی است برای آشتیدادن باورهای نابرابر و متضاد که بیشتر برای مکاتب گوناگون فکری به کار میرود. این تلاش شاید برای یکیکردن و قیاس آیینهای بسیاری که از آغاز گسسته بودهاند به کار رود، به ویژه در خداشناسی و افسانهشناسی دینها و ادعای یگانگی بنیادی آنها.
سرداب اسکندریه، مکانی برای تلفیق این باورها بود. این معبد سردابی شکل توسط پتالومی سوم ، در حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح ساخته شد که جزو یکی از بالاترین و منحصر بفرد ترین معابد فرعونی موجود در مصر می باشد.
در این معبد علاوه بر تصویری از خدای باستان ، مجموعه شاخه ای از کتابخانه بزرگ اسکندریه قرار دارد که گفته می شود در هیچ کجا نمونه آن یافت نمی شود. کاوش و حفاری در این معبد در سال ۱۹۴۴ انجام شد و در پی این کاوش، مجموعه ای از ده پلاک طلا، نقره، برنز، سفال، گل خشک شده رودخانه نیل و پنج عدد شیشه مات کشف شد. این سرداب دارای معماری فوق العاده شگفت انگیزی می باشد.
.