استان لرستان یکی از استان های تاریخی ایران است که دارای بناهای تاریخی متعدد و زیبایی است که می تواند جذابیت های خاص خودش را داشته باشد. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم یکی از بناهای تاریخی لرستان یعنی مناره آجری خرم آباد را بررسی کنیم.
مناره آجری با حدود ۹۰۰ سال قدمت، یکی از آثار باستانی ارزشمند استان لرستان و شهرستان خرم‌آباد است.
استان لرستان جایگاه آثار باستانی و تاریخی فراوانی است که می‌توان آنها را به سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامی تقسیم کرد. یافته‌های پیش از تاریخ لرستان، بیشتر شامل نقاشی‌‌ها، کنده‌‌کاری‌های غارها، سفالینه‌ها و اشیای مفرغی می‌باشد.
اين يادمان ارزشمند که در پارک میدان امام حسین- شقایق سابق – واقع گردیده است، بنائي است استوانه اي شكل مستقر بر یک سکوی مکعب مربع سنگی در قسمت جنوبي شهر خرم آباد واقع شده است.
در گذشته کاروان‌های زیادی به کمک این مناره راه خود را پیدا کرده‌اند و دیده‌بان‌های زیادی از بالای آن دشمن را دیده‌اند و مردم را به موقع از خطر حمله آگاه کرده‌اند.
با توجه به سبک معماری بنا، احتمال می رود این اثر تاریخی مربوط به دوره فرمانروایی دیلیمان باشد. این یادمان ارزشمند، که بنائی استوانه‌ای شکل است به عنوان میل راهنما و برای هدایت کاروان‌ها در کنار شهر قدیم شاپورخواست احداث شده است.
ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته و بقایای معماری سنگ و گچ با دیوارهای ضخیم در مجاورت مناره بیانگر وجود تأٍسیساتی نظیر کاروانسرا و مسجد و … است.
بلندای آن بر اثر عوامل طبیعی کاهش یافته و اکنون با احتساب پایه سنگی، ارتفاع آن به ۵/۲۹ متر می‌رسد. قطر بنا در پائین‌ترین قسمت به ۵/۵ متر کاهش می‌یابد. فضای داخلی آن از ۹۹ پله تشکیل شده است. ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته است.
در گذشته از این اثر ارزشمند برای هدایت کاروان‌‌هایی که به سمت شهر قدیمی شاپورخواست می‌آمدند استفاده شده است. اما اکنون از فراز مناره آجری در شهر خرم آباد می‌توان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد.
مناره آجری خرم‌آباد در سال ۱۳۷۶ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۹۳۰ در فهرست آثار ملی ایران با ثبت رسید.
.