استان لرستان یکی از استان های تاریخی ایران است که دارای بناهای تاریخی متعدد و زیبایی است که می تواند جذابیت های خاص خودش را داشته باشد. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم یکی از بناهای تاریخی لرستان یعنی مناره آجری خرم آباد را بررسی کنیم.

مناره آجری با حدود ۹۰۰ سال قدمت، یکی از آثار باستانی ارزشمند استان لرستان و شهرستان خرم‌آباد است.

استان لرستان جایگاه آثار باستانی و تاریخی فراوانی است که می‌توان آنها را به سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامی تقسیم کرد. یافته‌های پیش از تاریخ لرستان، بیشتر شامل نقاشی‌‌ها، کنده‌‌کاری‌های غارها، سفالینه‌ها و اشیای مفرغی می‌باشد.

اين يادمان ارزشمند که در پارک میدان امام حسین- شقایق سابق –  واقع گردیده است، بنائي است استوانه اي شكل مستقر بر یک سکوی مکعب مربع سنگی در قسمت جنوبي شهر خرم آباد  واقع شده است.

در گذشته کاروان‌های زیادی به کمک این مناره راه خود را پیدا کرده‌اند و دیده‌بان‌های زیادی از بالای آن دشمن را دیده‌اند و مردم را به موقع از خطر حمله آگاه کرده‌اند.

با توجه به سبک معماری بنا، احتمال می رود این اثر تاریخی مربوط به دوره فرمانروایی دیلیمان باشد. این یادمان ارزشمند، که بنائی استوانه‌ای شکل است به عنوان میل راهنما و برای هدایت کاروان‌ها در کنار شهر قدیم شاپورخواست احداث شده است.

ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته و بقایای معماری سنگ و گچ با دیوارهای ضخیم در مجاورت مناره بیانگر وجود تأٍسیساتی نظیر کاروانسرا و مسجد و … است.

بلندای آن بر اثر عوامل طبیعی کاهش یافته و اکنون با احتساب پایه سنگی، ارتفاع آن به ۵/۲۹ متر می‌رسد. قطر بنا در پائین‌ترین قسمت به ۵/۵ متر کاهش می‌یابد. فضای داخلی آن از ۹۹ پله تشکیل شده است. ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته است.

در گذشته از این اثر ارزشمند برای هدایت کاروان‌‌هایی که به سمت شهر قدیمی شاپورخواست می‌آمدند استفاده ‌شده ‌است. اما اکنون از فراز مناره آجری در شهر خرم آباد می‌توان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد.

مناره آجری خرم‌آباد در سال ۱۳۷۶ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۹۳۰ در فهرست آثار ملی ایران با ثبت رسید.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

لرستان بیشتر تاریخ خود و بناهای تاریخی خود را مدیون ساسانیان و پادشاهان این سلسله پیش از اسلام است. یکی از بناهای تاریخی که از زمان ساسانیان در خرم آباد بر جای مانده است گرداب سنگی می باشد. با ما در اصفهان تور همراه باشید تا اطلاعات بیشتری را درباره گرداب سنگی کسب کنید.

گرداب سنگی خرم آباد که در گویش لری به آن “گرداوبردینه” گفته می شود یکی از آثار تاریخی بجای مانده از دوره ساسانیان است که به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی و گردشگری در استان لرستان و شهر خرم آباد خودنمایی می کند.

این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرم آباد و در میان بافت قدیمی شهر در میدان تختی واقع شده است.

بنای گرداب سنگی با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمه ای فصلی احداث شده، قطراین بنا ۱۸ متر با پهنای سه متر و بلندای ۱۰ متر از کف چشمه است. توزیع آن در سطح شهر شاپورخواست و مشروب نمودن اراضی و بهره برداری از آسیابهای آبی بوده است.

ساختمان پل شاپوری وخرابه های شهر شاپورخواست مشاهده شده است که آنرا منسوب به دوره ساسانی نموده است. این بنا به شماره ۱۲۷۴ در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است.

مواد و مصالح بکار رفته در گرداب سنگی از سنگ های لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است که در ساختمان پل شاپوری و خرابه های شهر شاپورخواست در استان لرستان نیز مشاهده شده است.

طغیان آب این چشمه فصلی معمولا در نیمه دوم بهمن آغاز می شود و این امر موجب بالا آمدن سطح آب درون این گرداب می شود.

افزایش و سرریز شدن آب این چشمه از طریق کانال های ساخته شده و جداول طراحی شده در شهر خرم آباد آب آن را به درون رودخانه شهر سرازیر می کند.

چشمه گرداب سنگی ۱۷۰ لیتر در ثانیه آبدهی دارد که در اوایل فصل بهار آبدهی آن افزایش می یابد.بنای تاریخی چشمه گرداب سنگی خرم آباد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که می تواند مکانی زیبا و جذاب برای دیدن گردشگران داخلی و خارجی باشد.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور