ضرورت حفاطت از میراث فرهنگی
شاید این پرسش نزد بسیاری از قشرهای جامعه وجود داشته باشد که چه لزومی به حفاظت و مرمت بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وجود دارد؟ اساساً باور حفاظت و مرمت این آثار از چه زمانی در میان مسئولان ذیربط به وجود آمده است؟ و در این خصوص چگونه باید عمل کنیم؟ ما در این گفتار کوتاه در پی آن هستیم که به اختصار در بیان موضوع گفت‌و‌گو کنیم.
شاید بتوان گفت تمدن انسانی همانند درختی است که در سایه مراقبت و توجه مسئولان، حرفه مندان، متخصصان و عموم شهروندان، رشد کرده و بارور میشود؛ بدون تردید، پیشینه تمدن را باید همچون ریشه چنین درختی تلقی کنیم. ریشه درخت اگر چه دیده نمی‌شود اما حیات درخت بستگی تام و تمام به او دارد. اگر توجه داشته باشیم که ظهور و بروز تمدن امری کند و بطئی است نه امری دفعی و آنی، آن‌گاه لزوم توجه به شهرها و بناهای تاریخی و لزوم حفاظت و مرمت آنها را درخواهیم یافت؛ ضمن آنکه با دقت نظر میتوان دریافت تمدن و مظاهر آن دارای لایه‌های متفاوت و متعددی است که برای ادراک آنها ضروری است به شناسایی بستر طبیعی، فرهنگی و تاریخی آنها توجه داشته باشیم. فرهنگ کهن سرزمین ما ریشه در باورهایی دارد که از عرفان ایرانی سرچشمه می‌گیرد و همین باور است که به شهرها، بناها و هنرهای سرزمین ما عمق معنایی بخشیده است. به همین سبب لازم است تا نه تنها به الگوهای کالبدی معماری و شهرسازی تاریخی- فرهنگی سرزمین‌مان توجه کنیم، بلکه باید به جذابیت‌های بصری و درون پر رمز و راز آن به عنوان بخشی از میراث فرهنگی توجهی دو چندان داشته باشیم؛ چرا که این میراث متعلق به فرهنگ کهنی است که در آن نگریستن به درون است و حال، نه به برون است و قال.
فرهنگی که همواره نگاهی به درون دارد تا به بیرون در اندیشه است تا با اصلاح خویش زمینه‌های اصلاح جامعه را فراهم کند و همین باور موجب اصل درونگرایی در معماری و شهر ایرانی-اسلامی شده است. حاصل، فرهنگی است که در آن، «بس نکته غیر حسن بباید که تا کسی/ مقبول طبع مردم صاحب نظر شود.» بناهای معماری ایرانی-اسلامی دارای جوهری ذاتی به نام «فضا» هستند. این معنی مهمترین ارزش پایدار و مستتر در بناهای ایرانی است، امری که موجب پیوند انسان امروز با معرفت نیاکان خود و پدید آورندگان آن آثار میشود: همان ارزشی که سبب میشود همه بینندگان بناهای معماری ایرانی مبهوت گیرایی فضای آن شوند. احساس روحانیت در مساجدی نظیر شیخ لطف الله اصفهان و نصیرالملک شیراز؛ احساس نشاط و شادابی در باغهای ایرانی از باغ ارم شیراز تا باغ رحیم آباد بیرجند؛ احساس آرامش در خانه‌های ایرانی از خانه مستوفی در بشرویه تا خانه کلبادی در ساری، همگی شواهدی گویا در این زمینه هستند.
حفاظت از این ارزش‌ها اگر چه در گرو حفاظت از بافت‌ها و بناهای تاریخی-فرهنگی است اما این امری لازم است و البته کافی نخواهد بود. زیرا ارزش‌های تاریخی، مجموعه خاطرات شهروندان و نیز بروز وقایع تاریخی موجب ایجاد عمق معانی و بروز ارزش‌های معنوی فراوانی است که پاسداشت آن، به مثابه تقویت بنیان‌های تمدن دیرپای سرزمین ماست. مروری بر آثار تاریخی، گویای آن است که همواره امر مراقبت، حفاظت، مرمت، نگهداری و توسعه بناهای تاریخی و فرهنگی در حال انجام بوده است. توجه به مجموعه هایی نظیر مسجد جمعه اصفهان و سیر تحولات آن، مکتبی آموزشی برای تمامی دوستداران فرهنگ و تمدن سرزمین ماست. بنایی که بیش از هزار سال است که مورد حفاظت قرار گرفته و موجب انتقال فرهنگ و آداب عبادت و نیز نگهداری از داشته‌های فرهنگی-تاریخی از نسلی به نسل دیگر است، شاهدی ارزشمند بر این ادعا به شمار می‌آید. به عبارت دیگر، بناهای تاریخی –فرهنگی در عین آنکه خود سند گویای تمدن کهن این مرز و بوم به شمار می‌روند، محملی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن کشور ما میان نسل‌های قدیم به جدید هستند: «بسیار سالها که بر خاک ما رود/ کاین آب چشمه آید و باد صبا رود.» (سعدی)
بناها و شهرهای تاریخی-فرهنگی شاهدان خاموش بسیاری از آداب، سنن، وقایع و حوادث به شمار می‌روند که ناگفته هایشان با پژوهش و ژرف اندیشی دانشمندان، فرهیختگان و خردمندان قابل احصا و بازیابی است. بنابراین حفاظت از بناها و بافت‌های تاریخی به منظور نگهداری از اسناد غیرقابل انکار سیر تاریخ نیز یک تکلیف عمومی به شمار می‌آید و بدون تردید حفاظت و صیانت از آثار فرهنگی – تاریخی که ثمره هزاران سال تمدن در گستره ایران و متعلق به تمامی آحاد آن است؛ به دلیل پیچیدگی‌های به‌وجود آمده در ساختار اداری و مدیریتی کشور و تقسیم وظایف میان دستگاه ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف و همچنین از نظر فرا بخشی بودن وظایف محوله به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، همکاری و همگرایی تمامی دستگاه ها؛ سازمان‌ها و نهادهای ذیربط برای حفاظت از آثار تاریخی ضروری است. فراموش نخواهیم کرد که عدم همکاری‌های میان بخشی این دستگاه‌ها با سازمان میراث فرهنگی طی سالیان نه چندان دور، چه لطمات سنگینی را به آثار تاریخی- فرهنگی وارد کرد و نیز فراموش نمی‌کنیم که هیچ گونه اشتباهی در ارتباط با میراث فرهنگی قابل پذیرش و چشم پوشی نیست؛ چرا که امکان تجدید بنای آنها وجود ندارد.
بر این مبنا، برای نیل به اهداف سازمانی، انجام فعالیت‌های زیر را امری ضروری می‌دانیم:
الف: فعال‌سازی مجدد کارگاه‌های مرمت و تکمیل پروژه‌های نیمه تمام در بناهای تاریخی،
ب -توسعه مشارکت اجتماعی و استفاده از ظرفیت‌های مردمی برای حفاظت و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی-فرهنگی،
ج- فراهم کردن زمینه‌های آموزش و تربیت منابع انسانی در زمینه‌های اجرایی (تربیت استادکاران جوان در زمینه مرمت و نیز هنرهای مرتبط با معماری ایرانی،
د- انجام اقدامات ترویجی و ارتباط با مخاطبان عام و متخصصان میراث فرهنگی،
ه- برنامه ریزی برای استفاده از فناوری‌های جدید؛ برای حفاظت مناسب تر از بناها و بافت‌های تاریخی-فرهنگی
و- ایجاد سامانه پایش پروژه ها،
ز- عدم اکتفا به مرمت و حفاظت و تأکید بر لزوم احیای بناهای قابل بهره برداری متناسب با نیاز روز،
ح- تلاش برای بسط همکاری با عوامل ذیربط در امر مرمت و احیا در بخش‌های خصوصی و دولتی،
در پایان یادآوری این نکته را ضروری می‌دانیم که حفاظت از میراث فرهنگی پیشینیان، زمینه‌های آموزش مبانی و مصادیق توسعه راستین را برای فعالان و علاقمندان به این مهم فراهم میکند و در این راستا مجدداً بر لزوم همگرایی، همکاری و همدلی تمامی دستگاه ها، سازمان‌ها و نهادهای ذیربط تأکید میکنیم.
نماد شهر اصفهان را بهتر بشناسیم
آیا می دانستید کهن ترین شهر های تاریخی دنیا دارای یک نماد و یک داستان ایینی هستند که معمولا گردشگران و توریست ها آن شهر را به آن داستان یا نماد می شناسند. مثلا نماد شهر رم یک گرگ هست، که در حال شیر دادن به دو پسر بچه می باشد و این نماد در همه جا دیده می شود و هنگامی که شما وارد شهر رم می شوید این نماد را در جای جای شهر می بینید و در باره آن داستان ها می شنوید. یا نماد شهر بروکسل یک پسربچه ایستاده هست که در حال ادرار می باشد و مجسمه این پسر بچه در همه جای این شهر به چشم می خورد. و یا نماد شهر آتن ، آتنا دختر زئوس که از پیشانی پدر خود به دنیا آمد و الاهه خرد و جنگ و پاسدار شهر آتن می باشد. در مورد اصفهان داستانهای بسیاری روایت شده است که سینه به سینه در بین عوام نقل قول می شود.
در علت نامگذارى اصفهان وجوه مختلفى گفته اند که برخى به اساطیر شباهت دارد و پارهاى از گفتهها هم سند و دلیلى ندارد، مانند قصه سوزانیدن حضرت ابراهیم (ع) توسط نمرود، که چون به اصفهانيان امر شد که در سوزانيدن خليل الله شركت كنند و از قبول آن خوددارى كردند در باره آنها گفته شد: «اسپاهآن» يعنى آنها سواران خدايند. يا اينكه اصفهان از بناهاى اصبهان بن فلوج بن سام بن نوح(عليهالسلام) است و يا در «روضات الجنات» آمده كه اينجا دريا بوده است ویا اينكه حضرت سليمان(عليهالسلام) با موكب وارد آاصفهان شد و از آب و هواى آنجا لذت برد و لذا به وزيرش «آصف» به آنجا اشاره كرد و چون به بسيارى از لغات صحبت مىكرد به فارسى گفت آصف هان كه هان در فارسى اشاره به جاى نزديك است و مقصود اينكه زمينى كه مىطلبيدم همين است، از اين جهت آصفهان گفته شده است.
به نظر می رسد پایه و بنیه اصفهان در زمان تهمورث پادشاه پیشدادیان و فرزندش جمشید جم نهاده شده است. نام های اولیه اصفهان گابه، گی یا جی بوده است که محل اقامت، اولین اقوام آریایی بوده است. بر اساس تاریخ اصفهان در زمان ال زیار و موسس آن مرداویج بوده است. و در زمان آل بویه، دیلمیان،سلجوقیان و صفویان پایتخت پارس بوده است. اصفهان در زمان ساسانیان به لحاظ گرد آمدن سپاهیان به سپاهان مشهر شد و در زمان صفویان بخاطر اوج رشد و پیشرفت در همه زمینه ها به نصف جهان ملب شد.
آنچه منطقى بنظر مىرسد وجه تسمیهاى است که حمزه اصفهانى اختیار کرده و آن چنین است: لفظ اصبهان و اصفهان و اصفاهان از اسپاهان که به معنى سپاهها و لشگر است گرفته شده و اسپاه و اسپه نام لشگر است. از اينرو اصفهان را كه مركز سپاه بود. اسپاهان خواندهاند و چون مردم اصفهان از زمان كاوه آهنگر به سپاهىگرى شهرت داشتند و در دوره ساسانيان براى حمل درفش كاويانى فقط از وجود آن استفاده مىكردند و «اساوره»اى كه در بين تازيان شهرت دارد همان سواران برجسته مردم اصفهان هستند و لذا نام اصفهان كه معرب از كلمه اسپاهان است بر اين شهر نهاده شده است.
نماد شهر اصفهان
نگاره تاریخی منقوش بر کاشی کاری های سردر بازار قیصریه اصفهان یک جهان معلق میان خیر و شر است.
در قدیم نیاکان ما شهرها را بر اساس طالع روز و ماه احداث می‌کردند. آنها برای حرکت ستارگان، خورشید و ماه و تشابه آنها با برج‌های صورت فلکی، ارزش و قدرت فوق‌العاده‌ای تصور می‌کردند و این تشابه و تقارن را در برخی از برج‌ها، خوش یمن و در برخی دیگر نحس می‌پنداشتند. بر همین اساس شهرها را در برج‌هایی بنیان‌گذاری می‌کردند که خوش یمن و نیکو باشد.
بر اساس مستندات تاریخی برپایی بارو و حصار بزرگ اصفهان برای تامین امنیت این شهر تاریخی در دوران حکومت دیلمیان و در زمان حکومت رکن الدوله دیلمی (۳۶۶- ۳۲۲ هجری قمری ) انجام شد. رکن الدوله باروی اصفهان را بر بنیان زایچه این شهر به هنگام قرار گرفتن قمر در برج قوس، بنا نهاد. چرا که به باور آنها طالع خوش یمن بنیان اصفهان در “برج قوس” دیده شده بود.ایرانیان با دانستن نجوم، بنیان اصفهان را در برج قوس تعیین کردند و آن را بر سر در بازار قیصریه قرار دادند. ” نگاره تاریخی منقوش برکاشیکاری‌های سردر بازار قیصریه در دوران صفوی با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذرماه ) با محتوایی متعالی طراحی شد و امروز از آن به عنوان نماد اصفهان یاد می شود.
نماد اصفهان یک شاهکار گرافیکی تاریخی است
نگاره منقوش بر سر در ضرابخانه صفوی ( بانک ملت امروزی ) در بازار قیصریه یک طرح گرافیکی معرف ساختمان ضرابخانه بوده است؛ این نگاره از سه قسمت تشکیل شده، قسمت سر انسان در واقع سر شهریار صفوی است که کلاه قزلباشی بر سر و تیر و کمانی در دست دارد، بخشی از این نگاره تنه شیر به نماد برج اسد، نشان ثروت و مکنت است که بر همین اساس به ضرابخانه صفوی اشاره دارد و دم این شیر یک اژدهای اسطوره ای است که عربها آن را تنین و ساسانیان گو زهر می‌نامیدند. تنین نماد اهریمن و همیشه درصدد بلعیدن نور و خورشید است. در نگاره منقوش سر در بازار قیصریه تصویری از خورشید هم وجود دارد که وجه تمایز بین نماد قوس با این نگاره است.در این تصویر شهریار صفوی در حالت پارتیزانی ( جنگجوی غیرنظامی ) و در حال عقب نشینی به اژدها تیراندازی می کند تا اهریمن خورشید را نبلعد چرا که خورشید نماد اهورامزدا و پاکی و گو زهر نماد اهریمن و پلیدی بوده، بنابراین شهریار صفوی در نماد مدافع نیکی‌ها در برابر پلیدی‌ها است.
جهان بین خیر و شر معلق است
اژدها، شهریار صفوی و شیر یک پیکره‌اند، اما همه از یک قلب خون نمی‌گیرند، اما اگر تیر از کمان رها و اژدها کشته شود، شیر و شهریار هم نابود می‌شوند و این بیانگر معلق بودن جهان میان خیر و شر است، چرا که تیر باید اژدها را نشانه رود، ولی رها نشود و اژدها سرگرم تیر باشد و نتواند خورشید را بخورد. نماد اصفهان بدون خورشید ابتر و ناقص می شود و وجود اژدها هم معنا و مفهومی ندارد.
بنابراین از گفته های فوق چنین استنباط می شود که اصفهان شهری که همواره در طول تاریخ از ابتدای تاسیس تا به امروز دارای تمدن و فرهنگ خاص خود بوده و به دلیل شرایط اجتماعی و جغرافیایی مورد توجه حکومت ها ، بزرگان و شخصیت های نام آور بوده است.
شناسنامه اصفهان:
روز اصفهان: یکم آذرماه
نامهای اصفهان: اسپهان، اسپادنا، سپاهان، …
لقب اصفهان: نصف جهان
شعار اصفهان: اصفهان برای‌همیشه، اصفهان برای همه.
رنگ اصفهان: فیروزه‌ای
ساز اصفهان: نی هفت‌بند
نماد اصفهان: طرحی اقتباسی و متعالی از صورت‌های فلکی (شیر، اژدر، کماندار)
نماد جانوری اصفهان: قوچ‌و‌میش اصفهان
نماد گیاهی اصفهان: گل سرخ
پل‌های تاریخی اصفهان: پنج پل با نامهای شهرستان، خواجو، جویی، سی‌و‌سه‌پل، و مارنان.
ورزش تاریخی اصفهان: چوگان
عنوان‌های اصفهان : شهر گل سرخ، شهر گنبد‌های فیروزه‌ای ، شهر مناره ها ، شهر دوچرخه‌ها، شهر کودکان لهستانی، شهر ادیان، شهر خلاق، شهر کودک، شهر جهانی صنایع دستی، پایتخت فرهنگ و تمدن ایران، پایتخت فرهنگی جهان اسلام،…
خواهرشهرهای اصفهان: شیان (چین)، کوالالامپور (مالزی)، فلورانس (ایتالیا)، سن پترزبورگ (روسیه)، یاش (رومانی)، بارسلون (اسپانیا) ،ایروان (ارمنستان)، هاوانا (کوبا)، فرایبورگ (آلمان)، شهر کویت (کویت)، لاهور (پاکستان)، داکار (سنگال)، و بعلبک (لبنان).
میراث جهانی اصفهان: باغ چهلستون، مسجد جامع عتیق، و میدان نقش جهان سه اثر تاریخی اصفهان، ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو.
شیرینی‌های محلی اصفهان: گز، پولکی و نبات.
مهمترین هنرهای دستی اصفهان : قالیبافی، ترمه، ابریشم‌بافی، قلم‌زنی، نقره‌سازی، کاشی‌سازی، قلمکاری روی پارچه، خاتم‌کاری، مینیاتور(نگارگری)، سفالگری، میناکاری، و فیروزه‌کوبی.
مهمترین آثار تاریخی اصفهان: مسجد جامع عتیق، میدان نقش جهان، مسجد جامع عباسی، مسجد شیخ‌لطف‌الله، خیابان چهارباغ، کاخ چهلستون، کاخ هشت‌بهشت، مدرسه چهارباغ، کاخ عالی‌قاپو، پل خواجو، سی‌و‌سه‌پل ، منارجنبان، آتشگاه، بازار بزرگ، کلیسای وانک، برج‌های کبوتر و بازارچه‌بلند. منارساربان ، منار چهل دختر ، دو منار دردشت ، منار داروظیافه ، حمام علی قلی آقا ، حمام رهنان ، و …
مهمترین جاذبه‌های طبیعی اصفهان: بوستان‌های حاشیه زاینده‌رود ، بیشه طبیعی ناژوان در غرب اصفهان، کوه صفه در جنوب اصفهان، پارک ملی کلاه قاضی در جنوب اصفهان، کویر ورزنه، تالاب گاوخونی و کویر مصر در شرق اصفهان.
غذاهای سنتی اصفهان: بریانی، دیزی، خورش ماست، حلیم بادمجان، شله قلمکار، گوشت و لوبیا، ماش و قمری، قیمه‌ریزه، نخودآب، شله بریون، یخنه ترش، مرغ و آلوچه، به‌پلو، کباب مشتی، تاس کباب، کوفته شویدباقالی، سرگنجشکی، کاچی هفت‌دخترون، گوشت و عدس، گوشت و نخود، کشک و بادمجان، اشکنه، کاله‌جوش، …
بنابراین با دانستن جایگاه رفیع اصفهان در طول تاریخ و اهمیت بازدید این شهر برای گردشگران داخلی و خارجی ، وظیفه فعالان حوزه گردشگری شهری و اصفهان گردی برای شناساندن و معرفی صحیح شهر تاریخی اصفهان ، بسیار سنگین و اثر گذار می باشد.
مهران سلطان الکتاب
فعال حوزه گردشگری
رزرو ویلاهای باغ بهادران
رزرو ویلاهای باغبهادران
نگاهی به باغبادران ( باغبهادران)
باغ بهادُران يکي از شهرهاي كوچك استان اصفهان , و از توابع شهرستان زرين شهر در مرکز ايران است. اين شهر مرکز بخش باغبادران هم مي‌باشد. محصول گردو و بادام آن معروف است و سوغات مخصوص و منحصر به فرد آن پولکي باغبادران است که بيشتر با چاي مصرف مي‌شود. اين شهر به قرار گرفتن در ساحل زاينده رود آب و هوايي معتدل و لطيف دارد و در روزهاي تعطيل پذيراي بسياري از مهمانان از شهرهاي ديگر است. در گذشته شغل اصلي اغلب مردم کشاورزي بوده. در سالهاي گذشته مردم اين شهر مهاجرتهاي گسترده‌اي به شهرهاي بزرگتر از جمله اصفهان داشته اند که به دليل بالا رفتن سطح زندگي مردم اين شهر به خاطر اشتغال اغلب ساکنان آن در کشور کويت مي‌باشد.
اين شهر با جمعيت ۸۰۴۳ نفر (برآورد ۱۳۸۳خ.) در بخش باغ بهادران شهرستان لنجان قرار دارد.
بخش باغ بهادران یا همان باغبادران با مرکزیت شهر باغبادران در ۶۰ کیلو متری جنوب غربی شهر اصفهان قرار گرفته است.
باغبهادران،باغ آذران،باغ‌بابادران، باغبادران، باغ‌بدران،باغ‌وردان از جمله نامهای شهر میباشند كه هریك وجه تسمیه خاص خود را دارند. بنابر پژوهشهای استاد محمد مهریار(استاد گروه جغرافیا دانشگاه اصفهان) “باغبهادران از جمله غلطهای مصطلح است و صحیح آن باغ‌آذران است به معنای باغ آتشكده و بسیار است نام مكانهایی كه در آنها آذران به صورت آدران و بادران درآمده است . مانند سرشك بادران كه سروش آذران بوده است”. وجود بقایای قلعه كافر مؤید این ادعا میباشد.
پس از باغ‌آذران باغ باباداران از جمله قدیمیترین نامهای این شهر بوده كه در منابع متعددی از جمله رقبات نادری و كتاب «اصفهان ری و همه جهان» مطرح گردیده و هیچگونه وجه تسمیه‌ای بر این نام موجود نمی‌باشد.
به عقیدة بعضی دیگر باغبادران در اصل از سه كلمة بغ(خدای بزرگ) باد(نگهبان) و ران(محل) تشكیل گردیده است و مبنای آن خدای بزرگ نگهبان محل میباشد.
باغ وردان و باغ بدران بدون وجه تسمیه نیز آورده شده است. و سرانجام باغبادران به معنای “فرشته‌ای كه باد را حركت می‌دهد،حركت دهندة باد” كه مورد قبول عامه مردم قرار گرفته است و به استناد اینکه در اکثریت اسناد و مدارک نیز همین نام مطرح گردیده مورد نظر شورای اسلامی و شهرداری نیز میباشد.
بخش باغبادران در قسمت شهری دارای دو شهر با نامهای باغبادران و چرمهین و در قسمت روستایی دارای ۳۷روستا است که در سه دهستان این بخش که عبارتند از : دهستان چم رود با مرکزیت روستای کرچگان، دهستان چم کوه با مرکزیت روستای چم یوسفعلی و دهستان زیر کوه با مرکزیت روستای کچوئیه پراکنده میباشند. از ۳۷ روستای موجود در بخش باغبادران تعداد ۲۰ عدد از آنها در ساحل رودخانه زاینده رود قرار گرفته اند . لازم به ذکر است که رودخانه زاینده رود از سد چادگان یا سد زاینده رود تا منتهی الیه غربی بخش باغبادران یعنی روستای چم طاق مسیری بالغ بر ۷۴ کیلومتر را با پیچ و خم های بسیار زیاد طی میکند و در طول ۳۷ کیلومتر بعدی نیز میهمان یا شاید با عنوانی بهتر میزبان بخش باغبادران است.طبیعی است با وجود جاری بودن رودخانه زاینده رود با این طول در بخش باغبادران جاذبه های گردشگری طبیعی یا اکوتوریستی فراوانی به وجود می آید که در طول این مسیر و ۲۰ روستای واقع در ساحل رودخانه زاینده رود پراکنده هستند و در واقع این رودخانه زاینده رود است که از دیر باز باعث تداوم حیات در این روستا ها و شهر باغبادران شده است . ۱۶ روستای دیگر بخش باغبادران که اغلب آنها در دهستان زیر کوه هستند عبارتند از چند روستای پایکوهی واقع در دامنه جنوبی کوه پیر شمع الدین که بزرگترینشان روستای کلیشاد رخ است ، روستاهای کچوئیه ، هاردنگ ، زمان آباد و شورجه در قسمت شرقی بخش باغبادران ، روستاهای حاجی الوان و قلعه ترکی در ساحل شمالی رودخانه زاینده رود واقع در صحرای طبس باغبادران و چند روستای پراکنده دیگر . در این نوشته سعی شده است حدالامکان تمامی جاذبه های گردشگری باغبادران ذکر شود
رودخانه زاینده رود در طول ۳۷ کیلومتر در بخش باغبادران جریان دارد که در طول این مسیر ۲۰ روستا و خود شهر باغبادران در کنار ان آرام گرفته اند این روستاها که هر بیست تای آنها در دو دهستان چم رود و چم کوه قرار دارند به ترتیب عبارتند از : روستای چم آسمان ، شهر باغبادران ، روستاهای چم پیر ، مورکان،ُ سعید آباد ، کرچگان ، برنجگان ، صادق آباد ، کته شور ، دورک ،خشوئیه ،آیدغمیش ، زرد خشوئیه و پرکستان در دهستان چم رود ، روستاهای چم علیشاه ، چم آغل ، چم کهریز،چم نور، چم یوسف علی ، چم حیدر چم طاق در دهستان چم کوه .
جاذبه های گردشگری این مسیر گردشگری از این قرارند:
از ابتدای مسیر در صورتی که ورود به بخش باغبادران از سمت روستای نوگوران صورت پذیرد در این روستا که جزء روستاهای بخش باغبادران نیست میتوان از مکانهایی مانند پل کله ( تاریخی) و طبیعت منطقه استفاده کرد همچنین روستای تاریخی مدیسه که زادگاه مرحوم آیت الله سید ابوالحسن مدیسه ای مشهور به اصفهانی است دارای محله قدیمی و برجک و قلعه ای کوچک میباشد که در کنار نوگوران قرار دارد .
– این منطقه برای توقف صبحانه مناسب میباشد و در صورت وجود جمعیت کمتر از ۴۰ نفر میتوان از کافه ای که در ضلع شرقی پل کله قرار دارد استفاده کرد 
پس از آن از پشت روستای نوگوران توسط جاده ای آسفالت از نوگوران میگذریم و وارد بخش باغبادران میشویم نرسیده به شهر باغبادران چند نقطه گردشگری وجود دارد که عبارتند از سد چم آسمان ، استودان و سنگ نگاره های باغبادران و جاذبه اکوتوریستی حاصل شده از پیچ رودخانه در محل صحرای گدستان و سد چم آسمان است.
پس از عبور از این محوطه وارد محوطه مسکونی شهر باغبادران میشویم که شامل توقف گاههای زیبامی باشد:
محور تاریخی قلعه چهار برج که پیشنهاد میشود با پای پیاده طی شود و پس از عبود از کوچه ها و از زیر دالانی ها وارد قلعه تاریخی چهار برج باغبادران میشویم ( حدود ۴۵ دقیقه توقف و بازدید) و پس از بازگشت در صورت تا کنار رودخانه از مسیر دالانی دروازه بشمگان پیاده روی میکنیم و به محوطه پل ( جدید الاحداث) وشمندجان میرویم و پس از چند دقیقه ای توقف ادامه مسیر را پی میگیریم . سایر دیدنی های شهر باغبادران عبارتند از : کتابخانه و منزل استاد منصور امینی باغبادرانی ، نارون کهن سال حبیب خان و انجیر کهن ( انجیر چی ) و همچنین سایر مسیرهای ساحلی .
رزرو مجتمع و ویلاهای خصوصی در باغبهادران
باغ بهادران آب و هوایی معتدل و لطیف دارد که دلیل آن همجواری با ساحل رودخانه پر از آب زاینده رود می باشد.همچنین مقصد بسیاری ازگردشگران داخلی به ویژه درفصول بهار و تابستان میباشد. شما میتوانید از طریق آژانس هواپیمایی طلوع سفریاد نسبت به رزرو این ویلاها اقدام نمایید.
مجتمع بهشت :
اجاره ویلا وسط هفته : از ۲ میلیون تومان
اجاره ویلا آخر هفته : از ۲۵۰۰ میلیون تومان
رزرو ویلاهای باغبهادران
جهت رزرو ویلا و اطلاع از نرخ ویلا ها با تلفن دفتر تماس حاصل فرمایید..
تلفن دفتر:۰۳۱۳۳۲۳۵۲۶۷۳
نگاهی به باغبادران ( باغبهادران)
باغ بهادُران يکي از شهرهاي كوچك استان اصفهان , و از توابع شهرستان زرين شهر در مرکز ايران است. اين شهر مرکز بخش باغبادران هم مي‌باشد. محصول گردو و بادام آن معروف است و سوغات مخصوص و منحصر به فرد آن پولکي باغبادران است که بيشتر با چاي مصرف مي‌شود. اين شهر به قرار گرفتن در ساحل زاينده رود آب و هوايي معتدل و لطيف دارد و در روزهاي تعطيل پذيراي بسياري از مهمانان از شهرهاي ديگر است. در گذشته شغل اصلي اغلب مردم کشاورزي بوده. در سالهاي گذشته مردم اين شهر مهاجرتهاي گسترده‌اي به شهرهاي بزرگتر از جمله اصفهان داشته اند که به دليل بالا رفتن سطح زندگي مردم اين شهر به خاطر اشتغال اغلب ساکنان آن در کشور کويت مي‌باشد.
اين شهر با جمعيت ۸۰۴۳ نفر (برآورد ۱۳۸۳خ.) در بخش باغ بهادران شهرستان لنجان قرار دارد.
بخش باغ بهادران یا همان باغبادران با مرکزیت شهر باغبادران در ۶۰ کیلو متری جنوب غربی شهر اصفهان قرار گرفته است.
باغبهادران،باغ آذران،باغ‌بابادران، باغبادران، باغ‌بدران،باغ‌وردان از جمله نامهای شهر میباشند كه هریك وجه تسمیه خاص خود را دارند. بنابر پژوهشهای استاد محمد مهریار(استاد گروه جغرافیا دانشگاه اصفهان) “باغبهادران از جمله غلطهای مصطلح است و صحیح آن باغ‌آذران است به معنای باغ آتشكده و بسیار است نام مكانهایی كه در آنها آذران به صورت آدران و بادران درآمده است . مانند سرشك بادران كه سروش آذران بوده است”. وجود بقایای قلعه كافر مؤید این ادعا میباشد.
پس از باغ‌آذران باغ باباداران از جمله قدیمیترین نامهای این شهر بوده كه در منابع متعددی از جمله رقبات نادری و كتاب «اصفهان ری و همه جهان» مطرح گردیده و هیچگونه وجه تسمیه‌ای بر این نام موجود نمی‌باشد.
به عقیدة بعضی دیگر باغبادران در اصل از سه كلمة بغ(خدای بزرگ) باد(نگهبان) و ران(محل) تشكیل گردیده است و مبنای آن خدای بزرگ نگهبان محل میباشد.
باغ وردان و باغ بدران بدون وجه تسمیه نیز آورده شده است. و سرانجام باغبادران به معنای “فرشته‌ای كه باد را حركت می‌دهد،حركت دهندة باد” كه مورد قبول عامه مردم قرار گرفته است و به استناد اینکه در اکثریت اسناد و مدارک نیز همین نام مطرح گردیده مورد نظر شورای اسلامی و شهرداری نیز میباشد.
بخش باغبادران در قسمت شهری دارای دو شهر با نامهای باغبادران و چرمهین و در قسمت روستایی دارای ۳۷روستا است که در سه دهستان این بخش که عبارتند از : دهستان چم رود با مرکزیت روستای کرچگان، دهستان چم کوه با مرکزیت روستای چم یوسفعلی و دهستان زیر کوه با مرکزیت روستای کچوئیه پراکنده میباشند. از ۳۷ روستای موجود در بخش باغبادران تعداد ۲۰ عدد از آنها در ساحل رودخانه زاینده رود قرار گرفته اند . لازم به ذکر است که رودخانه زاینده رود از سد چادگان یا سد زاینده رود تا منتهی الیه غربی بخش باغبادران یعنی روستای چم طاق مسیری بالغ بر ۷۴ کیلومتر را با پیچ و خم های بسیار زیاد طی میکند و در طول ۳۷ کیلومتر بعدی نیز میهمان یا شاید با عنوانی بهتر میزبان بخش باغبادران است.طبیعی است با وجود جاری بودن رودخانه زاینده رود با این طول در بخش باغبادران جاذبه های گردشگری طبیعی یا اکوتوریستی فراوانی به وجود می آید که در طول این مسیر و ۲۰ روستای واقع در ساحل رودخانه زاینده رود پراکنده هستند و در واقع این رودخانه زاینده رود است که از دیر باز باعث تداوم حیات در این روستا ها و شهر باغبادران شده است . ۱۶ روستای دیگر بخش باغبادران که اغلب آنها در دهستان زیر کوه هستند عبارتند از چند روستای پایکوهی واقع در دامنه جنوبی کوه پیر شمع الدین که بزرگترینشان روستای کلیشاد رخ است ، روستاهای کچوئیه ، هاردنگ ، زمان آباد و شورجه در قسمت شرقی بخش باغبادران ، روستاهای حاجی الوان و قلعه ترکی در ساحل شمالی رودخانه زاینده رود واقع در صحرای طبس باغبادران و چند روستای پراکنده دیگر . در این نوشته سعی شده است حدالامکان تمامی جاذبه های گردشگری باغبادران ذکر شود
رودخانه زاینده رود در طول ۳۷ کیلومتر در بخش باغبادران جریان دارد که در طول این مسیر ۲۰ روستا و خود شهر باغبادران در کنار ان آرام گرفته اند این روستاها که هر بیست تای آنها در دو دهستان چم رود و چم کوه قرار دارند به ترتیب عبارتند از : روستای چم آسمان ، شهر باغبادران ، روستاهای چم پیر ، مورکان،ُ سعید آباد ، کرچگان ، برنجگان ، صادق آباد ، کته شور ، دورک ،خشوئیه ،آیدغمیش ، زرد خشوئیه و پرکستان در دهستان چم رود ، روستاهای چم علیشاه ، چم آغل ، چم کهریز،چم نور، چم یوسف علی ، چم حیدر چم طاق در دهستان چم کوه .
جاذبه های گردشگری این مسیر گردشگری از این قرارند:
از ابتدای مسیر در صورتی که ورود به بخش باغبادران از سمت روستای نوگوران صورت پذیرد در این روستا که جزء روستاهای بخش باغبادران نیست میتوان از مکانهایی مانند پل کله ( تاریخی) و طبیعت منطقه استفاده کرد همچنین روستای تاریخی مدیسه که زادگاه مرحوم آیت الله سید ابوالحسن مدیسه ای مشهور به اصفهانی است دارای محله قدیمی و برجک و قلعه ای کوچک میباشد که در کنار نوگوران قرار دارد .
– این منطقه برای توقف صبحانه مناسب میباشد و در صورت وجود جمعیت کمتر از ۴۰ نفر میتوان از کافه ای که در ضلع شرقی پل کله قرار دارد استفاده کرد
پس از آن از پشت روستای نوگوران توسط جاده ای آسفالت از نوگوران میگذریم و وارد بخش باغبادران میشویم نرسیده به شهر باغبادران چند نقطه گردشگری وجود دارد که عبارتند از سد چم آسمان ، استودان و سنگ نگاره های باغبادران و جاذبه اکوتوریستی حاصل شده از پیچ رودخانه در محل صحرای گدستان و سد چم آسمان است.
پس از عبور از این محوطه وارد محوطه مسکونی شهر باغبادران میشویم که شامل توقف گاههای زیبامی باشد:
محور تاریخی قلعه چهار برج که پیشنهاد میشود با پای پیاده طی شود و پس از عبود از کوچه ها و از زیر دالانی ها وارد قلعه تاریخی چهار برج باغبادران میشویم ( حدود ۴۵ دقیقه توقف و بازدید) و پس از بازگشت در صورت تا کنار رودخانه از مسیر دالانی دروازه بشمگان پیاده روی میکنیم و به محوطه پل ( جدید الاحداث) وشمندجان میرویم و پس از چند دقیقه ای توقف ادامه مسیر را پی میگیریم . سایر دیدنی های شهر باغبادران عبارتند از : کتابخانه و منزل استاد منصور امینی باغبادرانی ، نارون کهن سال حبیب خان و انجیر کهن ( انجیر چی ) و همچنین سایر مسیرهای ساحلی .
رزرو مجتمع و ویلاهای خصوصی در باغبهادران
باغ بهادران آب و هوایی معتدل و لطیف دارد که دلیل آن همجواری با ساحل رودخانه پر از آب زاینده رود می باشد.همچنین مقصد بسیاری ازگردشگران داخلی به ویژه درفصول بهار و تابستان میباشد. شما میتوانید از طریق آژانس هواپیمایی طلوع سفریاد نسبت به رزرو این ویلاها اقدام نمایید.
مجتمع بهشت :
ویلاهای خصوصی باغبهادران
پل های تاریخی اصفهان
-پل مارنان:
۲-پل چوبی:
۳-پل شهرستان:
۴-پل خواجو:
۵-سی و سه پل:
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
زاینده رود همیشه زنده
زاینده‌رود یا زنده‌رود به معنی رود زندگی‌بخش، بزرگترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی به ویژه زردکوه بختیاری سرچشمه گرفته و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق حدود ۲۰۰ کیلومتر پیش می‌رود و در نهایت به مانداب گاوخونی می‌ریزد.
حوزه رودخانه زاینده‌رود ۴۱٬۵۰۰ کیلومتر مربع است. برآورد میشود جریان آب این رودخانه در مطلوب‌ترین شرایط ۱٬۲ کیلومتر مکعب در سال و یا ۳۸ مترمکعب در ثانیه است. درحال حاضر برای آبیاری زمینهای کشاورزی استان اصفهان از سدهای آبیاری که بدین منظور احداث گردیده استفاده میشود. با اتمام تونل سوم و انتقال آب در طرح بهشت‌آباد پیش بینی میشود استان کرمان هم از استفاده کنندگان آب رودخانه زاینده‌رود خواهد بود.[نیازمند منبع] در اسفند ماه سال ۱۳۹۱ عده‌ای از کشاورزان شرق استان اصفهان به انتقال آب این رود به سایر استانهای شرقی ایران اعتراض کردند.
زاینده‌رود ۱۱۸اُمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
سرچشمه زاینده‌رود
زاینده رود چندین سرچشمه مختلف دارد، قسمت اصلی سرچشمه زاینده رود کوهرنگ در چهار محال و بختیاری است، در ادامه رودخانه های پلاسجان و چندین رودخانه فصلی در فریدونشهر و … به این رود اضافه شده و آخرین رودخانه دایمی که به زاینده رود می ریزد رودخانه مرغاب است
بیشترین آب جاری در زاینده‌رود وارد استان اصفهان میشود. برای انتقال آب کوهرنگ به اصفهان اقدامات زیادی به عمل آمده‌است که از آن جمله میتوان به اولین تونل در منطقه کوهرنگ نام برد. این تونل جهت انتقال آب چشمه کوهرنگ و دیگر چشمه‌های اطراف به زاینده رود در سال ۱۳۳۲ در منطقه کوهرنگ، جایی که اکنون شهر توریستی چلگرد ـ مرکز شهرستان کوهرنگ قرار دارد، ایجاد شد. تلاش برای انتقال این آب به زمانهای بسیار دور برمیگردد. در ۹۵۴ ه.ش. شاه طهماسب اول مأموریت پیوستن این دو رود را به میرفضل‌الله شهرستانی حاکم اصفهان سپرد. قرار بود که با کندن مسیری در کوه کارکنان این کار انجام شود؛ ولی بخاطر تحولاتی این کار به سرانجام نرسید در زمان صفویان شاه عباس کبیر درسال ۹۸۷ ه.ش. میرجهانگیرخان آسترکی فرزند تاجمیرخان آسترکی که فرمانروای بختیاری بود، مأمور الحاق آب کارون به زاینده رود نمود ودر این خصوص گردنه کوهرنگ به چلگرد نیز شکافته شد و اکنون به نام کارکنان معروف است و پایه‌های سدی که بر رودخانه کوهرنگ احداث گردید نیز موجود است. اما با مرگ شاه عباس، این طرح ناتمام ماند. نخستین بررسیها برای انتقال آب رودخانه بیرگان به حوضه زاینده‌رود به سالهای پس از جنگ دوم جهانی بازمی‌گردد در نتیجه این بررسیها طراحی و اجرای بند انحرافی و تونل اول کوهرنگ به وسیله مهندسان مشاور الکساندر گیپ واگذار گردید و در مهر ماه ۱۳۲۷ کار احداث تونل کوهرنگ آغاز شد و در مهرماه ۱۳۳۲ به بهره‌برداری رسید این سیستم شامل بند و یک تونل ۲۹۰۰ متری بطور میانگین سالانه حدود ۲۵۵ میلیون متر مکعب آب را به حوضه زاینده‌رود منتقل میکند. تونل دوم نیز در همین منطقه بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال۱۳۸۳ افتتاح گردید. عملیات حفر تونل سوم نیز در حال احداث میباشد. از این رودخانه، جهت آبیاری باغ‌ها، عمارت‌ها و کشتزارهای داخلی اصفهان، پنج شاخه بزرگ، جدا شده که در گویش اصفهان به آنها «مادی» می‌گویند. زاینده رود پس از گذر از شهر ساحلی چادگان در انتهای مسیر خود به تالاب گاوخونی در اصفهان می‌ریزد.
پل‌ها
بر روی رودخانه زاینده‌رود چندین پل تاریخی از زمان صفویان و قبل از آن برجا مانده‌است. در استان چهارمحال بختیاری پل زمانخان و در استان اصفهان پل‌های مشهور تاریخی سی و سه پل یا پل الله وردی خان، پل خواجو بنا شده است. قدیمیترین پل ساخته شده بر روی زاینده رود «پل شهرستان» است.
خشک شدن رودخانه زاینده رود
رودخانه زاینده رود سال هاست که برای مقاطع بلند مدت خشک شده است.این مشکل از اواخر دهه ۷۰ و در دولت سید محمد خاتمی و با انتقال آب به استان یزد آغاز گردید و در دولت بعدی نیز ادامه یافت.محمود احمدی نژاد در سفر به استان چهارمحال و بختیاری شرایطی را فراهم آورد که شرایط تقسیم آب کاملا بهم خورد و حق آبه شیخ بهایی نادیده گرفته شد. از عوامل اصلی خشک شدن رودخانه میتوان به این موارد اشاره کرد:
- مهمترین عامل خط لوله انتقال آب سد به یزد، کرمان، کاشان و قم.
- برداشت بی‌رویه سالیانه آب در بالادست رودخانه در محدوده سد تا پل کله توسط پمپاژ که به تنهایی بیش از کل میزان آبی است که سالانه توسط تونل دوم و تونل چشمه لنگان وارد حوضه زاینده رود میشود. این میزان هم اکنون در حدود ۴۹۰ میلیون متر مکعب است که سال به سال در حال افزایش است.
- انتقال آب به استانهای یزد و شهرهای دیگر
- استقرار صنایع بزرگ، پالایشگاه، نیروگاه‌ها در کنار رودخانه. خشکی رودخانه سبب سازِ بیکار شدنِ چندصدهزار ساکنین پایین دست رودخانه شده و به مهاجرت فصلی یا کامل آنها به استانهای دیگر و یا شهر اصفهان منجر گشته است.
توجه به این نکته مهم است که ایران عضو کنوانسیون بین‌المللی رامسر است که بر طبق آن حق ندارد قوانینی تصویب کند که بر اثر آن تالابها خشک شوند. این در حالی است که برداشت بی‌رویه آب از حوزه آبریز زاینده رود در فلات مرکزی و اختصاص آن به صنایع و مناطق دیگر خلاف تعهد ایران در این کنوانسیون است.
کمیته پیگیری مسائل و مشکلات زاینده رود اصفهان
پس از خشک شدن رودخانه زاینده رود و اعتراضات کشاورزان اصفهان کمیته پیگیری مسائل و مشکلات زاینده رود به ریاست عباس مقتدایی تشکیل گردید که در نهایت با پیگیری‌های اعضای این کمیته، نمایندگان مجلس و مسئولان استان اصفهان، شورای عالی آب مصوبات نه‌گانه‌ای را به نفع زاینده رود به تصویب رساند
روز نکوداشت زاینده رود
روز ۱۸ مهر ماه در سال ۱۳۸۲ از سوی تشکل‌های زیست‌محیطی استان اصفهان و استان چهارمحال و بختیاری به عنوان «روز نکوداشت زاینده رود» نامگذاری شد. نخستین تجمع و راهپیمایی به این مناسبت در ۱۸ مهر ماه همان سال توسط تشکل‌های زیست‌محیطی استان اصفهان در کنار بستر خشک زاینده رود در شهر اصفهان، که ۴ سال از شروع خشکی‌های بلند مدت آن بر اثر انتقال تمام آب موجود به یزد گذشته بود، انجام شد. مهمترین شعار تجمع مذکور این بود: «زاینده رود را زنده، کامل و همیشه می‌خواهیم»
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
صنایع دستی اصفهان
صنایع دستی اصفهان حاصل ذوق و هنر استادکاران را به نمایش می گذارد و خاطره ای ماندگار از سفر را برایتان رقم می زند. هر بار که چشمتان به یکی از این صنایع دستی بیفتد، بی درنگ روزهای شیرینی که در سفر گذرانده اید در ذهنتان زنده می شوند و لحظه لحظه اش از جلوی چشمانتان عبور می کند.
صنایع دستی هر دیار نماد هویت و فرهنگی دیرینه است و ارزش بسیاری دارد. پس اگر می خواهید در سفر به اصفهان، یک یادگاری ماندنی برای خود و عزیزانتان تهیه کنید راه بازار را در پیش بگیرید و از میان صنایع دستی رنگارنگ یکی را انتخاب کرده و خریداری کنید.
با هم قدم به دنیای صنایع دستی اصفهان می گذاریم…
۱– خاتم کاری
خاتم کاری یکی از هنرهای اصیل و قدیمی می باشد که همواره در میان ایرانیان جایگاه خاصی داشته است. در این هنر سطح اشیای گوناگون با مثلث های کوچکی آراسته می شود. این مثلث ها طرح های گوناگونی دارند و همواره به صورت اشکال منظم هندسی طراحی می گردند. در کار خاتم نقش های هندسی از مثلث های سه پهلو (متساوی الاضلاع) تشکیل شده است که از عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج ساخته می شوند. این اشکال و نقش ها با ضخامت دو میلی متر در سطح خارجی يا سطح داخلی و خارجی اشيای مختلف چسبانده می شوند تا محصول آماده ی ارائه گردد.
هنرمندان اصفهانی یکی از پیشروان حرفه ی خاتم کاری هستند و در بازار اصفهان انواع مختلفی از آن را در شکل های گوناگون می توانید ببینید و خریداری کنید.
۲– مینا کاری
میناکاری یا میناسازی هنری پنج هزارساله در ایران است که برای آراستن زیورآلات، اشیای تزئینی، درها و پنجره ها و ظروف از آن استفاده می شود. امروزه از این هنر بیشتر برای تزئین مس استفاده می کنند اما بر روی طلا و نقره نیز قابل انجام می باشد. از ترکیب اکسیدهای فلزات و چند گونه نمک در مجاورت حرارت ۷۵۰ تا ۸۵۰ درجه سانتی گراد، مینا شکل می گیرد و رنگ‌ها در طول زمان و بر اساس دما به وجود می‌آیند. محصولات این هنر در بسیاری از نقاط ایران تولید می شوند اما اصفهان کانون تولید میناکاری ایران به شمار می رود و استادان برجسته‌ای در این زمینه در خود جای داده است.
۳– مسگری
مسگری یکی از صنایع دستی کهن ایران است که پیشینه ی آن حداقل به ۵۰۰۰ سال پیش می رسد و در طی آن ادوات مسی تولید می شود. اشیا و ظروف مسی دست ساز از زمانهای دور در میان وسایل ایرانیان وجود داشته است. امروزه نیز بسیاری تمایل دارند غذای خود را در این ظروف طبخ کنند و یا اشیای مسی را برای تزئین محل زندگی خود به کار ببرند. مسگری در بسیاری از نقاط ایران رواج دارد و اصفهان از جمله مراکز عمده این هنر است.
۴– قلم زنی
يکی از پر رونق ترين رشته های صنايع دستی اصفهان قلم زنی است که محصولات نقره ای، مسی و برنجی را با نقوش خاصی می آراید. هنرمندان با ابزاری خاص و وارد کردن ضربات بر روی سطوح مختلف نقش گل و مرغ، اشعار زیبای فارسی و یا آیات و احادیث را حک می کنند تا زیبایی محصولات خود را به رخ بینندگان بکشند.
۵– پارچه های سنتی اصفهان
در میان محصولاتی که در بازار به فروش می رسند محال است که چشمتان به پارچه های زیبا نیفتد. پارچه هایی که دو نوع آن بیشتر در اصفهان یافت می شود:
۵-۱– پارچه های قلمکار
قلمکارسازی سابقه ای دیرینه در ایران دارد و دوره ی پررونق آن از دوره ی صفویه آغاز شد و تا عصر قاجار ادامه یافت. این هنر شامل چاپ یا نقش زدن روی پارچه است که به چیت سازی نیز شهرت دارد. در این هنر با ابزاری خاص نقوشی همچون مناظر تاریخی، جانوران اهلی و وحشی، مینیاتور، شکارگاههای صنعتی، رامشگران و نوازندگان، گل و بوته و اسلیمی، تصاویرشعرا، زنجیره، کتیبه، زورخانه و ورزشگاه ها، داستانهای کهن ادبیات فارسی، تصاویر عشاق ایرانی، کتیبه های مزین به اشعار به ویژه اشعار محتشم کاشانی، موضوعات و وقایع تاریخی، داستان های حماسی عاشورا را بر پارچه نقش می کنند. آنچه امروز در اصفهان به عنوان پارچه های قلمکار به فروش می رسد نقوشی از بته جقه را شامل می شود و کاربردهای مختلفی دارد.
۵-۲– پارچه های زرباف
زرباف، زَربَفْت یا زَری بافی یکی از رشته‌های صنایع دستی است که در نتیجه ی آن پارچه ای خاص تولید می شود. زرباف، پارچه‌ای ظریف و گران بهاست که تار آن از ابریشم خالص و پودهای آن ابریشم رنگی است. در این میان یکی از پودها باید از نخ گلابتون باشد که به صورت نقره ای و طلایی وجود دارد.
زرباف را نفیسترین و افسانه‌ای ترین پارچه ی ایرانی می دانند که در روزگار رونق و رواج خود شهرتی جهانی داشته است.
۶– فیروزه کوبی
فیروزه کوبی نام یکی از هنرهای رایج در اصفهان می باشد که هنرمندان معدودی به خلق آثار در آن مشغولند. استادکاران به وسیله ی این هنر جواهرات و ظروفی مانند بشقاب، لیوان، گلاب پاش و …. را با سنگ فیروزه آراسته می کنند. در این هنر قطعه‌های کوچک سنگ فیروزه به حالت موزاییکی بر سطح ظرف‌ها، زیورآلات و اشیای تزئینی می نشانند. این کار بر روی سطوح مسی، برنجی، نقره، ورشویی و یا برنزی انجام می گیرد.
۷– منبت کاری
در هنر منبت کاری طرح های خاصی به صورت نقش برجسته روی زمینه کار حک می شوند. این هنر بیشتر به صورت کنده کاری روی چوب انجام می گیرد و به صورت تابلو و اشیای تزئینی در بازار وجود دارد.
۸– معرق کاری
معرق کاری هنر ایجاد نقش بر روی چوب است که از دوربری و تلفیق چوب های رنگی و مصالح دیگر مثل فیبر، خاتم، فلز و صدف بر روی زمینهای از چوب یا رنگ پلی استر انجام می شود.
سابقه ی هنر معرق کاری به قرن ششم هجری و دوره سلجوقی باز می گردد. این هنر در آغاز برای تزیین سطح میز، بوفه و در به کار گرفته شد و تنها نقشهای اسلیمی با ۵ رنگ چوب آبنوس، فوفل، گلابی، سنجد و توت مورد استفاده قرار گرفت. امروزه این هنر هنوز هم مورد توجه بسیاری از علاقه مندان است و استادکاران نیز به تولید محصولات آن اشتغال دارند.
۹– طلا سازی
در بازار اصفهان چشمتان به طلا فروشی هایی خواهد افتاد که زیورآلاتی بسیار زیبا و چشم نواز را به نمایش گذاشته اند. طلاسازی یکی از هنر های مهم شهر اصفهان به شمار می رود و چندین کارگاه در این زمینه فعالیت می کنند. صنعت دیگری نیز وجود دارد که وابسته به طلا است و طلاکوبی روی فولاد نام دارد.
۱۰– نقره و ملیله کاری
زیورآلات نقره نیز در اصفهان طرفداران خاص خود را دارند. در این میان هنر ملیله کاری با نقره نیز رواج بسیار دارد. این هنر محصول کار با مفتول های طلا ، نقره و مسی است که با صرف وقت و دقت فوق العاده به صورتی کاملا هنرمندانه بر روی قالب محصول مورد نظر به صورت طرح های سنتی و طرح‌های اسلیمی در هم تنیده می شوند و به شکل ظروف و یا اشیای تزیینی در می آیند.
۱۱– نگارگری
نگارگری نوعی نقاشی باستانی و ایرانی_اسلامی است که یکی از هنرهای کمتر شناخته شده ی ایرانی به شمار می رود. این هنر که در آثاری از دوره‌های مختلف تاریخ اسلامی ایران دیده می شود امروزه در اصفهان نیز رواج دارد و هنرمندانی را به خود مشغول کرده است.
۱۲– مینیاتور
مینیاتور به نوعی نقاشی گفته می شود که از دیرباز در کشورمان وجود داشته است. این نوع نقاشی می توانید به صورت تابلو های تزیینی به فروش برسد و یا در معماری برای آراستن دیوارها از آن استفاده می شود.
۱۳– گیوه بافی و گیوه دوزی
گیوه یکی از پاپوش های سنتی و قدیمی ایران می باشد که جایگاه پر رونق خود را از دست داده است. این پاپوش دوام زیادی دارد و به دلیل جنس خاص، باعث عبور جریان هوا م شود و به سلامت پا نیز کمک می کند. برای آنکه گیوه آماده شود ابتدا باید رویه ی آن را ببافند و سپس این رویه را به کفه ای چرمی بدوزند. در اصفهان هنوز هم برخی افراد به تولید این پاپوش مشغول هستند.
۱۴– قلمدان سازی
قلمدان، جعبه ای از جنس چوب، مقوا یا پاپیه ماشه است که برای نگهداری قلم‌های مخصوص خوشنویسی و ابزار کتابت کاربرد دارد. روی قلمدان با نقشهای گوناگون از نقوش گیاهی و هندس و اشکال آدمیان، پرندگان و یا جانوران مزین می شود و به عنوان یکی از صایع دستی مهم ایران به شمار می رود. در اصفهان ساخت قلمدان یا قلمدان سازی یکی از هنرها و صنایع پر رونق است که بسیاری را به شوی خود می کشاند.
۱۵– خوشنویسی
در میان هنر های کم نظیر اصفهان، خوشنویسی نیز به چشم می خورد. آثار این هنر معمولا در قاب های زیبایی قرار می گیرند تا شما آنها را تهیه و به عزیزانتان هدیه کنید و یا خانه هایتان را با آنها زینت ببخشید.
۱۶– صحافی
اگر در میان وسایلتان، کتابی قدیمی است که بسیار دوستش دارید و نگران از بین رفتن آن هستید در سفر به اصفهان به صحافی های این شهر مراجعه کنید تا کتابتان را به بهتری شکل صحافی کنند و تحویلتان دهند. صحافی یکی از صنایع بسیار قدیمی در اصفهان است که هنوز جایگاه خودش را در میان مردم دارد.
۱۷– عبابافی
عبابافی از صنایع دستی رایج در شهرستان نائین استان اصفهان به شمار می رود که از قدمت بسیاری برخوردار است. عباهای این شهرستان به رنگ های سرخ و خرمایی و با استفاده از پشم و کرک بافته می‌شوند.
۱۸– سفال و سرامیک سازی
سفال و سراميک سازی در شهر اصفهان و نيز در شهرهای نطنز و شهرضا دیده می شود. شهرضا از مراکز مهم سفال سازی ايران به شمار می رود و محصولات آن خریداران بسیاری را به سوی خود می کشاند. نقش گل و بوته و ماهی در سفال های این شهر به چشم می خورند و برای رنگ کردن لعاب نيز از اکسيدهای فلزات آهن، مس و منگنز و کبالت استفاده می گردد. تولید سفال ، سرامیك و كاشی در جای جای کشور به شیوه‌های گوناگون از جمله بهره‌گیری از چرخ سفالگری صورت می گیرد.
۱۹– قالی بافی
اصفهان در دوره ی حکومت صفویان یکی از مراکز عمده قالیبافی محسوب می شد و تعداد زیادی کارگاه در آن وجود داشت. مهم ترین تولیدات قالی بافی این کارگاه ها قالی زربفت بود که از صنایع دستی مشهور آن زمان به شمار می رفت. در جریان حمله ی افغان ها تعداد بسیاری از هنرمندان و صنعتگران شغل خود را از دست دادند اما با گذشت زمان و در زمان قاجاریه قالی بافی اصفهان جانی تازه گرفت. امروزه شهر میمه یکی از مراکز مهم تولید قالی دستباف در استان اصفهان می باشد.
۲۰– گلابتون سازی
هنر گلابتون سازي، توليد نوعی نخ از تركيب طلا، نقره و ابريشم است که در رودوزی های سنتی، بافت پارچه های ابریشمی و زرباف، تهیه ی قالی ها و گیم های گرانقیمت و تولید یراق مورد استفاده قرار می گیرد. اين نخ در مركز از جنس ابريشم مي باشد و توسط يك نوار باريك از جنس طلا و نقره با روكش طلا به صورت مارپيچ وار و بسيار منظم روكش مي شود.
۲۱– رودوزی های سنتی
سکمه دوزی، قلاب دوزی، گلابتون دوزی، پولک دوزی و….. از جمله رودوزی های سنتی هستند که به وسیله ی آنها منسوجات را آراسته می کنند تا رنگی متفاوت پیدا کنند. این هنرها در قالب تابلوهای تزیینی، رومیزی، لباس و … در بازار وجود دارند.
۲۲– پوستین دوزی
پوستین یا لباس خز به پوششی زمستانی اطلاق می گردد که تمام یا قسمت عمده‌ای از آن مستقیما از پوست حیوانات پشم دار تهیه شده باشد. در ایران افرادی به پوستین دوزی و نقش اندازی روی آن اشتغال دارند و به تولید انواع سجاده، پادری، دایره های کفشی، دستکش و … می پردازند.
برای این کار ابتدا پوست تازه گوسفندان پرپشم را به دباغخانه می برند و پس از آماده سازی مانند خیاط ها آنها را برش داده و به هم می دوزند تا محصول مورد نظر آماده شود.
۲۳– قفل سازی
در برخی نقاط اصفهان قفل سازی نیز انجام می شود. این صنعت ریشه در تاریخ ایران دارد و در همه ی ادوار تاریخی نشانی از آن دیده می شود. ایجاد نقوش بر روی قفل ها برای بخشیدن جلوه ای تازه به آنها نیز در این صنعت رایج می باشد.
۲۴– نمدمالی
نَمَد نوعی زیرانداز تولید شده از پشم است که در بسیاری از نقاط ایران و در اصفهان رواج دارد. برای تهیه ی این زیرانداز عمل بافتن صورت نمی گیرد بلکه با ایجاد فشار و رطوبت و حرارت، موجب درهم رفتن الیاف پشمی می‌شوند. نمد از قالی ارزانتر است اما برای تولید هر دوی آن در یک اندازه، به مقدار مساوی از پشم استفاده می گردد.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
گزارشی از قطارگردشگری عقاب طلایی در اصفهان
این قطار گردشگری اروپایی با همکاری یک شرکت گردشگری ایرانی ، شماری از گردشگران قاره های آمریکا، اروپا و آسیا و اقیانوسیه را در قالب تور گردشگری ‘ جواهرات ایران – جاده ابریشم ‘ به منظور دیدن آثار تاریخی و فرهنگی ایران به کشور آورده است.
قطار یاد شده با سه سالن مسافری نور، یک سالن رستوران، ۶ سالن مسافری روسی مجهز به حمام و یک واگن مولد برق حرکت خود را از چهارم فروردین امسال از مسکو پایتخت روسیه آغاز کرد وپس از عبور از کشورهای قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان روز ۱۳ فروردین وارد شهر مشهد شد.
استان اصفهان با بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی که یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام های میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده، کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است.
منبع : ایرنا
تاریخچه‌ای از مسجد لنبان اصفهان
اصفهان به عنوان یکی از قطب های گردشگری ایران دارای آثار و ابنیه تاریخی بسیار فراوانی از دوره های مختلف تاریخیست. در این میان مساجد از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. بنا به گفته برخی مسجد لنبان اولین مسجد بنا شده در شهر اصفهان است که در زمان شاه سليمان صفوی بر خرابه های مسجدی بنا شده كه در قرن هشتم احداث شده بود. این مسجد در خیابان بهشتی، خیابان مسجد لنبان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شمارهٔ ثبت ۲۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مقاله مرتبط : چرا میگوییم اصفهان نصف جهان ؟
همانطور که گفته شد مسجد لبنان در دوره صفويه بازسازي شده و در دوره های بعدی تعمیراتی روی آن انجام شده، البته این تعمیرات چندان گسترده بوده که به غير از چند قطعه گچ بري مربوط به قبل از صفويه و چند لوح کاشي کاري از دوره صفويه که در تالار جديد مسجد برجاي مانده، چيز ديگري مشهود نيست..
در زير تالار بزرگ مسجد، نهر آبي جريان دارد و سردابه‌اي بنا شده است. منبر مسجد معروف به منبر صاحب الزمان، مورخ ۱۱۱۴هـ.ق، از نفيس‌ترين منبرهاي عهد صفوي است.
اوج زیبایی مسجد گند و مناره نه چندان بلند آن است. گنبد فیروزه ای مسجد با طرح های اسلیمی و گل بوته های خاکی و سفید تزیین شده است. این مسجد دارای دو کتیبه به خط ثلث سفید بر زمینه ای لاجوردی و اثر محمدرضا امامی از خطاطان برجسته است. یکی از نفیسترین منبرهای مسجد در ایران هم در مسجد لنبان وجود دارد.
چرا میگوییم اصفهان نصف جهان؟
اصفهان در ایران و جهان از دیرباز به “نصف جهان” شهره بوده است. دلایل متعددی سبب این مشهوریت میباشند مانند وجود تمدن های بسیار کهن در این استان همچنین وجود ابنیه هایی با غنای فرهنگی و تاریخی بالا ، تنوع اقلیم و آب و هوا های مختلف در این استان همگی سبب شده این نقطه از کشور تبدیل به قطب گردشگری ایران شود و به نصف جهان شهرت یابد.
تمدن کهن
وجود تمدنی چند هزار ساله در این استان مانند تپه (زیگورات) سیلک کاشان گواه این مدعاست که از وجه تاریخی و وجود تمدن هایکهن در این ناحیه از کشور به چه اندازه غنی است. تپه سيلك زيگورات يا محل عبادت اقوام باستاني بوده كه از گل رس و سفال ساخته شده است. اين بناي تاريخي در سال ۱۳۱۰ شمسي درپي كاوش هاي باستان شناسي كشف شده است.در خرابه‌هاي تپه باستاني سيلك چند اسكلت انسان و ظروف قديمي پيدا شده است كه اين اشيا در موزه‌هاي لوور فرانسه، موزه ملي ايران، موزه باغ فين و موزه ايي در كنار اين بناي باستاني نگهداري مي شوند.
ابنیه تاریخی
وجود بناهای فوق العاده با شکوه با جنبه تاریخی بی نظیر در این شهر یکی دیگر از دلایل نام گذاری واژه نصف جهان میباشد. معماري ارزشمند بناهاي تاريخي اصفهان نيز سبب شده كه برخي از آثار تاريخي اين منطقه مانند ميدان نقش جهان نقش جهان در فهرست آثار ثبت شده، سازمان علمي، فرهنگي و تربيتي ملل متحد (يونسكو) قرار بگيرند.
بناهای دیگر مانند انوع مساجد تاریخی مثل مسجد لنبان که به روایتی اولین مسجد ساخته شده در اصفهان است و همچنین بناهای منارجنبان ، عالی قاپو ، چهل ستون ، هشت بهشت ، چهارباغ ، مسجد شیخ لطف الله و دیگر آثار شاهکار معماری مهر تایید دیگری به نصف جهان بودن اصفهان است.
خانه های تاریخی مانند خانه بروجردی ها ، خانه طباطبایی در کاشان ، مساجد جامع اردستان ، نطنز ، زواره و دیگر شهرستان های این استان هم از جمله در زمره ابنیه پربار تاریخی هستند که در این استان واقع شده اند.
جاذبه های طبيعی و عوامل جغرافیایی
تنوع اقلیم و آب هوا همچنین وسعت جغرافیایی از دامنه زاگرس گرفته تا کویر مرکزی ایران باعث شده وضعیت جغرافیایی اصفهان خاص و منحصر به فرد باشد و علاوه برانها طیف وسیعی از آب هوا از گرم و خشک بیابانی گرفته تا سرد و مرطوب کوهستان را در خود جای دهد. انوع غارهای طبیعی ، چشمه های آب معدنی زلال ، طبیعت زیبا و شگفت انگیز از جمله جاذبه های طبیعی و گردشگری این استان میباشند.
در این مطلب مطمعنا” مجالی برای معرفی تک به تک دلایل نیست اما به گوشه هایی از آن ها اشاره شد البته ما در مطالب مربوط به اصفهان نصف جهان در وبسایت اصفهان تور که توسط آژانس مسافرتی طلوع سفریاد اداره میشود به تفصیل به همه آثار نصف جهان خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
