غذاهای سنتی لرستان
در ایران در هر منطقه و قومیت خاص غذاهای خاصی نیز طبخ می شود که قطعا امتحان کردن آن ها می تواند بخش جالبی از سفر باشد. لرستان نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای غذاهای سنتی بسیاری است که در این مطلب در اصفهان تور به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.
متنوع بودن غذاهای محلی و سنتی کشور یکی از چیزهایی است که مردم در سفرهای خود به آن توجه دارند و تنوع این غذاها مسافران را به چشیدن آن ترغیب میکند.
لرستان علاوه بر فرهنگ غنی و جاذبههای گردشگری دارای غذاهای سنتی خوشمزهای است و برخی از این غذاها در ایام نوروز توجه بسیاری از مسافران را به خود جذب میکند.
کباب بروجرد
کباب بروجرد یکی از غذاهای دلپذیراست که طعم خوب آن زبانزد مردم استان شده و بهنوعی یکی از باکیفیتترین کبابهای ایران محسوب میشود.در بروجرد کبابهای مختلفی مانند کوبیده، برگ وچنجه همراه با نان سنگک، دوغ محلی و سبزیها خاطره ماندگاری در ذهن مردم بهجا گذاشته است.
آش گوشت خرمآباد
آش گوشت یا زیر برنجی یکی از غذاهای رسمی و محلی خرمآباد محسوب میشود مردم این منطقه در اکثر جشنهای عروسی سایر مراسمها از آن استفاده میکنند.زیر برنجی یا همان چلو گوشت غذای موردعلاقه بسیاری از مردم شهر خرمآباد است و در مراسمها آش گوشت را در سینی بزرگی که بهاصطلاح لُری به آن مجمع میگویند میکشند.
آش شله ماش دورود
آش شله ماش یکی از غذاهای محلی شهرستان دورود است که برای تهیه آن از لوبیاچیتی، ماش، عدس، برنج،پیاز، آبگوشت، کشک، زعفران نعناع داغ درست میشود.
آش کلونک الیگودرز
درتر منطقهای با توجه به اقلیم شرایط جغرافیایی غذاهای متنوعی طبخ میشود، برای نمونه آش کلونک یکی از غذاهای سنتی شهرستان الیگودرز است که فقط فصل بهاردراین منطقه طبخ میشود.آش کلونک الیگودرز از گیاه که بهطور خودرو در فصل بهار در این منطقه میروید تهیه میشود طرفداران زیادی دارد.
دلمه برگ مو بروجرد
دلمه برگ مویکی دیگر از غذاهای خوشمزه شهرستان بروجرد است که برای تهیه آن علاوه بر مواد معمول دلمه از باقلا، ماست و روغن حیوانی استفاده میشود.
شامی کوو خرمآباد
شامی کوو یکی از غذاهای محلی خرمآباد، همان شامی است فقط در طبخ آن علاوه بر گوشت چرخکرده، سیبزمینی و تخممرغ از رب انار، سبزیهای معطر مغز گردو هم استفاده میشود.
آش دوغ لُری
آش دوغ لری از غذاهای خوشمزه محلی است که طرفداران زیادی دارد مردم این منطقه برای تهیه آن گوشت چرخکرده، جو، نخود، سبزی، برنج استفاده میکنند.
آش پرشکه
آش پرشکه یکی از غذاهای گرم لرستان است و مردم معمولاً در روزهای سرد سال بیشتر آماده میکنند و برای پخت آن از عدس، سبزی بلوک، آرد گندم، کشک، نمک و ادویه استفاده میشود.
دنو رو
دو رو (آش دندانی) درواقع نوعی سوپ یا آش لری است که مردم لرستان به نشانه شادی روییدن اولین دندان کودکشان درست میکنند و اعتقاددارند که اگر این آش همان موقع روییدن دندان کودک پخته نشود در بزرگسالی دچار دو بچه میشود.
پختن این نوع غذا برای مردم این منطقه بیشتر جنبه آیینی دارد و پس از درست کردن دو رو به نشانه جشن و شادی مقداری از آن را به همسایه هدیه میدهند و در عوض همسایه نیز بهمنزله سلامتی نوزاد هدیهای به کودک میدهد.
مردم لرستان برای پخت دو رو از گندم، لوبیا، نخود،عدس باقلا استفاده میکنند.
چزنک رغو
این غذا از نان فطیر و روغن حیوانی درست میشود و برای تهیه آن خمیر آبکی و نرم را روی ساج یا تاوه با دست پهن میکنند تا برشته شود.
بعد از پشتورو کردن، نان داغ آمادهشده را بلافاصله داخل ظرفی قرار میدهند چند قاشق روغن حیوانی به همراه شیره یا خاکه قند به آن اضافه میشود.
ترخینه
آش ترخینه (کشکینه) بهعنوان یکی از غذاهای سنتی لرستان از مخلوط گندم دوغ خشک تهیه و در روزهای سرد سال از آن استفاده بیشتری میشود. این غذا ی خوشطعم برای سرماخوردگی نیز بسیار مفید است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
فرودگاه خرم آباد
فرودگاه خرم آباد از فرودگاه های قدیمی کشور است. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم نگاهی ویژه به این فرودگاه و امکانات آن داشته باشیم، با اصفهان تور همراه باشید.
بزرگترین شهر لرنشین، بیست و سومین شهر پرجمعیت ایران و مرکز استان لرستان است. جمعیت خرمآباد طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، ۳۴۸٬۲۱۶ نفر بوده است. شهر در ارتفاع ۱۱۴۷٬۸ متری از سطح دریا و در میان درههای زاگرس قرار دارد. فاصله خرمآباد تا تهران ۴۹۰ کیلومتر است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران-جنوب دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است.
آزادراه شماره پنج ایران از این شهر عبور میکند. در محل کنونی خرمآباد از دوره ایلامیان شهری با نام خایدالو وجود داشته و شهر شاپورخواست به دستور شاپور دوم بر خرابههای آن و در حدود محل کنونی شهر ساخته شده است. آثار تاریخی به جای مانده نشان میدهد خرمآباد یکی از شهرهای مهم غرب ایران در دوره ساسانیان بوده و فلکالافلاک یا دژ شاپورخواست از آثار به جای مانده دوره ساسانیان نماد شهر است.
فرودگاه خرم آباد
باند فرودگاه خرم آباد به عرض ۳۰ متر و طول ۱۸۰۰ متر در جریان جنگ جهانی دوم (در اواسط سال۱۳۲۲) توسط متفقین در محلی روبروی کمپ نظامی بدرآباد که مقر نیروهای نظامی شوروی سابق، انگلیس و آمریکا بود، صرفا جهت پرواز هواپیماهای ملخی قدیمی طراحی گردید.
پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ فرودگاه خرمآباد رشد و توسعه چشمگیری داشت. ساختمان اداری جدید در سال ۱۳۶۱ احداث گردید و پس از ۲۵ سال مجددا در سال ۱۳۸۶ ساختمان جدیدتری ساخته و جایگزین اداره پیشین گردید.
ساختمان ترمینال مسافری جدید در سال ۱۳۶۲ به بهره برداری رسید. اما با توجه به رشد و توسعه فرودگاه، در سال ۱۳۸۰ ترمینال جدید در زمینی به مساحت ۴۳۰۰ متر مربع و با حداقل فاصله نسبت به پارکینگ هواپیما افتتاح شد.
ساختمان جدید عملیات نیز در سال ۱۳۷۵ در موقعیتی مناسب نسبت به سطوح پروازی احداث گردید. در سالهای اخیر روند توسعه فرودگاه خرمآباد شتاب روز افزونی گرفته است. به عنوان مثال، نصب و راهاندازی سیستم کمک ناوبری VOR/DME در سال۱۳۶۹ ، راهاندازی سیستم ILS در سال ۱۳۸۵ ، بهرهبرداری از ساختمانهای جدید سپاه و پلیس در سال ۱۳۸۳ و نهایتا احداث سایت جدید NDB از جمله اقداماتی هستند که در راستای توسعه پایدار فرودگاه خرمآباد انجام گرفته است. با این وجود، فرودگاه خرمآباد که یکی از زیباترین فرودگاههای کشور به شمار میرود.
آدرس و شمارههای تماس فرودگاه
آدرس : استان لرستان، شهر خرمآباد، فرودگاه خرمآباد
شماره دورنگار: ۳۳۴۳۹۹۰۵ـ۶۶
تلفنخانه فرودگاه خرم آباد: ۳۳۴۳۹۹۰۱ـ۶۶
۳۳۴۳۹۹۰۲ـ۶۶
شماره تلفن گویای ۱۹۹ به صورت شبانهروزی
شرکتهای هواپیمایی و مقصدهای پروازی
شرکتهای هواپیمایی | مقصدهای پروازی |
---|---|
ایران ایر | فرودگاه مهرآباد |
هواپیمایی ایران ایرتور | فرودگاه مهرآباد |
هواپیمایی ماهان | فرودگاه مهرآباد |
هواپیمایی تابان | فرودگاه خلیج فارس، فرودگاه بینالمللی بغداد، فرودگاه بینالمللی شهید هاشمینژاد مشهد، فرودگاه بینالمللی نجف، فرودگاه مهرآباد |
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
انواع مراسم ها در لرستان
با توجه به آداب و رسوم و قومیت های مختلف در ایران، هر شهر به نحو خاصی برخی مراسم های یکسان را در کشور ما اجرا می کند. با هم نگاهی داریم به برخی مراسم ها و جشن ها و نحوه برگزاری آن ها در لرستان را با هم در اصفهان تور مرور می کنیم :
سوگ و سوگواری
مراسم سوگ و سوگواری را در استان پُرس یا چَمر می نامند. واژهٔ پرس ریشهٔ اوستایی دارد؛ زیرا زرتشتیان ایران مراسم سوگ را پُرسه می گویند. مردم استان در مراحل مختلف سوگواری خویشاوندان، همسایگان و آشنایان، شرکت و حضور فعّالانه داشته و دارند. این مشارکت دارای کارکرد روانی و اجتماعی است. دلجویی و احساس همدردی با بازماندگان موجب کاهش رنج و مصیبت آنان می گردد. از طرفی نیز موجب همبستگی و یکپارچگی هر چه بیشتر واحدهای اجتماع محلی می شود و دارای کارکرد اقتصادی نیز است؛ چرا که افراد با کمک های مالی خود نقدی و غیر نقدی، به بازماندگان کمک می کنند تا به روال عادی زندگی برگردند.
آیین های نوروزی
چند جشن باستانی در لرستان برگزار می شود که یکی از آ نها جشن نوروز است. از نخستین روز های اسفند مردم آماده برگزاری نوروز می شوند. خانه تکانی، سفید کاری و رنگ آمیزی خانه، شست وشوی فرش و وسایل زندگی و تهیهٔ لباس نو حرکت پر شوری است که رسیدن نوروز را نوید می دهد. برخی از آیین های نوروزی در لرستان عبارتند از: سبزهٔ نوروزی، جمعهٔ آخر سال، اَلَفه، برات، چهار شنبه سوری، سفرهٔ هفت سین، دید و بازدید نوروزی، نوعید و سیزده به در.
شب یلدا (شُو چِله)
مردم لرستان هرسال طولانی ترین شب سال را با آداب و رسوم ویژه ای سپری می کنند. بعضی از غذا های مخصوص مردم در این شب کباب بوقلمون و گوسفند، سبزی پلو با ماهی و خورش سبزی است. آجیل مخصوص این شب، « گَنم شیر » می باشد. ترکیب آن، گندمی است که قبلا در شیر خیسانده، زردچوبه و نمک به آن اضافه شده، روی تابه برشته و با مغز گردو، پسته، کنجد، شاه دانه و کشمش مخلوط شده است. مردم در این شب در خانهٔ بزرگان جمع می شوند و به خواندن دیوان حافظ و تفأل به آن، خواندن فال « چِل سِرو » و شاهنامه می پردازند. شاهنامه خوانی از رسوم قدیمی است که علاوه بر شب یلدا در تمام طول سال اجرا می شود. مهم ترین کارکردهای اجتماعی شاهنامه خوانی عبارت اند از: سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت، ایجاد همبستگی ملی، انتقال فرهنگ ملی، برانگیختن احساسات رزمی و همچنین روحیهٔ شعر و شاعری، تأثیر مهم آن در گسترش روحیهٔ پهلوانی و جوان مردی و گسترش زبان فارسی است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
موسیقی لری
امروز موسیقی در تمام بخش های زندگی ما رسوخ کرده است. این پدیده دلنشین در لرستان رنگ و بویی خاص و جالب به خود گرفته است. موسیقی لری از دیرباز بخشی از زندگی هر شهروند لرستان و دیگر استان های لرنشین بوده است. در این مطلب در اصفهان تور بررسی کاملی بر روی موسیقی لری داشته ایم.
موسیقی پدیده ای جهان شمول است، به طوری که هیچ قوم و جامعه ای بدون موسیقی وجود ندارد. بدون تردید موسیقی جزیی از فرهنگ هر جامعه را تشکیل می دهد. و از این رو می توان گفت؛ این پدیده همانند زبان و دیگر عناصر فرهنگی جزیی جداناپذیر از زندگی انسان به شمار می آید. موسیقی با توجه به ابعاد آن، یعنی موسیقی آوازی و سازی چون تار و پود در زندگی مردم تنیده شده است. نوای موسیقی و نغمه های شاد در جشن عروسی، نوای تنبور در مراسم دینی، نوحه خوانی در مراسم تاسوعا و عاشورا، سرودن لالایی توسط مادران، مویه سرایی هنگام مرگ عزیزان، همه حاکی از نقش موسیقی در ابعاد گوناگون زندگی مردم لرستان است. موسیقی لرستان از سرچشمه های موسیقی ردیف و ردیف نوازی است که بخش مهم آن از طریق کمانچه و کمانچه نوازی محلی بر موسیقی رسمی ایران نیز تأثیر گذاشته است. موسیقی محلی لرستان چندان ناشناخته نیست؛ ولی برخلاف بسیاری از موسیقی های نواحی دیگر ایران، از حیث مقامات محدود است و معمولاًَ در دستگاه ماهور اجرا می شود. موسیقی لری از لحاظ اجرایی ظریف و پیچیده است، غنای مفهومی والایی داشته و معمولا جنبه سلحشوری و حماسی دارد.
موسیقی لرستان از نظر محتوایی و موضوعی به هفت نوع تقسیم می شود که عبارت اند از:
موسیقی و ترانه های حماسی و رزمی؛ که بیانگر ارزش های حماسی و رزمی اند (دایه دایه، کرمی) و یا مقام های موسیقی بدون کلامی که در رزم گاه و مسابقه به کار می رفته است.
موسیقی و ترانه های سوگواری؛ بیشتر جنبه آیینی داشته و در مراسم عزاداری از روزگار کهن تا کنون کاربرد فراوانی داشته است. ( چمرونه پاکتلی و … )
موسیقی و ترانه های فصول؛ که مناسب فصول مختلف سال بوده است.
موسیقی و ترانه های کار؛ به منظور سهولت و تسریع در کار به صورت فردی و دسته جمعی خوانده می شد. مثل ترانه های گل درو، هوله، مشک زنی و …
موسیقی و ترانه های عاشقانه؛ در وصال یا فراق معشوق (الیسونه ساری خانی و …)
موسیقی و ترانه های طنز؛ اغلب به صورت فی البداهه و در قالب هجو شخص یا موضوع یا مکانی سروده می شده.
موسیقی و سروده های مذهبی؛ جنبهٔ عرفانی و اعتقادی داشته و در مراسم مذهبی استفاده می شده است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
صنایع دستی لرستان
بدون شک لرستان نیز مانند بسیاری از استان های کشور دارای صنایع دستی منحصر به فردی است که قصد داریم در این مطلب در اصفهان تور به معرفی آن ها بپردازیم. لطفا با ما همراه باشید.
صنایع دستی به آن دسته از صنایع اطلاق می شود که تمام یا قسمتی از مراحل ساخت فراورده های آن با دست انجام می گیرد و در چارچوب فرهنگ و بینش های فلسفی، ذوق و هنر انسان های هر منطقه، با توجه به میراث های قومی آن ساخته و پرداخته می شود. قسمت قابل ملاحظه ای از صنایع دستی استان از قبیل قالی، انواع گلیم، گبه و زیلو، هنری کاربردی است که بیش تر توسط زنان و در مناطق روستایی و عشایری تولید می شود. مهم ترین صنایع دستی استان عبارت اند از:
۱ بافته های داری؛ قالی، گبه، گلیم
۲ دست بافته های دستگاهی؛ جاجیم، ماشته، انواع پارچه
۳ هنرهای فلزی؛ ورشو سازی، قلم زنی، مسگری، قفل سازی، جواهر سازی
۴ هنرهای مرتبط با چوب؛ خراطی، مشبک کاری، درودگری، سازهای سنتی، معرق کاری
۵ هنرهای مرتبط با سنگ؛ حجاری سنگ، حکاکی روی سنگ
۶ نمد مالی
۷ آبگینه
ورشوسازی
ورشوکاری که به دو صورت قل م زنی و حکاکی انجام می شود، یکی از صنایع دستی شهر بروجرد است که با استفاده از قلم و چکش خطوط و نقش های گوناگونی روی ورشو ثبت و حک می شود. سماور، گلاب پاش، ظروف غذاخوری، سینی و قوری از جمله مهم ترین آثار ورشویی می باشند، که توسط هنرمندان این دیار ساخته می شوند.
گلیم بافی
گلیم بافی از جمله دست بافته هایی است، که با استفاده از پشم های رنگارنگ به صورت تخت و بدون پُرز و اغلب به صورت زیرانداز تولید می شود. نقش های مورد استفاده در بافت گلیم با الهام از فرهنگ، اعتقادات و باورها و محیط پیرامون بافنده (طبیعت و زیبایی های آن)، به صورت ذهنی و به علت تکنیک بافت به شکل هندسی بافته می شود.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
مقبره بابا طاهر خرم آباد
قطعا شما هم در کتاب های فارسی دبستان و البته در طول زندگی خود نام باباطاهر عریان، شاعر محبوب و توانمند در دوبیتی کشور را شنیده اید. و البته حتما مقبره او در همدان را شخصاً و یا در عکس ها و فیلم ها دیده اید. اما در این مطلب در اصفهان تور به بررسی و معرفی مقبره بابا طاهر در خرم آباد خواهیم پرداخت. این که باباطاهری که در خرم آباد است آیا همانی است که در همدان دفن شده را تاریخ نویسان هنوز به درستی نمی دانند که در ادامه درباره آن توضیح خواهیم داد.
مقبره باباطاهر در مركز شهر خرم آباد ودر ضلع غربي قلعه فلك الافلاك ودر كنار خانه قديمي آخوند ابو مقبره باباطاهر قرار دارد .در گويش لري به باو طاهر معروف است اهالي شهر خرم آباد معتقدند اين مقبره مربوط به بابا طاهر شاعر و عارف نامدار و سراينده دو بيتي هاي معروف لكي و لري است.
سبك بناي مقبره ساده و متشكل از گنبد خانه اي با يك ورودي است . ساختمان اصلي آن بصورت ۸ ضلعي است كه چهار ضلع آن هر يك به ابعاد ۲,۵ متر و اضلاع فرعي هريك ۱,۷۰ سانتيمتر است . ارتفاع گنبد تا كف ۶ متر است .
محل قبر در داخل سردابه بوده كه بر روي سردابه و كف بقعه قبري به ابعاد ۵۲* ۱۰۰*۱۷۷ سانتيمتر وجود دارد . بر روي قبر ضريحي چوبي به ابعاد ۱۲۷* ۱۲۸* ۱۹۸ وجود داشته كه از بين رفته است .
اطاق كوچكي به ابعاد ۲,۵ * ۵ متر به بدنه غربي بنا در دوره معاصر الحاق شده بود . كه به آن قلندر خانه مي گفتند . اين بنا احتمالا مربوط به دوره خوارزمشاهي وبه شماره ۱۹۲۲ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. ولی نگارنده سنگ قبر یا سنگ نوشته دیگری که مشخصات صاحب قبر را داشته باشد در انجا موجود نیست.
یکی از معمران محله مذکور مدعی بود که شجره ی مدفون به نام بابا طاهر با چند دو بیتی روی چوبی نوشته شده بود که به وسیله ی شخصی که گویا دیوانه بوده است در سالهای پیش از بین رفته است
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
گرداب سنگی خرم آباد
لرستان بیشتر تاریخ خود و بناهای تاریخی خود را مدیون ساسانیان و پادشاهان این سلسله پیش از اسلام است. یکی از بناهای تاریخی که از زمان ساسانیان در خرم آباد بر جای مانده است گرداب سنگی می باشد. با ما در اصفهان تور همراه باشید تا اطلاعات بیشتری را درباره گرداب سنگی کسب کنید.
گرداب سنگی خرم آباد که در گویش لری به آن “گرداوبردینه” گفته می شود یکی از آثار تاریخی بجای مانده از دوره ساسانیان است که به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی و گردشگری در استان لرستان و شهر خرم آباد خودنمایی می کند.
این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرم آباد و در میان بافت قدیمی شهر در میدان تختی واقع شده است.
بنای گرداب سنگی با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمه ای فصلی احداث شده، قطراین بنا ۱۸ متر با پهنای سه متر و بلندای ۱۰ متر از کف چشمه است. توزیع آن در سطح شهر شاپورخواست و مشروب نمودن اراضی و بهره برداری از آسیابهای آبی بوده است.
ساختمان پل شاپوری وخرابه های شهر شاپورخواست مشاهده شده است که آنرا منسوب به دوره ساسانی نموده است. این بنا به شماره ۱۲۷۴ در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
مواد و مصالح بکار رفته در گرداب سنگی از سنگ های لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است که در ساختمان پل شاپوری و خرابه های شهر شاپورخواست در استان لرستان نیز مشاهده شده است.
طغیان آب این چشمه فصلی معمولا در نیمه دوم بهمن آغاز می شود و این امر موجب بالا آمدن سطح آب درون این گرداب می شود.
افزایش و سرریز شدن آب این چشمه از طریق کانال های ساخته شده و جداول طراحی شده در شهر خرم آباد آب آن را به درون رودخانه شهر سرازیر می کند.
چشمه گرداب سنگی ۱۷۰ لیتر در ثانیه آبدهی دارد که در اوایل فصل بهار آبدهی آن افزایش می یابد.بنای تاریخی چشمه گرداب سنگی خرم آباد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که می تواند مکانی زیبا و جذاب برای دیدن گردشگران داخلی و خارجی باشد.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
سنگ نبشته خرم آباد
با توجه به بافت تاریخی استان لرستان و شهر خرم آباد دیدن سنگ نبشته ها و کتیبه ها در این شهر چندان عجیب نیست. در اینجا به معرفی کتیبه خرم آباد خواهیم پرداخت که مربوط به زمان سلطان محمود سلجوقی می باشد. با ما در اصفهان تور همراه باشید.
در جنوب شرقي راه خرم آباد به خوزستان در شمال خرابه هاي شهر کهن شاپورخواست ، سنگ نوشته اي وجود دارد که با اکثر آثار مشابه خود تفاوت های عمده ای دارد. سنگ نبشته یک اثر تاریخی سنگی در شهر خرمآباد است .این کتیبه، به خط کوفی و بر قطعه سنگ بزرگی به ارتفاع سه و نیم متر نوشته شدهاست و قدمت آن به قرن ششم قمری و دوره سلجوقیان میرسد. این سنگ نبشته مربوط به دوره ابوسعید برسق کبیر از امرای سلطان محمود سلجوقی است و در حدود سال ۵۱۳ هجری قمری نوشته شدهاست. کتیبه سنگ نوشته در خیابان شریعتی قرار دارد.
بنای این سنگ نوشته در واقع صخره ای عظیم است که به شکل مکعب مستطیل تراش خورده است. گوشه هاي اين سنگ با جهات فرعي منطبق است. متن این اثر به خط کوفی در چهار سطح آن نقر شده است ، بگونه ای که از چهار جهت قابل مشاهده است. البته متن نقر شده بر روی هر سطح این مکعب مستطیل تکرار متن سطوح دیگر نیست و در واقع کل متن ، یک نوشتار چهار صفحه ای را شامل می شود که از پهنه جنوب شرقي شروع مي شود و به پهنه شمال شرقي پايان مي يابد.
کتیبه خرمآباد، به زبان فارسی و خط کوفی نوشته شدهاست و با جمله بسم الله شروع میشود. در این کتیبه، یکی از حاکمان سلجوقی به نام امیر اسفهسالار کبیر، ظهیرالدین و الدوله، معینالاسلام، طغرل لتکین ابوسعید برسق احکامی بشرح زیر در آن نوشته اند:
۱ ـ منع مردم از پوشيدن لباس ابريشمي
۲ـ اجازه علف چراني به دامداران. قدمت این سنگنوشته به قرن ششم هجري قمري برمی گردد.احداث اين سنگ نوشته را به يكي از امراي سلطان محمود بن محمد بن ملكشاه سلجوقي به نام ابوسعيد برسق كبير به سال ۵۱۳ هجري قمري منسوب می کنند.
کارکردهای ارتباطی سنگ نوشتۀ خرم آباد
موقعیت جغرافیایی این سنگ نوشته و بطور کلی موقعیت ارتباطی – مواصلاتی شهر خرم آباد در دورۀ تاریخی تولید این اثر بیانگر این مساله است که هدف اصلی از طراحی و تولید این سنگ نوشته ارتباط حکومت با مردم از طریق یک وسیلۀ ارتباط جمعی است ، بگونه ای که همه بتوانند از موضوع آن با اطلاع شوند .
انتخاب محل برای احداث این اثر با دقت خاصی صورت گرفته است . این نقطه که امروزه درست در کنار راه ترانزیت تهران – خوزستان واقع شده در زمان ساخت این اثر نیز یک نقطۀ استراتژیک ارتباطی و مواصلاتی بوده است . بگونه ای که هر کس که می خواسته از منطقۀ فلات ایران به عراق سفر کند بناگزیر می بایست حتما از این تنگه عبور کند .ساخت دژ مستحکم نظامی فلک الافلاک خرم آباد در فاصلۀ کمتر از ۱۰۰۰ متر از این سنگ نوشته در زمان ساسانیان نیز مؤید این مساله در زمان مورد نظر است .
این یادمان فرهنگی که در گذشته به “برد نوشته” معروف بوده در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
دریاچه کیو خرم آباد
لرستان علاوه بر جاذبه های گردشگری تاریخی بسیاری که در خود جای داده است دارای جاذبه های طبیعی بسیاری نیز می باشد. یکی از این جاذبه های طبیعی دریاچه کیو است که در این مطلب در اصفهان تور به آن پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
دریاچه کیو در شمال غرب شهر خرمآباد در کنار پارکی با همان نام قرار گرفتهاست. مساحت دریاچه هفت هکتار و عمق آن بین سه تا هفت متر است. این دریاچه از ارزشهای توریستی درونشهری برخوردار بوده و همچنین زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر است. کیو در زبان لری مردمان خرمآباد به معنی کبود رنگ و آبی است و دلیل استفاده آن آب زلال و عمیق این دریاچهاست که به رنگ آبی و نیلی دیده میشود.
این دریاچه به شهر خرمآباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبههای تاریخی فراوان در دره خرمآباد و چشمههای پر آب شهر را در ردیف یکی از شهرهای زیبا و توریستی قرار دادهاست.
آب دریاچه از چشمه تامین میشود و به لحاظ ویژگیهای خاص خود میتواند به عنوان یکی از مراکز جذب توریست تبدیل شود. در کنار این دریاچه امکانات تفریحی، شهربازی و چشم انداز زیبایی وجود دارد.
کیو یک دریاچه فصلی است و همچنین در سالهای اخیر با توجه به شدت گرفتن خشکسالیها در کشور و در استان لرستان این دریاچه زیبا، تقریبا در حال خشک شدن است و تا حدی زیبایهای آبی رنگش را از دست دادهاست.
در پائیز سال ۱۳۸۹، این دریاچه کاملا خشک شد و مدتی کوتاه پس از آن در ابتدای دی ماه لایروبی آن آغاز گردید. پیش از آن، اندک ماهیهای باقیمانده در آن توسط عدهای از مردم محلی گرفته شدند.
دریاچه کیو که در یک محوطه تفریحی به همین نام در مرکز شهر خرم آباد واقع شده دارای امکانات و فضای مناسب برای برگزاری مسابقات ورزشی در رشتههای شنا، دو و میدانی و دوچرخه سواری است. این دریاچه ظرفیت لازم برای فعالیت در قالب پایگاه ورزشهای سه گانه کشور را نیز دارد.
علاوه بر اين درياچه ها ، ۱۲ تالاب كوچك و بزرگ نيز نزديك شهر پل دختر وجود دارد و يك تالاب هم در ۱۲ كيلو متري جنوب شهر بروجرد دامن گسترده است كه مجمعه اين تالاب ها ، علاوه بر زيبايي هاي چشم گير ، زيستگاهي مناسب براي جانوران آبزي و پرندگان بومي و مهاجر مي باشد .
در سالهای اخیر اقداماتی در جهت حفاظت از منابع تامین کننده آب دریاچه و همچنین چراغ گذاری و ترمیم نردههای اطراف دریاچه صورت گرفتهاست همچنین طرحهایی برای ایجاد فواره و آب نما در دریاچه در دست بررسی است.
تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور
آبشار وارک لرستان
آبشارهای استان لرستان از معروف ترین ابشارهای ایران و البته زیباترین آن ها می باشد. در این مطلب در اصفهان تور یکی از جذاب ترین و چشم نوازترین آبشارهای کشور را زیر ذره بین قرار داده ایم. با ما همراه باشید:
آبشار وارک درغرب گردنه نوژیان، بخش پاپی در جنوب شرقی خرمآباد قرار دارد و یکی از زیباترین آبشارهای کشور است. فاصله آن تا شهر خرم آباد حدود ۶۰ کیلومتر میباشد.
سرچشمه آبشار یک صخره سنگی است و پس از طی حدود ۱۵ متر از صخره دوم فرو ریخته و آبشار دوم را به وجود میآورد. آبشار وارک در نزدیکی آبشار نوژیان قرار دارد. در فصل کم آبی ارتفاع قسمت اول ۷ متر با عرض حدود ۱۲ متر و قسمت دوم ۱۵/۵ متر با عرض ۵/۵۶ متر یکی از زیباترین منظرهها را در این منطقه میتوان دید. حداکثر ارتفاع آن به ۵۷ متر میرسد و عرضی معادل ۵۰ متر را در بر میگیرد.اطراف این آبشار پوشیده از درختان، بلوط، گلابی وزالزالک است.
فاصله آبشار از سه راهی پلیس راه خرم آباد – بروجرد چهل کیلومتر است. اگر از پلیس راه حدود ۱۴ کیلومتر در جاده کمربندی خرم آباد به سمت جنوب بروید، به یک سه راهی خواهید رسید که تابلوی راهنمای آبشار نوژیان در سمت مقابل جاده نصب شده است. که برای رسیدن به آبشار وارک از همین جاده استفاده میشود.
پس طی مسافتی به یک سه راهی میرسید که اگر به سمت مشرق ( دست چپ ) بپیچید به آبشار نوژیان میرسید و اگر بسمت مغرب ( دست راست )بپیچید به آبشار زیبای وارک میرسید ، جاده پس از طی چند کیلومتر کوهستانی می شود. این مسیر طبیعتِ جنگلی دارد و مملو از درختان بلوط است.
۱۱ کیلومترمانده به آبشار جاده شوسه میباشد که ۵ کیلومتر انتهای مسیر را نمی توان از ماشین استفاده کردوبرای رسیدن به آبشار و دیدن گوشه ای از خلقت زیبای خداوند رنج پیاده روی را باید به جان خرید.