درباره شهر سرعین شاید بیشترین چیزی که همه شنیده ایم، چشمه های آب گرم این منطقه است که در اصفهان تور نیز به طور کامل در مطلبی با عنوان ” آب گرم های سرعین اردبیل “ به معرفی بهترین چشمه های آب گرم این شهر پرداختیم. اما در این مطلب قصد داریم جاذبه های گردشگری و دیدنی دیگر این شهر زیبای استان اردبیل را مورد بررسی قرار دهیم. با ما در اصفهان تور همراه باشید :

آبشار گورگور

آبشار گورگور سبلان که در روستای شایق در نزدیکی شهر سرعین واقع شده است، در حدود ۱۲ متر ارتفاع و ۲۰۰ متر مربع محوطه گردشگاهی دارد و در دامنه شمالی کوه سبلان در دره الوارس یا قزل گل لر واقع شده است.

دسترسی به آبشار گورگور تا دامنه های کوه با ماشین و بقیه با پای پیاده امکان پذیر است. این آبشار در یکی از زیباترین نقاط طبیعی استان یعنی کوه سبلان قرار دارد و همراه با دیگر عناصر زیبا و بدیع طبیعی مانند یخچال های دائمی، چشمه های آب گرم و آب معدنی متعدد، فضایی مناسب و دلپذیر برای علاقه مندان زیبایی های طبیعت به وجود آورده است.

آب و هوای ییلاقی مفرح و با صفا و قله های متعدد و ارتفاعات زیبا با پوشش گیاهی مصفا هر ساله هزاران نفر از کوهنوردان و مشتاقان طبیعت سبلان را به خود جذب می کند.

پیست اسکی آلوارس

علاوه بر اینکه بزرگ‌ترین پیست اسکی ایران است، بسیار منحصر به‌فرد و خاص است. البته این خاص بودن به خاطر امکانات اسکی کردن در آن نیست، بلکه به دلیل مکانی‌ است که این پیست در آن واقع شده است. پیست اسکی آلوارس در دامنه‌های مرتفع سبلان و در نزدیکی روستای آلوارس واقع شده است. روستای آلوارس یکی از قدیمی‌ترین روستاهای آن منطقه است که قبلا محل ییلاق شاهسون‌ها بوده است. شما می‌توانید پیست‌های اسکی زیادی بروید که هر کدام مدرن‌تر و مجهزتر از دیگری باشند، ولی بی‌گمان تجربه‌ی رفتن به آلوارس یکی از به یاد ماندنی‌ترین خاطرات اسکی برای شما خواهد شد. دور شدن از ازدحام و شلوغی شهر و رفتن به دل طبیعت و هم‌نشینی با مردم مهمان‌نواز و خون‌گرم روستای آلوارس خاطره‌ای دل‌انگیز برای شما رقم خواهد زد.

این پیست اسکی در فاصله ۱۲ کیلو‌متری روستای آلوارس و ۲۴ کیلومتری سرعین قرار گرفته و از آنجایی که در ارتفاع ۳۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد در طول پايیز و زمستان پر از برف است و در حدود شش تا هشت ماه از سال مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد. همچنین برای بالا رفتن از کوه نیز دارای امکاناتی نظیر بالابر و تله‌سیژ است.

روستای آلوراس

روستای آلوارس با استقرار در دامنه کوه سبلان و ارتفاعات سرسبز و جذاب، در شمار زیباترین روستاهای پیرامون کوهستان سبلان و ایران است. جریان آب و چشمه‌های فراوان به ویژه چشمه مین‌بلاغ که ماهی قزل‌آلای آن معروف است، هوای پاک، سرسبزی مراتع اطراف، هر بیننده‌ای را به شوق و تأمل وامی‌دارد. همچنین آب شدن یخ‌ها و برف‌های دامنه‌های سبلان در فصول بهار و تابستان پوشش گیاهی چشم‌نوازی را همراه گُل‌های ختمی، گون‌های انبوه و لاله‌های سرخ، شقایق‌ها و دیگر گل‌های وحشی پدید می‌آورد که هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند. مراکز تفرجگاهی روستا نیز در مسیر پیست اسکی قرار دارند. عشایر منطقه، هنگامی که در دامنه‌های کوه سبلان و اطراف روستا با «اوبه»ها و رمه‌های خود به ویژه در بهار و تابستان پراکنده می‌شوند، زیبایی شگفت‌آوری را به فضای روستایی آلوارس می‌بخشند. به جز خانه‌های قدیمی و مسجد و زندگی دلپذیر روستایی، آثار تاریخی و فرهنگی دیگری در روستا وجود ندارد.

به یاد داشته باشید اگر به این روستا رفتید حتما غذای محلی آن‌ها را امتحان کنید (ترجیحا دست‌پخت خود اهالی). لذت کبابی که از گوشت تازه گوسفندان روستاییان و نان لواش مخصوص آلوارس که زنان روستایی آن‌ را به وسیله‌ی ساج (نوعی وسیله‌ی فلزی) می‌پزند، در هیچ رستورانی قابل دسترسی نیست.

تپه باستانی و معبد آناهیتا

معبد آناهیتا و تپه باستانی آناهیتا  طی سالیان از آن به اسامی آناهیتا، سارقین و زرتشت یاد شده به شماره ۱۹۷۶ به ثبت آثار ملی رسیده است این تپه در قسمت غربی شهر سرعین قرار دارد که از کاوش های انجام یافته در این منطقه اشیاء و سفالینه هایی به بدست آمده که قدمت آنها به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح باز می گردد.

معبد آناهیتا سال ها محل عبادت و ریاضت مغ ها و موبدان زرتشتی بوده و این معبد و حوالی آن به نام “ساری قیه ییلاق”، آسایشگاه تابستانی حاکمان ساسانی بوده است. از آتشکده های باقی مانده در این منطقه معابد “آناهیتا” و “آتشکده آذرفریق” هستند که متأسفانه کم لطفیِ مسئولین میراث فرهنگی نصیبشان شده و شاهدِ از بین رفتن این مکان های تاریخی هستیم. اما بعد از هجوم اعراب به آذربایجان و سقوط امپراطوری ساسانی، ساری قیه و اهمیت معابد و آتشکده های آن رفته رفته در اذهان مردم کمرنگ تر شده و با این وجود بقایایی از آثار مربوط به دورهای سلجوقی، ایلخانی، قراقویونلوها و آق قویونلوها که نشانه هایی از حکومت آنان بر این سرزمین بوده است، وجود دارد.

در اوایل دهه چهل به منظور ساختن یک منبع آب آشامیدنی بر روی تپه آناهیتا از سوی مسئولان شهر سرعین بقایای دیوار قلعه و بنای موجود روی تپه از میان رفت. معبد آناهیتا سال ها بعنوان مسجد مورد استفاده اهالی قرارمی گرفت که بنا بر روایات در زیر این تپه و قلعه آن راه های زیرزمین وجود داشته که خروجی یکی از آنها در محدوده «میدان گاومیش گلی» شهر سرعین است که اکنون مسدود می باشد. البته تونل های فرعی دیگری هم در این رابطه با کاربری های متفاوت وجود داشته است.

دهکده صخره ای باستانی ویند کلخوران

در حدود پنج کیلومتری جنوب و جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده اردبیل – نیر قرار گرفته است خانه های سنگی در  قوردی قیه، تپه چله خانه، قره قیه و مسجدیری  قرار گرفته اند. ویند کلخوران دهکده ای سنگی با مجموعه ای از خانه های سنگی منفرد که اغلب در زیر تپه ای به نام چله خانه قرار دارد، به صورت یک پدیده معماری تاریخی و باستانی استثنایی و کم نظیر می باشد.

هنوز بررسی علمی معتبری در این منطقه انجام نشده است، بررسی های محدود و سفال های پراکنده در سطح و داخل خانه های سنگی شواهدی از حیات ادوار مختلف تاریخی نشان می دهد. سفال هایی مربوط به دوره اشکانی، سفال ها و قوس های جناقی در کنده های صخره ای شبیه به آثار ساسانیان همچنین آثار و علائمی مربوط به دوران اسلامی مانند سلجوقی، تیموری و صفوی که حاکی از استمرار استفاده از این خانه های سنگی در طول تاریخ است.

تپه چله خانه که اغلب خانه های سنگی در زیر آن قرار دارد هر چند تعدادی از آنها بر اثر عوامل مختلف سقف آنها فروریخته یا به سبب پرشدن فضاهای داخلی آن فعلاً بازدید از فضای داخلی آن ممکن نیست. ولی تعداد قابل توجه دیگری با ویژگی های منحصر به فرد  سالم باقی مانده اند. بسیاری از این خانه و کنده های صخره ای دارای پلانی مربع، مستطیل، بیضی شکل و غیرهندسی هستند که همه نوع زیستگاه اعم از اتاقهای منفرد و مجتمع در ابعاد مختلف با راهروهای مرتبط به هم و سقف های هلالی شکل و قوس های جناغی، مسطح، با تاقچه ها، جاچراغی، جای رختخواب و غیره وجود دارند که در دل کوه ها و صخره های مذکور پراکنده اند.

در غرب روستا تعداد ۴۰ دخمه بر روی کوهی قرار دارد که در دهه ی اخیر مورد استفاده انبار روستاییان بوده ولی سازمان میراث فرهنگی به تازگی آنها را تخلیه کرده و مورد حفاظت قرار داده است. در دو کیلومترى شمال غرب روستاى ویند کلخوران، تپه بلند رسوبى وجود دارد که ضلع جنوبى آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو، به صورت دیوار مرتفعى درآمده است. در ارتفاع تقریبى ۵۰ متر از بستر رودخانه و بر سینه آن، دخمه سنگى با در ورودى و اتاقک چشمگیر کنده شده است. داخل دخمه، فضایى است که به شکل هرم مثلث‌القاعدهٔ ناقص است، بر ضلع غربى دخمه تصویرى بر سنگ نقر شده است که حالت کلى یک مثلث را دارد و در داخل آن مثلث کوچک‌تر کنده شده است. در داخل این مثلث نقش آدمى با سرى نزدیک به شکل مثلث و دست و پا و بدنى که محیط در مثلث است، ‌ قالب‌گیرى و نقر شده است. در حاشیه آن نیز حروفى کنده شده که قسمت عمده آن از بین رفته است

دهکده ی باستانی ویند کلخوران به لحاظ تعداد زیاد و تنوع خانه های سنگی و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی، باستانی و گردشگری می تواند به صورت یکی از کانونهای علمی، تفریحی و گردشگری ممتاز در آید.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

قطعا یکی از مسائلی که در سفر اهمیت دارد وسیله سفر و موارد مربوط به طی مسیر است. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم تا فرودگاه اردبیل را به عنوان یکی از فرودگاه های بزرگ غرب کشور معرفی کنیم. با اصفهان تور همراه باشید :

در سال ۱۳۵۲، مطالعات اولیه ساخت فرودگاه اردبیل، (IAIA:ADU ICAO:OITL) که یكی از فرودگاه‌های فعال در شمال غربی ایران به شمار می‌رود آغاز شد. کار عملیاتی احداث این فرودگاه در سال ۱۳۵۸ آغاز شد که البته به علت شروع جنگ تحمیلی متوقف شد؛ اما بعد از پایان جنگ در سال ۱۳۶۸ کار احداث فرودگاه دوباره آغاز شد و در سال ۱۳۷۰ به پایان رسید. دستگاه‌های كمك ناوبری و سایر تجهیزات فرودگاهی و ساخت بناهای فرودگاهی نیز شروع شد و یك ترمینال موقت به مساحت ۹۰۰ مترمربع جهت ارائه سرویس به مسافرین احداث شد. در حدود سال ۱۳۷۳ فرودگاه اردبیل به ‌عنوان فرودگاه مستقل دوره جدیدی از فعالیت‌های خود را آغاز نمود كه در همین زمان پروازهای شركت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران هم با هفته‌ای سه پرواز در مسیر تهران –اردبیل و بالعكس با هواپیمایی فوكر ۱۰۰  برقرار گردید. این فرودگاه در  ارتفاع  ۴۳۲۶ft  از سطح دریا قرار گفته است.

 موقعیت فرودگاه روی نقشه

این فرودگاه دارای دو باند متقاطع به طول ۳۲۹۸ M  و ۲۵۰۰ M است که با ضریب استحکام ۸۰ و ۶۵  که مجهز به سیستم  لندینگ ILS  و چراغ‌های روشنایی باند مناسب برای انجام پرواز در شرایط بد جوی و پروازهای شب است. همچنین، فرودگاه مجهز به آخرین دستگاه‌های ناوبری (VOR,DME,NDB, ILS ) و سیستم‌های ارتباطی ATIS   و سیستم مخابراتی هوانوردی سوچینگ، فضای كنترلی CTR  حدود ۲۵ مایل و ارتفاع ۲۰۵۰۰ پا  است. واحد مراقبت پرواز این فرودگاه علاوه بر سیستم ارتباطی سوچینگ برای ارتباط برج و خلبان و به سیستم ATIS  نیز برای ارائه اطلاعات هواشناسی به پروازهای اردبیل و عبوری مجهز است و ارتباط برج و سنتر مرکزی نیز از طریق ارتباط هات لاین و ارتباط برج با واحدهای مخابراتی هواپیمایی AFTN از طریق سیستم سوچینگ به‌ صورت DATA برقرار است.

فرودگاه دارای دو ترمینال مسافربری و ساختمان پاویون و اماکن سوخت‌رسانی مستقل، زیر نظر شركت منطقه‌ای نفت اردبیل و اداره هواشناسی و تاسیسات ایمنی و فنی است. این فرودگاه، قابلیت پذیرش نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیكر مانند ایرباس A۳۰۶  و توپولوف را دارا است. پروازهای ایران ایر  با تایپ پروازی فوكر ۱۰۰ و توپولوف ۱۵۴ و شركت هواپیمایی آسمان با تایپ پروازی فوكر ۱۰۰ و شركت هواپیمایی ماهان ایر با تایپ پروازی ایرباس و BAE  در مسیرهای تهران –اردبیل و اردبیل – مشهد، به‌ صورت روزانه فعالیت می‌کنند.

میزان جابه‌جایی مسافر

مدیركل فرودگاه‌های استان اردبیل از انجام ۱۹۲ پرواز رفت و برگشت طی هر ماه در فرودگاه اردبیل خبر داد و گفت که  از ابتدای امسال تاکنون شاهد رشد ۵۳ درصدی اعزام مسافر نسبت به سال گذشته هستیم. در تیرماه امسال ۲۵ هزار و ۱۳۴ مسافر از طریق این فرودگاه اعزام و پذیرش شدند.

همچنین تعداد پروازهای فرودگاه اردبیل بعد از برقراری مقاصد جدید و افزایش پروازها به تهران و مشهد ۳۵ درصد افزایش یافته است.

به‌ طور میانگین ماهانه ۲۵ هزار و ۱۳۴ مسافر در این فرودگاه اعزام و پذیرش می‌شوند، این میزان جابه‌جایی باعث رشد ۵۳ درصدی اعزام و پذیرش مسافر شده است.

هتل‌های نزدیک به فرودگاه :

هتل سبلان، سه ستاره

هتل مهدی، دو ستاره

هتل دریا، سه ستاره

مسیرهای پروازی داخلی و خارجی فرودگاه اردبیل :

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اردبیل به لحاظ آب و هوایی به عنوان یکی از خوش آب و هواترین مناطق در کشور به شمار می آید. آب و هوای خوب اردبیل باعث شده است که در تمامی مناطق این استان در فصل بهار و تابستان سرسبزی حیرت انگیزی را مشاهده کنید. البته قطعا از برف و کولاک های شدید اردبیل در پاییز و زمستان هم بی خبر نیستید. با هم قصد داریم نگاهی جزئی تر به جغرافیا و آب و هوای اردبیل در فصول مختلف سال بپردازیم :

كوهستان عظیم وآتش فشان سبلان كه به زبان آذری ساوالان خوانده می شود از كوه های متعدد بلندی چون صائین ، نرمیق ، قوشه داغ ، و… تشكیل شده است. دامنه های این كوهستان در بخش مركزی از چهارسو به شهرستان های مشکین شهر و اهر در شمال ، تبریز در مغرب ، سراب درجنوب و اردبیل در شرق مشرف می باشد. سبلان به شكل مخروط زیبائی است و دهانه آتش فشان خاموش آن در حال حاضر به صورت دریاچه ای در آمده است. اطراف این دریاچه در تمام سال پوشیده از برف و یخ است. قله اصلی یا آتش فشان آن به نام “سلطان ساوالان” بلندترین نقطه آذربایجان و پس از دماوند بلندترین قله ایران است. کوهستان ساوالان از كانون های مهم آبگیر دائمی رودهای آذربایجان می باشد. دامنه های شمالی آن به دره رود قره سو و اهرچایی و دامنه های جنوبی آن به شاخه ها ی آجی چای منتهی می گردد. بنابراین سبلان بخش عمده ای از آب های حوضه رود ارس و دریاچه ارومیه را تامین می كند در دامنه های سبلان چشمه های فراوان آب گرم وآب سرد معدنی وجود دارد كه در فصول مختلف مورد استفاده اهالی وگردشگران قرار می گیرد. در بالای قله سبلان حفره ای وجود دارد كه دهانه آتش فشان سبلان بوده است و امروزه به صورت دریاچه ای در فصل گرم ظاهر می شود.

استان اردبیل بیشترین اثر را از ارتفاعات كوهستانی سبلان ،طالش و بزغوش گرفته است .رشته كوه سبلان با ۴۸۱۱ متر ارتفاع دراین استان واقع شده است وكوهستان سبلان در غرب اردبیل با آب های جاری وآثارفراوان آتش فشان به صورت چشمه های معدنی آبگرم سرعین وسردابه ،به سبب جذب انبوه مسافرین گردیده ویكی از زیباترین مناطق جهانگردی استان را پدیدآورده است .سه جریان آب وهوایی با ویژگیهای متفاوت اقلیم وآب وهوای استان راتحت تاثیر خود قرارمی دهد :

۱- جریان مدیترانه ای با ماهیت معتدل كه بیشتربخارهای خود را در كوهستان های تركیه ،زاگرس وآذربایجان غربی از دست می دهد ،از غرب استان اردبیل راتحت تاثیر قرار میدهد .این جریان منشآ مهم واصلی بارش های جوی ایران است ورود آن به منطقه با تعدیل درجه حرارت ورطوبت هوا همراه است .

۲-جریان هوای سیبری آسیای مركزی كه ماهیتی بری وسرد دارد،از شمال شرقی وارد می شود وپس از عبور از دریای خزر وجذب بخار آب استان اردبیل را تحت تاثیر قرار می دهد ودر تابستان باعث كاهش شدید گرما وخنك شدن هوا می شود.

۳-جریان شمالی كه دارای ماهیتی سرد است ،ورود این جریان از شمال وشمال غرب با سرمای شدید و بارش سنگین در استان همراه است . به طور كلی میزان  بارش جوی در استان بین  ۲۵۰تا ۶۰۰میلیمتر وفصل بهار و زمستان،فصل های بارندگی در منطقه می باشد. زبان تركی آذری ،زبان مادری عامه مردم این منطقه است ودین رسمی مردم استان اردبیل اسلام ومذهب آنان شیعه جعفری است . آثار باستانی استان شامل : تپه قره شیران ،تپه نادر ،تپه قنبر ،مجموعه بازار اردبیل ،قلعه كهنه وخانه حاج میرزا ابراهیم صادقی می باشد .

دمای هوا

توزیع دمای  هوادرسطح استان متناسب باتوپوگرافی وسایرویژگیهای طبیعی آن است نواحی پست واقع دردره رودخانه ارس ودشت مغان گرمترین وارتفاعات سبلان سردترین مناطق استان می باشند. میانگین سالانه دمای هوادربین  ۹/۷ تا۲/۱۵   درجه سانتی گراددرنوسان می باشد.ومیانگین حداكثردرجه حرارت دربین  ایستگاههای استان بین ۳/۱۴ تا ۵/۲۰ درجه سانتی گرادمتغیراست ومیانگین حداقل درجه حرارت دربین این ایستگاههابین ۵/۱  تا ۷/۹  درجه سانتی گرادمتغیرمی باشدولی وجوددرجه حرارتهای مطلق بین ۵/۳۸- درجه سانتی گرادتا۴۴درجه سانتی گرادبه ترتیب درایستگاههای فیروزآبادخلخال ومشیران است كه حاكی ازاختلاف شدیددمائی است .ودرجدول زیردمای سالانه تهیه گردیده است .

تعدادروزهای یخبندان

برحسب موقعیت وشرایط جغرافیایی مناطق ونواحی مختلف استان اردبیل ، تعدادروزهای یخبندان درسال بیشترازمناطق جلگه ای ودشت های استان است ودرنقاط مرتفع برفگیراستان، تعدادروزهای یخبندان به حدود۶ماه درسال میرسد. برحسب آماربلند مدت جوی تعدادروزهای یخبندان شهرستان اردبیل ۱۲۸روزومشگین شهر۸۸روزوپارس آباد۵۳روزومشیران ۷۹روزوخلخال ۱۵۴روزو سرعین۱۴۷روزوفیروزآباد۱۶۶روزاست .این آمارنشان میدهندكه باافزایش ارتفاع ازشمال استان به جنوب ونقاط مرتفع تعدادروزهای یخبندان افزایش می یابدودرارتفاعات بالای ۲۲۰۰مترازسطح دریاجزو اقلیم ارتفاعات فوقانی محسوب میشود.

توفان رعدوبرق

توفان رعدوبرق ازآن دسته پدیده های جوی است كه رخدادآن ممكن است باخسارت مالی یاحتی تلفات جانی همراه باشدواصولاوقوع این پدیده موجب ایجادترس ووحشت می شوددرمركزاستان اردبیل درهرسال تقریبا۸تا۹روزتوام باتوفان رعدوبرق است كه فراوانی آن درماههای اردیبهشت وخردادكه ماههای گذرفصل سرد به فصل گرم استان است، بیشترازسایرماههای سال میباشد.درمشگین شهرتعدادروزهای توفانی درسال درحدود۶روزدرخلخال۱۳روزدرپارس آبادمغان ۱۱روزدرسال است .درمشگین شهرماههای بهار، درخلخال اردیبهشت وخردادودرپارس آبادمغان هم اردیبهشت وخردادبیشترازسایرماههای سال درمعرض توفان رعدوبرق قرارمی گیرند.

باد 

جریان هواهمیشه ازنقطه ای به نقطه دیگردرحال حركت می باشدباحركت این جریان كه ازسیسستم فشارزیادبه طرف سیستم فشاركم میباشدبادراتولیدمینمایددرهرمنطقه دونوع باد یافت میشودكه یكی بادهای محلی است ودیگری بادهای جبهای كه بانفوذجبهه به طرف منطقه شروع میشود.درحالت كلی بادهای عمومی استان عبارتنداز:

بادشرقی : درفصول مختلف سال كه به بادمه یابادخزری معروف است ازطرف شرق به طرف غرب میوزدوحداكثررطوبت دریای خزرراباخودبه مناطق مختلف می آوردوعلت آنرامیتوان اختلاف ارتفاع اردبیل ودریای خزر را ذكرنمود.

بادغربی : این بادنیزمیتوانددرفصول مختلف سال بوزدودراصطلاح محلی به بادگرمیچ معروف است ودراثرعبورتوده هوای مدیترانه ای ودریای سیاه اتفاق می افتدومعروفترین باددرمنطقه بشمارمی رودكه سبب تبخیروخشكاندن زمین كشاورزان می شود.

باد غالب : علاوه بربادهای ذكرشده بادهای دیگری نیزدراستان اردبیل مشاهده می شودكه به نامهای مختلفی موسوم هستندودرگلبادهای رسم شده مشخص میشود. جهت وزش بادغالب درشهرستان اردبیل طی ماههای دی وبهمن جنوب غربی كه سرعت آن دردی ماه ۷/۹ودربهمن ۱/۹متربرثانیه است ودراسفندماه باتغییرجهت ازجنوب غربی به شرقی سرعت آن نیزكاهش یافته وبه ۸/۶متربرثانیه می رسد.درتمام طول  فصل بهاروتابستان وماه اول پاییزجهت بادغالب دراردبیل ،شرقی وسرعت آن درفروردین ماه ۱/۷ودراردیبهشت ۱/۷درخردادماه ۲/۷درتیرماه ۶/۷درمرداد۱/۷درشهریورومهر۶/۶متربرثانیه است .ازماه دوم پاییزجهت وزش بادهای غالب جنوبغربی شده كه این جهت وزش درطول ماههای آذرودی وبهمن تداوم می یابد.سرعت بادغالب درآبان ماه ۹ ودرآذرماه ۶/۸ متربرثانیه است .دراردبیل بیشترین سرعت بادغالب ۷/۹متربرثانیه دردیماه وكمترین سرعت ۶/۶متربرثانیه درماههای شهریورومهراست .وسرعت بادهای غالب بطورنسبی درفصول سردسال بیشترازماههای گرم سال میباشد. شدیدترین بادوزیده شده درطول دوره آماری بلندمدت اردبیل باجهت جنوبغربی وسرعت ۳۴متربرثانیه بوده است . بادهای غالب مشگین شهركه درجدول نشان داده شده است ۹ماه ازسال جنوبغربی وسه ماه شمالغربی میباشدوسرعت بادغالب بین ۲/۴تا۲/۸متربرثانیه درهرسال میباشد.وحداكثرسمت وسرعت باددرطول دوره آماری ۲۹متربرثانیه ازسمت جنوب میباشد. بادهای غالب شهرستان خلخال ۷ماه غربی و۵ماه شرقی میباشدكه دربادغالب آن غربی باسرعت ۳/۴متربرثانیه است وحداكثرسرعت باداتفاق افتاده جنوبغربی با۲۴متربرثانیه است درپارس آبادبادغالب شرقی با۵متربرثانیه است وحداكثرسمت وسرعت اتفاق افتاده جنوبشرقی با۲۳متربرثانیه است كه درسال ۱۹۸۹اتفاق افتاده است

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اردبیل به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و قدیمی که اقوام بسیاری را در خود جای داده است صنایع دستی بسیاری دارد که قصد داریم در این مطلب به معرفی برخی از آن ها بپردازیم. در صورت سفر به این استان حتما به عنوان یادگاری هم که شده چند مورد را تهیه کنید، قطعا پشیمان نخواهید شد.

صنایع دستی اردبیل بیش تر توسط عشایر و ساكنان شهرها و روستاهای كوچك منطقه صورت می گیرد . قالی بافی ، گلیم بافی و جاجیم بافی از کهن ترین صنایع دستی شهرستان اردبیل است که دارای شهرت فراوان و اهمیت ویژه ای هستند . گلیم بافی در این میان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و فرش اردبیل در مجموعه فرش های نفیس آذربایجان به شمار می آید . نقشه شكسته و اسلیمی ، زمینه فرش های تولیدی فرش بافان اردبیلی را تشكیل می دهد . از مهم ترین طرح های این نقشه ها می توان به طرح قیچی ، تک گل ، ستاره ، ریزماهی ، وان ، هریس ، زیرخاكی ، كله قوچ ، زرین قلم ، طرح قره باغ ، لچک ترنج و مانند این ها اشاره كرد . بر اساس آمار موجود ۸۰ درصد فرش تولیدی شهرستان اردبیل ، به خارج از كشور و بیش تر به كشورهای آلمان ، ایتالیا ، فرانسه و ژاپن صادر می شود .

از دیگر صنایع دستی شهرستان اردبیل می توان شال بافی ، جوراب های پشمی ، پشتی ، قلاب دوزی ، خورجین بافی ، نقره كاری ، قلمزنی ، خاتم كاری ، صنایع چوبی و فلزی و سفال گری را نام برد .

نمین

مهم ترین صنایع دستی منطقه قالی بافی ، گلیم بافی و جاجیم بافی بوده كه قالی و گلیم ساخته دست مردم نمین جزو محصولات صادراتی شهرستان محسوب می شوند.

كوثر

از میان هنرهای دستی معروف این شهرستان می توان به تهیه شال ، جاجیم‌های ابریشمی و پشمی ، گلیم بافی ، پلاس ، لباس های پشمی وکرکی و بافت مسند اشاره كرد.

خلخال

از میان هنرهای دستی معروف این شهرستان می توان به تهیه شال ، جاجیم‌های ابریشمی و پشمی ، گلیم بافی ، پلاس ، لباس های پشمی وکرکی و بافت مسند اشاره نمود .

متأسفانه بعد از متروک شدن نوغان داری ( پرورش كرم ابریشم ) بافت جاجیم‌های ابریشمی نیز متروک شد و حالا درهر كجا جاجیم‌های خلخال پیدا شود باید آن را جزو اشیاء عتیقه محسوب نمود . شال پشمی خلخال كه قسمت عمده آن در بخش شاهرود تهیه می ‌شود از صادرات مهم خلخال بوده كه آن هم فعلاً کاهش یافته است .

بافت گلیم و مسند نیز در خلخال رواج دارد . در این منطقه گاه مسندهای بسیار نفیس دیده می ‌شود كه هنرمندان خلخالی آن را به صورت برجسته می ‌بافند .

گرمی

از نظر صنایع دستی ، تولیدات این منطقه قابل اهمیت است . نوعی ورنی یا گلیم ریز فرش نما در روستای اینجلو تولید می شود كه در نوع خود منحصر به فرد بوده و یكی از اصلی ترین تولیدات سنتی گرمی محسوب می شود . شال بافی در اجارود و روستاهای تابعه آن رواج زیادی دارد و هنرمندان این رشته ، كالاهای بسیار مرغوبی به بازار مصرف عرضه می دارند .

از دیگر صنایع دستی گرمی می توان خورجین و پلاس و شال گردن و بافتن دوزی را نام برد.

پارس آباد

فرش بافی مهم ترین صنایع دستی منطقه است . عشایر و روستاییان منطقه مغان در استان اردبیل ورنی‌های نفیسی تولید می ‌كنند که نقش و نگارهای زیبای روی بدنه‌ آن ها بیش ‌تراز طبیعت منطقه و شیوه زندگی عشیره‌ای آن ها الهام گرفته است . با این که در گذشته ساخت ورنی در این منطقه رواج زیادی داشته است ، اما متأسفانه گرانی این محصول رفته رفته از شمارمشتریان داخلی آن کاسته است . هم اكنون ورنی بافان مغان براساس نیاز بازارهای داخلی یا خارجی به تولید آن می ‌پردازند ، به همین خاطر از تولید این محصول تا حد زیادی کاسته شده است .

مشكین شهر

از مهم ترین این صنایع می توان به قالی بافی ، گلیم بافی و جاجیم بافی اشاره نمود . قالی های مشكین شهر شباهت زیادی به قالی های سراب دارد . در این منطقه قالی ها و كناره های بادوام و ضخیم با طرح های هندسی بافته می شوند . از مهم ترین طرح هایی كه در قالی بافی این شهرستان به كار می روند می توان به لچک ، ترنج ، كله قوچ ، زرین ، قلم و تک گل اشاره نمود . قالی از صادرات مهم این شهرستان به شمار می رود . صنایع پارچه بافی و صنایع كوچك محلی نیز در این شهرستان رواج دارد

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

سرعین در ایران به چشمه های آب گرم خود معروف است. سالانه افراد زیادی از ایران و حتی خارج از کشور صرفا برای این که تنی به آب های زلال سرعین بزنند به این شهر سفر می کنند. در این مطلب در اصفهان تور قصد داریم سری به سرعین و آب گرم های این شهر بزنیم، با ما همراه باشید :

سفری به سرعین

در ۲۵ کیلومتری شهر اردبیل، شهری به نام سرعین وجود دراد که چشمه های آبگرمش سبب شهرت آن شده اند و هرساله در تابستان تعداد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی به سرعین می روند تا هم از آب و هوای خنک و پاکیزه و مناظر زیبای آن لذت ببرند و هم از چشمه های آب گرم سرعین و خاصیت و ویژگی های منحصر به فرد آن استفاده کنند.

سرعین نامش را هم از همین دارایی ارزشمندش اخذ کرده، سرعین در لغت به معنای سرچشمه می باشد.

در این شهر چندین چشمه آّب گرم وجود دارد که بسیاری برای تفریح و بسیاری دیگر برای خواص درمانی آن ها، این شهر را انتخاب می کنند.

به غیر از آب گرم، دو استخر آب سرد با آبی گازدار نیز در این شهر وجود دارد که می توان از آّب گازدارش نوشید. این استخرها در ۵ کیلومتری سرعین قرار دارد و در دره ای به نام ویلا دره واقع شده که طبیعت و چشم اندازی فوق العاده دارد.

چشمه‌های آب گرم 

مکانی را که آب گرم یا داغ همیشه از آن خارج می شود، چشمه آب گرم یا چشمه گرمابی می گویند. برخی از این چشمه ها که در ایران نیز تعدادشان کم نیست، دارای درصد بالایی مواد معدنی حل شده است ؛ به همین خاطر بسیاری از مردم، از خاصیت درمانی آن ها استفاده می کنند.

اردبیل در ایران با تعداد بالای این چشمه ها ؛ ۱۱۸دهنه چشمه معدنی مقام اول را دارد. اسیدی ترین چشمه آب گرم اردبیل قوتورسویی در جنوب مشکین شهر، گرم ترین چشمه شابیل اردبیل در لاهرود و گاومیش گلی مرتفع ترین چشمه می باشند.

۱ ) مجتمع آبدرمانی سبلان سرعین | بزرگترین مرکز آب درمانی خاورمیانه

مجتمعی بزرگ که از كم نظيرترين آبدرماني ها در خاورميانه و آسيا مي باشد و با کلیه امکانات از جمله استخرهای متعدد سرپوشیده و حوضچه‌های آبگرم تحت فشار ( جکوزی )، سونای خشک و بخار، دوش‌ها و وان‌های انفرادی متعدد، خدمات پزشکی و درمانی مجزا برای مردان و زنان، پارکینگ اختصاصی و … می باشد و تمامی این امکلانات با استانداردهای جهانی آبدرمانی ساخته شده است و اکنون به عنوان بزرگترین مرکز آبدرمانی خاورمیانه شناخته شد است.

۲ ) آبگرم قره سو ( اعصاب سویی )

آبگرم قره سو که غربی ترین چشمه آب گرم سرعین است ، آبی با ۴۴ درجه سانتیگراد دما  به صورت جوشان در سطح زمین که جریانی دائمی دارد و در فصل های مختلف جریان آن متغیر است. طعم آب این چشمه کمی گس است و بی رنگ و بی بو می باشد.

سولفات، کلرور، بیکربنات و سدیم، پتاسیم و منیزیم، آنیون ها و کاتیون های موجود در این آّب است.

خواص درمانی:

آّب این چشمه برای آرامش اعصاب و همچنین تسکین دردهای روماتیسمی مفید و سودمند است.

۳ ) آبگرم قهوه خانه ممتاز۱ و ۲

آبگرم قهوه خانه همت | ممتاز۱

این آبگرم در حياط قهوه خانه ی همت واقع شده و اهالی آن را اشاغي قهوه سوئي می نامند.

آبگرمی با ظاهری تقریبا تیره و ترش مزه در میان حیاط قهوه خانه ممتاز قرار دارد که دارای کلرو، بکربنات، کربنات، پتاسیم، منیزیم و سدیم و  PH ۶ ؛ و دمای ۴۷ درجه سانتی گراد می باشد.

خواص درمانی :

محتویات این آب گرم برای تسکین بیماری ها و دردهای دست و پا مفید است.

آبگرم معدني قهوه خانه یعقوب | ممتاز۲

در جنب قهوه خانه همت (ممتاز۱ ) آبگرمی داخل قهوه خانه یعقوب با دو حوضچه روباز وجود دارد که به آبگرم قهوه خانه یعقوب معروف است و دارای دوش، حوضچه کلر، رختکن سنگی و… می باشد.

آبگرمی با دمای ۴۳ درجه سانتي گراد و آبی ترش مزه و تیره رنگ می باشد. ترکیبات مهم آن عبارتند از كلرور،بيكربنات و  منيزيم، سديم و پتاسيم.

امروز دورتا دور این آبگرم را دیوار کشیده  و از فضای قهوه خانه جدا شده است.

۴ ) چشمه گوز سویی ( آب چشم )

چشمه ای با آبی اسیدی و بی بو وگس مزه و دمای تقریبی ۲۱ درجه سانتیگراد در این شهر می باشد که میزان آبدهی آن بسیار پایین است و از آبهای بیکربنات کلسیک می باشد.

در کف حوضچه آن دو نقطه وجود دارد که از آن ها مقدار قابل توجهی هوا و گاز کربنیک خارج می شود.

خواص درمانی :

در  این آب کلسیم و بی کربنات وجود دارد و معروف است که برای بهبود بیماری های چشمی مفید می باشد.

۵ ) آبگرم ژنرال ( جنرال )

آبگرم ژنرال نیز مثل دیگر چشمه های سرعین در کف دره قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۰۰۰ متر می باشد.

آبدرمانی ژنرال یا جنرال بخشی از مجتمع هتل آپارتمان سپید سرعین به حساب می آید. این آبگرم از دو بخش زنانه و مردانه تشکیل شده

آب آن کمی ترش و بی رنگ است و دمایی در حدود ۴۳ درجه سانتی گراد دارد و ترکیبات آن سولفات بی‌کربنات، کلرور و پتاسیم، منیزیم، کلسیم و سدیم، و PH اسیدی می باشد.

گفته می شود در خلل جنگ جهانی اول که آذربایجان به دست روس ها اشغال شده بود ، یک ژنرال روسی در زمان در اقامتش در سرعین برای درکان جراحات خود از این آب گرم استفاده کرده و به همین این آبگرم ، ژنرال نام گرفته است.

خواص درمانی :

ترکیبات موجود در آب این آبگرم برای بهبودی درهای عضلانی و روماتیسمی می تواند موثر باشد.

۶ ) آبگرم گاومیش گلی | پر آب‌ترین و بزرگترین چشمه آب معدنی ایران

آبگرمی با درجه ۴۶ سانتی گراد، بی رنگ و ترش مزه در حوض که به صورت دائمی جوشان است و از لحاظ وسعت و آبدهی، پرآب ترین چشمه معدنی سرعین شناخته شده است که روی دره در ارتفاع ۱۹۴۰ متری از سطح دریا واقع شده است. آب این چشمه در ردیف آب های کلروره ، بی‌کربنات سدیک و کلسیک گرم است.

بوی هیدروژن سولفوره را از این آب استشمام خواهید کرد. این چشمه آب معدنی دارای استخری روباز به بزرگی ۴۰۰ متر و عمق ۱۳۰سانتی متر می باشد.

خواص درمانی:

کاتیون ها و آنیون های موجود در آن عبارتند از کربنات ، بی‌کربنات، کلروره، سولفات و پتاسیم، منیزیم، کلسیم و سدیم می باشد و به همین دلیل برای بهبود بیماری های زنان، عمومی، قلبی، روماتیسمی و خنازیر مفید است.

۷ ) آبگرم پهنلو ( پهن‌سو )

شرقی ترین و پست ترین آبگرم سرعین ، آب گرم پهنلو يا پهن سو است که آبی نیمه اسیدی با دمای تقریبی ۴۳ درجه سانتیگراد با رنگی متمایل به سبز می دارد که از چشمه ای همیشه جوشان و در ارتفاع ۱۹۵۰ متری از سطح دریا حاصل می شود.

حوض این آب گرم روباز است و امکاناتی نظیر رختكن مسقف، ۶ عدد دوش آبگرم ، حوضچه كلر ، سرويس بهداشتي و غرفه لوازم بهداشتي و آرايشي را داراست.

امروز با انتقال آب به این استخر ، هم حجم آن و هم میزان دمای آب افزایش یافته و به همین دلیل این چشمه از گرم ترین چشمه های آب گرم سرعین به حساب می آید .

آب گرم پهنلو تنها میزبان آقایان است و برای ورود اطفال باید بلیت تهیه کنید.

آب چشمه پهنلو جزو آب های کلرو بی کربنات سدیم می باشد و دارای ترکیباتی چون کلرو، سدیم، پتاسیم و سولفات می باشد.

خواص درمانی:

افرادی که از بیماری های اعصاب و عمومی و دردهای مفصلی رنج می برند، آب گرم این چشمه برای تسکین دردشان موثر خواهد بود.

۸ ) آبدرمانی بش باجیلار ( پنج خواهران )

دومین آبگرم سرعین از نظر ظرفیتو یکی از قدیمی ترین آبگرم ها، آبگرم بش باجیلار است که در گذشته به آن، آب گرم “دره لر سویی” گفته می شده؛

از آن جهت که آب از پنج چشمه می جوشد به آن بش باجیلار می گویند.

ترکیبات آن به بی‌کربنات، کلرور، سولفات و کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم و از نوع کلرو بیکربنات سدیم و گرم می باشد. آب آن کدر و کمی بودار و ترش مزه است و دمایی درحدود ۳۵ درجه دارد.

آب استخر از آب چشمه هاي بش باجيلار و  آب دوشهای آن از آبگرم گاوميش گلي  و آب سرد دوشها نيز از آب لوله كشي شهر تامين مي شود.

در کنار این چشمه آب گرم، مجتمع آب درمانی بش باجیلار احداث شده که دارای استخر سرپوشیده بزرگ، سونای خشک و بخار، جکوزی آبگرم، دوش‌های انفرادی، خدمات پزشکی و درمانی وبوفه وپارکینگ می باشد.

خواص درمانی:

افرادی که از بیماری های عمومی و درهای مفصلی و عصبی رنج می برند، این آب گرم برای آنها سودمند است.

۹ ) آب‌معدنی ارجستان

در ۲۱کیلومتری غرب اردبیل، روستای ارجستان چند چشمه آب معدنی سرد و گازدار و بی مزه با دمایی در حدود ۱۰ الی ۱۵ درجه سانیگراد وجود دارد.

اگر بسته های آب معدنی “مس کو” را در این محدوده دیده باشید، آب این بسته ها از همین روستا تامین می شود.

علاوه بر آب معدنی خوراکی، برای استفاده ی آبتنی گردشگران، روی مظهر آب حوضچه ای سیمانی سرپوشیده ساخته اند.

چشمه آب معدنی راجستان دارای کلرورو بی‌کربنات، کلسیم، منیزیم و پتاسیم و گاز آن نیز کربنیک می باشد.

آدرس: ۲۱کیلومتری غرب اردبیل، روستای ارجستان. ‪

۱۰ ) آبگرم ساری سو

آبگرمی با جریان دائمی ولی متغیر در فصل های مختلف سال که در مرکز شهر سرعین قرار دارد. از آن جهت ساری سو نامیده می شود “ساری “در زبان ترکی به معنای “زرد” و “سو” به معنی  “آب” است و  رسوبات املاح معدنی سبب شده تا سنگ های اطراف آن زرد رنگ کرده و آب نیز از لابه لای سنگی این چنین می جوشد و به نظر آبی زرد رنگ از آن بیرون می آید.

آب گرم ساری سو، آبی تقریبا زردمتمایل به سبز رنگ دارد که بودار و طعم دار است. اگر کی ازآن را بچشید ترشی آن را حس خواهید کرد.

ترکیبات موجود در این آب گرم شامل سولفات، کلرور، بیکربنات و سدیم، پتاسیم و منیزیم است.

بانوان می توانند شب ها به این آب گرم بروند چون برخلاف  آبگرم گاومیش گلی، سار سو همیشه شب ها برای بانوان مهیا شده است.

خواص درمانی : 

دمای آب در حدود ۴۷ درجه سانتیگراد است و در جهت بهبود بیماری هایی چون دردهای عضلانی، مفصلی و روماتیسمی مفید است.

۱۱ ) آبگرم حمام شفا

یکی دیگر از آب گرم های این شهر، حمام شفا می باشد؛ دمای آب آن حدود ۴۰درجه سانتی گراد با ظاهری کدر، بی رنگ و بی بو دارد و با طعمی ترش. چشمه ای که آب این حمام را تامین می کند در هر ثانیه ۵ لیتر آب می دهد.

آبگرم حمام شفا از آبهای معدنی کلرو بی کربنات سدیم است و دارای کربنات، سدیم، کلرو، کلسیم می باشد.

خواص درمانی :

می گویند آب این چشمه برای امراض پوستی، دردهای مفاصل و بهبود بیماری های عصبی مفید است.

۱۲ ) مجتمع مدرن آبدرمانی شهر آفتاب سرعین

این مجتمع با  تمامی نیازهای گردشگری در دره سلامت سرعین با محیطی آرام و دنج واقع شده است. مجتمع آبدرمانی شهر آفتاب در دو فاز طراحی شده که ساخت فاز دوم آن رو به اتمام است. فاز اول آن نیز در چهارطبقه با تجهیزات و امکانات مناسب پذیرای مهمانان و گردشگران می باشد. کاربری چهارطبقه این فاز به شرح زیر می باشد:

طبقه اول: استخر بزرگسالان وخردسالان، سونا خشک و بخار، تونل آب سرد، جکوزی و کلیه امکانات مربوط به بخش استخر

طبقه دوم: این طبقه، تقریبا تشریفاتی است و VIP های خصوصی، کافی شاپ و دفترمدیریت در این طبقه  لحاظ شده است.

طبقه سوم : در این طبقه غرفه های فروش لوازم و وسایل مرتبط با آب درمانی، رستوران های fastfood، شهربازی وجود دارد.
 طبقه چهارم:  طبقه چهارم مخصوص استراحت در رستورانی دنج و زیباست. این طبقه داری رستوران خانوادگی و سفرخانه سنتی است.

۱۳ ) مجتمع آبدرمانی سرعین ایرانیان

یکی از بزرگترین و مجهزترین مجتمع های آب درمانی شهر سرعین است که در سوم خرداد ۱۳۸۹به بهره برداری رسید. امکانات مناسب و شرایط مجتمع باعث شده تا گردشگران بی شماری این مرکز را در سفر خود به سرعین انتخاب کنند.

امکانات مجتمع آب درمانی ایرانیان عبارت است از:

استخر آبگرم معدنی با ظرفیت ۵۰۰ متر مکعب، استخر جوانان با ظرفیت ۲۵۰ متر مکعب و استخر کودکان با ظرفیت ۱۰۰ متر مکعب، سونای خشک، بخار، جکوزی و بخشهای ورزشی و درمانی.

۱۴) مجتمع هتل و آبدرمانی قهوه سوئی

مجتمع هتل و آبدرمانی قهوه سوئی امکاناتی نظیر واحدهای سوئیت ، آپارتمان های یک خوابه و دو خوابه و سه خوابه و واحدهای VIP ، واحدهای اقامتی به تعداد ۲۹ عدد با ظرفیت حداکثری ۱۶۰ نفر می باشد. همچنین این مجتمع تفریحی و آبدرمانی امکانات دیگری دارد از قیبل :

یک رستوران مدرن به ظرفیت ۳۲۰ نفر

حمام و سرویس بهداشتی(ایرانی/فرنگی)

مجهز به تورهای سیاحتی درون شهری و برون شهری

و…

آبگرم قهوه سویی یکی دیگر از آبگرم های سرعین است که در دسته ی آبهای کلر بیکربناته کلسیک گازدار که دارای رسوبات آهن هستند ، قرار می گیرد و از این جهت آب بسیار گرمی دارد. مقدار سیلیس موجود در آبگرم قهوه سویی بسیار زیاد است و به همین جهت برای تسکین دردهای مفصلی بسیار موثر است و حمام کردن در آن حس خوب و آرامش بخشی به همراه دارد.

این آب مزه ی فلزی ترکیبات آهن و گزندگی دی اکسید کربن دارد. این آبگرم  گوگرد و گاز H۲S ندارد و به همین جهت بو ندارد.

خواص درمانی :

آب این آبگرم براي درمان بيماري هاي سيستم حرکتي ( درد دست و پا ) و بيماري هاي عصبي بسیار مفید است.

این مجتمع ۲۴ ساعته آماده پذیرایی از مسافران است.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اردبیل با توجه به بافت تاریخی خود و حضور ایل های مختلف از اقوام مختلف ایرانی دارای لباس های محلی متنوع، رنگارنگ و جذابی است که دیدن و حتی خریدن آن ها خالی از لطف نمی باشد. در این مطلب در اصفهان تور به معرفی لباس های محلی اردبیل خواهیم پرداخت.

لباس‌های محلی ایل شاهسون و ارسباران یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی این ایل به شمار می‌آیند. مردان ایل پوشاک اختصاصی ندارند، کت و شلوار و کلاه آنان معروف به کِپی (kepi) یا کلاه ترک داری که نظیر کلاه مردان گیلان است؛ تشکیل دهندۀ پوشاک مردان شاهسونی است.

لباس بانوان ایل شاهسون هریک یادآور گوشه‌ای از پوشش مردم سایر مناطق ایران زمین است. روسری بانوان را چارقد گلداری تشکیل می‌دهد که با یک کلاغی بسته می‌شود. پیراهن زنان ایل شاهسون از رنگ‌های متنوع و شاد تشکیل شده و بلند است. تنبان؛ شلیته‌ای است که می‌پوشند و شبیه تنبان‌های بانوان گیلان، بختیاری و قشقایی است. جلیقه زنان شاهسون را پارچه‌های دوخته شده بدون آستین تشکیل می‌دهد که روی آن‌ها سکه‌های طلا و نقره دوخته شده است و تعداد سکه‌ها نشان دهنده میزان ثروت خانواده است. زنان کفش‌های دست‌دوزی به پا می‌کنند که در رنگ‌های متنوع و شاد تهیه شده‌اند. پوشش یاد شده در میان برخی روستاهای استان آذربایجان شرقی و غربی نیز متداول است.

هر چند گفته می‌شود البسه بومی محلی اردبیل از تنوع برخوردار است اما طی سال‌های اخیر به مرور زمان کاتالوگ‌های لباس‌های وارداتی به مغازه‌ها، خیاطی‌ها و پاساژها راه یافته و به جای معرفی لباس‌های بومی، البسه ترک و اروپایی نگاه زنان و دختران و حتی مردان را شگفت زده ساخته است.

به عقیده جامعه‌شناس اردبیلی رگه‌هایی از لباس‌های بومی و محلی را نه در مناطق شهری که در مناطق روستایی و عشایری و خاصه بین عشایر کوچ‌نشین می‌توان پیدا کرد. عشایر شاهسون و بخشی از عشایر ارسباران که در این استان اقامت فصلی دارند آیینه تمام‌نما و میراث داران اصلی پوشاک هستند.

داور عبداللهی تصریح کرد: در این مناطق متناسب با فصول چهارگانه پوشاک متفاوتی وجود دارد و متناسب با مراسم مختلف الگوی لباس مردان، زنان، کودکان و بزرگ‌سالان با هم متفاوت است به ویژه اینکه برای بزرگ‌سالان و خاصه زنان این مناطق پوشاک کارکرد تمایز بخشی خاصی دارد و زن تازه‌عروس با نوع کلاغی رنگ آن و روسری چارقدی که می‌بندد از بقیه دختران و زنان متأهل از ویژگی‌های نوع گره، نوع رنگ (شاد و سفید و تیره) و حتی کیفیت دوخت مشخص می‌شوند. نوع و جنس پوشاک زنان با منزلت اجتماعی و اقتصادی آنها تناسب دارد و در یک مجلس زنانه به خوبی می‌توان این تمایز را مشاهده کرد.

همچنان که این جامعه‌شناس تأکید دارد لباس عشایر شاهسون اردبیل آخرین بازمانده‌های پوشاک بومی محلی این استان است.

لباس بانوان ایل شاهسون که نمادی از فرهنگ جاری و سنت‌ها و باورهای این ایل است از ۹ تکه مجزا تشکیل می‌شود و زنان عشایر همواره تمامی این ۹ تکه را به تن دارند.

محقق ایل شاهسون شهروز جدید مغانلو در کتاب دلبافته های خود تکه‌های لباس را شامل پیراهن(کوینگ)، تنبان یا دامن شلیته‌ای(تومان)، روسری(یایلیق)، چارقد روی یایلیق(آلین یایلیقی)، عرقچین(آرخچن)، نیم تنه ساده مورد استفاده در زمستان‌ها(یل)، جلیقه بی‌آستین(جلقا)، جوراب و کفش(باشماق) برشمرده است.

وی با بیان اینکه پیراهن زنان ایل شاهسون از رنگ‌های متنوع و شاد تشکیل شده است، اضافه کرد: لباس محلی تحت نام کلی «تومان کوینگ» شناخته می‌شود.

جامعه‌شناس اردبیلی نیز تاکید کرد؛ رنگ و جنس و تعداد تنبان‌هایی که زنان ایل می‌پوشند بیانگر تمول و جایگاه اقتصادی – اجتماعی آنها است؛ بطوریکه لباس‌های با جنس فاخر نخی و گاهی ابریشم کاربرد خاصی دارد و نشان دهنده ثروت خانواده است.

عبداللهی معتقد است؛ نوع بالاپوش مردان و جنس کلاه هم متفاوت است البته این تنوع پوشاک مصرفی با محیط‌های کاری و منزلت مردان هم تناسب دارد و این حاکی از اهمیت جامعه‌شناسی لباس در مناطق روستایی است چرا که لباس مشخص کننده جایگاه طبقاتی و قشربندی اجتماعی مصرف‌کننده‌های آنها است درست به همان شکلی که در مناطق شهری مرسوم است؛ پاپوش‌های متنوع و رنگارنگ چه به شکل کفش و چه به شکل جوراب (در فصل سرد) جلوه خاصی به زیبایی پوشش مردان و زنان می‌دهد.

استاد دانشگاه‌های اردبیل تأکید کرد: نوع رنگ لباس‌ها و کاربردی بودن آنها متناسب با فصول و شرایط خاص از جمله مجالس عزا، جشن و سرور مانند ختنه کنان کودکان پسر و نامزدی و ازدواج دختران و پسران زیبایی و جلوه خاصی دارد.

وی افزود: البته نوع پوشاک در قلمرو استانی تقریباً در مناطق روستایی استان اردبیل یکی است اغلب پوشاک زنان شامل تنبان، جلیقه، سرپوشی بنام کلاغی و پیراهن‌های رنگارنگ است در مورد مردان چنین تمایزی دیده نمی‌شود.

عبداللهی تأکید کرد: باید اذعان داشت که تنوع پوشاک مناطق روستایی و عشایری استان در مقایسه با مردان بیشتر در بین زنان دیده می‌شود مردان از کت‌وشلوار که از مظاهر زندگی مدرن شهری است بیشتر استفاده می‌کنند گویا در زندگی عشایری زنان مهم‌ترین تصویرگران و پیام‌رسانان منزلت خانواده‌ها هستند به تعبیر دیگر زنان دارندگان نشانه‌های سبک زندگی سنتی در این مناطق هستند.

زنان عشایر و روستایی اردبیل برای تهیه پوشاک خود متکی به قابلیت ها و ابتکارات خود هستند.

از ویژگی های منحصر به فرد لباس زنان روستا نشین ، استفاده از پارچه هایی با رنگهای شاد و متنوع است. البته ، اکنون دختران روستایی رغبت زیادی به این نوع پوشش نشان نمی دهند و لباسهای آماده را ترجیح می دهند. اما ، در طراحی و دوخت این لباس ها همه معیارهای لازم برای پوشش کامل و سازگاری آن برای استفاده در تمام فصل ها در نظر گرفته شده است.

تنوع و زیبایی رنگ های پارچه های استفاده شده، مستقیما از طبیعت و محیط اطراف الهام می گیرد. در گذشته برای دوخت یک پیراهن از سوزن هایی با سایزهای متفاوت استفاده می شد. امروزه به دلیل پیشرفت صنعت، این پوشاک به طریق ماشینی تولید می شود.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اردبیل با توجه به این که اقوام مختلف را در خود جای داده است دارای تنوع زبانی و گویشی فراوانی است که می تواند در نوع خود جالب باشد. با هم انواع زبان ها و گویش های رایج در اردبیل را بررسی می کنیم.

تاریخچه زبان منطقه

قبل ازمهاجرت آریاها به فلات ایران ، مردمی در این سرزمین زندگی می كردندكه بومی محل بودند و به زبان مخصوصی سخن می گفتند. آمدن آریاها را بدین نواحی از بیست تا چهارده قرن قبل ازمیلا د می داند ولی تحقیقات دیگری كه در این زمینه صورت گرفته است حكایت از آن دارد كه پنجهزار سال پیش قوم “اورارتو” كه محققان آنرا شاخهای از نژاد آریایی می دانند دراین ناحیه ، یعنی منطقه ای كه درجنوب كوههای قفقاز از ارمنستان تا كردستان و خلخال و سراب (در شرق وجنوب اردبیل ) واقع است ، زندگی می كردند. زبانها ی باستانی با آن كه دراصل و ریشه یكی بوده است به سه شكل پارسی قدیم ، اوستائی و پهلوی منقسم می دانند و بیشتر زبانهای كنونی ایران را شاخه های دگرگون گشته آنها می پندارند. زبان اوستائی از آن جهت كه اوستا ، كتاب دینی زردشت ، بدان نوشته شده است بزبان اوستائی معروف گشته است. این پیامبر ایران باستان از آذربایجان و به احتمال قریب به یقین از مغان اردبیل و دامنه های كوه سبلان برخاسته وكه همان زبان مادها بود به این ترتیب میتوان گفت كه زبان اوستائی قدیمترین زبان آریائی است كه احیاناً اردبیلیان باستان بدان سخن گفته اند چون مادها شكست خوردند زبان پارسی ، بر اثر تسلط هخامنشیان ، در آذربایجان نفوذ یافت ولی ساكنان این منطقه باز زبان پیشین خود راحفظ كردند وحتی در عهد سلوكیها و اشكانیها وساسانیها نیز بزبان آذری ،كه همان زبان مادی آمیخته با لغاتی از زبان بومیان پیشین بود سخن می گفتند.

زبان تركی

زبان تركی رهاورد تركان است كه با نفوذ تدریجی آنها در این منطقه كم كم رایج گشته است. طوایف ترك نژاد برای بدست آوردن مراتع و چراگاه بسمت ایران آمدند ولی با اقتداری كه دولتهای اشكانی و ساسانی داشتند اجازه ورود به ایران نمی یافتند چون ساسانیان منقرض شدند و درنتیجه قبایل ترك بداخل ایران نفوذ كردند.

رواج زبان تركی در آذربایجان قبل از سلطنت صفویان

بعضی ها چنین پنداشته اند كه شاه اسماعیل صفوی این زبان را رواج داد وآنرا زبان مردم آذربایجان نمود در حالیكه در زمان او بیش از یكصد سال ازآزادی وتوطن قزلباشها در آن نواحی می گذشت و لذا وقتیكه شاه اسماعیل قیام كرد زبان تركی بین مردم آذربایجان شایع بود و عامه نیز بدان سخن می گفتند.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

اردبیل یکی از شهرهایی است که از لحاظ شیرینی و سوغات و غذا در ایران معروف است. در این مطلب قصد داریم برترین رستوران های این شهر را به شما معرفی کنیم تا در صورت سفر به این شهر حسابی به شکم خود برسید! با ما همراه باشید :

رستوران هتل ساوالان مشگین شهر

این هتل یکی از هتل های خوب و تر و تمیز استان اردبیل است که در شهر مشگین شهر، خیابان امام، روبروی پادگان شهید بیگلری قرار دارد. غذاهای این رستوران بسیار خوب می باشد .

کافه آرامیس اردبیل

نوشیدن قهوه در کنار گپ و گفت با دوستان، یکی از لذت بخش ترین تفریحات دنیاست. اونم وقتی که در “کافه آرامیس” باشید. اینجا بهترین پیشنهاد در شهر اردبیل، برای ساعت ها نشستن و مطالعه کردنه. جایی که انواع نوشیدنی های گرم و سرد، همراه با خوراکی های خوشمزه براتون سرو میشه و موقع پرداخت صورت حساب شوکه نمیشین چون قیمت هاش خیلی مناسب و با صرفست.

رستوران قربان اردبیل

در رستوران قدیمی قربان که به “حاجی قربان” معروف است ، می توانید لذیذترین غذاهای سنتی رو با قیمت های مناسب نوش جان کنید. اگر به دنبال پیشنهاد ویژه این رستوران هستید، کباب کوبیده مخصوص رو انتخاب کنید که از سه سیخ کباب کوبیده به همراه گوجه و فلفل کبابی شده و کره محلی تشکیل شده و در کاسه سرو میشود. جالب اینجاست که این رستوران یک روش پذیرایی جالب دارد که سرو چای بعد غذاست که توی کاسه های قشنگ گل سرخی براتون آورده می شود.

سفره خانه هزاردستان مشگین شهر

برای کسانی که عاشق قلیان هستند، اینجا گزینه خیلی خوبی می باشد، چرا که انواع قلیون میوه ای و سنتی رو با تنوع بیش از ۲۵ نوع می توانید اینجا سفارش بدهید.

کبابی حاجی بیوک اردبیل

اردبیل شهر کباب هاست و اینجا کباب اصیل ایرانی در تمام رستوران ها و کبابی ها ارائه میشه. “کبابی حاجی بیوک” در این شهر تاریخی، یکی از معروف ترین هاست. از بین انواع و اقسام کباب ها، کباب دنده گوسفند که در زبان ترکی به “قابرقا” معروفه، پیشنهاد ویژه کبابی حاجی بیوکه.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور

استان اردبیل پر است از خانه های قدیمی و تاریخی که با معماری های چشم نواز هر بیننده ای را به خود جذب می کند. در این مطلب به بررسی تعدادی از خانه های تاریخی استان اردبیل خواهیم پرداخت.

خانه حاج یوسف آقا صادقی

این خانه مجلل و باشکوه در کوچه راسته امام اردبیل قرار دارد. این عمارت در زمینی به مساحت ۱۴۵۰ مترمربع و با زیربنایی در حدود ۱۷۵۰ مترمربع ساخته شده است. از این عمارت در حال حاضر استفاده مسکونی نمی شود، ولی بنا از استحکام و سلامت کامل برخوردار است.

خانه های سنگی ویند

در دل کوهی در ویندکلخوران اردبیل، خانه هایی مرکب از اتاق های گوناگون کنده شده است. در پشته شمالی کوه رسوبی آبادی نیز خانه های بزرگ منظم و متعددی ساخته شده است. برخی از سفال های کشف شده از این خانه ها به دوره اشکانی تعلق دارند.

خانه سیدهاشم ابراهیمی

این خانه در کوچه شهیدگاه اردبیل قرار دارد و در حال حاضر مسکونی است. در متن دیوارهای جانبی این خانه بر کتیبه هایی، اشعار متعدد و آیه قرآن نوشته شده است.

خانه وکیل الرعایا

این خانه قدیمی در محله طوی اردبیل قرار دارد. عمارت وکیل الرعایا دارای ارزش تاریخی و هنری است که متاسفانه پس از فوت هاشم خان وکیلی آخرین فرد مقتدر خاندان وکیل الرعایا با خطر انهدام و تخریب روبه رو شده است. این خانه محل تجمع سران مستبد در جریان انقلاب مشروطیت بوده است.

تهیه و تنظیم : واحد تولید محتوای اصفهان تور